Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2019/511 E. 2021/2174 K. 23.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2019/511 Esas
KARAR NO: 2021/2174 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 18/10/2018
NUMARASI: 2017/84 E. – 2018/303 K.
DAVANIN KONUSU: Tazminat (FSE. Sahipliğinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 23/12/2021
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü :
DAVA: Davacı taraf dava dilekçesinde; müvekkilinin, bayan dış giyim konusunda sektöründe oldukça tanınmış, tüketiciler tarafından tercih edilen bir markaya ve tasarımlara sahip olduğunu, davalının müvekkilinin tescilli modelini, aynı şekilde, hak sahibinden herhangi bir izin almadan taklit ettiğini ve tecavüz konusu ürünün piyasada satışını gerçekleştirdiğini, davalının bu basiretli tacir ilkesine aykırı davranışı sebebiyle müvekkilinin satışlarının etkilendiğini, maddi ve manevi zarara uğradığını beyanla, davalının tasarım hakkına tecavüz ve haksız rekabet teşkil eden fiilinin önlenmesine, durdurulmasına, bu kapsamda öncelikle ihtiyati tedbir kararı verilmesine, HMK m.107 çerçevesinde fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla belirsiz alacak davası olarak açtıkları davada şimdilik 1.000,00 TL maddi tazminatın, 20.000,00 TL manevi tazminatın ve 500,00 TL marka hakkına verilen zarara ilişkin tazminatın davalı tarafın tecavüz ve haksız fiilinin vuku bulduğu tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, ayrıca 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu gereğinde tasarımın itibar kaybından ötürü Mahkemece takdir edilecek itibar tazminatına hükmedilmesine, verilecek kararın masrafı davalıdan alınmak şartıyla, başlangıç ve gerekçe bölümlerinin bir özetinin ve hüküm fıkrasının tamamının Türkiye’de yayın yapan tirajı en yüksek üç gazeteden birinde ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
TALEP ARTTIRIM: Davacı vekilinin 12/07/2018 tarihli dilekçesiyle, belirsiz alacak davası olarak açtığı davada 1.000,00 TL olan maddi tazminat talebini 4.375,25 TL arttırarak, 5.375,25 TL’ya yükselttiğini, 20.000,00 TL manevi tazminat talebini aynen tekrar ettiğini, tazminat taleplerinin dava tarihinden itibaren en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ettiklerini beyan etmiştir. Davalı vekili davaya cevap süresi içerisinde cevap dilekçesi sunmadığından davayı inkar ettiği kabul edilmiştir.
MAHKEME KARARI: Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 18.10.20218 tarihli 2017/84 E. – 2018/303 K.sayılı kararıyla; “…Somut olayda, davalı tarafın … isimli internet sitesinde satışa sunduğu ve davacı tarafa ait tescilli tasarım ile benzer olduğunun anlaşıldığı, bu nedenle tasarım hakkına yönelik tecavüz olduğunun tespiti ve men’ine davalı tarafın kullanımının engellenmesine, manevi tazminat talebinin kısmen kabulüne karar vermek gerektiği… Davacı tarafın sınai mülkiyet hakkına tecavüz edenin rekabeti olmasa idi, hak sahibinin elde edeceği muhtemel gelire göre tazminat talebinde bulunduğu, bilirkişi heyetinin yaptığı inceleme ve değerlendirme sonucunda davalının ciro tutarları üzerinden söz konusu ürünlerin farazi satış ve karları dikkate alındığında 5.375,25 TL maddi tazminatın olabileceği kanaatine varıldığı ” kararın gerekçesinde açıklanarak; “Davanın KISMEN KABUL, KISMEN REDDİ İLE, -Davacı adına tescilli … tescil nolu tasarıma yönelik davalının ürünlerine yönelik kullanımlarının davacı tasarım hakkına yönelik tecavüz olduğunun tespiti ve haksız rekabet ve tasarıma tecavüzün men’ine, -Ürünlere el konulmasına, tanıtım evrakına el konulmasına, masrafı davalıdan alınmak suretiyle ürünlerin ve tanıtım evrakının imhasına, -Islah edilen değer ile birlikte 5.375,25 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren değişen oranlarda ticari faiz ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,-Davacının manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile, 7.500,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, -Davacının itibar tazminat talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, -İnternet üzerinde ürünlerin satışa sunulmasının erişimin engellenmesine,-Hükmün kesinleştikten sonra masrafı davalıdan alınmak suretiyle 5 büyük gazeteden birinde ilanına” karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURULARI: Davacı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; mahkemenin tasarıma yönelik tecavüzün tespiti, haksız rekabetin tespiti, 5.375,25 TL maddi tazminatın ve 7.500 TL manevi tazminatın kabulüne karar verilmesine rağmen, her bir kalem yönünden ayrı ayrı vekalet ücretine hükmetmesi gerekirken sadece iki kalem yönünden 3.145’er TL vekalet ücretine hükmedildiğini beyanla her bir dava için 3.145 TL olmak üzere, 4 ayrı vekalet ücreti toplamı 12.580 TL vekalet ücretine hükmedilmesi yönünden kararın kaldırılmasını talep etmiştir. Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; davacı tarafın, müvekkili şirketin davacıya ait tasarımı ürettiğini, dağıttığını, pazarladığını ve sattığını iddia ederek huzurdaki davayı açmışsa da, müvekkilinin üretici, satıcı yada pazarlayıcısı olmadığını, dava konusu ürünleri dava dışı … isimli firmadan satın aldığını, keşif esnasında tescilli ürünlerle benzer olma ihtimalini öğrenerek satışını derhal durdurduğunu. -Mahkemenin tasarıma tecavüzün men’ine karar vermiş olmasının da hatalı olduğunu, iade faturası tarihinin 19/04/2017 tarihli olup davanın müvekkilinin ürünleri iade tarihinden yaklaşık 1 ay sonra, 17/05/2017 tarihinde açıldığını. – Davaya konu üründen sadece bir adet satıldığını, kalan 44 adet ürünün satın alınan firmaya iade edildiğini, iade faturasını dosyaya sunduklarını, mahkemenin 45 adet ürünün tamamının satıldığını kabul ederek tamamen varsayıma dayalı olarak 5.375,25 TL tazminata hükmetmesinin hatalı olduğunu, müvekkilinin defterlerinin incelenmesinde 44 adet ürünün iade edildiği ve 1 üründen 119,45 TL gelir elde etmiş olabileceğinin tespit edildiğini, kabul anlamına gelmemek üzere maddi tazminata hükmedilebileceği kabul edilse dahi 119,45 TL maddi tazminata hükmedilmesi gerektiğini, ürünlerin aynı/benzer ürün olma ihtimali öğrenildikten sonra başkaca ürün satılmadığını. -Mahkemenin davacının manevi tazminat talebinin kabulüne karar vermesinin hatalı olduğunu, sadece bir adet ürün satışı nedeniyle 7.500 TL tazminata hükmedilmesinin haksız ve fahiş olduğunu.-Davacı tarafın dava dilekçesi ile yasal faiz talep etmesine rağmen, mahkeme tarafından maddi tazminat yönünden değişen oranlarda ticari faize hükmedilmesinin de usul ve yasaya aykırı olduğunu.-Davacı tarafın istinaf taleplerine karşı cevabında; 4 ayrı dava yönünden 4 ayrı vekalet ücretine hükmedilmesi talep edilmişse de, davacı tarafça dava açılırken sadece bir adet başvuru harcı yatırıldığını, talebin mesnetsiz olduğunu beyanla, mahkeme kararının kaldırılarak davacının tüm taleplerinin reddine karar verilmesini, davacının istinaf başvurusunun reddini talep etmiştir.
DELİLLER: TPMK Tasarımlar Dairesi Başkanlığı’ndan gelen kayıtlardan, … sayılı çoklu tasarım belgesi ile, davacı adına kadın giysi tasarımlarının , 05/02/2016 tarihinden itibaren 5 yıl süre ile davacı adına tescilli olduğu tespit edilmiştir. Dosya içerisinde bulunan Mahkemenin 2017/17 D.İş sayılı dosyasından; davacının tespit talebi üzerine davalı adresinde Moda ve Tekstil tasarımcısı bilirkişi tarafından yapılan incelemede, tespit edilen bir adet mor renkli pardesünün, etiketinde “…” ibaresinin yazılı olduğu ve işyerinde bulunan görevli tarafından …’ten 45 adet ürün alındığını gösterir fatura örneğinin ibraz edildiği, bilirkişi raporunda sonuç olarak, davalı yana ait mağazada yapılan incelemeler sonunda, TPMK nezdinde 05/02/2006 tarih ve 2016/00966 sayı ile davacı adına koruma altına alınmış olan … nolu pardösü tasarımının, kullanıcının ayırt edemeyeceği kadar birebir benzerinin, davalıya ait hazır giyim işletmesi içerisinde yer alan hazır giyim ürünleri içerisinde tespit edildiği beyan edilmiş ve davalı tarafın internet sitesinde yer alan ürün görseli rapor içeriğinde sunulmuştur. Mahkemece mali müşavir bilirkişi …’den alınan 04/05/2018 tarihli raporda; davalının … internet sitesi üzerinden satış yapıldığı, davalı satış faturaları üzerinde yapılan incelemede, … Seri numaralı satış faturası ile 1 adet ürünün 05/01/2017 tarihinde satılmış olduğunun görüldüğü, .. firmasından 75,00 TL birim fiyatla ürünlerin satın alındığı, davalı ticari defterlerine 10/01/2017 günü … yevmiye numarası ile kaydedildiği, davalı tarafça 44 adet ürün için 19/04/2017 tarihinde iade faturası düzenlendiği, 1 adet ürün satışı olduğu, bu ürün satışını davacı yapılmış olsaydı davacının elde edeceği muhtemel gelirin 119.45 TL olduğu, mahkemece 45 adet ürün üzerinden hesaplama yapılmasının kabul edilmesi halinde davacının elde edeceği gelirin 5.375,25 TL olduğu beyan edilmiştir. Dava 17/05/2017 tarihinde açılmıştır.
GEREKÇE: Tasarıma tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, meni ve ref’i ile maddi ve manevi tazminat talepli davada, mahkemece davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiş, davacı vekili ve davalı vekili ayrı ayrı istinaf başvurusunda bulunmuştur. Dairemizce istinaf incelemesi HMK 355. Madde gereğince istinaf dilekçesindeki sebeplerle ve kamu düzeniyle ilgili hususlarla sınırlı olarak yapılmıştır.Davacı vekilinin istinaf başvurusu hükmedilen vekalet ücretine yönelik olmakla, davanın esası yönünden ileri sürülen davalı istinaf sebeplerinin öncelikli olarak incelenmesi gerekmiştir. Davacı adına … sayılı çoklu tasarım belgesi … numaralı pardesü tasarımının tescilli ve koruma altında olduğu, Mahkemenin 2017/17 D.İş sayılı dosyasında, tekstil tasarımcısı bilirkişi tarafından, davalı işyerinde tespiti yapılan ve internet sitesinde satışa sunulan pardesü tasarımının, davacı tescilli tasarımı ile benzer olduğunun tespit edildiği anlaşılmakla, davalının tasarıma tecavüzü ve haksız rekabette bulunduğunun tespiti ve menine karar verilmesi usul ve yasaya uygundur. Tasarıma tecavüz fiilinin oluşması bakımından davalının kusurunun bulunması aranmadığı gibi, üretici olup olmaması da sonuca etkili değildir. Davalı vekili sadece bir adet ürün satıldığı, kalan 44 adet ürünün iade edildiği, tasarıma tecavüzün meni kararı verilemeyeceğini ileri sürmüş ve bilirkişi raporu ile bu husus doğrulanmışsa da; davalının internet sitesinde de ürünlerin tanıtıldığı ve satışa sunulduğu, internet sitesindeki görsellerin kaldırıldığı ve tecavüze son verildiğine dair davalı tarafça dosyaya delil sunulmadığı anlaşılmakla, mahkemece tasarıma tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti ve menine karar verilmesi yerindedir. Ancak mahkemece alınan bilirkişi raporu ile, davalının ürünleri dava dışı … firmasından satın aldığı ve tespit tarihinden önce sadece bir adet ürün sattığı, tespitten sonra da dava tarihinden önce kalan 44 adet ürünü iade ettiği, göz önüne alınarak, mahkemece davalı işyerindeki ürünler ile ilgili ref talebinin reddine karar verilmesi gerekirken ref talebinin kabulüne karar verilmesi ve davalı işyerinde tanıtım evrakının bulunmamasına rağmen ürünlere ve tanıtım evrakına el konularak imhasına karar verilmesi yerinde olmamıştır. Tazminata ilişkin istinaf sebeplerinin incelenmesinde de, bilirkişi raporunda, davalının ürün bir adet ürün satışından davacının yoksun kaldığı karın 119,45 TL olarak hesaplanmasına rağmen, üretici firmaya iade edilen 44 adet ürün de satılmış gibi 45 adet ürün üzerinden maddi tazminata hükmedilmesi ve 7.500 TL manevi tazminata hükmedilmesi ve talep aşımı yapılarak ticari faiz işletilmesi yerinde olmamış, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, kısmen reddine, mahkeme kararının kaldırılmasına, davalının tasarıma tecavüz ve haksız rekabetinin tespiti ile tecavüz ve haksız rekabetin menine, ref talebinin reddine, 119,45 TL maddi tazminatın ve dosya kapsamına göre takdiren 500,00 TL manevi tazminatın 17/05/2017 dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar vermek gerekmiş, tarafların usulü kazanılmış hakları gözetilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.Davalı vekilinin istinaf başvurusu kısmen kabul edilerek, dairemizce mahkeme kararı kaldırılarak yeniden hüküm kurulmakla, davacı vekilinin vekalet ücretine ilişkin istinaf başvurusunun incelenmesinde hukuki yarar bulunmadığından, karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusu hakkında karar verilmesine YER OLMADIĞINA, 2-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE, 3- Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 18/10/2018 tarihli 2017/84 E. – 2018/303 K.sayılı kararının 6100 Sayılı HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA, 4-Davanın KISMEN KABUL, KISMEN REDDİ İLE, A)Davacı adına tescilli … tescil nolu tasarıma yönelik davalının tecavüzün ve haksız rekabetin men’ine, B) Davacı tarafın ürünlere el konulması ve imhası talebinin reddine, C)119,45 TL maddi tazminatın ve 500,00 TL manevi tazminatın 17/05/2017 dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin 5.255,80 TL maddi tazminat ile,19.500 TL manevi tazminat talebinin reddine, Ç)Davacının itibar tazminat talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, D)Davalının … alan adlı internet sitesinde tanıtımı yapılan dava konusu tasarıma yönelik ürün görsellerinin kaldırılmasına, E)Hükmün kesinleştikten sonra masrafı davalıdan alınmak suretiyle 5 büyük gazeteden birinde ilanına, 5- İlk derece yargılaması yönünden; A)Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, tasarıma tecavüz ve haksız rekabet yönünden 59,30 TL maktu harç, maddi tazminat yönünden 59,30 TL nispi harç ve manevi tazminat yönünden 59,30 TL nispi harç olmak üzere toplam 177,90 TL karar ve ilam harcından, 31,40 TL peşin harç ve 80,00 TL ıslah harcının mahsubu ile, 66,50 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsiline, Hazine’ye irat kaydına, B)Davacı tarafından yapılan 147,60 TL harç toplamının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, C) Davacı tarafça yapılan 165,00 TL tebligat-tezkere ve 750,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 915,00 TL ve Mahkemenin 2017/17 Değişik İş sayılı dosyasında yapılan toplam 821,80 TL tespit gideri olmak üzere toplam 1.736,80 TL yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre, 606,27 TL.’sinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına, Ç)Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tasarıma tecavüz ve haksız rekabete yönelik dava yönünden davacı lehine hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, D)Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince ref talebinin reddi nedeniyle davalı lehine hesaplanan 7.375 ,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine, E) Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 13/2 maddesi gereğince kabulüne karar verilen maddi tazminat yönünden davacı lehine hesaplanan 119,45 TL nispi vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, F)Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 13/3 maddesi gereğince reddine karar verilen maddi tazminat yönünden davalı lehine hesaplanan 119,45 TL nispi vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine, G) Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 10. maddesi gereğince kabulüne karar verilen manevi tazminat yönünden davacı lehine hesaplanan 500,00 TL nispi vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,Ğ) Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 10/2 maddesi gereğince reddine karar verilen manevi tazminat yönünden davalı lehine hesaplanan 500,00 TL nispi vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine, H)Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen itibar tazminat yönünden hesaplanan, 500,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine I)Gider Avansından kalan miktarın 6100 SY nın 333 md göre karar kesinleşince ve talep üzerine taraflara iadesine, 6-İstinaf yargılaması yönünden; A)İstinaf talebi kabul edildiğinden davalı tarafça yatırılan istinaf harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine, B)Davacı istinafı ile ilgili karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş olmakla, karar kesinleştiğinde ve talep halinde istinaf peşinin harcının iadesine, C)İstinaf yargılaması için davacı avansından kullanıldığı anlaşılan 77,00 TL tebligat, müzekkere ve posta giderinin 1/2 oranında 38,50 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan bakiyenin davacı üzerinde bırakılmasına, Ç)İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti tayinine yer olmadığına, D)Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince ilgili tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda iş bu kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtayda temyiz yolu açık olmak üzere 23/12/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.