Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2019/2040 Esas
KARAR NO: 2022/247 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 18/06/2019
NUMARASI: 2017/141 E. – 2019/286 K.
DAVANIN KONUSU: Faydalı Model Belgesi (Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 17/02/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde; davalıya ait … numaralı “…” buluş başlıklı faydalı modelin, istemleri incelendiğinde 1950’li yıllardan beri patentlerle koruma altına alınmış bulunan istemleri içerdiği, yenilik ve buluş basamağının bulunmadığı, tescil müracaatından çok önce, uzun yıllardır dünyada kullanılan, ülkemizde birçok firmanın Çin’den ithal ederek preslemek suretiyle mutfak eşyaları imal ettiği bir mamul olduğunu, dava dilekçelerinde yer verdikleri önceki tarihli Avustralya patenti ile ABD patentleri karşısında yeni olmadığını, yine dilekçelerinde yer verdikleri çeşitli firmaların internet siteleri ve linklerinde çok önceden beri satıldığını, patent belgelerinin tercümeleri ve web sitesi görüntülerini dilekçe ekinde sunduklarını, beyanla dava konusu … numaralı “…” buluş başlıklı faydalı modelin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu faydalı modelin malikinin müvekkili olduğunu, davacının müvekkilinin tescilli faydalı modelini uzun yıllardır kullandığını, faydalı modele tecavüz ve haksız fillerden kaynaklanan haklarını saklı tuttuklarını, ABD ve Auvstralya patentli ürünlerin, müvekkilinin tescilli faydalı modelinden katman sayısı ve katmanlar arasında kullanılan malzemenin türü, cinsi ve yoğunluğunun farklı olduğunu, buluşun dış yüzeyini oluşturan 3. Katman(3), bakır pirinç, bronz gibi metallerden olabildiğini, en az 3 katmandan oluşan buluşta, yapıştırma/birleştirme elemanı olarak alüminyum kullanıldığını, en az 3 katmandan oluşan saç levhaların, geometriye uygun olarak kesildiğini, çevresel kesmeye maruz kalan saç parçaları, hidrolik presler yardımı ile şekillendirilerek tencere tava gibi mutfak eşyaları haline geldiğini, buluşun iç kısmını oluşturan 1. Katman(1), 304 kalite paslanmaz malzeme gıdaya uygun olduğunu, dış katmanı oluşturan 3. Katman(3), 430 kalite paslanmaz veya bakır malzeme sayesinde indüksiyon ocaklara uyum sağladığını, yenilik giderici olarak sunulan patentlerin ise müvekkilinin FM belgesinden farklılıklarının bulunduğunu beyanla davanın reddini karar verilmesini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI: İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 18.06.2019 tarihli 2017/141 E. – 2019/286 K. sayılı kararıyla; “…Somut olayda alınan ikinci ve üçüncü bilirkişi raporlarının konusunda uzman üçlü heyetlerden teşekkül ederek oluşturulması, heyetlerin görüş birliği içinde bulundukları, ikinci heyetin istemler ile birlikte hükümsüzlük koşullarını tartışmış olması, son raparda da yine istemlerle ile ürün görsellerinin denetime uygun olarak yasanın aradığı şekilde yenilik ve kamuya sunulma kriterlerini denetime uygun olarak tartıştıkları ve bu nedenle hükme dayanak alınan ikinci ve üçüncü heyet raporlarına göre ; davalının başvuru tarihi itibarıyla faydalı modelin yeni olmadığının anlaşıldığı” gerekçesiyle; “Davalı adına TPMK nezdinde tescilli … tescil nolu “…” buluş başlıklı faydalı modelin 6769 Sayılı SMK hükümleri gözetilerek hükümsüzlüğüne, karar kesinleştiğinde kesinleşen ilamın TPMK’ya gönderilmesine” karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; Davacı Vekili tarafından 02.02.2018 Tarihinde dosyaya yeni deliller sunulmuş, muvafakatları olmadan mahkeme tarafından bu delillerin kabul edilerek bu delillere dayanılarak yeni bir bilirkişi raporu alındığını, mahkemenin aldığı ikinci raporda bilirkişiler tarafından hiçbir gerekçe göstermeden, ayrıntılı bir karşılaştırma yapmadan sadece yeni delil dilekçesinde belirtilen delillere göre ilk raporun tersine rapor düzenlediğini, mahkemenin çelişkinin giderilmesi için üçüncü heyetten rapor aldığını, bu raporda da ikinci rapor ile aynı sonuca varıldığını, taraflarca yasal sürede sunulmayan delillerin dikkate alınmaması gerektiğini, esas yönünden ise ikinci ve üçüncü bilirkişi raporlarını kabul etmediklerini, bilirkişilerin raporda ayrıntılı hiçbir açıklama yapmadıklarını, Faydalı Modelin katmanlarının incelenmediğini, aradaki farklılıklardan bahsedilmediğini, üstünkörü hazırlandığını ve sadece katman sayısına göre düzenlendiğini beyanla, mahkeme kararının kaldırılarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Davaya konu 19/11/2013 başvuru tarihli … başvuru numaralı “…” buluş başlıklı Faydalı Modelin 10 yıl süre ile davalı adına tescilli olduğu ve buluş özetinin; “Bu buluş, özellikle endüstriyel mutfak veya restoran, otel, ev gibi yemek pişirilen her ortamda kullanılabilecek şekilde … ile ilgili olup, özelliği; iç yüzeyi oluşturacak şekilde 304 kalite paslanmazdan mamul 1. katman (1), dış yüzeyi oluşturacak şekilde 430 kalite paslanmazdan mamul 3. katman (3), 1. katman (1) ve 3. katmanı (3) birbirine sabitleyecek şekilde aralarında bulunan alüminyumdan mamul 2. katmandan meydana gelmesidir” şeklinde olduğu, 1 numaralı bağımsız istem ile, 2 ve 3 numaralı bağımlı istemler içerdiği anlaşılmıştır. İlk derece mahkemesince Bilirkişiler Avrupa Patent vekili … ve Makine Mühendisi patent vekili …’den oluşan heyetten alınan 22.12.2017 tarihli raporda; 17.10.1973 tarihli … no’lu Avusturya Patenti; patent belgesinin tanımı incelendiğinde 1 ve 4 no’lu tabakaların paslanmaz çelik olduğu ortada kalan 2 ve 3 no’lu tabakaların ise saf alüminyum ile alüminyum veya alaşımından oluştuğunun görüldüğünü, Patent konusu buluşun 4 tabakalı yapıyı tanımladığını, ancak …’lu faydalı modelin ise 3 tabakalı yapıyı tanımladığının görüldüğünü, … faydalı model belgesinin başvuru tarihi itibariyle yenilik unsuru taşıdığı ve hükümsüz kılınmasına gerek olmadığını.- 03.01.1961 tarihli … no’lu ABD patenti; iki kat nikel paslanmaz çelik arasında konumlandırıları düşük karbonlu çelik tabakasından oluştuğunu, faydalı model konusu buluşun teknik özelliğinin 304 ve 430 paslanmaz malzeme arasında konumlandırılan alüminyum şeklinde olduğunu, faydalı model belgesinin başvuru tarihi itibariyle yenilik unsuru taşıdığı ve hükümsüz kılınmasına gerek olmadığını.- … no’lu ABD patenti; buluş konusu ürün alüminyum vb. demit dışı katmanlar arasında konumlandırılan karbon çeliği vb. yüksek mukavemetli katman içerdiğini, faydalı model konusu buluşta paslanmaz çelik arası alüminyum malzemenin var olduğunun belirtildiğini,faydalı model belgesinin başvuru tarihi itibariyle yenilik unsuru taşıdığı ve hükümsüz kılınmasına gerek olmadığını.- … nolu ABD patenti; buluş konusu ürün alüminyum veya paslanmaz çelikten dış yüzey ile grafit malzemeden ara kattan oluştuğunu, faydalı model konusu buluşta paslanmaz çelik arası alüminyum malzemenin var olduğunun belirtildiğini,faydalı model belgesinin başvuru tarihi itibariyle yenilik unsuru taşıdığı ve hükümsüz kılınmasına gerek olmadığını.- … Al nolu ABD patenti; buluş konusu ürün alüminyum katmanlar arasında tercihan gümüş katman bulunması şeklinde tanımlanmıştır. Faydalı model konusu buluşta paslanmaz çelik arası alüminyum malzemenin var olduğu belirtildiğini faydalı model belgesinin başvuru tarihi itibariyle venilik unsuru taşıdığı ve hükümsüz kılınmasına gerek olmadığını.- … Al nolu ABD patenti; alüminyum katmanlardan oluşturulmuş olan kompozit malzeme tanımı yapıldığını faydalı model konusu buluşta paslanmaz çelik arası alüminyum malzemenin var olduğunun belirtildiğini,faydalı model belgesinin başvuru tarihi itibariyle venilik unsuru taşıdığı ve hükümsüz kılınmasına gerek olmadığını.-Hükümsüzlük delili olarak sunulmuş olan internet siteleri incelendiğinde ise internet sitelerinde bakır dış yüzey kaplamasının var olduğunun görüldüğünü, hükümşüzlük incelemesi yapılan faydalı modelin koruma kapsamında paslanmaz çelik arasında yer alan alüminyum malzemenin tanımlanmış olması nedeniyle bakır dış yüzeyli ürünlerin hükümsüzlük delili olarak değerlendirilemeyeceğini, ….com internet sitesindeki görüntülerin faydalı model ile ayniyet gösterdiği anlaşılıyorsa da, hükümsüzlük delilinin19/11/2013 başvuru tarihinden önceye ait olması gerektiğini, arşiv kayıtlarına rastlanmadığını, dava dosyasına delil olarak sunulmuş olan patent belgeleri ile internet siteleri görüntülerinin karşılaştırılması sonucu … nolu, …” buluş başlıklı faydalı model belgesinin karşılaştırılması sonucunda, … nolu, … buluş başlıklı faydalı model belgesinin başvuru tarihi itibariyle yenilik unsuru taşıdığını bildirmişlerdir. İlk derece mahkemesince Bilirkişiler patent vekili …, bilişim uzmanı … ve sektör bilirkişisi …’dan oluşan heyetten alınan 02.11.2018 tarihli raporda; davalı adına … sayı ile tescilli faydalı model belgesinin davacı vekilinin 02/02/2018 tarihli dilekçesi ekinde yer alan ek-3 … firmasının 02/03/2008 tarihli internet çıktısında “üç katmanlı mutfak eşyası (tencere), 304 kalite paslanmaz, 430 kalite paslanmaz” unsurlarının bulunduğu, ikinci katmanın alüminyum olması unsuru bulunmuyorsa da, üç katmanlı tencerelerde (paslanmaz katmanlar arasındaki) ikinci katmanın alüminyum olmasının, tekniğin bilinen durumuna FM başvuru tarihinden önceden beri dahil olduğunu, istem 1’in yenilik kriteri taşımadığını, ikinci istemin ek unsurunun dış katmanın bakır, prinç veya bronz olması olduğunu, dilekçenin Ek-4 belgesinde bakır dış yüzey açıkladığını, üçüncü istemin üç katman açıkladığını, ek-3 dökümanda üç katman açıklandığını, istemlerinden hiçbirinin, davalı delilleri karşısında yenilik kriterini muhafaza edemediği, dolayısıyla İstem 1, İstem 2 ve İstem 3’ü hükümsüz kılınmalarının Mahkeme’nin takdirinde olduğunu bildirmişlerdir. İlk derece mahkemesince Bilirkişiler İTÜ Mekine Fakültesi öğretim üyesi Prof Dr …, patent vekili … ve Sektör ve iş hukuku uzmanı …’dan oluşan heyetten alınan 29.04.2019 tarihli raporda; bilirkişi heyetinin ikinci bilirkişi raporunda yer alan inceleme değerlendirmelere katıldığını davacı vekilinin 02.02.2018 tarihli dilekçesi ekinde sunulan Ek-3, Ek-4 içeriğindeki bilgiler ışığında, davaya konu faydalı modele ait İstem-1, İstem-2 ve İstem-3’ün yenilik basamağına haiz olmadığı görüşünde olduklarını, ayrıca davacı vekilinin 02.02.2018 tarihli dilekçesi ekinde sunulan Ek-1 … (…) (ve 2012 yılında hazırlanan Ek-2 Contracto) kataloğu incelendiğinde söz konusu tescilli faydalı modelden yıllar önce yani 2006 yılında yayınlanan bu katalogda … ürününde yine dış yüzey 430 kalite paslanmaz mamul, iç yüzey 436 kalite paslanmaz mamul ve orta kısım alüminyum mamul ile üretildiğinin belirtildiğini, karşılaştırılan ürünlerin iç yüzeyinde kullanılan paslanmaz mamulün kalite seviyesi arasındaki fark tescilli faydalı model buluş olarak üstünlük vermediğini, dolayısıyla, bu farkın buluşa yenilik niteliği katamadığını, çünkü bir buluşun yeni olarak nitelendirilmesi için eski tekniğe net bir şekilde üstünlük getirmiş olması gerektiğini, mamulün kalite farklılığının buluşa üstünlük getirmediğini, davaya konu … sayı ile tescilli faydalı modelin istemlerinin (istem 1, İstem 2, İstem 3) hiçbirinin yenilik unsuru oluşturmadığı ve hükümsüz kılınmasının gerekli olduğunu beyan etmişlerdir. Davacı vekilinin 02/02/2018 tarihli dilekçesi ekinde, … Firmasının 2012 yılında basıldığını beyan ettiği 2013 yılı kataloğu, … (…) ürün üreticisi … Firmasının internet sitesi içerikleri, …Firmasının kataloğu ve internet sayfası, … Şirketine ait … numaralı ” …” ve…Şirketine ait … numaralı “…” delil olarak sunmuştur.
G E R E K Ç E: Davacı tarafça, davalı adına tescilli 19/11/2013 başvuru tarihli … başvuru numaralı “…” buluş başlıklı Faydalı Modelin, yenilik unsuru bulunmadığından bahisle hükümsüzlüğü talep edilmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Davalı vekilinin istinaf başvurusunda, davacı vekilinin ilk rapordan sonra, 02/02/2018 tarihli dilekçesi ekinde delil sunulmasına ve sunulan delillerin değerlendirilmesine muvafakatlarının bulunmadığını, mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporlarının yetersiz olduğunu ileri sürdüğü anlaşılmıştır. 551 sayılı Patent KHK’nın 154 vd. Maddesinde; “Bu KHK’nın 156. Maddesi hükmüne göre yeni olan ve 10’uncu madde anlamında sanayiye uygulanabilen buluşlar faydalı model belgesi ile korunur.” hükmü ile 156. Madde de, yenilik unsuru tarif edilirken “..Türkiye içinde ve dünyada herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak veya başka yolla açıklanmamış veya yöresel veya ülke çapında kllanılmamış olmak” koşulu düzenlenmiştir. Davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan 6769 Sayılı SMK 83/1 maddesinde “Tekniğin bilinen durumuna dahil olmayan buluşun yeni olduğu kabul edilir.(2) Tekniğin bilinen durumu, başvuru tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde, yazılı veya sözlü tanıtım yoluyla ortaya konulmuş veya kullanım ya da başka herhangi bir biçimde açıklanmış olan toplumca erişilebilir her şeyi kapsar” hükmü ile 6769 Sayılı SMK 142/1 maddesinde ” 83. Maddenin birinci fıkrası hükmüne göre yeni olan ve 83. Maddenin altıncı fıkrası kapsamında sanayiye uygulanabilen buluşlar, faydalı model verilerek korunur.(2) Faydalı Modelin yenilik değerlendirmesinde buluş konusuna katkı sağlamayan teknik özellikler dikkate alınmaz” hükümleri düzenlenmiştir. Yasal düzenlemeler dikkate alındığında, “dünyanın herhangi bir yerinde kamuya açıklanmamış olmak” yani mutlak yenilik koşulu arandığından, kamu düzeniyle ilgili bu hususta yargılama sırasında sunulan delillerin bilirkişilerce incelenmesinde ve hatta resen araştırma yapılmasında usul ve yasaya aykırılık bulunmamaktadır. Her ne kadar faydalı model belgeleri için başlı başına teknik soruna bir çözüm getiren buluş basamağı şartı aranmamış ise de, faydalı model korumasının varlığı için, faydalı modele konu ürünün, tekniğin bu alanda bilinen son durumuna göre tekniği daha ileri taşıyan, günlük hayatı kolaylaştıran, bir işi hızlandırma veya ucuzlatma gibi yenilik unsurunun varlığı gerekmektedir. Ancak buluş basamağı aranmadığından yapılacak yenilik incelemesinde, birden fazla belge bir arada kullanılamayacaktır. Bu açıklamalar ve yukarıda aktarılan yasal düzenlemeler karşısında davalı Faydalı Model belgesinin hükümsüzlük koşullarının değerlendirilmesi için, mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporları yeterli ve denetime elverişli değildir. Davacı tarafça sunulan yerli ve yabancı patent belgeleri, kataloglar ve internet siteleri üzerinde inceleme yapılarak davalı adına tescilli Faydalı Model belgesinin tekniğin bu alanda bilinen son durumuna göre, tekniği daha ileri taşıyan, günlük hayatı kolaylaştıran, bir işi hızlandırma veya ucuzlatma gibi yenilik unsurunun bulunup bulunmadığının denetime elverişli şekilde karşılaştırılması gerekmektedir. Kaldı ki kabule göre de mahkemece alınan son raporda da, yenilik giderici delil olarak ele alınan kataloğun basım tarihi de kesin olarak tespit edilmemiştir. Mahkemece alınacak bilirkişi raporundan sonra, yenilik giderici olarak kataloğun delil olarak değerlendirilebileceği kanaatine varılması halinde ilgili Firmadan kataloğun basım tarihinin sorularak, matbaa faturasının da celbi gerekmektedir. Mahkemece yetersiz bilirkişi raporu ve eksik inceleme ile karar verildiğinden, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, dosyanın Dairemizin kararında işaret edilen hususlarda yargılamaya devam edilmek üzere mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Davalı vekilinin istinaf isteminin kabulü ile, 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince, İSTANBUL 1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ’nin 18/06/2019 tarihli 2017/141 E. – 2019/286 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, 2-Yargılamaya devam olunmak üzere dosyanın, karar veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-İstinaf talebi kabul edildiğinden, istinaf peşin harcının talebi halinde davalı tarafa iadesine, 4-İstinaf yargılama giderleri olarak; a)Davalı avansından kullanıldığı anlaşılan; 121,30 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı ile 49,20 TL (posta-teb-müz) masrafının davacıdan alınarak, davalıya verilmesine, b)Davacı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına, 5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 6-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 17/02/2022 tarihinde HMK’nın 353/1-a-6 maddesi uyarınca oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.