Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2019/1662 Esas
KARAR NO: 2022/165
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 14/03/2019
NUMARASI: 2017/707 E. – 2019/118 K.
DAVANIN KONUSU: Fikir Ve Sanat Eseri (Manevi Tazminat İstemli.)|Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ: 18/10/2017
KARAR TARİHİ: 03/02/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin murisi …’ın eser sahibi olduğu “…” isimli eserin davalı tarafından çıkartılan ve icracı …’ın …” isimli albümünde izinsiz olarak kullanılması nedeniyle FSEK 68 çerçevesinde şimdilik 10.000 TL maddi tazminatın (Muris …’ın oğlu …, kızı …, …, …)in her biri için 1250 TL olmak üzere manevi hak ihlali nedeni ile de toplam 5000 TL manevi tazminatın davalıdan tahsili ve hükmün ilanını talep ve dava etmiştir. Davacı 25.10.2018 tarihli ıslah dilekçesi ile de; maddi tazminat istemini 3 kat artırım istemiyle FSEK 68. maddeyi dayalı olarak 6000 TL’nın 3 katı olan 18.000 TL olarak talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın zaman aşımına uğradığını, husumet itirazında ve yetki itirazlarında bulunduklarını, eserin MESAM kayıtlarında anonim olarak görüldüğünü, esas yönünden de davanın reddi gerektiğini beyan etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 14.03.2019 tarih ve 2017/707 Esas – 2019/118 Karar sayılı kararıyla; “Hükme dayanak alınan bilirkişi raporu, ıslah dilekçesi, eserin icra edildiği CD, 3.FSHHM’nin 2014/145 esas-2017/16 karar sayılı ilam içeriği ve taraf iddia ve savunmaları bir arada incelendiğinde; …” isimli bestenin FSEK m.3 çerçevesinde musiki eseri olduğu, Davacıların murisi …’ın eser sahibi olduğu, davalının Eserin mirasçılarından izin alınmaksızın eseri icracı …’ın albümde kullandığı, bu durumun eser sahibinin mali haklarından olan FSEK 24’te düzenlenen temsil hakkının ihlali sayılabileceği, aynı şekilde “…” isimli albümde eserin güfteci ve bestecisi olarak davacıların murisinin ismine yer verilmemesinin eser sahibinin manevi haklarından FSEK 15’te düzenlenen eser sahibi olarak adını belirtilme hakkının ihlali sayılması gerektiği, davacının izinsiz kullanım nedeniyle davalıdan talep edebileceği telif bedelinin 6.000 TL olduğu, davacıların bu bedelin 3 katını talep hakkının somut olayda yukarda açıklanan gerekçelerle gerçekleştiği, bu nedenle FSEK 68 madde kapsamında hesaplanan 6000 TL’nin 3 katı 18.000 TL maddi tazminatın ihtarın tebliği tarihi olan 6.9.2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile miras payları oranında davacılara verilmesine karar verilmesi gerektiği, keza “…” isimli albümde eserin güfteci ve bestecisi olarak davacıların murisinin ismine yer verilmemesi eser sahibinin manevi haklarından FSEK 15’te düzenlenen ‘eser sahibi olarak belirtilme hakkının ihlali sayıldığından davacıların FSEK 19 kapsamına giren mirasçılarının manevi tazminat talebinin yerinde olduğu gerekçeleriyle talep edilen bedelin ise günün ekonomik koşullarına göre çok cüzi bir bedel olup, 5.000 TL manevi tazminat manevi tatmine yeter görüldüğünden, ihtarın tebliği tarihi olan 6.9.2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, miras payları oranında davacılara verilmesine, hükmün ilanında davacıların hukuki menfaatleri bulunduğundan karar kesinleştiğinde hüküm özetinin Türkiye’de tirajı 3 gazeteden birinde bir kez ilanına masrafın davalıdan tahsiline ” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı vekili süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; “Davacının FSEK 70.maddesi uyarınca tazminat talep ettiğini, mahkemenin ‘Islah ile davacının davasını FSEK 68’e dayandırdığı’ şeklindeki değerlendirmesinin hatalı olduğunu, zira davacının kısmi ıslah ile sadece bedeli artırdığını, başvuru harcının yatırılmadığını, Davacının dava dilekçesinde FSEK 68/1 maddesine göre talepte bulunmadığını, bu maddeye dayanması halinde açıkça dilekçede belirtilmesi gerektiğini; davanın FSEK 70’e dayalı olduğu dikkate alındığında, maddenin kusura dayalı tazminat içerdiği ve müvekkilin kusurunun olmadığı gerçeği karşısında davanın reddinin gerektiğini, Müvekkilin dava konusu fiilde herhangi bir kusurunun bulunmadığını, dava konusu eserin kayıtlarda yıllarca anonim olarak yer aldığını, eser sahini bulunamadığından anonim eserin yayınlandığını, Bilirkişi raporuna yapılan itirazları değerlendirilmeden karar verildiğini, raporda emsal bedele ilişkin Müyap cevabı ve sektör gerçeğine aykırı olarak fahiş tutarlar üzerinden hesaplamanın yapıldığını, Rayiç bedel hesaplanırken kusur oranının dikkate alınması gerektiğini, müvekkilin kusursuz oluşu gözetildiğinde 3 katı bedelin üst sınır oluşu nazara alınarak daha az bir miktarın kabul edilmesi gerektiğini, ayrıca AYM kararlarına göre de rayiç bedel hesabının hakkaniyete uygun yapılması gerektiğini, Mahkeme kararında İstanbul 3.FSHHM 2014/145 Esas sayılı dosyanda belirlenen emsal bedelin dayanak gösterildiğini, oysa o davaya konu görüntüleme sayısının 46 milyon, müvekkilin ise 9800 olduğunu, bu nedenle emsal alınmasının uygun olmadığını, Müvekkilin olayda kusuru olmamasına rağmen manevi tazminata hükmedilmesinin usule aykırı olduğunu, Tazminatın ıslah edilen kısmı için ihtarnamenin tebliği tarihinden itibaren faiz işletilmesinin usule aykırı olduğunu.” beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir.
DELİLLER: * Bilirkişiler …, … ve … 31.7.2018 tarihli raporlarında; “…” isimli bestenin FSEK m.3 çerçevesinde musiki eseri olduğu ve davacıların murisi …’ın eser sahibi olduğu, eser sahibinden eser sahibi ölmüş ise mirasçılarından izin alınmaksızın bir müzik eserinin albümde kullanılması eser sahibinin mali haklarından olan FSEK 24’te düzenlenen temsil hakkının ihlali sayılabileceği, aynı şekilde … isimli albümde eserin güfteci ve bestecisi olarak davacıların murisinin ismine yer verilmemesi eser sahibinin manevi haklarından FSEK 15’te düzenlenen eser sahibi olarak belirtilme hakkının ihlali sayılabileceği, davacının izinsiz kullanım nedeniyle davalıdan talep edebileceği telif bedelinin 6.000 TL olabileceği, davacının bu bedelin 3 katını talep hakkının olabileceğini, “…” isimli albümde eserin güfteci ve bestecisi olarak davacıların murisinin ismine yer verilmemesi eser sahibinin manevi haklarından FSEK 15’te düzenlenen ‘eser sahibi olarak belirtilme hakkının ihlali’ sayılabileceğinden davacılardan FSEK 19 kapsamına giren mirasçılarının (eşi ve çocuklarının) manevi tazminat talebinin yerinde olduğunu, manevi tazminatın türü ve miktarının takdir yetkisinin mahkemeye ait olduğunu bildirmişlerdir.
GEREKÇE: Dava, eserin izinsiz kullanılması nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Davacılar, miras bırakanlarına ait eserin izinsiz olarak kullanılması nedeniyle davalıdan maddi ve manevi tazminat isteminde bulunmuş; davalı ise, iddiaları kabul etmeyerek olayda kusurunun bulumadığını, eserin anonim göründüğünü savunarak davanın reddini istemişlerdir. İlk derece mahkemesi tarafından, “… bilirkişilerce düzenlenen rapor ve ulaştıkları sonuç rayiç bedel mahkemece denetime uygun bulunmuş olduğundan, son bilirkişi heyeti raporundaki rayiç bedel dikkate alınarak FSEK 68. maddesi kapsamında 3 katı maddi maddi tazminatın (6000-TL’nin 3 katı 18.000 TL’nin) ve her toplam 5.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline” karar verilmiştir. Hüküm davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Davaya konu “…” isimli parçanın FSEK 3.maddesi kapsamında musiki eseri olduğu, eserin güftecisi ve bestecisinin davacıların murisi … olduğu ve bu kişinin İstanbul 3.FSHHM’nin 2014/145 Esas – 2017/16 karar sayılı kesinleşmiş kararıyla müzik eserinin sahibi olduğunun tespit edildiği, davalının çıkardığı “…” albümünde eserin izin alınmadan kullanıldığı, albümde eserin güfte ve bestecisi olarak … ismine yer verilmediği dosya kapsamıyla sabit olduğundan, mahkemece bu durumun tespitiyle maddi ve manevi tazminata hükmedilmesi yerindedir. Davalı vekili her ne kadar “Davanın FSEK 70.maddesine dayalı olarak açıldığı, FSEK 68 maddesine göre tazminata hükmedilmesinin hatalı olduğunu” ileri sürmüş ise de; dava dilekçesinde FSEK 70.maddesine yönelik bir anlatımın bulunmadığı gibi, davacı talebinin FSEK 68.maddesine uygun olarak “3 kat tazminat” ibaresi kullanılmak suretiyle talebin dayanağının FSEK 68.maddesi olduğunun anlaşıldığı, davacının kanun maddesini açıkça yazmasa bile iradesinin bu doğrultuda olduğunu yorumlama ve hukuku re’sen uygulama görevinin mahkemeye ait olduğu anlaşılmakla, davalının bu yöndeki istinaf istemi yerinde görülmemiştir. Mahkemece aldırılan ve denetime elverişli bulunan 31.07.2018 tarihli bilirkişi heyeti raporunda belirlenen rayiç değerin, bu tarz eserlerin sektörün doğal işleyişi dikkate alınarak somut olaydaki kullanım karşılığı olabilecek bedel gözününe alınarak besteci ve şarkı sözü yazarı için ayrı ayrı 3.000,00 TL olmak üzere toplam 6.000,00 TL olarak belirlendiği; ancak rapordan önce dosyaya celp edilen 20.12.2017 tarihli Mü-Yap isimli meslek birliği cevabının raporda sehven gözetilmediği anlaşılmıştır. Yazı cevabında bildirilen (1.000,00 TL – 2.000,00 TL) rayiç bedel ile bilirkişi raporunda yapılan tespit ve değerlendirmeler dikkate alındığından söz yazarı için 2.000,00 TL, besteci için 2.000,00 TL rayiç değerin somut olaya ve hakkaniyete uygun olacağı anlaşıldığından. Davalı vekilinin sair istinaf istemlerinin reddi ile, bu konudaki istinaf isteminin kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak yeniden hüküm kurulması yoluna gidilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalı vekilinin istinaf talebinin KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE, 2-İstanbul 1.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 14/03/2019 tarih, 2017/707 E. – 2019/118 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, 3-FSEK 68 MADDE kapsamında hesaplanan 4.000 TL ‘nin 3 katı 12.000 TL maddi tazminatın ihtarın tebliği tarihi olan 6.9.2017 tarihinden tibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile miras payları oranında davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, 4-5.000 TL manevi tazminatın ihtarın tebliği tarihi olan 6.9.2017 tarihinden tibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, miras payları oranında davacılara verilmesine, 5-Karar kesinleştiğinde hüküm özetinin Türkiye’de tirajı en yüksek 3 gazeteden birinde bir kez ilanına masrafın davalıdan tahsiline, 6-Alınması gereken 1.161,27 TL harçtan, 256,17 TL peşin harç ile 150,00 TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 755,10 harcın davalıdan tahsili hazineye irat kaydına, 7-Davacı tarafça yatırılan 256,17 TL peşin harç ile 150,00 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 406,17 TL’nin davalıdan alınarak miras payları oranında davacılara verilmesine, 8-Kabul edilen maddi tazminat talebi yönünden; Avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak miras payları oranında davacılara verilmesine, 9-Reddedilen maddi tazminat talebi yönünden; Avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 6.000,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine, 10-Manevi tazminat talebi yönünden; Avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 5.000,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak miras payları oranında davacılara verilmesine, 11-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan 31,40 TL başvuru harcı, 2.250,00 bilirkişi ücreti, 267,00 TL tebligat-müzekkere masrafı olmak üzere toplam 2.548,40 TL’den davanın kabul ve red oranı dikkate alınarak belirlenen 1.883,60 TL’sinin davalıdan alınarak miras payları oranında davacılara verilmesine, bakiye kısmın davacılar üzerinde bırakılmasına, 12-İstinaf peşin harcının talebi halinde davalıya iadesine, 13- İstinaf aşamasında davalı tarafından yapılan yargılama gideri olan 121,30 TL istinaf yoluna başvurma harcı ile 46,00 TL posta masrafı olmak üzere toplam 167,30 TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 14-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, 15-Gerek ilk derecede gerekse istinaf aşamasında yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısımların karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.03/02/2022