Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2020/1077 E. 2020/1218 K. 07.07.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2020/1077 Esas
KARAR NO : 2020/1218 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 09/07/2019
NUMARASI : 2018/1131 E. – 2019/642 K.
DAVANIN KONUSU: Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 07/07/2020
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü : DAVA; Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: davalıların müvekkili firma ile davalı … AŞ arasında 26/09/2009 tarihinde imzalanan Uluslararası Ana Franchise Sözleşmesine aykırı davrandıklarını, müvekkili firma ürünleri dışında yenilebilir çiçek ürünlerinin satışlarının yapıldığının tespitini, sözleşme gereği taraflarca satışı yasaklanan bu ürünlerin sözleşmede garantör olan …’a ait … AŞ tarafından satışının tedbir konularak durdurulmasını, ürün satışlarının geçmişe dönük olarak incelenmesini davalılarca kötü niyetli olarak sözleşmeye ve hükümlerine aykırı davranılarak gerçekleştirilen haksız rekabet eylemi neticesinde elde edilen kazancın hesaplanmasını ve mevduata uygulanan en yüksek faiz ile müvekkiline ödenmesini, davalılar aleyhine marka tecavüzüne ilişkin Fikri ve Sinai Haklar Hukuk Mahkemesinde dava açma hakları saklı olmak kaydıyla, fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması ile 1.000,00-TL maddi ve 10.000,00-TL manevi olmak üzere toplam 11.000,00-TL’nin davalılardan tazmin edilerek müvekkile ödenmesini yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP; Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: davacının tedbir talebinin dayanağının olmadığını dürüstlük kuralına aykırı olarak talep ettiğini, tedbir kararının tüm davalılar yönünden reddini, tahkim itirazları, derdestlik itirazları dikkate alınarak dava şartı yokluğundan davanın reddini, aktif husumet yokluğundan davanın usulden reddini, pasif husumet yokluğundan vekil eden … bakımından davanın usulden reddini, zaman aşımının dikkate alınmasını, 6100 sayılı HMK ve 5718 sayılı MÖHUK uyarınca yabancılık teminatı yatırılması hususunda davacıya kesin süre verilmesini yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI; İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 09/07/2019 tarihli 2018/1131 Esas- 2019/642 Karar sayılı kararıyla; ” dava konusunun davacı ve davalılardan Tasfiye Halinde …San. Ve Tic. AŞ ile davalılardan …’ın arasındaki sözleşmeden kaynaklandığı ve diğer davalı … AŞ’ye karşı da aslında aynı sözleşmenin bu davalı tarafından da ihlalinden kaynaklandığı, dava konusu “Ana Franchise Sözleşmesi ve Garantör Sözleşmesi”nin 17.21 maddesinde ‘söz konusu anlaşmadan, bu anlaşmanın yapılmasından, ifasından, ihlalinden veya yorumlanmasından veya EAI ile Ana Franchise alan ilişkiden kaynaklanan veya onunla ilgili herhangi bir tazminat talebi veya uyuşmazlık söz konusu tarihte yürürlükte bulunan Amerikan Tahkim Birliğinin Uluslararası Tahkim Kuralları çerçevesinde 3 Tahkim Hakemi tarafından çözüme kavuşturulacağının’ kararlaştırıldığı, sözleşmenin ihlali nedeniyle taraflarca Tahkim yoluna başvurularak Amerikan Tahkim Kurumu nezdinde dava açıldığının her iki tarafın beyanıyla sabit olduğu, tahkim sözleşmesinin hükümsüz, tesirsiz veya uygulanmasının imkânsız olmadığı, taraflar arasındaki sözleşmenin ihlali nedeniyle taraflarca hem tahkim kurumuna hem de yerel mahkemede dava açılması yoluna başvurulamayacağı, Tahkim maddesinde ihtilaf halinde tahkime gidileceğinin kararlaştırılması nedeni ile tahkimde alacağın varlığı ortaya konduktan sonra hakemlerce verilen karar ile takip yapılabileceği, aksinin kabulü sözleşme serbestisine, akde vefa ve dürüstlük kuralına aykırı olacağı ve kötü niyetli tacirin korunması sonucunu doğuracağı ” gerekçesiyle; tahkim şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURULARI; Davacı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; mahkemenin, davalı tarafın tahkim itirazına karşı cevaplarını dikkate almadan verdiği kararın açıkça usule aykırı olduğunu,sözleşmenin 17.21 maddesinden anlaşılacağı üzere bu davayı açmalarına hukuken hiçbir engel bulunmadığını, mahkemenin yalnızca 17.21’in başında bulunan Tahkim anlaşmasını göz önüne aldığını, davanın tahkim şartı yokluğu nedeniyle reddi kararının neden verildiği anlaşılamadığını, -müvekkili ile davalı … Aş arasında herhangi bir sözleşme bulunmadığından bu sözleşmeye bağlı olmadan müvekkil tarafından … AŞ’ye dava açılabileceğini ve tahkim yoluna başvurma şansı bulunmadığını,
-tahkim itirazının hukuken hiçbir geçerliliği bulunmadığını beyanla, mahkeme kararının kaldırılarak, dosyanın yargılamaya devam edilmek üzere mahkemesine gönderilmesini talep etmiştir.Davalılar vekilinin istinafa cevabında ve katılma yoluyla istinaf dilekçesinde; davacı vekilinin istinaf başvurusunun yerinde olmadığını, … San. ve Tic. A.Ş.’ye ve … Int. Inc.’e d…n markalı meyve aranjmanı işine yönelik Master (Ana) Franchise Sözleşmesi’nin “Hakim Hukuk” başlıklı 17.20 maddesi ve 17.21 maddesi gereğince tahkim ilk itirazlarının kabulü kararının usulüne uygun bir karar olduğunu, uyuşmazlığın ABD Tahkim Yasası ve federal tahkim hukuku çerçevesinde yorumlanacağının düzenlendiğini, mahkemenin tahkim ilk itirazlarını kabul ederek davanın reddine karar vermesinin davalılar Tasfiye Halinde …San. ve Tic. A.Ş. ile … yönünden usul ve yasaya uygun olduğunu,- dava konusu sözleşme Tasfiye Halinde … San. ve Tic A.Ş. ile … şirketi arasında imzalanmıştır. … A.Ş. ise bu ilişkinin hiçbir aşamasına dahil olmadığı gibi ne … ile hiçbir süreçte bir sözleşme de imzalamadığını, davacının her ne kadar iddiasını Ana Franchise Sözleşmesi’nin devredilmeden önceki tarafı olan…. Ltd. Şti’ye dayandırmışsa da bu şirketin … A.Ş. ile hiçbir organik ve idari bağı bulunmadığını, bu davalı yönünden davanın husumet yokluğundan reddi gerektiğini beyanla, davacı istinaf başvurusunun reddine, davalı …. yönünden davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
G E R E K Ç E : Davacı vekilinin dava dilekçesinde; davalıların, davacı ile davalı …AŞ arasında 26/09/2009 tarihinde imzalanan Uluslararası Ana Franchise Sözleşmesine aykırı davrandıklarını, … AŞ’nin sözleşmede garantör olan …’a ait olduğunu, davalıların fiillerinin haksız rekabet teşkil ettiğini beyan etmiş, zararının tazminini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince davalılar vekilinin tahkim itirazı kabul edilerek, dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmiştir. Dosyaya sunulan sözleşmelerden, davacı şirket ile dava dışı … Ltd. Şti arasında, 26/09/2009 tarihli Ana Franchise sözleşmesi imzalandığı, davalı …’ın bu sözleşmede garantör olduğu, 13/10/2010 tarihli ek sözleşme ile sözleşmeden doğan tüm menfaatlerin davalı …A.Ş.’ye devredildiği görülmüştür. Davalı … AŞ ise bu sözleşmelere taraf olmamıştır. Sözleşmenin 17.20 maddesinde,“Bu ANLAŞMA ve EAI ile ANA FRANCHİSE ALAN’ın ilişkisi Amerika Birleşik Devletleri, Connecticut Eyaleti yasalarına göre yürütülecek, yorumlanacak ve icraya konulacaktır ve bu yasalar herhangi bir yasalar çatışması halinde uygulanacaktır; ancak bu ANLAŞMA’da öngörülen başvurma mutabakatının icraya konulması, söz konusu tarihte Amerika Birleşik Devletleri’nde yürürlükte olan ABD Tahkim Yasası ile federal tahkim hukuku çerçevesinde yorumlanacaktır.” 17.21. Tahkim maddesinde ise,“Bu paragraf 17.21’de öngörülen istisnalar tabi olarak, bu ANLAŞMA’dan, bu ANLAŞMA’nın yapılmasından, ifasından, ihlalinden veya yorumlanmasından veya EAI ile ANA FRANCHİSE ALAN arasındaki ilişkiden kaynaklanan veya onunla ilgili herhangi bir tazminat talebi veya uyuşmazlık, söz konusu tarihte yürürlükte olan Amerikan Tahkim Birliği’nin Uluslararası Tahkim Kuralları (Kurallar) çerçevesinde üç tahkim hakemi tarafından çözüme kavuşturulacaktır. (…) “Sözleşmenin 17.21 maddesinin son paragrafında: “İşburada aksi öngörülmedikçe , tahkim önemli ihtilafların karara bağlanması için tek ve münhasır yargı yeri olacaktır. Bu paragraf 17.21’in yukarıdaki hükümlerinin herhangi birine ve tamamına karşı EAI, Amerika Birleşik Devletleri veya BÖLGE’nin kurumları veya mahkemeleri huzurunda EA’ın fikri mülkiyet haklarını (markalar dahil fakat bunlarla sınırlı olmamak üzere) korumak maksadıyla tedbir kararı aldırma veya başka benzeri özel hal çarelerine (Tazminatlarla ilgili dava açma) başvurabilir.” denmektedir.Davacı vekili istinaf başvurusunda, sözleşmenin 17.21 maddesi son paragrafındaki istisna hükmüne dayanarak davanın tahkim şartına tabi olmadığını ileri sürdüğü anlaşılıyorsa da; davanın fikri mülkiyet haklarını korumak maksadı ile açılan davalardan olmadığı haksız rekabet hükümlerine dayalı olarak açıldığı göz önüne alınarak istisna kapsamında bulunmadığı kanaatine varılmıştır. Taraf vekillerinin beyanlarından, taraflar arasında İstanbul 1. FSHHM’nin 2018/533 Esas sayılı dosyasında markaya tecavüz konulu dava yürütüldüğü anlaşılmıştır. İlk derece mahkemesince, sözleşmenin tarafı olan davalılar ….A.Ş. İle davalı … hakkında, tahkim şartı yokluğundan davanın usulden reddi kararı yerinde ise de; davalı …Ş. sözleşmede taraf olmadığından, tahkim şartının bu davalı yönünden bağlayıcı olmadığı göz önüne alınarak, tahkim itirazının bu davalı yönünden reddine karar verilerek, yargılamaya devam edilmek üzere davanın tefrikine karar verilmesi gerekirken , farklı gerekçelerle bu davalı yönünden de tahkim şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmesinin yerinde olmadığı kanaatine varılmış, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne kısmen reddine, mahkeme kararının kaldırılarak, dairemizin kararında işaret edildiği şekilde karar verilmek üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.Davalılar vekili katılma yoluyla istinaf dilekçesinde; davalı …Ş. yönünden husumet yokluğundan davanın reddi gerektiğini ileri sürmüşse de; istinaf incelemesine konu mahkeme kararının tahkim şartına ilişkin olduğu, husumet itirazının ise ilk derece mahkemesince değerlendirilmesi gerektiği göz önüne alınarak davalı istinaf başvurusunun incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle:1-Davacı vekilinin istinaf isteminin KISMEN KABULÜ ile, 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-4 maddesi gereğince İstanbul 3. Asliye Ticaret Makemesi’nin 09/07/2019 tarihli 2018/1131 Esas – 2019/642 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,2-Dosyanın, Dairemizin kararında işaret edildiği şekilde karar verilmek üzere ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-Davalı istinaf başvurusunun incelenmesine yer olmadığına, 4-Davacı vekilinin istinaf talebi kabul olunmakla, davalı istinafının incelenmesine yer olmadığından, istinaf peşin harçlarının talepleri halinde ilgililerine iadesine, 5-İstinaf yargılama giderleri davacı avansından kullanıldığı anlaşılan; 132,00 TL (posta-teb-müz) masrafının 1/2 oranında 66,00 TL’sinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, 6-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 7-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililerine iadesine,Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 07/07/2020 tarihinde HMK’nın 353/1-a-4 maddesi uyarınca oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.