Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2020/1355 E. 2022/1188 K. 29.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2020/1355 Esas
KARAR NO: 2022/1188 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 18/02/2020
NUMARASI: 2018/374 E. – 2020/102 K.
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 29/06/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde; Davalı tarafından, İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyasıyla davacı aleyhine icra takibi yapıldığını, takip dayanağı; 05.07.2015 keşide tarihli, 10.000,00-TL bedelli, muhatabı … T.A.O. Bafra/Samsun şubesi olan çekte, davacının asaleten veya tüzel kişiler adına temsilen cirosu veya imzası bulunmadığını, çekte cirosu bulunan … Şti. Ortaklığı’ndaki hissesinin tamamını 02.02.2015 tarihinde … ve … isimli kişilere devrettiğini ve ortaklıktan ayrıldığını, icra takibine konu edilen çekin, hisselerin devrinden sonra yeni şirket yetkililerince cirolanmış olup hisse devir tarihi olan 02.02.2015 tarihi ile takip konusu çekin basım tarihi olan 30.03.2015 tarihi birlikte değerlendirildiğinde borcun, şirket hisselerinin devrinden sonra doğmuş olduğunun açıkça anlaşılmakta olduğunu, devirden sonra yeni şirket yetkililerinin borcundan dolayı davacının sorumlu olmayacağını beyanla davacının, takip konusu çek nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine ve İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyasında davacı adına olan takibin iptaline, davalının haksız ve kötü niyetli olması nedeniyle davalı aleyhine %20’den aşağı olmamak üzere tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde; Müvekkili şirketin bir faktoring şirketi olup dava dışı … Ticaret Limited Şirketi (…) ile arasında Faktoring Sözleşmesi imzalandığını, dava konusu çekin de, bu faktoring sözleşmesi kapsamında ve ilgili mevzuata uygun şekilde dava dışı …’ dan tevdi alındığını ve çekin bedelininde müvekkili tarafından müşteri …’ya ödendiğini, somut olayda çekin, keşideciden teyit alındıktan sonra ve müşterisi … ile … Şirketi arasındaki ticari ilişkiyi gösterir 17.04.2015 tarihli … numaralı fatura ile birlikte ciro yoluyla devralındığını, çek üzerindeki ciro silsilesinin düzgün ve müvekkili şirketin iyi niyetli yetkili hamil olduğunu, bile bile davacının zararına hareket etmediğini, müvekkiline kötü niyet ya da ağır kusur yüklenmesinin mümkün olmadığından davanın reddi gerektiğini, takibe dayanak borcun, davacının borçlu kollektif şirketteki hissesini devrinden önce doğmuş olduğunu ve davacının bu borçtan sorumlu olduğunu, müvekkilinin çeki takip yetkisinin bulunduğunu beyanla haksız davanın reddini, davacı aleyhinde %20’ den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI: İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 18/02/2020 tarihli 2018/374 E, 2020/102 K. sayılı kararıyla; “…Toplanan tüm delillere ve dosya kapsamına göre; davacı tarafından İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasının dayanağını oluşturan çekten dolayı davalıya borçlu olmadığının tespiti için davalı aleyhine İİK 72. maddesine dayalı menfi tespit davası açıldığı, icra takibinin dayanağını oluşturan çekin keşide tarihinin 05.07.2015 olduğu, davalı vekili tarafından cevap dilekçesinde “çekin, müşterisi … ile … Şirketi arasındaki ticari ilişkiyi gösterir 17.04.2015 tarihli … numaralı fatura ile birlikte ciro yoluyla devralındığını” beyan ettiği, davacının … Şti. Ortaklığı’ndaki hissesinin tamamını 02.02.2015 tarihinde … ve … isimli kişilere devrettiği ve ortaklıktan ayrıldığı ve bununda Bursa Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından 11.02.2015 tarihinde tescil edildiği Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde 20.02.2015 tarihinde ilan edildiği yani davacı tarafından bütün hisseleri devredildikten sonra icra takibinin dayanağını oluşturan çekin davalı tarafından iktisap edildiği” gerekçesiyle; davanın kısmen kabulü ile davacının, İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasının dayanağını oluşturan 05.07.2015 keşide tarihli, 10.000,00-TL bedelli, muhatabı … T.A.O. Bafra/Samsun şubesi olan çekten dolayı davalıya (temlik eden ve temlik alan) borçlu olmadığının tespiti ile İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında başlatılan icra takibinin davacı yönünden iptaline, koşulları oluşmadığından davacının kötüniyet tazminatı talebinin reddine, koşulları oluşmadığından davalının kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; dosyaya sunulan irsaliyeli faturadan anlaşıldığı üzere, ticari ilişkiyi tevsik eden evraklarla ve teyit edildikten sonra çekin devralındığını, çekte ciro silsilesinin düzgün olduğunu, yasal sürede bankaya ibraz edildiğini, müvekkilinin yetkili hamil olup, TTK 792. Maddeye göre çeki kötüniyetle iktisap etmediği ve iktisapta ağır kusurlu olmadığı taktirde çeki vermekle mükellef olmadığını.-Müvekkilinin gerekli araştırmayı yaparak çeki ticari ilişkiyi tevsik eden belgelerle tevdi aldığını. -Takibe dayanak borcun borçlunun Kollektif Şirketteki hissesini devrinden önce doğduğunu, çekin vade tarihinden çok daha evvel düzenlendiğini, sadece çekin vade tarihine bakarak şirket ortaklarının sorumluluğunun belirlenmesinin mümkün olmadığını, davacının borçlu şirketin ortağı iken gerçekleştirilmiş şirket işlemlerinden dolayı iyi niyetli müvekkiline karşı sorumlu olduğunu. -Müvekkilinin çeki takip yetkisinin bulunduğunu beyanla, mahkeme kararının kaldırılarak, davanın reddine, %20’den az olmamak üzere tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Bursa … Noterliğinin 02/02/2015 tarih ve … yevmiye sayılı hisse devir sözleşmesi ve 20.02.2015 tarihli Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi örneğinden; davacının … Şti. Ortaklığı’ndaki hissesinin tamamını 02.02.2015 tarihinde … ve … isimli kişilere devrettiği ve ortaklıktan ayrıldığı ve bununda Bursa Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından 11.02.2015 tarihinde tescil edildiği Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde 20.02.2015 tarihinde ilan edildiği anlaşılmıştır. Davaya dayanak İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyasında; alacaklı … Anonim Şirketi tarafından, borçlu … aleyhine 05.07.2015 keşide tarihli ve 10.000,00-TL bedelli çekten kaynaklı toplam 9.846,48 TL alacağın tahsili için 22.07.2015 tarihinde ilamsız genel haciz yoluyla takibe girişildiği, anlaşılmıştır. Takip dayanağı çekin incelenmesinde; … Bafra Şubesi’ne ait, keşidecisi …, keşide yeri Bafra, 05.07.2015 keşide tarihli ve 10.000,00-TL bedelli çekin hamiline düzenlendiği, ilk cirantanın … Koll. Şti. Tarafından … Ltd.Şti.’ne, daha sonra da … Şirketine cirolandığı, çek üzerinde “Çekin Basıldığı Tarih: 30 Mart 2015” yazdığı anlaşılmıştır. Davalı vekilinin delil olarak … Şirketi ile yapılan Faktoring Sözleşmesi, çek teslim bordrosu ile 17/04/2015 tarihli fatura örneğini ibraz ettiği anlaşılmıştır.
G E R E K Ç E: Çeke dayalı menfi tespit davasında, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, davalı temlik alan … A.Ş. vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. Davalı vekilinin istinaf dilekçesinde; davaya konu çekin Faktoring ilişkisi çerçevesinde, gerekli araştırmalar yapılarak ve fatura ile tevsik edilen alacağa dayalı olarak devralındığını, davalının yetkili hamil ve iyiniyetli olduğunu, çekin davacının Kollektif şirketteki hisse devrinden önce keşide edildiğini ileri sürmüştür. Dosya kapsamında bulunan, şirket hisse devri sözleşmesi ile Ticaret Sicil Gazetesi örneğinden, davacı …’ın, … Kollektif Şti. Ortaklığı’ndaki hissesinin tamamını 02.02.2015 tarihinde … ve … isimli kişilere devrettiği, ortaklıktan ayrıldığı, hisse devrinin Bursa Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından 11.02.2015 tarihinde tescil edildiği, Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde 20.02.2015 tarihinde ilan edildiği anlaşılmıştır. Dava konusu çek örneğinin incelenmesinde, çek üzerinde basım tarihinin 30 Mart 2015 olarak yazılı olduğu, çekin 05.07.2015 keşide edildiği, çekin dayanağı faturanın ise 17/04/2015 tarihli olduğu anlaşılmıştır. Davacının çekin basım tarihi ile borcun doğumundan önce şirket ortaklığından ayrıldığı ve şirket borcundan sorumlu olmadığı, çeki devralan Faktoring Şirketi tarafından basit bir araştırma ile, Ticaret Sicil kayıtlarına bakılarak şirket ortaklarının tespitinin mümkün olduğu anlaşılmakla, davalı vekilinin istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir. Davanın takip alacaklısı … A.Ş. Aleyhine açıldığı, dosyaya … Tarafından 28/09/2018 tarihli Alacağın Temliki Sözleşmesi’nin eki beyanname örneği ve temlik alınan alacaklar listesinin sunularak, davaya temlik alan … vekili huzurunda devam edildiği anlaşılıyorsa da, mahkemece … Aleyhine hüküm kurulması gerekirken, karar başlığında temlik alan ve temlik eden şirketlerin her ikisinin de gösterilmesi, hükümde ve gerekçede artık taraf sıfatı kalmayan temlik eden … A.Ş. Aleyhine hüküm kurulması ve menfi tespit hükmü kurularak, takibin iptali talebinin reddine karar verilmesi gerekirken, takibin iptaline karar verilmesi yerinde olmadığından, HMK 355. Madde gereğince, kamu düzeniyle ilgili olan ve resen gözetilen bu hususlar Dairemizce dikkate alınarak, davalı vekilinin istinaf başvurusunun resen gözetilen sebeplerle kısmen kabulü ile, mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne, menfi tespit talebinin kabulüne, takibin iptali talebinin reddine, kazanılmış haklar korunarak davacı vekilinin ve davalı vekilinin tazminat taleplerinin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: 1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun resen gözetilen sebeplerle KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE, 2- İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 18/02/2020 tarihli 2018/374 E, 2020/102 K. sayılı kararının 6100 Sayılı HMK 355. Madde ve 353/1-b-2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA, 3-Davanın KISMEN KABULÜ ile; a-Davacının, İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasının dayanağını oluşturan 05.07.2015 keşide tarihli, 10.000,00-TL bedelli, muhatabı … T.A.O. Bafra/Samsun şubesi olan çekten dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine, takibin iptali talebinin reddine, b-Davacının kötüniyet tazminatı talebinin REDDİNE,c-Davalının kötüniyet tazminatı talebinin REDDİNE,4-İlk derece yargılaması yönünden; a-Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 683,10-TL karar ve ilam harcından başlangıçta peşin alınan 168,16-TL harcın mahsubu ile bakiye 514,94-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,b-Davacı tarafından yapılan 35,90-TL başvuru harcı, 168,16-TL peşin harç, 5,20-TL vekalet harcı, 102,50-TL davetiye gideri olmak üzere toplam 311,76-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,c-Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/1 maddesi uyarınca 3.400,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,d-Davacının gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde re’sen davacıya / vekiline iadesine,5-İstinaf yargılaması yönünden; a-Davalı vekilinin istinaf talebi kabul edildiğinden, istinaf peşin harcının talep halinde iadesine,b-İstinaf yargılaması sırasında davalı tarafından yapılan 148,60 TL istinaf yoluna başvurma harcı ile 31,50 TL tebligat ve posta giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, c-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına,6-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 29/06/2022 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.