Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2019/2094 Esas
KARAR NO: 2022/373 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 30/05/2019
NUMARASI: 2018/360 E. – 2019/202 K.
DAVANIN KONUSU: Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini
KARAR TARİHİ: 04/03/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; Müvekkilinin yıllardır fotoğrafçılık işi ile ilgilenmekte olduğunu ve sertifikalı amatör fotoğrafçı olduğunu, 2 yıl boyunca Akdeniz Üniversitesi Fotoğraf Kulübü Başkanlığı yaptığını, müvekkilinin çekip yayınlamış olduğu fotoğrafların sıradan fotoğraflar olmadığını, özel teknik ve becerilerle çekilmiş, kendine has kadrajı ile müvekkiline özgü fotoğraflar olduğunu ve bu sebeple 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa göre korunması gereken eser niteliğinde olduklarını, ancak hal böyle iken, davalı … Gazetesi’nin 01/06/2018 tarihli (internet) “…”, 02/06/2018 tarihli (gazete, …) “…” başlıklı haberlerinde, müvekkiline ait fotoğrafın, üzerindeki müvekkiline ait imzanın photoshop ile silinerek kullanıldığını, müvekkile ait bulunan “…” konulu ve panoramik teknikle çekilmiş fotoğrafın eser niteliğinde olduğunu, davalı gazete tarafından müvekkiline ait eserin izinsiz olarak kullanıldığını, photoshop ile müvekkili imzası olan kısmın değiştirildiğini ve eser sahibi olarak müvekkilin adının da haberde yazılmadığını ve bu durumun müvekkilinin mali ve manevi haklarını ihlal ettiğini, davalının Türkiye genelinde en fazla okunan, günlük milyonlarca tiraj yapan bir gazete olmasının ihlalin boyutlarını da arttırdığını iddia ederek, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak, FSEK 68 uyarınca üç katı tazminat taleplerine karşılık şimdilik her bir haberde kullanılan fotoğraf için 2.500,00 TL’den toplam 5.000,00 TL’nin, olay tarihlerinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsilini, FSEK 70/1 uyarınca ihlal edilen manevi haklara karşılık, her bir haberde kullanılan fotoğraf için 2.500,00 TL’den toplam 5.000,00 TL’nin, olay tarihlerinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsilini ve haksız fiilin bir yayın kuruluşu tarafından işlenmiş olması sebebiyle FSEK 67 ve 78 uyarınca, hükmün davalı … Gazetesi’nde ilanını talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde; basın faaliyetlerinin gerek girift yapısı, gerekse de anlık ve ivedi bir şekilde kamuoyunun haber alma hakkına hizmet etme amacı nedeniyle salt müvekkili şirkete ait yayın organlarınca hazırlanmış haberlerle değil, birçok özel haber ajansı ile anlaşmalı olarak haberin mahiyeti ile doğru olarak müvekkilince abone olunan haber ajanslarından alınan haberler de kullanılarak yapılmakta olduğunu ve bu hususun, gerek basılı, gerekse internet ortamındaki davaya konu haber incelendiği takdirde görülebileceğini, davaya konu görsel ve haber metninin … Ajansı tarafından abonelerine servis edildiğini ve abonelik anlaşması doğrultusunda müvekkili tarafından kullanıldığını, müvekkilinin de … Ajansı’nın abonesi olduğunu ve bu abonelik kapsamında … Ajansı’nın diğer tüm abonelerine sunduğu bir hizmetten faydalandığını ve söz konusu abonelik kapsamında sunulan fotoğrafı kullanan müvekkilinin, haberde kullanılan fotoğrafların kaynaklarını araştırma gibi bir sorumluluk yüklenmesi hukuken düşünülemeyeceğini ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
MAHKEME KARARI: Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 30.05.2019 tarihli 2018/360 E. – 2019/202 K. sayılı kararıyla; “… FSEK 4 maddesi anlamında güzel sanat eseri vasfını haiz fotoğrafın, FSEK 11 maddesi anlamında davacının eser sahibi olduğu, davalı şirket tarafından gazete ve internet sayfasında izinsiz olarak yayınlanmak suretiyle davacının FSEK 22 maddesi anlamında çoğaltma hakkının ihlal edildiği, bu bağlamda davacı tarafın FSEK 68 maddesi çerçevesinde 3 katı olmak üzere isteyebileceği toplam maddi tazminat tutarının 4.500,00 TL olduğu, davalının fotoğrafı kullanırken eser sahibi olarak adının belirtilmemesi nedeniyle, FSEK 15 maddesi gereğince, eser sahibi olarak tanıtılma hakkı ihlal edilmiş olacağından, davacının manevi tazminat talebinin de haklı olduğu anlaşılmakla, davacının davasının kısmen kabulü ile, toplam 4.500,00 TL maddi tazminat ile, fotoğrafın niteliği, tarafların ekonomik durumu ve manevi tazminatın amacı gözetilerek, 2.000,00 TL manevi tazminatın, yayın tarihinden itibaren işletilecek reeskont faizi ile birlikte tahsiline, Davacının fazlaya dair tazminat talepleri ile ilan talebinin tazminata (telif bedeline) hükmedilmiş olmakla, ayrıca reddine” karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; dava konusu fotoğrafın eser niteliğinin bulunmadığını, dava konusu fotoğrafın bilirkişilerce yapılan tespitin aksine, bedii vasfı bulunmayan, sahibinin hususiyetini taşımayan ve özel bir hazırlık aşaması gerektirmeyen bir görüntü olduğunu, hiçbir estetik özelliğinin bulunmadığını. -Fotoğrafın tümüyle bilgi verme hakkı çerçevesinde okuyucuya sunulduğunu ve haber niteliğinde kullanıldığını, bu yönüyle kullanımın hukuka uygun olduğunu, 5846 Sayılı FSEK 37. Madde de; “Haber mahiyetinde olmak ve bilgilendirme kapsamını aşmamak kaydıyla, günlük hadiselere bağlı olarak fikir ve sanat eserlerinden bazı parçaların işaret, ses ve/veya görüntü nakline yarayan vasıtalara alınması mümkündür. Bu şekilde alınmış parçaların çoğaltılması, yayılması, temsil edilmesi veya radyo ve televizyon gibi araçlarla yayınlanması serbesttir. Bu serbestlik, hak sahibinin hukuki menfaatlerine zarar verecek şekilde veya eserden normal yararlanmaya aykırı biçimde kullanılamaz.” hükmünün düzenlendiğini. -Davacının sosyal medya sitelerinde kendi izniyle ve isteğiyle alenileştirdiği bu fotoğrafın hak ihlaline sebep olduğu iddiasının mesnetsiz olduğunu. -Müvekkilinin dava konusu fotoğrafı … Ajansından aldığını, sorumluluğunun düşünülemeyeceğini.-Dava konusu fotoğraf için fahiş bir ücret tespit edildiğini. -Manevi tazminat koşullarının oluşmadığını beyanla mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davacı vekilinin istinaf dilekçesine cevabında; davalı tarafın fotoğrafın eser vasfında olduğunun tespitine yönelik açıklamalarının kabulünün mümkün olmadığını beyanla başvurunun esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: İlk derece mahkemesince FSEK uzmanı öğretim görevlisi bilirkişi …, Fotoğraf, reklam ve grafik konusunda uzman … ve Basın Yayın Medya Uzmanı bilirkişi …’dan alınan 28/03/2019 havale tarihli raporda; “… Davacının davaya konu olan fotoğrafını çekmek için kendine özgü teknik ayarlamalar yapılması gerektiği göz önünde bulundurarak, davacının; etkili görüntüyü bulduğu, görüntüyü zamanında yakaladığı, doğru ışık ve açıyı yakaladığı, sıra dışı ve farklı çekim yaptığı, görüntünün açı, uzaklık, yükseklik, kesme, ışık ve içerik değerlerini doğru yaptığı, etkin kompozisyon yakaladığının, anlaşıldığı davaya konu edilen fotoğrafın FSEK 4 anlamında güzel sanat eseri vasfını haiz olduğu, davaya konu fotoğrafın davacının www…com alan adlı web sitesinde yayında olduğu ve davacının davaya konu fotoğrafın FSEK 11’deki karine çerçevesinde eser sahibi olduğu, 1 Haziran 2018 tarihinde … İnternet Gazetesinde ve 02/06/2018 tarihinde davacıdan izin alınmaksızın fotoğrafın kullanılmasının, davacının eser sahipliğinden kaynaklanan FSEK 22’deki çoğaltma hakkının ihlali olabileceği, davacı tarafın FSEK 68 çerçevesinde toplam 4.500,00 TL’yi talep etme hakkının söz konusu olabileceği, davalının fotoğrafı kullanırken eser sahibi olarak adının belirtilmemesi nedeniyle, FSEK 15 maddesi gereğince, eser sahibi olarak tanıtılma hakkı ihlal edilmiş olacağından, davacının manevi tazminat talebinin haklı olduğu ve manevi tazminat konusunda takdirin mahkemede olduğu” yolunda görüş belirtilmiştir.
G E R E K Ç E: Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkili tarafından çekilen … fotoğrafının, davalıya ait gazetede ve internet sitesinde iki kez yayınlandığını, isminin belirtilmediğini ve üzerinde değişiklik yapıldığını beyanla FSEK 68. Madde gereğince üç kat tazminat ile manevi tazminata hükmedilmesiııi talep etmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. Davalı vekili yargılamada ve istinaf dilekçesinde, fotoğrafın eser mahiyetinde olmadığını, kaldı ki FSEK 37. Maddesi kapsamında kullanıldığını, müvekkilinin … Ajansı’nın abonesi olduğunu ve fotoğrafın … ajansından alındığını ileri sürmüştür. Dava dilekçesi ekinde sunulan belgelerden, 02 Haziran 2018 tarihli … Gazetesinde ve 01 Haziran 2018 tarihinde internet sitesinde yayınlanan içerikten, … başlıklı haberde davaya konu fotoğrafın kullanıldığı, internet sitesinde “…” başlığının fotoğrafın üst kısmına yerleştirildiği, haber içeriğinde ve fotoğrafta davacının ismine yer verilmediği anlaşılmıştır. Fotoğrafın davacıya ait internet sitesinde yayında olduğu, sunulan CD içeriği ve bilirkişi raporundan, fotoğrafın davacıya ait olduğu, fotoğraf davalı tarafça kullanıldığından, davalının abonesi oldukları … Ajansından alındığına dair savunmasının sonuca etkili olmadığı, davalının pasif dava ehliyetinin bulunduğu kanaatine varılmıştır. Eser türleri. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 2 ve devamı maddelerinde, sahibinin hususiyetini taşıması ön koşuluyla ve sınırlı sayıda olmak üzere düzenlenmiştir. Kanunda sayılan eser türleri arasında FSEK 2/3 maddesinde; “bedii vasfı bulunmayan teknik ve ilmi mahiyetteki fotoğraf eserleri” FSEK 4/5 maddesinde ise; “güzel sanat eseri mahiyetindeki estetik değere sahip fotoğrafik eser ve slaytlar” bulunmaktadır. Mahkemece alınan bilirkişi raporundan, dava konusu fotoğraf yönünden, davacının etkili görüntüyü bulduğu, görüntüyü zamanında yakaladığı, doğru ışık ve açıyı yakaladığı, sıra dışı ve farklı çekim yaptığı, görüntünün açı, uzaklık, yükseklik, kesme, ışık ve içerik değerlerini doğru yaptığı, etkin kompozisyon yakaladığının, anlaşıldığı davaya konu edilen fotoğrafın FSEK 4 anlamında güzel sanat eseri vasfını haiz olduğunun tespit edildiği anlaşılmakla, rapor içeriğindeki tespitler ile davaya konu fotoğraf incelendiğinde davalı vekilinin fotoğrafın eser niteliğinde bulunmadığına yönelik istinaf sebebinin yerinde olmadığı kanaatine varılmıştır. Davalı vekilinin fotoğrafın FSEK 37. Madde kapsamında hukuka uygun olarak kullanıldığına yönelik istinaf sebebinin incelenmesinde; FSEK 37. maddede; “Haber mahiyetinde olmak ve bilgilendirme kapsamını aşmamak kaydı de, günlük hadiselere bağlı olarak fikir ve sanat eserlerinden bazı parçaların işaret, ses ve/veya görüntü nakline yarayan vasıtalara alınması mümkündür. Bu şekilde alınmış parçaların çoğaltılması, yayılması, temsil edilmesi veya radyo ve televizyon gibi araçlarla yayınlanması serbesttir. Bu serbestlik, hak sahibinin hukuki menfaatlerine zarar verecek şekilde veya eserden normal yararlanmaya aykırı biçimde kullanılamaz.” şeklinde düzenlenmiştir. Yasal düzenleme gereğince, bir kullanımın haber amaçlı kullanım istisnası kapsamında görülebilmesi için, bunun haber mahiyetinde olması, bilgilendirme kapsamını aşmaması, miktar itibariyle eserin küçük bir bölümüne ilişkin olması, kullanımın, eser sahibinin hukuki menfaatlerine zarar verecek nitelikte olmaması ve eserden normal yararlanmaya aykırı bir kullanım niteliği taşımaması gereklidir. Davaya konu fotoğrafın davacının internet sitesinde 16 Şubat 2018 tarihinde yayınlandığı, davalı tarafça bu tarihten yaklaşık üç ay sonra yayınlandığı, haber içeriğinden …’nde yapılmak istenen müzik festivali organizasyonuna tepkiler ile ilgili haberin duyurulması için güncel bir haberin aktarılması amacıyla kullanıldığı anlaşılıyorsa da davacı tarafından çekilen fotoğrafın kaynağının gösterilmemesi ve internet sitesindeki fotoğrafla üst kısımda “…” başlığı, gazetedeki fotoğrafta ise “…” yazıları fotoğrafın üzerine gelecek şekilde kullanılmasının, davacının hukuki menfaatlerini zedeleyici nitelikte olduğu, FSEK 37. Madde kapsamında kullanım olmadığı, davacının ismin belirtilmesi, eserde değişiklik yapılmasının önlenmesi manevi haklarının ihlali niteliğinde bulunduğu, mahkemece hükmedilen fotoğraf başına 750.00 TL (FSEK 68. Madde gereğince 3 katı) telif tazminatı ile, hükmedilen 2.000 TL manevi tazminatın fahiş olmadığı, dosya kapsamına uygun olduğu kanaatine varılmış, davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: 1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davalı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf isteminin ESASTAN REDDİNE, 2-Alınması gereken 444,02 TL harçtan, peşin alınan 111,00 TL harcın mahsubu ile bakiye 333,02 TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 4-İstinaf yargılama giderleri olarak; a)Davacı avansından kullanıldığı anlaşılan; 4,50TL (posta-teb-müz) masrafının davalıdan alınarak, davacıya verilmesine, b)Davalı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 04/03/2022 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.