Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2018/914 Esas
KARAR NO : 2021/177
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 14/11/2017
NUMARASI : 2016/43 E. – 2017/170 K.
DAVANIN KONUSU: Patent (Tecavüzün Tespiti İstemli)
KARAR TARİHİ: 28/01/2021
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü :TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının 1990’lardan bu yana başta “patlayan şeker ” olmak üzere çeşitli şekerlerin üretim ve satışı alanında faaliyet gösterdiğini, davacının TR 2000 03000 B sayılı incelemeli patent belgesine sahip olduğunu, anılan patente konu buluşun “nötr karbondioksit gazı ile karıştırılıp içinde gaz baloncuklarının oluşumuna neden olan ve ağızda minik patlamalar meydana getiren sert şeker üretiminde yeni bir yöntem ve bu yöntemi gerçekleştirmeye yarayan reaktör ” ile ilgili bulunduğunu ve geçmişte pek çok kuruluş tarafından taklit edilip bunların aleyhine açılan davaların kesin hüküm teşkil şedecek şekilde davacı lehine sonuçlandığını, Adana’ da yerleşik davalının da anılan patent konusu buluşu kullandığının ve bu yolla patlayan şeker ürettiğinin öğrenildiğini bunun üzerine Adana 3 Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/5 d.iş sayılı dosyası kapsamında davalının fabrikasında keşfe gidildiğini, keşif esnasında davalının fabrikasında anılan patent konusu reaktöre benzer 12 adet reaktör bulunduğunu , bunların 10 tanesinin üretim hattında 2 tanesininde demonte olarak beklendiğinin saptanığını, keşif esnasında üretimin devam ettiğini görülmemiş ise de, yerlerde ayakkabılara yapışan şekerden ve ortamdaki yoğun kaynamış şeker kokusundan mahalledi reaktörlerde ısıtılmış şekerin basınç altında karbondioksit gazı verilerek işlendiğinin tespit edildiğini, davalının TR 2000 03000 B sayılı patente konu buluştakı yöntem ile bu yöntemi uygulayan reaktörleri taklit etmek ve taklit suretiyle meydana getirilen patlayan şekerleri ticari amaçla elde bulundurup satmak suretiyle 551 sayılı KHK uyarınca davacının patentten doğan haklarına tecavüz ettiğini, davalının patent hakkına tecavüz oluşturan eylemlerin aynı zamanda TTK uyarınca haksız rekabet yarattığını, ileri sürerek ihtiyati tedbir talepli olarak ve tazminat talep hakları saklı kalmak kaydıyla, patent hakkına tecavüzün durdurulmasına, giderilmesine ve önlenmesine ,haksız rekabetin tespitine ,önlenmesine haksız rekabet neticesi olan maddi durumun ortadan kaldırılmasına, hükmün ilanına,harç masraf ücreti vekaletin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde; resmi patent fasikülünde TR 2000 03000 sayılı patentin toplam 9 adet istemi mevcut olup, bunların tamamı “reaktör ” isimli ürüne ilişkin iken davacının resmi patent istem setinde yer almayan ve usule ilişkin oldukları anlaşılan 10 ile 13 nolu istemlerde dahil edilmiş bir istem set örneğine dayandığını, davacının sunduğu patent istem setinin TPE de resmi olarak tescil ettirilmiş istem seti olmadığını, TR 2000 03000 B sayılı patentin patlayan şeker üretim yöntemini kapsamadığını, Adana 3 Asliye Hukuk mahkemesinin 2016/5D.iş sayılı dosya kapsamında düzenlenen bilirkişi raporundan TR 2000 3000 B sayılı patentin, 1,2,3,4,5,6,7 ve 9 nolu istemlerine bir tecavüzün bulunmadığının anlaşıldığını, 8 nolu istem yönünden ise taraf reaktörleri arasında tek ortak unsurun ” kanatçıkların merkezde bulunan milin tek tarafına sabitlenmesi ” olduğunu ,ancak bahsi geçen kanatçıkların patente konu buluşta birden ok olduklarını, 8 nolu istem yönünden de herhangi bir ihlalin bulunmadığının açıkca anlaşılacağını, TR 2000 03000 B sayılı patentin 1/9 nolu istemlerinin tümü l nolu bağımsız isteme bağımlı olduğundan, l nolu isteme tecavüz söz konusu olmayınca 2-9 nolu istemlere de tecavüzden bahsedilemeyeceğini beyanla davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI:İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “…. Bilirkişi raporlarındaki tespitlere göre davacıya ait patentin 1 nolu bağımsız ve 8 adet bağımlı isteminin davalı ürününde bulunmadığının anlaşıldığı, davacı vekili; şaft yönünden yapılan dışarıdan alınan tahrikle, üzerine yerleştirilen karıştırma mekanizmasını döndürme görevine sahip olunduğu,eşdeğerlik prensibinin dikkate alınması gerektiği ve sıyırıcının üretime teknik faydasının bulunmadığına, davalı ürününde küçük bir modifikasyon yapıldığına eşdeğerlik yoluyla davalı ürününün davacının patentine tecavüz ettiğine yönelik itirazı incelediği, 551 Sayılı KHK 83. Madde ve 6769 Sayılı SMK 89/5 maddesi gereğince eşdeğerlik değerlendirilmesi yapılırken, 3 kriterin bir arada bulunması gerektiğinin kabul edildiği, eşdeğer unsurun, istemlerde talep edilen unsur ile esas itibarıyla aynı işlevi görmesi ,aynı işlevi aynı şekilde gerçekleşmesi ve eşdeğer unsurun istemlerde talep edilen unsur ile aynı sonucu ortaya çıkarması gerektiği, 21/07.2017 tarihli bilirkişi heyeti raporunda ayrıntılı olarak incelendiği üzere; davalı ürününde karıştırma mili üzerinde tek bir kanat bulunduğu, sıyırıcı bulunmadığı, 30 derece açı ile yerleştirilmiş birçok kanatçık bulunmadığı, üründe bulunan tek bir kanatın 90 derece açı ile yerleştirildiği, kanatın aynı zamanda sıyırıcı fonksiyonuna sahip olduğu tespit edilmişse de, 1 nolu bağımsız istemde tarif edilen her iki reaktörün mil ve karıştırıcı – sıyırıcı kanat yapılarının aynı olmadığı,üründe karıştırıcı milin tek olduğu içinde ikinci bir mil bulunmadığı, soğutucu su devir ettirilmediği, reaktör gövdesinin arasında elektrikli ısıtıcı ile su sıcaklığının sabit tutularak ve kontrol ettirilerek devir ettirildiği, eşdeğerlik prensibinin uygulanamayacağı kanaatine varılarak,davalı ürününün davacının tescilli patentinden kaynaklanan haklarını ihlal ve tecavüz etmediği haksız rekabet yaratmadığı kanaatine varıldığı…” gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ:Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle;Eşdeğerlik prensibine ilişkin dosyaya sunulan teknik mütalaa ve itirazların sunulduğunu, dosyadaki bilirkişi raporlarında hatalı ve hukuka aykırı değerlendirmeler olduğunu, Adana 3 AHM dosyası D.iş dosyası üzerinden davalı adresinde gerçekleştirilen keşif esnasında, inceleme tarihinden haberdar olan davalının, reaktörünü düzgün bir şekilde çalıştırılmadığını çalıştırıldığında ise, yapışkan helva kıvamında başka bir ürün meydana getirildiği gözetilmeden hüküm kurulmasının hatalı olduğunu, Mahkemenin eşdeğerlik prensibine dair itirazları ve mütalaayı değerlendirmemesinin hatalı olduğunu, Makine Mühendisi … teknik raporu gereğince 10.07.2017 tarihli bilirkişi raporu ile ulaşılan sonuçlar hatalı ve hukuka aykırı olduğunu, Patent hakkına tecavüzün değerlendirilmesinde, istemlerde belirtilmiş unsurlarla eşdeğer nitelikte olan unsurların da dikkate alınması gerektiğini, bir unsur esas itibariyle istemlerde talep edilen unsur ile aynı işlevi görüyor, bu işlevi aynı şekilde gerçekleştiriyor ve aynı sonucu ortaya çıkarıyorsa, genel olarak istemlerde talep edilen unsurun eşdeğeri olarak kabul edileceğini, 10.07.2017 tarihli bilirkişi raporunda eşdeğerlik prensibine aykırı değerlendirmelerde bulunulduğunu, Bilirkişi Raporunun “IV. Sonuç” bölümünde her ne kadar TR 2000 03000 B sayılı patent belgesinin bağımsız olan 1. İstemi ve bu isteme bağlı olan 2-9 İstemlerinde bahsedilen parçaların davalı yana ait ürünlerde var olmadığı ve bu sebeple davacı adına kayıtlı olan TR 2000 03000 B sayılı patent belgesinden doğan haklara tecavüz olmadığı görüşüne varılmış olsa da davalının patlayan şeker üretimi gerçekleştirilmesini sağlayan çift cidarlı reaktörünün yapısal olarak sadece karıştırma mekanizmasının şafta kesintisiz olarak bağlanması bakımından TR 2000 03000 B sayılı incelemeli patent dokümanının birinci isteminden ayrılmakta olup, bu unsur esas itibariyle istemlerde talep edilen unsur ile aynı işlevi gördüğünü, bu işlevi aynı şekilde gerçekleştirdiğini ve aynı sonucu ortaya çıkardığı ve eşdeğer olduğunu , bu bağlantı şeklinin patlayan şeker üretimine herhangi bir teknik etkisi olmamakla beraber bunun sadece söz konusu patent dokümanına tecavüzden kaçınmak için gerçekleştirildiğini, ek rapor alınmadan karar verilmesinin hatalı olduğunu, İki farklı tarihteki keşifler esnasında her defasında, düzgün ve sağlıklı bir şekilde incelenme gerçekleştirilmesi davalı tarafından mümkün kılınmadığını, davanın etkinliği olumsuz olarak etkilendiğini,Adana 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2016/5 D.İş. sayılı dosyası kapsamında yapılan ilk tespitte anılan patente konu buluşun uygulandığı reaktörlerin izinsiz olarak davalıya ait tespit yapılan yerde bulunduğunun saptandığını, yerlerde ayakkabılarayapışan şekerden ve ortamdaki yoğun kaynamış şeker kokusundan, davalı işyerindeki reaktörlerde de ısıtılmış şekerin basınç altında, karbondioksit gazı verilerek işlendiği tespit edildiğini, davalının reaktörleri çalıştırmaktan kaçındığını,Ek rapora ilişkin keşif esnasında bilirkişilerce de davalının makinaları( reaktörleri) çalıştırarak patlayan şeker ürünü üretmesi defalarca ihtar edilmişse de davalı tarafından makinalar boş olarak çalıştırıldığını, ısrar üzerine reaktörleri patlayan şeker ürünü için değil sıvı helva ürünü elde etmek suretiyle çalıştırıldığını, mehil verilmesine rağmen talebin geçiştirildiğini, karşı yanın kötüniyetli olduğunu, Ek bilirkişi raporunda İstem-1 e ilişkin gerçekleştirmiş olduğu değerlendirme kapsamında, birinci istemle ilgili olarak içeride yer alan mil yapılarının birbirlerinden farklı oldukları değerlendirildiğini, Ancak aynı amaç için kullanıldıkları (karıştırma), bu amaca ulaşmak için de aynı hareketi yaptıkları (yatay eksen etrafında dönme hareketi) atlandığını, raporda birebir aynılık aranması, benzerliklerin göz ardı edilmesinin bilirkişi raporunda patent hukukunun en önemli kavramlarından biri olan patent istemlerinin “eşdeğerlik” doktrinine aykırılık teşkil ettiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, davacı adına tescilli TR 2000 03000 B sayılı patente tecavüzün meni, durdurulması, haksız rekabetin tespiti, meni istemlerine ilişkindir.İlk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı davacı vekili, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.Somut uyuşmazlıkta; davacının aşamalardaki eşdeğerlik unsuruna yönelik itirazları yönünden bilirkişi raporları itirazları karşılamaya elverişli nitelikte olmadığından bu hususta teknik yönden ek rapor alınması gereklidir. Davacının rapora karşı ayrıntılı itirazları giderildikten sonra değerlendirme yapılması gerekli olmakla davacının istinaf isteminin bu yönü ile kabulü ile ilk derece mahkemesinin kararının HMK 353/1-a-6 maddesi gereğince kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi ayrıntılı kararda açıklandığı üzere;1-Davacının istinaf isteminin kısmen KABULÜNE, İlk derece mahkemesinin kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,- Yargılamaya devam olunmak üzere dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine,2- Davacı yanca yatırılan 35,90TL harcın istek halinde davacıya iadesine,3- İstinaf aşamasında davacı tarafça yapılan 98,10 TL istinaf yoluna başvurma harcı ile 296,00 TL posta, tebligat ve bilirkişi masrafı olmak üzere toplam 394,10 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 4-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından vekalet ücreti tayinine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda kesin olarak 29/01/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.