Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2019/1718 Esas
KARAR NO: 2022/235 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 11/04/2019
NUMARASI: 2017/603 E. – 2019/134 K.
DAVANIN KONUSU: Endüstriyel Tasarım (Tazminat İstemli)
KARAR TARİHİ: 17/02/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin “…” markası ile kişiye özel tasarım halılar yaptığını ve bu halıların dijital platformda, internet sitesi ve sosyal medya aracılığı ile yurtiçi ve yurt dışında satış ve pazarlamasını yaptığını, müvekkilinin ayrıca … sayılı tasarım tescilinin de sahibi olduğunu, ancak davalı tarafça işbu davaya konu tasarımların, müvekkilinin bilgisi ve izni dışında kullandığını ve https://www….com/… adresi üzerinden satış ve pazarlamasını yaptığını, davalı yan eylemlerinin müvekkilinin tasarım haklarına tecavüz teşkil ettiğini ve maddi, manevi zararlara uğrattığını iddia ederek, tecavüzün tespitini, önlenmesini, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak şimdilik 1.000,00 TL maddi ve 10.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 11.000,00 TL tazminatın davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
ISLAH: Davacı vekili bilahare 04/02/2019 tarihli dilekçesi ile maddi tazminat talebini, 7.000,00 TL olarak arttırmıştır.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı tasarımlarının müvekkili tarafından izinsiz bir şekilde kullanılmadığını, davacıya ait halı desenleri ile müvekkiline ait desenlerin farklı olduklarını, bazı desenlerin ise anonim olduğunu ve her iki firmanın kendi insiyatifi doğrultusunda bu desenleri çeşitli şekillerde kullandıklarını, müvekkilinin tazminatı gerektirecek bir fiilinin bulunmadığını, davacı yanın kötü niyetli olduğunu ve davacı yanın tüm taleplerinin yersiz olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
MAHKEME KARARI: Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin11.04.2019 tarihli 2017/603 E. – 2019/134 K.sayılı kararıyla; “… davacı adına tescilli …tescil başvuru nolu çoklu endüstriyel tasarımın … nolu tasarımının aynısının davalı tarafça üretilip internet üzerinden satışının yapılmak suretiyle davacının tasarımdan kaynaklanan haklarının ihlal edildiğinin anlaşıldığı, davanın kabulüne karar vermek gerektiği, davalı defter ve kayıtlarında ürün bazlı kayıt olmadığından ve davacının tercihine göre zararın tam olarak miktarının tespiti mümkün görülmediğinden, davacı tarafça artırım yapılan 7.000,00 TL.’lik miktar TBK 50 ve 51 maddeleri uyarınca olayların olağan akışı, zarar görenin aldığı önlemler dikkate alınarak, hakkaniyete uygun bulunduğu, yine tarafların ekonomik durumları, ihlalin ağırlığı, paranın alım gücü ve hakkaniyet ilkesi ile manevi tazminatın amacı gözetilerek davacı yararına 10.000,00 TL manevi tazminata” hükmedildiği anlaşılmıştır.
İSTİNAF BAŞVURULARI; Davalı vekili süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; davacının … nolu tasarımının, müvekkilinin bilgisi dahilinde olmadığını, müşterinin yönlendirmesi ile üretimin gerçekleştirildiğini, müvekkilinin de davacı gibi kişiye özel halı ürettiğini, müşterilerin instagram üzerinden müvekkili ile bire bir iletişime geçerek, istedikleri tasarımı renkleri belirttiklerini ve müşteriye özel üretim yaptıklarını, dava konusu … numaralı tasarımın da tamamen davacı tarafça … müşteri adı ile yönlendirmesiyle hazırlandığını, kaldı ki el yazısı, harfler ve kurdelenin ve renklerin davacının tekelinde bulunmadığını, davacının tasarım tescili aldığı ürünleri bu şekilde sahte hesaplarla ürettirerek haksız kazanç sağlamaya çalıştığının mahkemece dikkate alınmadığını. -Mahkemenin maddi tazminat kararının hatalı olduğunu, bilirkişi raporunda satış faturalarında tanımlama görülmediği, akrilik halı ifadesinin kullanıldığının tespit edildiğini, varsayıma dayalı hesaplama yapıldığını, davaya konu halının satılmadığının bilirkişi raporu ile sabit olduğunu, davaya konu halının sadece … isimli bayana ve davacı adına tescilli halının birebir tarif edilerek sipariş verilmesi üzerine hazırlandığını, instagram üzerinden yapılan yorum ve beğeni sayıları üzerinden zarar hesaplanmasının hakkaniyete aykırı olduğunu, her beğeni yapanın ürün aldığının söylenemeyeceğini. -Manevi tazminat koşullarının oluşmadığını, tasarım itibarının zedelenmesine izinsiz veya taklit edildiği ürünlerin kalitesiz ve bozuk çıkması; müşterilerde ihlal edilen tasarımın asıl ürünlerinde bozukluk olduğu izlenimi uyandırılmasının hak sahibinin itibarını zedeleyecek kadar aşırı düşük fiyatla ürün satılması gibi hallerde manevi tazminata hükmedilebileceğini, davacının manevi zararlarını ispatlayamadığını beyanla mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davacı vekilinin istinafa cevaplarını bildirdiği ve katılma yoluyla istinaf sebeplerini bildirdiği dilekçesinde; 6769 Sayalı SMK 81/1-a maddesi gereğince tasarımın instagramda yayımlanarak piyasaya sürülmesinin halihazırda tecavüz eylemi oluşturduğunu, …’ın müvekkili şirket tarafından yönlendirilmediğini, bu kişi tarafından sipariş verildiğini, davalı şirketin bu tasarımı instagram sayfasında yayımladığının 25/12/2017 tarihli bilirkişi raporu ile tespit edildiğini, davalının basiretli tacir gibi davranmakla yükümlü olduğunu, araştırma yapmakla yükümlü olduğundan, tasarım tescilini bilmediğini ileri süremeyeceğini.-İstinaf sebepleri yönünden; dosyada alınan 06/08/2018 tarihli bilirkişi raporunda tekstil mühendisi bilirkişinin, … tescil numaralı … desen numaralı halı ile davalı tarafça üretilen halı deseni arasında 7 farklı kısım olduğu ve bire bir aynı olmadıklarını belirtmişse de, davalı şirketin instagram sayfasında paylaştığı desen ile kendilerine sipariş ile gönderdiği desenin aynı olmadığını, davalının instagram hesabında paylaştığı desenin müvekkilinin … tasarımı ile birebir aynı olduğunu, Binlerce noktası bulunan tasarımda 7 farklı nokta bulunarak, tasarım hakkına tecavüz edilmediğini kabul etmenin haksız ve hukuka aykırı yorum olduğunu, burada önemli olanın tüketici nezdinde ayırt edicilik unsurunun oluşup oluşmadığı olduğunu, bilirkişinin ek raporunda da aynı görüşünü koruduğunu belirttiğini, 8,7 veya x sayıda desen farkının, genel ayırt ediciliği ortadan kaldırdığı ya da kaldırmadığı yönündeki tespitin hiçbir dayanağının bulunmadığını.-Dosyada alınan mali bilirkişi raporunda yorumlar ve beğeniler değerlendirilerek en az 34 halı satışının yapılmış olabileceğinin belirtildiğini, yapılan değerlendirmenin son derece belirsiz olduğunu, her müşteriye 1 m2 halı satılmış gibi hesaplama yapıldığını, kaç m2 halı satıldığının tespiti imkansız ise, fiyat soran tüm müşterilere satıldığının kabl edilmesi gerektiğini, …’dan tüm sipariş formlarının celbi talep edildiğini, bu faturalardan kaç m2 olduğunun belirlenebileceğini, rapora itirazlarının mahkeme tarafından reddi nedeniyle davanın ıslah dilekçesindeki değere yükseltildiğini beyanla, mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir. Davalı vekili istinaf dilekçesine cevabında; davacının ıslah dilekçesi doğrultusunda mahkemece karar verildiğinden davacının istinaf talebinin kabulünün mümkün bulunmadığını, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kötüniyetli olması nedeniyle reddi gerektiğini ve HMK 351. Madde gereğince cezalandırılmasına karar verilmesini talep ettiklerini beyan etmiştir.
DELİLLER: Dosya içerisinde bulunan TPMK kaydından; 30/04/2015 başvuru tarihli, … sayılı çoklu tasarım belgesi 3 ve 4 numaralı “…” tasarımlarının davacı adına tescilli ve koruma altında olduğu anlaşılmıştır. İlk derece mahkemesince Bilişim uzmanı bilirkişi’den alınan 25/12/2017 tarihli raporda; www….com/… isimli instagram adresinin kullanımında olan web adresinin www…com olduğu, twitter adresinin www…com/…com olduğu, facebook adresinin ise www…com/… olduğu, firma adresinin web sayfası iletişim sekmesinde gösterildiği üzere …Ltd.Şti, adresinin ise … … Mah. … Sk. … Blokları No … Blok/…Güngören İstanbul, telefon numarasının da …olduğu belirtilmiştir. İlk derece mahkemesince bilirkişi heyetinden alınan 06/08/2018 tarihli raporda; dava konusu bahsi geçen instagram sosyal paylaşım internet sitesinde davalıya ait olduğu “robinhali” instagram kullanıcı hesabının www…com/ alan adı (…) üzerinde https://www…com/…/ … adresinde açık ve faaliyette olduğu, davacı firmanın tasarım tescili aldığı … sayılı … desen nolu halı ile davalı firmanın ürettiği halı deseni arasında farklılıklar olduğu, iki desenin birebir aynı olmadığı, davacı firmanın tasarım tescili aldığı … sayılı …. desen nolu halı deseni ile davalı firmanın ürettiği halı deseninin birebir aynı olduğu, davalı ve davacı firmalar arasında ki satış fiyatı farklılığının, davacı firmanın doğal ve daha pahalı bir lif olan yün elyafı ile çalışmasına rağmen, davalı firmanın sentetik ve daha ucuz kalite de olan akrilik elyafı ile çalışmasından kaynaklandığı, davacı ile davalı firmanın halı dikiş kaliteleri ve işçiliğinde bir farklılık olmadığı, birebir aynı olduğu tespit edilen … tescil sayılı ve … desen nolu halı ile ilgili davacı yönünden yoksun kalınan kazanç çalışması yapıldığı, davalı tarafın muhasebe kayıt ve belgelerinin, birebir kullanımı tespit edilen desen modeli ile ilgili miktar, stok, maliyet, gelir, kazanç gibi temel unsurların tespit edilmesine elverişli olmadığı, bu nedenle yoksun kalınan kazancın dava dosyasında yer alan fatura ve davalının sosyal medya hesabı dikkate alınarak hesaplandığı, birebir aynı olduğu tespit edilen … tescil sayılı ve … desen nolu halı ile ilgili davacı tarafın dosya münderacatında yer alan fatura içeriğinden hareketle, davalının ürünü yalnızca bir defa sattığının kabulü halinde 1×415,00 = 415,00 TL, davalının sosyal medya hesabında yer alan ‘’…’’ kullanıcısının yorumundan hareketle, davalının ürünü en az iki defa sattığının kabulü halinde 2×415,00 = 830,00 TL, davalının sosyal medya hesabında yer alan en az 34 kullanıcının fiyat bilgisi talebinden hareketle, davalının ürünü 34 defa sattığının kabulü halinde 34×415,00 = 14.110,00 TL kazançtan yoksun kaldığı belirtilmiştir. İlk derece mahkemesince bilirkişi heyetinden alınan 28/12/2018 tarihli ek raporda; davacı adına tescilli … sayılı … desen nolu halı deseni ile davalı firmanın ürettiği halı deseninin birebir aynı olduğu ve davalı firmanın davacı tasarımını birebir taklit ettiği şeklindeki kök rapordaki görüşünün değişmediği, davacı adına tescilli … sayılı … desen nolu halı deseni ile davalının instagram hesabında paylaştığı desen arasında 8 farklı kısım olduğu ve benzer olmadığı, davacı adına tescilli … sayılı … desen nolu halı deseni ile davalı firmanın ürettiği halı deseni arasında farklılıklar olduğu, iki desenin birebir aynı olmadığı ve mali inceleme ile ilgili kök rapordaki görüşün değişmediği belirtilmiştir.
G E R E K Ç E: Davacı vekili, davalı tarafın internet sitesi ve sosyal medya hesabı üzerinden, müvekkili adına tescilli … sayılı tescilli tasarımlarının tanıtıldığını ve satışı yapıldığını, … isimli instagram hesabı üzerinden davalı ile temasa geçilerek halılardan sipariş verildiğini beyanla, tasarıma tecavüzün tespiti, meni, refi ile maddi ve manevi tazminat talep etmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, davalı vekili istinaf başvurusunda, davacı vekili de katılmalı istinaf başvurusunda bulunmuştur. Davacı vekilinin katılmalı istinaf başvurusunda, mahkemece alınan rapor ve ek raporun… numaralı tasarım yönünden hatalı olduğunu, binlerce noktası bulunan tasarımda 7 farklı nokta bulunarak, tasarım hakkına tecavüz edilmediğini kabul etmenin haksız ve hukuka aykırı yorum olduğunu ayrıca tazminat hesabının da hatalı olduğunu, halıların m2 si üzerinden hesaplama yapılması gerektiğini ileri sürdüğü anlaşılmıştır. Bilirkişi incelemesi yapılan internet sitesi ve sosyal medya hesabının davalıya ait olduğu konusunda ihtilaf bulunmamaktadır. Bilirkişi tarafından 4.1 sayılı tasarım başvurusu ile karşılaştırılan halı görüntüsünün, dava dilekçesi ekinde sunulan halı görüntüsü ile aynı olduğu, tekstil mühendisi bilirkişinin de bulunduğu heyet tarafından tarafından düzenlenen 06/08/2018 tarihli raporda karşılaştırılan iki desen arasında (davacı tarafa ait halı ile davalı taraftan sipariş edilen halının karşılaştırıldığı, rapor ekinde 12 numaralı fotoğrafta yan yana karşılaştırmalı görsellerinin bulunduğu) 7 farklı kısım bulunduğu, davacı tarafa ait … tescil numaralı halı deseni ile, davalı taraftan sipariş edilen halının karşılaştırıldığı, rapor ekinde 13 numaralı fotoğrafta yan yana karşılaştırmalı görsellerinin bulunduğu) 8 farklı kısım bulunduğunun, hatta davacı tarafça kendisine ait olduğu beyan edilerek gönderilen halı ile tasarım tescili arasında 6 farklı nokta bulunduğunun beyan edildiği ve halı üzerinde işaretlenerek gösterildiği, davacı tarafa ait halı desenlerinin modern, davalının halı desenlerinin daha klasik hatlara sahip olduğunun beyan edildiği, bilirkişi heyetinin ek raporunda instagramda yayınlanan davalı ürün görselleri incelendiğinde de desenler arasında 8 farklı kısım olduğu, iki desenin bire bir aynı olmadığının beyan edildiği anlaşılmıştır. Dava tarihinde yürürlükte olan 6769 Sayılı SMK Madde 58- (1) maddesinde; “Tasarım sahibi, kendi tasarımına kıyasla ayırt edici niteliğe sahip olmayan tasarımlara karşı bu Kanundan doğan haklarını kullanabilir.(2) Koruma kapsamının değerlendirilmesinde, tasarımcının tasarımı geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi dikkate alınır.” hükmü düzenlenmekle, bilirkişi heyeti tarafından desen tasarımlarının bire bir aynı olmadığı açıklanmışsa da, tasarımların bilgilenmiş kullanıcı nezdinde tasarımların bütüncül izlenimde ayırt edici olup olmadığı, bu farklılıkların davalı tasarımının farklı algılanması yönünden yeterli olup olmadığı değerlendirilmediğinden, bilirkişi raporunun yeterli olmadığı kanaatiyle, davacı vekilinin sair istinaf sebepleri incelenmeksizin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, dosyanın bilirkişi heyetinden ek rapor, yahut tasarımcı bilirkişilerin bulunduğu heyetten istinaf başvurusuna konu 4.1 numaralı tasarım yönünden yeni bir rapor alınarak, hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi için mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, davacı vekilinin katılmalı istinaf başvurusu kabul edilerek mahkeme kararı kaldırıldığından bu aşamada davacı vekilinin tazminata yönelik istinaf başvurusu ile, davalı vekilinin istinaf sebeplerinin incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Davacı vekilinin sair istinaf sebepleri incelenmeksizin istinaf başvurusunun KABULÜNE, 2- Bakırköy 1. Fikri ve Sınai Haklar Mahkemesi’nin 11/04/2019 tarihli 2017/603 Esas-2019/134 Karar sayılı kararının 6100 Sayılı HMK 353/1-a-6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA, 3-Dosyanın, Dairemizin kararında işaret edilen hususlarda yargılamaya devam edilmek üzere mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 4-Hükmün kaldırılmasına karar verilmekle, bu aşamada davalı vekilinin istinaf sebeplerinin incelenmesine yer olmadığına, 5-Davacının istinaf talebi kabul edildiğinden, davalı tarafın istinaf sebepleri bu aşamada incelenmediğinden talepleri halinde istinaf karar harçlarının iadesine, 6-İstinaf yargılama giderleri olarak; a)Davacı avansından kullanıldığı anlaşılan; 27,50 TL (posta-teb-müz) masrafının 1/2 oranında 13,75 TL’sinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine, b)Davalı avansından kullanıldığı anlaşılan; 35,00 TL (posta-teb-müz) masrafının 1/2 oranında 17,50 TL’sinin davacıdan alınarak, davalıya verilmesine, 7-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 8-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 17/02/2022 tarihinde HMK’nın 353/1-a-6 maddesi uyarınca oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.