Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2020/1515 Esas
KARAR NO: 2022/1232
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 18/09/2019
NUMARASI: 2018/498 2019/769
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 01/07/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalılardan … A.Ş tarafından İstanbul … İcra Müdürlüğünde kambiyo senetlerine mahsus icra takibi yapıldığını ve ödeme emrinin kendilerine tebliğ edildiğini, müvekkil şirketin elektrik sektöründe faaliyet gösterdiğini, müvekkil şirketin ticari faaliyetler neticesinde dava/takip konusu çeki müşterisinden ciro yolu ile teslim edildiğini ve kendisine verilen çeki müşterisi … San iletilmek üzere 18/11/2017 tarihinde … Kargo ile gönderdiğini, kargo evrakının ilgisine iletilemeyerek hırsızlık olayı yaşandığını ve kargo evraklarının çalındığı bildirildiğini ve bunun üzerine Çerkezköy 1. AHM’nde 2017/924 esas sayılı dosyası ile dava açılıp tedbir kararı alındığını, dava konusu takip alacağı çekin çalıntı olduğunu, müvekkil şirketin kendisinden sonra cirosu bulunduğu …-… ile ilgili herhangi bir ticari ilişkinin bulunmadığını ve müvekkilinin kendilerine tanımadığını, davacı müvekillinin davalılara herhangi bir borcunun bulunmadığını belirterek 5.000,00 TL çekten dolayı davalılara borçlu olmadığının tespiti ile ödenmemesi konusunda tedbir kararı verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı … A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından menfi tespit davasına konu çekin, müvekkil şirket müşterisi … tarafından müvekkil şirkete teslim edildiğini, dava konusu çekin müvekkil şirket ile … Tic ile arasındaki sözleşmeye istinaden 28/10/2017 tarih ve … numaralı fatura ile temlik alınıp kredinin tahsili için davaya konu çekin kendilerine verildiğini, müvekkil şirketin çekten görüleceği üzere faktoring şirketi olduğunu, çeki teslim alırken kanunen gerekli koşulları yerine getirdiğini, müvekkil şirketin iyi niyetli olup takas banka aracılığıyla 05.03,2018 tarihinde ibraz ettiğini, çek arkasında Çerkezköy 1. ATM’nin 2017/927 esas sayılı 11/12/2017 tarihli ödeme yasağı kararının çek arkasına derc edildiğini, müvekkil şirketin çeki yaklaşık 1 ay öncesinden teslim aldığını, davacının iddialarının haksız ve mesnetsiz olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince; “… Bu durumda alacağı temlik alan ve sonrasında alacak karşılığında davaya konu çeki teslim alan faktoring şirketinin, söz konusu çeki BDDK’nın 04/01/2011 tarihli genelgesine istinaden kontrol etmediği, temlik edilen bir alacağa karşılık alınan çekin üzerindeki ciro silsilesinin kontrolünün, hem yasal bir sorumluluk, hem de tacir olmanın gerektirdiği basiretli davranma yükümlüğünün bir gereği olduğu, bu nedenlerle çekin iktisabında olağan özenin gösterilmediği anlaşılmıştır. Ciro silsilesinin bu nedenlerle davacı cirosundan sonra koptuğu tespit edilen çek üzerinde ciroları bulunan diğer davalı ciranta şirketler ile davacı arasında herhangi bir ticari ilişkinin de tüm dosya kapsamından tespit edilemediği anlaşılmakla; davanın kabulüne, davalıların kötü niyetli oldukları ispata muhtaç kalmakla koşulları oluşmayan davacı yanın tazminat talebinin reddine…” şeklinde karar verilmiştir. Davalı … A.Ş. vekili istinaf dilekçesinde; çekin müşteri … şirketi tarafından müvekkiline teslim edildiğini, müvekkilinin iyi niyetli olup, çek arkasına yazılan ödeme yasağı kararından bir ay önce çeki aldığını, çeki mevzuata uygun bir şekilde devralan müvekkilinin iyi niyetli üçüncü kişi olduğunu, bilirkişi raporunun hatalı olduğunu, itirazlarını sunduklarını, davacının dayandığı delillerin müvekkiline karşı ileri sürülemeyeceği, davacının çekin hırsızlık sonucu elden çıktığını iddia ettiğini, müvekkilinin ise kötü niyetli olduğunun ispatlanamadığını, müvekkilinin ağır kusurundan söz edilemeyeceğini, itirazları konusunda uzman bir heyetten rapor alınması gerektiğini ve müvekkilinin ağır kusurunun bulunup bulunmadığının değerlendirilmesi gerektiğini bildirmiştir. Davaya konu İstanbul … İcra Dairesinin … esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde; “…Davalılardan … A.Ş tarafından davacı ve diğer cirantalar aleyhine İstanbul … İcra Müdürlüğünde 5000 TL çek, 101,56 TL işlemiş faiz, 500 TL çek tazminatı, 15 TL komisyon üzerinden kambiyo senetlerine mahsus icra takibi başlatıldığı, takip dayanağı çekin 28/02/2018 tarihli 5.000,00 TL bedelli, keşidecesinin dava dışı …, lehtarının dava dışı … Ltd. Şti., sonraki cirantaların davacı, davalı …-…, davalı … İnş. Ltd. Şit., hamilin ise davalı factoring şirketin olduğu, çekin 05/03/2018 tarihinde ibraz edildiği ve ödeme yasağı kararı nedeniyle işlem yapılamadığının şerh edildiği…” görülmüştür. İlk derece mahkemesince bilirkişi …’den alınan raporda özetle;” …Davacı tarafından sunulan ticari defterlerin usulüne uygun tutulduğu, davacı şirketin 2017 yılında E Defter uygulaması geçtiği, davalı … Faktoring tarafından sunulan ticari defterlerin usulüne uygun tutulduğu, davalı şirketin 2017 yılında E Defter uygulaması geçtiği, diğer davalıların herhangi bir ticari defter sunmadığı, davacı tarafından sunulan kayıtlar, hesap dökümleri ve e defter kayıtlarını içeren sunulan F disk ile çekin alınışına ilişkin kayıtlar, çekin alındığı firma kayıtları ve çekin kargo ile gönderildiği bildirdiği … frmasına ilişkin kayıtlar tespit edilmiş olup davacının davaya konu çek üzerinde ve ticari kayıtlarında çüeki kendinden önceki cirantadan teslim aldığı, bu kapsamda yetkili hamil olduğu, çekin davacı tarafından dava dışı … firmasına ciro edildiği, ancak bu firmanın çek üzerine ciro ve imzası bulunmadığı, davacıdan sonraki diğer ciranta olan 1 ve 2 nolu davalıların incelemeye ticari defter kayıt belgesi sunmadığı, 1 ve 2 nolu davalıların çeki edinme sebepleri ile ilgili iyi niyetli hamil olarak ticari defter kayıt ettiği koç elektrik firmasından aldıklarına dair bilgi ve belge bulunmaması sebepleri ile davacının 1 ve 2 nolu davalılara borçlu olamdığına, ve yine faktoring şirketi her ne kadar faktoring mevzuatına uygun olarak faturaya dayalı eki iktisap ettiğine dair sunulan kayıtlarında yukarıdaki tespit yapılmış ise de çek üzerindeki ciro silsilerindeki kopukluktan kaynaklı incelemelerde kapsamında davacının borçlu olmayacağını…” mütalaa ettiği anlaşılmıştır. Davalı factoring şirketi vekilince bilirkişi raporuna itiraz edildiği, müvekkilin ağır kusurlu olup olmadığının değerlendirilmesini istediği görülmüştür. Dosya dairemizce beklediği sırada ilk derece mahkemesince gönderilen yazı eklerinde davalı factoring şirketinin alacağı … A.Ş.’ye temlik ettiği görülmüştür.
GEREKÇE: Dava, İİK 72.maddesi uyarınca açılan menfi tespit davasıdır. Davacı taraf dava konusu çekin müşterisi olan dava dışı … Ltd.Şti ye gönderilmek üzere kargoya verildiğini ancak kargo evrakının çalındığını iddia etmiş, davalı taraf ise davanın reddini savunmuştur. Takip ve dava konusu çekin incelenmesinde, çekin arka yüzünde davacı tarafından dava dışı … Tic.Ltd.Şti emrine ödeyiniz şeklinde cirolandığı ancak daha sonra davalılardan … Ltd.Şti nin cirosunun geldiği görülmüştür. Buna göre söz konusu çekin ciro silsilesinde kopukluk meydana gelmiştir. Bu durumda davalı … şirketi meşru hamil konumunda değildir. Açıklanan bu hususlar gözetildiğinde davalı … şirketinin istinaf sebepleri yerinde değildir. Hal böyle olunca usul ve yasaya uygun olan ilk derece mahkemesi kararına yönelen davalı … A.Ş. vekilinin istinaf taleplerinin reddi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalı … A.Ş. vekili vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Alınması gereken 341,55-TL harçtan, peşin alınan 85,38-TL harcın mahsubu ile bakiye 256,17-TL harcın davalı … A.Ş.nden alınarak hazineye irat kaydına, 3-Davalı … A.Ş. tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, 4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.01/07/2022