Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2019/2084 Esas
KARAR NO: 2022/358
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 16/04/2019
NUMARASI: 2017/273 E. – 2019/140 K.
DAVA: Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğü, Sicilden Terkin
DAVA TARİHİ: 01/03/2016
– BİRLEŞEN 2016/48 ESAS SAYILI DOSYA –
DAVA: Faydalı Modele Tecavüzün Tespiti, Men’i, Tazminat
DAVA TARİHİ: 02/03/2016
KARAR TARİHİ: 03/03/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin … sayı ile tescilli “…”, … sayılı “…” ve … sayılı “…” buluş başlığını taşıyan faydalı model belgelerinin sahibi olduğunu, müvekkilinin ayrıca TPMK’ya başvuruda bulunduğu ve tescil edildiği, ancak daha sonra müvekkili firma tarafından geri çekilen bir başvurusunun da bulunduğunu, bu başvurunun 12/12/2013 tarihinde … sayı ile “…” buluş başlığı ile yapıldığını, davalı yan adına … sayılı faydalı model belin buluş başlığının da müvekkilinin feragat ettiği ve geri çektiği faydalı modelde olduğu gibi “…” olduğunu, anılan faydalı modelin davalı tarafından başvuruya konu edilmesinin kötü niyetli olduğunu, davalının işbu faydalı modele dayalı olarak müvekkiline ihtarname keşide ettiğini, davalı yanın faydalı model başvursunun, müvekkilinin geri çektiği faydalı model ile kelime kelimesi ile aynı olduğunu ve ayrıca davaya konu faydalı modelin tescil müracaatına konu edildiği tarihte yenilik vasıflarını haiz olmadığını iddia ederek, davalı adına … sayı ile tescilli faydalı model belgesinin hükümsüzlüğünü ve sicilden terkinini talep ve dava etmiştir.
BİRLEŞEN DAVA (… Esas): Birleşen … Esas sayılı dosyasında davacı … vekili dava dilekçesinde özetle; … sayılı faydalı model belgesinin tescilinin müvekkiline ait olduğunu, davalının da .. sayılı patikli çorap başlıklı faydalı model başvurusunun mevcut olduğunu, ancak kendi adına tescilli olan patikli çorap yerine müvekkili adına tescilli olan faydalı model konusu plastik tabanlı kaymayan çorap ayakkabısını sattığını, müvekkilinin faydalı model haklarının davalı tarafından haksız kullanımının tespitine, tespit neticesinde tecavüz eylemlerinin durdurulmasına, haksız olarak piyasaya sürülen faydalı modele konu ürünlerin toplatılmasına, müvekkilinin faydalı modelin haksız kullanılması nedeniyle yoksun kaldığı kazancın 551 sayılı KHK 140/2-b hükmü uyarınca tespit ve tazminine, şimdilik 1.000 TL tazminatın davalıdan tahsiline, verilecek mahkeme kararının masrafı davalıdan alınarak ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu olan faydalı model üzerinde müvekkilinin yıllarca çalıştığını ve tam emeklerinin karşılığını alacakkan davacı yanın haksız eylemi ile karşılaştığını, müvekkilinin bir buçuk yıl boyunca davacı için çeşitli tasarımlar yaptığını, söz konusu tasarımın örgüden oluşan çorabın ön, yan ve arka kısımlarına dayanıklı, sağlıklı ve soğuk geçirmeyen bir malzeme olan deriden oluşan farklı bir tabakanın dikildiği ve ayrıca çorabın tabanına dayanıklı, soğuğu geçirmeyen ve kaymayı engelleyen plastikten oluşan bir diğer farklı tabanın dikilmesiyle elde edilen kaymayan çorap ayakkabısı olduğunu, müvekkili tarafından tasarlanan ürünün daha önce hiçbir ticari üründe kullanılmadığını ve bu nedenle yenilik vasfılarına haiz olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 16.04.2019 tarih ve 2017/273 Esas – 2019/140 Karar sayılı kararıyla; “… … … faydalı model davalı adına tescilli olup, taraflar arasındaki 17/03/2014 tarihli “Sulname ve İbraname” başlıklı belgede de, davacı tarafın dava konusu faydalı modelin davalıya ait olduğunu kabul ettiği ve böylece davalının gerçek hak sahibi olduğu, keza dosyadaki deliller ve bilirkişi raporuna göre de faydalı modelin tescil başvuru tarihi itibariyle yenilik ve sanayiye uygulanabilirlik kriterlerini taşıdığı gerekçeleriyle asıl dosdaya davacının hükümsüzlüğe ilişkin davasının reddine;Birleşen … Esas sayılı dosyasındaki dava yönünden ise; birleşen dosya davalısının davacı adına tescilli faydalı model belgesi kapsamında üretim yapıp satışa sunduğu ve bu eylemin davacının faydalı modelden kaynaklı sınai hakarını ihlal ettiği gerekçesiyle davanın kabulü ile, davalının davacı adına tescilli … tescil numaralı faydalı modelden kaynaklanan haklarına tecavüzünün tespitine, durdurulmasına, bu faydalı model kapsamında olan ürünlerin davalı tarafca her türlü yolla satışının durdurulmasına, ürünlerin varsa toplatılarak imhasına, davacının tercih hakkına göre davalının ürün bazlı muhasebe kayıtları bulunmadığından, ihlalin ağırlığı ve halin icabına göre, davacı tarafça istenen 1.000,00 TL maddi tazminatın TBK 50 ve 51 maddeleri anlamında uygun görülerek kabulüne.” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davacı/birleşen davada davalı vekili istinaf dilekçesinde;”Dosyaya sundukları uzman görüşünün mahkemece dikkate alınmadığını, uzman görüşü dikkate alındığında 551 Sayılı KHK md.68 gereğince hükümsüzlük kararı verilmesi gerektiğini, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunun, mahkemenin rapor alma gerekçelerini karşılamadığını, son raporun tarafların itiraz ve beyanlarının değerlendirilmesi için alındığını, ancak raporda itiraz ve delillerimizin değerlendirilmediğini, ayrıca sektör bilirkişisinin raporda değerlendirme ve görüşünün bulunmadığını,Bilirkişiler tarafından ürünler üzerinde karşılaştırma yapılmadığını, sadece sunulan faydalı modeller üzerinde inceleme yapıldığını, Müvekkile ait … kod numaraları faydalı model başvurusu geri çekilmiş ise de, dava konusu karşı tarafın başvurusundan önce olduğunu, her iki modelin birebir aynı olduğunun tespit edildiğini, buna göre karşı tarafın faydalı modelinin yeni olmadığının aşikar olduğunu, Mahkeme kararının, 551 Sayılı KHK md.55 gereğince ‘Yayımlanmış bir patent başvurusu geri çekildiği takdirde aynı buluş hakkında yeniden patent başvurusu yapılamaz.’ hükmüne aykırı olduğunu,İnternet üzerinde yapılacak basit bir aramada dahi, bahse konu ürünün Çin’de ve başka ülkelerde de üretildiğinin görüleceğini.” beyanla ilk derece mahkemesi kararının talepleri gibi kaldırılması istenmiştir.
DELİLLER: * 19/06/2017 tarihli bilirkişi heyeti raporunda; “Davalı ürünün yenilik ve sanayiye uygunluk kriterine uygun olarak geliştirdiği, tarafların birlikte çalıştıkları dönem hazırlanan … sayılı faydalı modelin üretim ile basılan etiket tarihinin 30.10.2013 olduğu, davacının TPE başvuru tarihi olan 12.12.2013’ten 2 ay önce olması da bu kabulü desteklediğini, davacı yanın … sayılı faydalı model belgesini tescil öncesi kullanımının sebebinin bu ürünü geliştirme çalışmaları nedeniyle olduğunu, davacının söz konusu tescilinden vazgeçtiğini, ancak üretimini ve ticaritini yaptığını, davacının satışa sunduğu bu ürünlerin, kendisine ait olan … nolu faydalı modelden çok farklı olduğunu ve davalıya ait … nolu faydalı modelin aynısı olduğunu, dosyada yer alan çorap/ayakkabının da davalının … … faydalı model belgesi ile aynı özelliklerde, davacının … nolu faydalı model belgesi ile farklı özelliklerde olduğunu, teknik inceleme kapsamında yapılan karşılaştırma ve açıklamalar doğrultusunda, davalı yana ait olan … tescil notu faydalı model belgesinin 2, 6, 7 ve 9 nolu istemlerinde “yenilik” ve “tekniğin bilinen yönünü aşma” kriterlerine sahip olduğu, yukarıda belirtilen yasa maddeleri söz konusu … nolu faydalı modelin bu şekilde yenilik ve farklılık içeren 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8 ve 9 nolu istemleri yoluyla koruma sağlamakta olduğundan, birleşen … Esas sayılı dava açısından dosyadaki ürünle davacı …’e ait faydalı model belgesinin karşılaştırılarak tecavüzün varlığı saptandığı ve asıl davada ise hükümsüzlük koşulu oluşmadığı” kanaatinin bildirildiği.*Bilirkişi heyeti hazırlamış olduğu 02/03/2018 tarihli ek raporunda; “İstemlerin yenilik ya da farklılığı gündelik hayattan bildiklerimiz, dosya içindeki bilgiler ve numune ürün incelemesi yanında google’dan binlerce çorap taramalarıyla doğrulanarak beyan edildiği, google’a “tabanlı çorap modelleri”, “ev çizmesi”, “çarık çorap”, “patik”, “kaymayan çorap” olarak girildiğini ve çıkan tüm görsellerin incelendiğini, ayrıca piyasada bilinen diğer çorap markalarının web sitelerindeki ürünlerin de tarandığını ve bu doğrultuda söz konusu … nolu faydalı modelin benzerinin bir tek … (…) olarak bulunduğu, bu modelin aynı zamanda dosyaya sunulan ve inclelenen numunenin aynısı olduğunu” belirterek, kök rapordaki görüşlerini yinelemişlerdir.*Mali Müşavir bilirkişi de atanmak suretiyle yeni bir bilirkişi heyetinden alınan 06/02/2019 tarihli raporda; “… sayılı faydalı modelin koruma kapsamını içeren “plastik tabana (3) birleştirilen, suni ve orijinal deriden mamül ön yan kısım (4) ve suni ve orijinal deriden mamul arka topuk kısım (8)”, … D.İş sayılı dosyada delil olarak bulunan kaymayan çorap ile aynı özelliklerde olduğu, dosyada bulunan ve davalı ile yapılan sulh ve ibraname sonrası davacı … tarafından başvurusu geri çekilmiş olan … numaralı faydalı model ile davalıya ait çekişmeye konu … tescil numaralı faydalı modelin, noktası virgülü dahil birebir aynı olduğu, … tescil numarası ile plastik tabanlı çorap ayakkabısı faydalı model sahibinin … olduğu, … tescil numaralı faydalı modelin bağımsız istemleri itibari ile yapılan karşılaştırma sonucu davacıya ait … ve … tescil numaralı faydalı modellerden farklı olduğu, … tescil numaralı faydalı model bağımsız istemleri itibari ile yapılan karşılaştırma sonucu davacıya ait … ve … tescil numaralı faydalı modellerden farklı olduğu” kanaatinin bildirildiği.
GEREKÇE: Dava, asıl davada faydalı modelin hükümsüzlüğü, birleşen davada faydalı modelden kaynaklanan haklarına tecavüzünün tespiti, men’i, ref’i ve maddi tazminat istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesi tarafından, “… ASIL DAVA YÖNÜNDEN: Davacının hükümsüzlüğe ilişkin davasının reddine;
BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN: Davalı birleşen davacının davasının KABULÜNE, davalının davacı adına tescilli … tescil numaralı faydalı modelden kaynaklanan haklarına tecavüzünün tespitine, durdurulmasına, bu faydalı model kapsamında olan ürünlerin davalı tarafça her türlü yolla satışının durdurulmasına, ürünlerin varsa toplatılarak imhasına ve 1.000,00 TL maddi tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine.” karar verilmiştir. Hüküm davacı – birleşen dosya davalısı vekili tarafından istinaf edilmiştir.İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Mahkemece aldırılan 19.06.2017 tarihli bilirkişi heyeti raporu ile 02/03/2018 ve (mali müşavir bilirkişi de eklenmek suretiyle alınan) 06/02/2019 tarihli ek raporlarının gerekli karşılaştırmaları içerdiği, davacının istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü “İnternet üzerinde yapılacak basit bir aramada dahi, bahse konu ürünün Çin’de ve başka ülkelerde de üretildiğinin görüleceği” iddiasının 02.03.2018 tarihli ek raporda araştırılarak tartışıldığı ve yerinde bulunmadığı; raporlar bir bütün olarak değerlendirildiğinde yeterli ve denetime elverişli olduğu anlaşılmıştır. Mahkemece, yukarıda açıklandığı şekilde denetime elverişli bulunan bilirkişi raporları dikkate alınarak; … sayılı faydalı modelin davalı adına tescilli olması, taraflar arasındaki 17/03/2014 tarihli “Sulhname ve İbraname” başlıklı belge uyarınca da davacının dava konusu faydalı modelin davalıya ait olduğunu kabul etmiş olması hususu gözetildiğinde davalının gerçek hak sahibi olduğunun kabul edilmesi ve bilirkişi raporuna göre de faydalı modelin tescil başvuru tarihi itibariyle yenilik ve sanayiye uygulanabilirlik kriterlerini taşıdığı gözönüne alınarak asıl dosyada davacının hükümsüzlük talebinin reddine karar verilmesi isabetlidir. Mahkemece asıl davada faydalı model üzerinde gerçek hak sahibinin davalı-karşı davacı …’ye ait olduğu kabul edildiğinden ve davacı-karşı davalının davalı-karşı davacı adına tescilli faydalı modeli birebir kullandığı bilirkişi raporlarıyla tespit edildiğinden; mahkemece birleşen dosya davalısı … Tic. A.Ş.’nin davacı adına tescilli faydalı model belgesi kapsamında üretim yapıp satışa sunduğu ve bu eylemin davacı …’nin faydalı modelden kaynaklı sınai hakarını ihlal ettiği gerekçesiyle davanın kabulüne dair kararı da yerinde olduğundan, davacı – birleşen dosya davalısı vekilinin istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;1-Davacı/birleşen davada davalı vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,2-Asıl dava yönünden alınması gereken 80,70 TL harç ile birleşen dava yönünden alınması gereken 68,31 TL harç olmak üzere toplam 149,01 TL harcın, peşin alınan 44,40 TL maktu harç ile 297,00 TL nispi harç olmak üzere toplam 341,40 TL harçtan mahsubu ile artan 192,39 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı/birleşen davalıya iadesine, 3-Davacı/birleşen davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nun 361.maddesi uyarınca tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Yargıtay ilgili hukuk dairesinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.03/03/2022