Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2019/1375 E. 2021/2186 K. 23.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2019/1375 Esas
KARAR NO: 2021/2186
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 15/03/2019
NUMARASI: 2018/424 E. – 2019/230 K.
DAVANIN KONUSU: 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring Ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan (Alacak)
KARAR TARİHİ: 23/12/2021
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında 6361 Sayılı Kanun çerçevesinde; Beyoğlu … Noterliği’nde 19.01.2015 tarih ve … yevmiye ve … sözleşme numaralı düzenleme şeklinde finansal kiralama sözleşmesi ile Finansal Kurumlar Birliği nezdinde …20 tescil numaralı 12/12/2016 tarih ve … sözleşme numaralı iki adet finansal kiralama sözleşmelerinin akdedildiğini, finansal kiralama sözleşmesi kapsamında sözleşmeye konu makine, aksesuar ve ekipmanların zilyetliğinin davalı … kiracıya teslim edildiğini, davalı/kiracının yetkilisi ve aynı zamanda kefili olan …’ın yurtdışında olması, ticari faaliyetine son verdiğini ve iflas ettiğini beyan etmesi ve firmaya ait işyerlerinin alacaklılarca talan edilmeye başlandığı bilgisi üzerine kiralamaya konu malların, dolayısıyla sözleşmenin hukuki güvenliğinin kalmadığı haber alınmış, bu nedenle de sözleşmenin fesih edilmesi gereğinin doğduğunu, gelişmeler nedeniyle feshedilen finansal kiralama sözleşmesi için 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanun’un 30 ve 31. sözleşmelerin yukarıda belirtilen ilgili maddeleri uyarınca davalıya: Beşiktaş … Noterliğinin 20.04.2018 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname gönderilmiş ve bu ihtarname ile; kiracının ticari faaliyetine son verdiğini ve İflas ettiğini beyan etmesi, şirketin iflas etmesi- ve faaliyetine son vermesi nedeniyle kiralamaya konu malların akıbetinin belirsiz ve/üçüncü kişilerin tecavüzüne açık hale gelmesi, nedenleriyle, sözleşmenin hukuki güvenliğinin kalmaması nedeniyle 6361 sayılı Kanunun 30/2 ile 31/2. Maddesi ve sözleşmelerin 36 ve 87. Maddesi gereği feshedildiği, bu sebeple finansal kiralama borçlarının 3 gün içinde ödenmesi ile malların teslim edilmesi gerektiğinin ihtar edildiği halde kiralama borçları ödenmediği gibi kiralanan mallarında iade edilmediği, sözleşmenin sona ermesi nedeni ile davalı ile sürekli borç ilişkisinin sona erdiğini ve bu nedenle dava konusu kiralanan malların iadesi gerektiğini, İşbu davadan önce İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 24.04.2018 tarih ve 2018/411 D. İş sayılı kararı ile kiralamaya konu malların ihtiyati tedbirle müvekkiline teslimine karar verildiğini, sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğinin tespitine, malların aynen iadesi taleplerinin kabulü ile müvekkili şirkete iade edilmesini ve ihtiyati tedbir kararının mahkeme kararının kesinleştiği tarihe kadar devamına, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekilinin 04/03/2019 tarihli beyan dilekçelerinde; İstanbul Cumhuriyet Savcılığının 09.11.2018 tarih ve 2018/137985 soruşturma sayılı talebi kapsamında, İstanbul 11. Sulh Ceza Hakimliğinin 09.11.2018 tarihli, 2018/6237 D.İ. sayılı dosyası ile müvekkil şirkete CMK 133/1 ve devamı maddeleri uyarınca Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun kayyım olarak atanmasına; yönetim organının yetkilerinin ve ortaklık payları veya menkul kıymetler idare yetkilerinin tümüyle kayyıma verilmesine karar verildiği, anılan karar üzerine Fon Kurulunun 12.11.2018 tarihli ve 2018/598 sayılı kararı ile, İstanbul 11. Sulh Ceza Hakimliğinin 09.11.2018 tarihli ve 2018/6237 D.İ. sayılı kararıyla Fonun kayyım olarak atandığı …nin Yönetim Kurulunun Fon tarafından oluşturulmasına ve Yönetim Kurulu Başkanlığına …’ın, Yönetim Kurulu Üyeliklerine …, …, …, …, …, … ve …’in atanmalarına karar verilmiştir. Yönetim organının yetkileri ile birlikte ortaklık paylarını veya menkul kıymetleri idare etmek için kayyım olarak Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun atanması ile birlikte yönetim organının görevinin sona erdiği; yetkilerinin tümüyle kayyıma geçtiği hususu izahtan varestedir. Huzurdaki dava ile ilgili olarak müvekkil şirkete atanan kayyum heyeti, inşaatın bitirilip hak sahiplerine devri için gerekli çalışmalara başlandığı, TMSF Başkanlığı’nın 29.11.2018 tarih ve 2018/631 sayılı kararı ile … A.Ş.’nin malvarlıkları hakkında Ticari İkdisadi Bütünlük kararı verilmiştir. Karar ile şirketin çalışılan bankalar nezdindeki tüm nakit varlıkları, gayrimenkulleri ile bu varlıkların feri ve mütemmim cüz niteliğindeki tarafı oldukları sözleşmeler ve bu sözleşmelerden doğan başlı başına iktisadi değeri olmayanlarda dahil olmak üzere diğer tüm mal ve hakları bir araya getirilerek İnanlar İnşaat Ticari ve İktisadi Bütünlüğü’nün oluşturulmasına karar verildiği, bu karar verildikten sonra 2 yıl içerisinde ticari ve iktisadi bütünlük oluşturulan varlıklarla ilgili işletmelere ait menkul, gayrimenkul her türlü hak ve alacaklarla ilgili üçüncü kişiler nezdindekiler dahil nakit varlıklarının imtiyazlı alacaklılar üçüncü kişiler tarafından haczi, muhafaza altına alınması ve satışı talep edilemez, mahcuzların maliklerinin iflasına karar verilemediği, yaşanan sıkıntılardan veya gecikmelerden müvekkil şirketin kusurunun olmaması ve TMSF’nin yönetim kayyımı atanmış olması ve salt haberlerden alınan bilgiye dayalı olarak sözleşmenin feshi yerinde olmayıp davanın reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15.03.2019 tarih ve 2018/424 Esas – 2019/230 Karar sayılı kararıyla; “…taraflar arasında 12.12.2016 tarihinde Finansal Kurumlar Birliğince … sözleşme ve … tescil numaralı finansal kiralama sözleşmesi akdedilmiştir. Sözleşme ile proformada yazılı olan 152.810,00 TL tutarlı mallar davacıya proforma fatura edildiği, sözleşmeye ek-2 olan ödeme planı gereğince 4 yıl 48 kira döneminden oluşan ödeme planı 210.332,24 TL olarak düzenlendiği, davacı taraf Beşiktaş … Noterliğinin 20.04.2018 tarih, … yevmiye numaralı ihtarnamesini keşide ederek taraflar arasında akdilen finansal kiralama sözleşmelerinin fesih edildiği bildiriminde bulunduğu, davacı tarafından fesih sebebini olarak ‘6361 Sayılı Kanunun 30/2. ve 31/2.maddelerinin gösterildiği, taraflar arasındaki Sözleşme’nin 36.maddesinde de benzer hükümlere yer verildiği, davacının sözleşmenin feshi için gönderdiği ihtarnamenin keşide edildiği tarihte davalı kiracının davacıya borcu bulunmayıp davacıdan 2.098,51 TL alacağı bulunduğu, ihtarname tarihine kadar davalının tüm finansal kira taksitlerini düzgün ödediği görülmüştür. Fesih ihbarnamesi çekildikten sonra davalı taraf kira taksitlerini ödememiştir. Dava tarihi itibariyle davalı … kiracının davacıya 2.904,61 TL borcu olduğu davacının cari hesabında kayıtlı olduğu, dosyada belgeler içerisinde davalı şirketin iflas ettiği tüzel kişinin sona erdiği veya tasfiye kararı alındığına dair herhangi bir belgenin olmadığı hususu da gözönüne alındığında sözleşmenin bağıtlandığı tarih ve koşullarda hükmünü sürdürdüğü kabul edilmekle davanın reddine” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde; “Mahkemenin sadece taksit ödemelerine bakarak değerlendirme yaptığını, oysa 6361 Sayılı Kanun’un 30/2.ve 31/2.maddeleri uyarınca sözleşmenin fesih koşullarının oluştuğunu, Davalı şirketin, bizzat şirket yetkilisinin beyanı ile tasfiye sürecine girdiğini, davalının ticari faaliyetine son vererek bakiye kira borcunu ödemediğini, kiracının tasfiye sürecine girmesinin Kanun’un 30/2.maddesi gereğince fesih sebebi olduğunu, Mahkemece verilen ihtiyati tedbir kararının infazı için davalı adresine gidildiğinde mahallin boş olduğunun ve yetkili kimse olmadığının tespit edildiğini, müvekkil şirkete ait bir kısım ekipmanın kaybolduğunun ve bulunamadığının anlaşıldığını, Kiracı hakkında çok sayıda icra takiplerinin bulunduğunu, bu durumun da sözleşme gereğince fesih nedeni olduğunu.” beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir.
DELİLLER: *İstanbul 16.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/411 Değişik İş sayılı dosyası (ihtiyati tedbir verildiğine dair.) *Mali bilirkişinin 01/11/2018 tarihli raporu. (Taraflar arasında finansal kiralama sözleşmesinin akdedildiği, davalının fesih tarihi itibariyle her iki sözleşmeden doğan kira taksitlerini düzenli olarak ödediği ve bu ödemelerin davacı kayıtlarında olduğu, davacının davalıya sözleşmenin feshedildiğine dair Beşiktaş … Noterliğinin 20.04.2018 tarih, … yevmiye numaralı ihtarnamesinin davalıya keşide edildikten sonra davalının kira ödemelerini yapmadığı ve dava tarihi itibariyle davalının, davacıya 5.770,46 TL kira borcunun olduğu, dosyada mübrez belgeler içerisinde davalı şirketin iflas ettiği, tüzel kişiliğinin sona erdiği veya tasfiye kararı aldığına dair herhangi bir belge görülmediği tespitini içerir.)
GEREKÇE: Dava, finansal kiralama sözleşmesinin feshinin tespiti ve kiralama konusu malların iadesi talebine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı davacı vekili, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. 6361 Sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu uyarınca finansal kiralama konusu malın mülkiyeti davacı … şirketine aittir. Sözleşmenin sona ermesiyle davacının malın iadesini isteme hakkı mevcuttur. Davacı, davalı şirketin tasfiyeye girdiğini ve hakkında birçok icra takibi bulunduğunu beyanla sözleşmenin 6361 Sayılı Kanun’un 30/2 ve 31/2 maddeleri gereğince fesih ihbarında bulunmuş, akabinde bu davayı açmıştır. Fesih ihbarının yapıldığı tarihte kiralama sözleşmesi kapsamında ödenmeyen borcun bulunmadığı, ancak sonraki taksitlerin ödenmediği sabittir. 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununun 30/2.maddesinde “Kiracının tasfiye sürecine girmesi veya tasfiyeye girmeksizin finansal kiralama konusu malın tahsis edildiği işletmesini tasfiye etmesi hâlinde kiracının talebi üzerine sözleşmede aksine hüküm yoksa sözleşme, süresinden önce feshedilebilir.” düzenlemesine yer verilmiştir. Kanun’un 31/2.maddesi ise; “Taraflardan birinin sözleşmeye aykırı harekette bulunduğu hâllerde, bu aykırılık nedeniyle diğer tarafın sözleşmeyi devam ettirmesinin beklenemeyeceği durumlarda sözleşme feshedilebilir.” şeklindedir. Somut olayda, davalı şirket yöneticileri hakkında terörizm suçlamasıyla ceza soruşturmaları başlatıldığı, şirketin aynı zamanda davaya konu sözleşmelerin müteselsil kefili durumunda olan yöneticisinin yurt dışına çıktığı yönündeki kayıtların dosyaya yansıdığı, davalı şirketin piyasaya olan borçlarından dolayı icra takiplerinin başlatıldığı, bu davadaki finansal kiralamaya konu malların ihtiyati tedbir kararı ile teslimi için gidilen hacizde davalı adresinin boş olduğu, yetkili kimse olmadığının ve davacı şirkete ait bir kısım ekipmanın bulunamadığının tespit edildiği de gözetildiğinde; somut olayda fesih ihbarı tarihi itibariyle yukarıda belirtilen kanuni ve sözleşmesel fesih şartlarının bulunduğunun kabulü zorunludur. Her ne kadar TMSF tarafından davalı şirket hakkında ‘İktisadi Bütünlük Kararı’ alınmış ise de, bu kararın davalıya ait malları kapsadığı, mülkiyeti davacıya ait finansal kiralama konusu mallar yönünden bu kararın bağlayıcılığının bulunmadığı görülmüştür. Açıklanan nedenlerle davacı vekilinin istinaf isteminin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacı vekilinin istinaf talebinin KABULÜNE, 2- İstanbul 13.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15/03/2019 tarih, 2018/424 E. – 2019/230 K.
sayılı kararının KALDIRILMASINA, 3-Davanın kabulü ile; taraflar arasındaki finansal kiralama sözleşmesinin feshinin tespitine, finansal kiralamaya konu makineler ve ekipmanlar üzerinde davalı kiracının zilyetliğine son verilmesine, finansal kiralamaya konu malların davacıya aynen iadesine, 4-Alınması gereken 3.415,50 TL harçtan, peşin alınan 853,88 TL harcın mahsubu ile bakiye 2.561,62 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 5-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan 35,90 TL başvurma harcı, 853,88 TL peşin harç, 600,00 TL bilirkişi ücreti ile 107,00 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 1.596,78 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 6-Davacı lehine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 7.300,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 7-İstinaf peşin harcının talebi halinde davacıya iadesine, 8- İstinaf aşamasında davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan 121,30 TL istinaf yoluna başvurma harcı ile 26,55 TL posta ve tebligat masrafı olmak üzere toplam 147,85 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 9-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, 10-Gerek ilk derecede gerekse istinaf aşamasında yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısımların karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.23/12/2021