Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2018/863 E. 2019/1254 K. 30.05.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2018/863 Esas
KARAR NO : 2019/1254
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 23/11/2017
NUMARASI : 2017/255 E. – 2017/957 K.
DAVANIN KONUSU: Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 30/05/2019
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü :Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirketin, davalılardan …. ve Tic. Limited Şirketi’nden olan alacağının tahsili için İstanbul …. İcra Müdürlüğü’nün … E. dosyasından ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla yapılan icra takibi sonucunda ipotekli geminin icraen satıldığını ancak satış hasılatının alacağını karşılamadığını, dolayısıyla da 02.09.2014 tarihli “Rehin Açığı Belgesi” alındığını, rehin açığı belgesine dayanarak İstanbul …. İcra …E. ilamsız icra takibi başlatıldığını ve dosyanın halen derdest olduğunu, icra işlemleri kapsamında, borçlu … Ltd. adına kayıtlı bir kısım taşınmaz tespit edildiğini, ancak taşınmazların üzerinde, müvekkili dosyasından konulan haczin evvelinde 4 farklı dosyadan toplam 1.472.256,49 TL bedelli haciz ile 6 adet 400.000’er TL bedelli ipotekin bulunduğunun görüldüğünü, gemi sicili nezdindeki işlemlerden ise, borçlu … Ltd. adına kayıtlı gemiler üzerinde 6 farklı bankaya ait 6.500.000 TL bedelli müşterek ipotek ve 2.812.974,45 TL bedelli haczin tespit edildiğini, buna rağmen gemilerin kayden haczedilmişse de, yerlerinin tespit edilememesi sebebiyle gemilerin yakalanamadığını, fiili hacze dönüştürülemediğini ve alacaklarını bugüne kadar tahsil edemediğini, Borçlu … Ltd. nin gemilerin sinyal verici cihazlarını kasten kapatarak gemilerin yakalanmasını engellediğini, gemilerini kaçırdığını, diğer davalı …Ticaret Anonim Şirketi ile davalı … Ltd.’nin,farklı tüzel kişilik gibi görünse de aslında aralarında organik bağ ve yönetsel özdeşlik olduğunu; davalıların gerçekte birlikte hareket ettiğini ama dışa karşı yanıltıcı algı yaratmak amacıyla iki farklı tüzel kişi olduklarının anlaşıldığını, her iki şirketin yöneticisinin de … isimli kişi olduğunu, davalıların aralarındaki organik bağın neticesi olarak … Ltd nin borçlandırıldığını, ancak borcun bu şirketten tahsil kabiliyetinin olmadığını, … AŞ nin ise sahip olduğu gemide hiçbir şerh bulunmadığını ve kaydının temiz olduğunu, davalıların alacağın tahsilini kasten geciktirmeye ve bu esnada da mal kaçırmaya çalıştıklarını, bu nedenle davalılar arasındaki tüzel kişilik perdesinin kaldırılarak … Ltd Şti nin sabit olan borcundan diğer davalı …AŞ nin de sorumlu olduğunun tespitine, davaya konu 710.113,69 TL alacağın 2/9/2014 tarihinden itibaren her iki şirketten müştereken ve müteselsilen avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı …. San ve Tic.AŞ vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin taraf ehliyetinin bulunmadığını açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştirDavalı … Tic. Ltd.Şti vekili cevap dilekçesinde; İstanbul … İcra Müdürlüğünün …esas nolu dosyadan davacının …. Ltd Şti ‘nin çok sayıda mal varlığına haciz koyduğunu, davacının alacağının tahsil şansı bulunduğunu bu nedenle bu davayı açmakta hukuki yararı olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.Davacı vekili 22/05/2017 tarihli dilekçesinde; dava dışı …Ltd Şirketinin müvekkili şirketten olan alacağını …AŞ ye temlik ettiğini, ancak müvekkili şirketin alacaklısı tarafından dava dışı üçüncü kişiye temlik edilen borcunun, vadesi geldiğinde temlik eden … Ltd Şti ‘ne ödendiğini, sehven yapılan ödemenin farkına varıldığında, alacağını temlik etmesinden dolayı artık alacaklı sıfatı kalmamış olan … Ltd Şti ‘den sehven hesabına aktarılan paranın iadesinin talep edildiğini ancak iadenin gerçekleşmediğini, bu arada temlik alan … AŞ nin de müvekkili şirketten ödeme talep ettiğini ve alacağını icra takibine koyduğunu, müvekkili şirketçe icra dosyasına ödeme yapılarak , dosyanın kapatıldığını, bu suretle müvekkili şirketin tek bir borcu iki kere mükerrer olarak ödemek zorunda kaldığını, dava dışı … LTd Şti ‘nin müvekkili şirketten olan alacağını temlik etmesinden dolayı hiçbir alacağı kalmamış olmasına rağmen kendisine ödenen parayı iade etmemesi karşısında İstanbul … İcra Müdürlüğünün …… esas sayılı dosyası ile ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibi başlattıklarını, ipoteğin satılması neticesinde 192.144,28 TL lik kısmi tahsilat gerçekleştiğini, tahsil edilemeyen bakiye alacak tutarı 710.113,69 TL için de rehin açığı belgesi alınarak, … İcra Müdürlüğünün …. esas sayılı dosyası ile icra takibi başlattıklarını belirtmiştir.İstanbul … İcra Müdürlüğüne ait … esas nolu dosyanın incelenmesinde; … AŞ tarafından … AŞ ‘ye karşı 280.135,00 USD alacak için ilamsız takip başlatıldığı dayanak olarak … ile … arasında imzalanan temlikname ve temlikle ilgili ihtarname belgesinin gösterildiği dosya borcunun tahsilat neticesinde kapatıldığı anlaşılmıştır.İstanbul … İcra Dairesine ait … esas sayılı dosyasının incelenmesinde; … AŞ tarafından, … Ltd Şti ve … Ltd Şti hakkında ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla icra emri başlatıldığı, takip ekinde yer alan ihtarname incelendiğinde, … AŞ nin … olan borcunun …. tarafından …. temlik edildiğini borcun temlik alana ödenmesi gerekirken … ödendiğini, temlik alanında tekrar takip başlattığını, aynı borcun bu defa temlik alana da ödendiğini belirterek …. Ltd Şti ve … lehine gemisini ipotek veren … Ltd Şti hakkında ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatıldığı, gemi ipotek sözleşmesinin de takip talebine eklendiği görülmüştür. Gemi ipotek sözleşmesi incelendiğinde, ipotek verenin … Ltd Şti. İpotek alacaklısının … AŞ olup ipotek verenin … Ltd Şti’nin borcu için 450.000 USD borcu için ipotek verdiği tespit edilmiştir. Takip neticesinde ipotekli geminin satıldığı, ancak alacağının tamamını karşılamadığı, bunun üzerine icra müdürlüğünce geriye kalan 710.113,69 TL için İİK 152.maddesi gereğince rehin açığı belgesi verildiği görülmüştür. İstanbul … İcra Müdürlüğüne ait … esas sayılı dosyasının incelenmesinde; …AŞ tarafından … Ltd Şti ve … hakkında rehin açığı belgesine dayalı olarak ilamsız takip başlatıldığı,14/11/2017 tarihli cevabi yazıdan, “borçlulara çıkartılan ödeme emri tebligatlarının” sorulduğu, takibe esas olan …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası hakkında verilen rehin açığı belgesine dayalı takip olduğu, bu nedenle borçlulara ilamsız takip ödeme emri gönderilmediği her ne kadar alacaklı vekilinin takip talebine ekli olarak dosyaya ilamsız takip ödeme emri sunulmuşsa da; İcra Müdürlüğünce ödeme emrinin imzalanmadığı ve borçlulara tebliğe çıkartılmadığı anlaşılmıştır” denilmiştir. İstanbul 18.Asliye Ticaret Mahkemesinin 23.11.2017 tarihli, 2017/255 E. – 2017/957 K.sayılı kararıyla; “davacının mükerrer ödeme nedeniyle dava dışı … olan alacağından dolayı, … Ltd Şti ‘nin … ‘nun borcu için verdiği gemi ipoteğinin paraya çevrilmesi için takip başlatıldığı, ipotekli geminin satıldığı ancak borcu karşılamadığı icra Müdürlüğü’nün alacaklıya, İİK 152.maddesine istinaden, hem ipotek veren, hemde asıl borçlunun borçlu gösterildiği rehin açığı belgesi verdiği, alacaklının bu rehin açığı belgesine dayanılarak hem asıl borçlu hemde ipotek veren … Ltd Şti hakkında takip başlattığı, İpotek verenin sorumluluğunun, ipotek verdiği emtianın satış bedeli ile sınırlı olduğu, karşılanamayan alacağın ipotek veren üçüncü kişiden istenmesinin mümkün olmadığı, İİK 152.maddesine göre verilen rehin açığı belgesine dayanılarak ancak asıl borçlu hakkında takip başlatılabileceği (Yargıtay 19 Hukuk Dairesinin 5/4/2010 tarih 2010/2302 esas 2010/3921 karar , 06/6/2013 tarih 2013/6103 esas 2013/10490 karar ) … Ltd Şti ‘nin davalı sıfatının bulunmadığı, …. LTd Şti ‘nin borcundan dolayı iki şirket arasında organik bağ olduğunun belirtilerek tüzel kişilik perdesinin aralanması suretiyle aynı alacağın …. A.Ş.’den istendiği, aralarında organik bağ olduğu iddia ettiği diğer şirketten de alacak talebinde bulunmasının mümkün olmadığı “gerekçesiyle her iki davalı şirketinde davalı sıfatı bulunmadığından davanın reddine karar verilmiştir. Davacı vekili süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; tüzel kişilik perdesinin kaldırılması ve davalı şirketlerin müşterek ve müteselsilen sorumlu sayılmaları talepli davada, … alınan mal ve hizmetler karşılığında 330.559,30 USD tutarlı fatura düzenlendiğini, …. alacağın 280.135 USD’lik kısmını Beyoğlu …..Noterliğinin 10 Ocak 2012 tarih ve …yevmiye numaralı temlikname ile … AŞ’ye temlik ettiğini ancak muhasebe karışıklığı neticesinde sehven … ödendiğini, – … şirketininde müvekkili aleyhine İstanbul ….İcra Müdürlüğünün …. E.sayılı icra dosyasında takip başlattığını, … 28.05.2012 tarihli taahhütname ile … yapılan ödemeleri tazmin edeceğini taahhüt ettiğini, aynı şirket yapısına sahip … Ltd.ŞTi.’nin gemisi üzerine 1.Derece’den 450.000,00 USD iptotek konduğunu, -Müvekkilinin … mükerreren ödemek zorunda kaldığını, İstanbul ….İcra Müdürlüğü’nün … E.sayılı dosyadan … ve …. aleyhine ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlattığını, gemi satışından bakiye 710.113,69 TL alacak için rehin açığı belgesi alarak İstanbul ….İcra Müdürlüğü’nün… sayılı dosya ile ilamsız takip başlattığını, takibe itiraz edilmeksizin kesinleştiğini, davalı sıfatı bulunduğunu, davalı şirketler arasında organik bağ bulunduğunu beyanla mahkeme kararının kaldırılmasını istemiştir. Davalılar vekilleri istinaf dilekçesine cevap vermemiştir. İstanbul ….İcra Müdürlüğü’nün … E.sayılı dosyasında, rehin açığı belgesinin borçlu … için 710.113,63 TL alacak miktarınca düzenlenmiş.
G E R E K Ç E :Davacı vekilinin dosya kapsamında ibraz ettiği dilekçelerde; davacı şirketin borçlu olduğu dava dışı …. şirketine olan borcunun, alacaklı şirket tarafından … Şirketine temlik edildiğini, davacının sehven … ödeme yapması neticesinde … mükerrer ödeme yapmak zorunda kaldığını, … müvekkilinin zararının ödemek üzere taahhütname verdiğini ve davalı ….Ltd. Şti.’nin … borcuna karşılık gemi ipoteği verdiğini, ancak ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip neticende tahsil edilen tutarın borcu karşılamadığını, bakiye alacak için rehin açığı belgesi aldıklarını , davalı şirketler arasında organik bağ bulunduğunu beyanla bakiye alacağın her iki davalıdan tahsilini talep ettiği, ilk derece mahkemesinin “ipotek verenin sorumluluğunun, ipotek verdiği emtianın satış bedeli ile sınırlı olduğu ve karşılanmayan alacağın ipotek veren üçüncü kişiden istenmesinin mümkün olmadığı” gerekçesiyle her iki davalının davalı sıfatı bulunmadığından, davanın pasif husumet yokluğundan usulden reddine karar verdiği, davacı vekilinin istinaf başvurusunda bulunduğu anlaşılmıştır. Dosya kapsamında bulunan İstanbul …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde davalı … Ltd. Şti.’nin …Ltd. Şti. Lehine vermiş olduğu gemi ipoteğinin paraya çevrildiği, geriye kalan 710.113,69 TL için İİK’nın 152.maddesi gereğince rehin açığı belgesi verildiği ve belgede davalı …Ltd. Şti’nin de borçlu gösterildiği, davacı vekilinin rehin açığı belgesine dayanarak İstanbul …. İcra Müdürlüğü’nün …. Esas sayılı dosyası ile başlattıkları ilamsız takibe davalı şirketin itiraz etmediğini ileri sürdüğü anlaşılmışsa da, davanın alacak davası olarak açıldığı, Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin 10/03/2015 tarih 2015/2979 Esas 2015/5357 Karar sayılı, 05/05/2015 tarih 2015/1663 Esas, 2015/12492 Karar sayılı kararlarında da açıklandığı üzere İİK’nın 152.maddesi gereğince rehin açığı belgesinin asıl ipotek borçlusu adına düzenlenmesi gerektiği, ipotek borçlusu üçüncü kişinin bu borçtan sorumluluğunun taşınmazın ihale bedeli ile sınırlı olduğu, borcun kalan kısmının üçüncü kişi davalılardan istenemeyeceği kanaatine varılmıştır.İlk derece mahkemesi tarafından davanın esastan reddi gerekirken husumet yokluğundan reddi kararı yerinde değilse de, aleyhe bozma yasağı olduğu, davalıların istinaf başvurusunun bulunmadığı dikkate alınarak, bu hususa sadece değinilmekle yetinilmiş, sonuç itibariyle davanın reddi kararı doğru olmakla davacı vekilinin istinaf başvurusunun reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçe ile:1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davacı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf isteminin ESASTAN REDDİNE,2-Alınması gereken 44,40 TL harcın, peşin alınan 31,40 TL harçtan mahsubu ile bakiye 13,00 TL eksik harcın davacıdan alınarak Hazineye irat kaydına, 3-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına,4-Davacı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına,5-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda iş bu kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere 30/05/2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.