Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2019/3002 E. 2022/661 K. 14.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2019/3002 Esas
KARAR NO: 2022/661
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 08/10/2019
NUMARASI: 2017/576 E. – 2019/326 K.
DAVA: Faydalı Model Belgesine Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti,
Önlenmesi, Maddi-Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ: 17/11/2017
– BİRLEŞEN 2018/480 ESAS SAYILI DOSYA –
DAVA: Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğü, Sicilden Terkin
DAVA TARİHİ: 23/11/2018
DAVANIN KONUSU: Faydalı Model Belgesi (Maddi Tazminat İstemli)
KARAR TARİHİ: 14/04/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
ASIL DAVADA: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin kendi geliştirmiş olduğu “plastik masa ve ayak bağlantı sistemleri” buluş başlıklı faydalı modele ilişkin olarak TPMK nezdinde 13/01/2016 tarihinde … numarası ile tescil başvurusunda bulunduğunu ve söz konusu buluşun 21/10/2016 tarihinde … sayı ile tescil edildiğini, müvekkilinin davaya konu buluşun tek ve gerçek sahibi olduğunu, davalı şirket tarafından müvekkiline ait buluş konusu ürünün taklit etmek suretiyle birebir aynısının veya ayırt edilemeyecek derecede benzerinin üretildiği, satışa arz edildiği ve piyasaya sunulduğunu tespit ettiklerini, davalı yanın müvekkiline ait buluş konusu yöntemi, üretimini yaptığı masalarda haksız ve hukuka aykırı olarak kullandığını, müvekkili ile aynı sektörde faaliyet gösteren davalının, müvekkilinin faydalı modelden haberdar olduğunu, davalı yanın bu fiillerinin müvekkili haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğini ve müvekkilinin bu kullanımlardan zarar gördüğünü iddia ederek, tecavüz ve haksız rekabetin tespitini, durdurulmasını, önlenmesini, tecavüz ve haksız rekabet sonuçlarının ortadan kaldırılarak eski hale getirilmesini, şimdilik 1.000,00 TL maddi, 50.000,00 TL manevi ve 10.000,00 TL itibar tazminatının, dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsilini ve verilecek hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı tarafından müvekkilinin birçok ürününü haksız şekilde taklit edildiğini ve bu sebeple hakkında açılmış birçok dava bulunduğunu, davacıya karşı açılmış olan davalarda davacının haksız eylem ve tecavüzlerinin tespit edilmiş olduğunu ve işbu davaların halen devam ettiğini, müvekkiline ait ürünün, tasarım, üretim ve buluş teknikleri bakımından davacı firmaya ait faydalı modelden tamamen farklı olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
BİRLEŞEN DAVADA: Davalı-birleşen dosya davacısı vekili dava dilekçesinde; davacı-birleşen dosya davalısı adına … sayı ile tescilli faydalı model belgesinin dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan KHK’da belirtilen hususlarda yenilik ve ayırt edicilik vasıflarına haiz olmadığını, tescile konu söz konusu buluşun uygulama ve kullanım alanı itibariyle tekniği bilinen bir çözümü olup, herhangi bir yenilik ve buluş taşımadığını ve bu hususun Mahkememizin 2017/576 Esas sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporu ile de tespit edildiğini iddia ederek, karşı taraf adına … sayı ile tescilli faydalı model belgesinin hükümsüzlüğünü ve sicilden terkinini talep ve dava etmiştir. Davacı-birleşen dosya davalısı vekili cevap dilekçesinde; davacının dilekçesinde göstermiş olduğu görsellere ait ürünlerin, müvekkilinin faydalı model belgesinin tescil tarihinden sonra piyasaya ve satışa sunulmuş ürünler olduğunu, bu nedenle müvekkilinin faydalı modelinin yenilik kriterlerine haiz olmadığı iddialarının gerçeği yansıtmadığını ve iddiaların yersiz olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 08.10.2019 tarih ve 2017/576 Karar sayılı kararıyla; “…öncelikle hükümsüzlüğe ilişkin birleşen Mahkememizin 2018/480 Esas sayılı dosyası yönünden değerlendirme yapılması gerekmekte olup, dava konusu … sayılı faydalı model belgesinin tabla-ayak birleşim detayı ile https://www…com/… linkinde yer alan ürün ailesindeki masaların tabla-ayak birleşim detayları karşılaştırıldığında, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattıkları genel izlenimde belirgin bir farklılık bulunmadığı, bu sebeple benzer algılandıkları, bu nedenle … sayılı faydalı modelin başvuru tarihi olan 13/01/2016 tarihinden önce kamuya sunulduğu ve bu sebeple koruma şartı olan yenilik ve ayırt edicilik özelliğine sahip olmadığı anlaşılmakla birleşen davanın kabulü ile, davacı-birleşen dosya davalısı adına … sayı ile tescilli faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar vermek gerekmiştir. Asıl dava yönünden ise, birleşen davada davacı adına tescilli faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne karar verilmiş olup, hükümsüzlük baştan beri sonuç doğuracağından, bu haliyle de davacının faydalı modelden doğan haklarına tecavüz söz konusu olmayacağı gibi, mevcut delillere göre hükümsüzlük karşısında haksız rekabetten de söz edilemeyeceğinden, asıl davanın reddine” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davacı-birleşen dosya davalısı vekili istinaf dilekçesinde; “Bilirkişi raporlarına itirazlarımız değerlendirilmeksizin ve yeni rapor aldırılmadan hüküm kurulmasının usule aykırı olduğunu, Karşı tarafın sadece internet sitesine konulan bir görsele dayanarak hükümsüzlük talebinde bulunduğunu, ancak görsellerin nerede ne ne zaman üretildiklerine dair bir bilgi verilmediğini, Bilirkişi heyeti tarafından web uzantılarına dair tarih araştırması ve karşılaştırmasının eksik ve hatalı yapıldığını, Google arama motorunda yapılan araştırma ile gerçeğe ulaşmanın mümkün olmadığını, mahkemece … ve …’dan davaya konu görüntülerin ne zaman yüklendiğinin müzekkere ile sorulması gerektiğini, Ek bilirkişi raporunda görsellerin 13 Mayıs 2013 tarihinde eklendiği belirtilmiş ise de, sitede yer alan görsellerin kaynak kodlarında ürünün ilk kez 23 Nisan 2018 tarihinde siteye eklendiğinin görüldüğünü, bilirkişi raporu ile web uzantısına ait kaynak kodlarının aynı olmadığını, bu yanılgının sebebinin bilirkişi heyetinde kaynak kodları inceleyebilecek bilgisayar mühendisi – veri inceleme uzmanı veya bilişim uzmanı gibi bu konuda uzman bilirkişinin bulunmaması olduğunu, Kök raporda taraflara ait ürünlerin karşılaştırmasının yapıldığını, ancak ek raporda tamamen karşı tarafın sunduğu tarifnamesi belli olmayan görsellere dayanılarak değerlendirme yapılmasının hatalı olduğunu, Karşı tarafın sınduğu görseller ve internet sayfa bilgilerinin tek başına delil niteliğinin bulunmadığını, karşı tarafın resmi belge sunamadığını.” beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir.
DELİLLER: *Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan gelen kayıtlardan, … sayılı ve “Plastik Masa ve Ayak Bağlantı Sistemleri” buluş başlıklı faydalı model belgesinin,12/01/2016 tarihinden itibaren 10 yıl süre ile davacı adına tescilli olduğu anlaşılmıştır. *Bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 04/11/2018 tarihli raporda; “Davacı adına … sayılı faydalı model belgesinin 1 numaralı isteminin davalı tarafından ihlal edildiği, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 ve 11 numaralı istemlerinin ise davalı tarafından ihlal edilmediği” belirtilmiştir. *Kök raporda birleşen dava ile ilgili bir değerlendirme yapılmadığından, “Dava konusu … sayılı faydalı model belgesinin, tescil tarihi itibariyle yeni olup olmadığı ve hükümsüzlük koşullarının oluşup oluşmadığı” yönünden aldırılan 02/07/2019 havale tarihli ek raporda; “… sayılı faydalı modelin tabla-ayak birleşim detayı ile https://www…com/… linkinde yer alan ürün ailesindeki masaların tabla-ayak birleşim detayları karşılaştırıldığında, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattıkları genel izlenimde belirgin bir farklılık bulunmadığı, bu sebeple benzer algılandıkları, bu nedenle … sayılı faydalı modelin başvuru tarihi olan 13/01/2016 tarihinden önce kamuya sunulduğu ve bu sebeple koruma şartı olan yenilik ve ayırt edicilik özelliğine sahip olmadığı.” belirtilmiştir.
GEREKÇE: Dava, asıl davada faydalı modelden kaynaklanan haklarına tecavüzünün tespiti, men’i, ref’i ve maddi manevi tazminat; birleşen davada ise faydalı modelin hükümsüzlüğü istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesi tarafından, “… ASIL DAVA YÖNÜNDEN: Davacının davasının reddine; BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN: Davalı birleşen davacının davasının KABULÜNE, dava konusu … tescil no faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine.” karar verilmiştir. Hüküm davacı – birleşen dosya davalısı vekili tarafından istinaf edilmiştir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Mahkemece aldırılan 04/11/2018 tarihli bilirkişi heyeti raporu ile 02/07/2019 tarihli ek raporunun gerekli karşılaştırmaları içerdiği; raporlar bir bütün olarak değerlendirildiğinde yeterli ve denetime elverişli olduğu anlaşılmıştır. Mahkemece, açıklandığı şekilde denetime elverişli bulunan bilirkişi raporları dikkate alınarak; dava konusu davacı -birleşen dosya davalısı adına tescilli … sayılı faydalı model belgesinin tabla-ayak birleşim detayı ile https://www…com/… linkinde yer alan ürün ailesindeki masaların tabla-ayak birleşim detayları karşılaştırıldığında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattıkları genel izlenimde belirgin bir farklılık bulunmadığı, bu sebeple benzer algılandıkları, yapılan kaynak incelemesinde ürünün Mayıs 2013 tarihinde yurt dışında satışa sunulduğu anlaşıldığından, … sayılı faydalı modelin başvuru tarihi olan 13/01/2016 tarihinden önce kamuya sunulduğu ve bu sebeple koruma şartı olan yenilik ve ayırt edicilik özelliğine sahip olmadığı anlaşılmakla birleşen davanın kabulü ile, davacı-birleşen dosya davalısı adına … sayı ile tescilli faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne karar verilmesi isabetlidir. Birleşen davada davacı-birleşen dosya davalısı adına tescilli faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne karar verilmiş olması karşısında, hükümsüzlük baştan beri sonuç doğuracağından davacının faydalı modelden doğan haklarına tecavüz söz konusu olmayacağı gibi, mevcut delillere göre haksız rekabetin bulunmadığı anlaşıldığından ilk derece mahkemesi tarafından asıl davanın reddine karar vermesinde de usule aykırılık bulunmadığından, davacı-birleşen dosya davalısı vekilinin istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacı-birleşen dosya davalısı vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-İstinaf yargılaması yönünden davacı-birleşen dosya davalısından alınması gereken toplam 161,40 ( 80,70 X 2) TL harçtan, peşin alınan toplam 88,80 (44,40 X 2) TL harcın mahsubu ile bakiye 72,60 TL harcın davacı-birleşen dosya davalısından alınarak hazineye irat kaydına, 3-Davacı-birleşen dosya davalısı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, 4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nun 361.maddesi uyarınca tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Yargıtay ilgili hukuk dairesinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.14/04/2022