Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2019/2376 E. 2022/561 K. 31.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2019/2376 Esas
KARAR NO: 2022/561 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 11/06/2019
NUMARASI: 2017/748 E. – 2019/276 K.
DAVANIN KONUSU: Endüstriyel Tasarım (Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 31/03/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA; Davacı dava dilekçesinde; Davalı adına tescilli … tescil ve … sıra numaralı “…” tasarımının yenilik ve ayırt edicilik niteliğine haiz olmadığından, hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP; Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının iddiasını haklı çıkaracak bir delilin dosyada mevcut bulunmadığını, dosyaya sunmuş olduğu soyut beyan ve delillerin hiç birini de kabul etmediklerini, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI; İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 11/06/2019 tarihli 2017/748 E. – 2019/276 K. sayılı kararıyla; “.. Somut olayda davalı tarafa ait tasarımın dosya içerisindeki sunulan her iki bilirkişi raporunda izah edildiği üzere , Dava konusu … nolu “…” tasarımının tescil edildiği tarih olan 22.01.2010 tarihinden önce benzerinin piyasada üretilmiş olduğu tespit edildiğinden, tasarım tescilinin sicilden terkini yönünde hükümsüzlüğünü gerektiren koşulların var olduğu” gerekçesiyle; davalı adına … tescil nolu “…” tasarımının yenilik ve ayırt edicilik niteliklerine haiz olmadığı” anlaşıldığından hükümsüzlüğüne, karar kesinleştiğinde kesinleşen ilamın Türk Patent ve Marka Kurumu’na gönderilmesine, karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU; Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; davacı tarafın, uyuşmazlık konusu olan kapı kolu aynasının yurt dışı ve yurt içinde yıllardır kullandığı iddiasında bulunmuşsa da iddiasını ispatlamak için Çin’de bulunan … Firmasına ait katalog dışında herhangi bir delil sunamadığını, orijinal olduğu iddiasıyla sunulan kataloğun her zaman ihtiyaca göre hazırlanabilecek nitelikte olduğunu, katalog tarihi olarak 08/09 yazılı olup katalogda yer alan ürünler için, hangi ürünün hangi yıla ait olduğunun net bir şekilde belirtilmediğini, yine, davacı tarafından sunulan kataloğun basım tarihine ilişkin herhangi bir belge veya matbaa faturası sunulmadığını, müvekkili tarafından uyuşmazlık konusu ürünün tescilinden 1 yıl önceki dönemde tasarlanması ve kullanılması hususları dikkate alındığında, davacının, basım tarihini şüpheye yer vermeyecek şekilde ispat edememesi nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken hatalı olarak davanın kabulüne karar verildiğini. – SMK 57/2 maddesi gereğince 22.01.2009 tarihinden sonra sunulan ürünlerin müvekkilin tasarımın yenilik özelliğini etkilemeyeceğini, mahkeme tarafından bu sürenin dikkate alınması gerektiğini. -Mahkeme tarafından alınan her iki raporda da, hükümsüzlüğü istenen tasarım için yüzeysel inceleme yapıldığını, bilirkişilerin, katalog üzerinden resim ile müvekkili firmanın tasarımı arasında nasıl bir benzerlik olduğunu bilimsel olarak açıklamadıklarını, genel geçer ve haksız bir değerlendirme yapıldığını, değerlendirmenin bilgilenmiş kullanıcı gözüyle yapılması gerektiğini, mahkeme tarafından farklılıkların göz ardı edildiğini, bilirkişi raporunda, dosyaya sundukları uzman görüşündeki farklılıklara değinilmediğini, müvekkiline ait üründe alt ve üst kısımda orantılı yerleştirilmiş vida delikleri olmasına rağmen katalogdaki ürünlerde deliklerin bulunmadığını, müvekkiline ait üründe anahtar deliği ve kapı kolu bölümü bulunmadığını, katalogdaki üründe ise bulunduğunu, müvekkiline ait ürün ile katalog ürün arasında katmanlar arasında farklılık bulunduğunu, her iki ürünün alt ve üst kısmının farklı olduğunu, katalogdaki ürünün üst ve alt kenarlarının küt ve keskin olarak tasarlandığını, alttaki zemin katmanını taşarak ileri doğru uzatıldığını, ancak müvekkiline ait ürünün yan ve özellikle uç kısımlarının oval ve kavisli olup alttaki zeminle aynı ölçüde olduğunu, uzman görüşü ile bilirkişi raporlarının ciddi anlamda çelişki oluşturduğunu. -Tasarımcının seçenek özgürlüğünün derecesinin dikkate alınması gerekirken benzerliklerin teknik zorunluluktan kaynaklanıp kaynaklanmadığının irdelenmediğini beyanla mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER; TPMK kaydından 22/01/2010 başvuru numaralı … başvuru numaralı çoklu tasarım belgesi … numaralı “…” isimli tasarımının davalı şirket adına tescilli ve koruma altında olduğu anlaşılmıştır. İlk derece mahkemesince sektör bilirkişisi …, İTÜ Makine Fakültesi öğretim üyesi bilirkişi … ve Marmara Üniv. GSF Endüstri Ürünleri Tasarımı bölüm başkanı bilirkişi …’dan alınan 3.9.2018 tarihli bilirkişi heyet raporunda; Hükümsüzlüğü talep edilen … numaralı dayanak olarak sunulan … firmasına ait 2008 yılı ürün katalogunda, “…” ibaresinin bulunduğu, katalogda bulunan ürün görselleri ile karşılaştırıldığında,Dava konusu yenilik ve ayırt edici nitelik yönünden değerlendirilen tasarımların “…” tasarımı olduğu, tasarımların dikey konumlanmış dikdörtgen oranlarda olup iki kademeli bir yüzey yapısına sahip olduğu, dikdörtgen yapı, üst ve alt bölgede kısa kenarlarda aşağı doğru dairesel biçimde inmekte ve sıfırlandığı, uzun kenarlar görünüşte tasarımlarda ortada dik konumlanmış dikdörtgen yapı, iki uzun kenarda bir kademe aşağı inerek form tamamlandığı, … numtaralı tasarım tescilinde yüzey üzerinde köşelerde birer adet bağlantı deliği yer almakta iken, diğer tasarımda bulunmadığı, 2008 yılı ürün kataloğunda yer alan ürün görsellerinde tasarım Kapı kolu ve anahtar deliği ile beraber gösterilmiş iken … numaralı tasarım tescili tek olarak gösterildiği, karşılaştırılan tasarımları – oluşturan temel geometri aynı biçim, oran ve yüzey özelliklerinde olup, tasarımlar arasında bulunan farklar yüzeyde kullanım ile ilişkili detaylar olup bu fark küçük ayrıntı olarak algılanmakta, tasarımlara ayırt edici nitelik kazandırmadığı, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenime göre benzer olarak algılandıklarını, … numaralı tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 22.01.2010 tarihinden önce kamuya sunulduğunu bildirmişlerdir. İlk derece mahkemesince, Hukukçu öğretim üyesi Doç. Dr. …, Endüstri Ürünleri Tasarımcısı … ve Marka Patent vekili …’den alınan 4.3.2019 tarihli raporda; Dava konusu … tescil nolu 22.01.2010 tescil tarihli “…” tasarımının, başvuru ve tescil tarihinden önce üretilmiş 2008 tarihli … ürün kataloğunda bulunan “…” ile karıştırılmaya sebebiyet verecek şekilde, ayırt edilemeyecek kadar benzer olduğu, Dava konusu … nolu “…” tasarımının tescil edildiği tarih olan 22.01.2010 tarihinden önce benzerinin piyasada üretilmiş olduğu tespit edildiğinden, tasarım tescilinin sicilden terkini yönünde hükümsüzlüğünü gerektiren koşulların var olduğunu bildirmişlerdir.
G E R E K Ç E: Davalı adına tescilli … başvuru numaralı “…” tasarımının hükümsüzlüğü talepli davada, ilk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiş, davalı vekili istinaf isteminde bulunmuştur. Davanın 15/11/2017 tarihinde açıldığı, uyuşmazlığın çözümünde 6769 sayılı SMK hükümlerinin uygulanacağı konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. SMK 56/1 maddede “Tasarım yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olması koşuluyla bu kanunla sağlanan haklar kapsamında korunur” SMK 56/4-a ve b bendinde “Bir tasarımın aynısının tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış olması halinde yeni kabul edileceği, tasarımların sadece küçük ayrıntılarda farklılık göstermesi halinde aynı kabul edileceği” SMK 56/5 maddede “tecilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce, tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımının ayırt edici niteliğe sahip olduğunun kabul edileceği” hükümleri düzenlenmiştir. İlk derece mahkemesince alınan bilirkişi heyet raporlarında, davacı tarafça yenilik giderici olarak sunulan delillerden, … firmasına ait 2008 yılı ürün kataloğundaki tasarım ile karşılaştırılarak, davalı tasarımının yenilik ve ayırt edicilik niteliğine sahip olmadığı gerekçesiyle hükümsüzlük kararı verilmişse de, kataloğun basım tarihini doğrulacak delil dosya kapsamında bulunmamaktadır. 03/08/2018 tarihli bilirkişi heyet raporundan; 2008 yılı ürün kataloğunda, “…” ibaresinin bulunduğu anlaşılıyorsa da, bu ibare katalogdaki görsellerin telif haklarının tümüyle … firmasına ait olduğuna ilişkin olup, kataloğun her zaman basımının mümkün olduğu gözetilerek, davacı vekiline kataloğun basım tarihini ispat imkanı verilerek hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile karar verilmesi yerinde görülmemiş, davalı vekilinin sair istinaf sebepleri bu aşamada incelenmeksizin istinaf isteminin kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, dosyanın Dairemiz kararında işaret edilen hususlarda yargılamaya devam edilerek karar verilmek üzere mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Davalı vekilinin sair sebepleri bu aşamada incelenmeksizin istinaf isteminin kabulü ile, 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince, İSTANBUL 1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ’nin 11/06/2019 tarihli 2017/748 E. – 2019/276 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, 2-Dosyanın, Dairemizin kararında işaret edilen hususlarda yargılamaya devam edilmesi için kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-İstinaf talebi kabul edildiğinden, istinaf peşin harcının talebi halinde davalı tarafa iadesine, 4-İstinaf yargılama giderleri olarak; a)Davalı avansından kullanıldığı anlaşılan; 121,30 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı, 73,10 TL tehir-i icra karar harcı ile 33,00 TL (posta-teb-müz) masrafı olmak üzere toplam 227,40 TL’nin davacıdan alınarak, davalıya verilmesine, b)Davacı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına, 5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 6-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 31/03/2022 tarihinde HMK’nın 353/1-a-6 maddesi uyarınca oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.