Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2018/3577 Esas
KARAR NO: 2021/1352 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 10/07/2018
NUMARASI: 2017/32 E. – 2018/260 K.
DAVANIN KONUSU: Endüstriyel Tasarım (Manevi Tazminat İstemli)
KARAR TARİHİ: 01/07/2021
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü :DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin züccaciye sektöründe faaliyet gösteren öncü tanınmış bir şirket olduğunu, davalının müvekkilin tasarımlarını www…..com. isimli web sayfası üzerinde satışa arz ettiğinin tespit edildiğini, kapatılan Bakırköy 2 FSHM. 2017/9 değişi iş sayılı dosyası kapsamında da davalı aleyhine delil tespiti istemli dava ikame edildiğini, müvekkiline ait TPE de tescilli 2013/37865 2015/035837 nolu endüstriyel tasarıma yönelik davalı tarafın kullanımlarının müvekkilinin tasarımlarına tecavüz olduğunun tespiti ve men’ine , 500.00 TL maddi 10.000,00 TL manevi tazminata , hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin söz konusu ürünlerinin üreticisi olmadığını , satıcısı olduğunu, ürünleri … firmasından satın alındığını, bu firmaya yönelik Bakırköy 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2016/188 esas sayılı dosyasında ayrı bir dava açıldığını, …. firmasının aynı ürünlerin tesciline yönelik TPE ye müracaatta bulunduğunu, patent enstitüsünün benzerlik nedeniyle müracaatı red ettiğini, buna karşı Ankara Mahkemesinde tescil için,TPE kararın kaldırılması yönünde dava açıldığını, beyanla davanın reddini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI: Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 10.07.2018 tarihli 2017/32 E. – 2018/260 K. sayılı kararıyla;”-davacı tarafın davasının kabulü ile davacı adına tescilli 2013/03786 -5 nolu tasarıma yönelik davalının ….internet sitesine N11.43 kodlu İstanbul 44 parça Premium , 2013/03583-7 nolu tasarıma yönelik N1188 , 85 parça Bone premium ürünlerine yönelik kullanımlarının davacı tasarım hakkına yönelik tecavüz olduğunun tespiti ve menine, -Davalı tarafın N1143, N1188 kodlu ürünleri satışa sunmasının tanıtım yapmasının engellenmesine, -Ürünlere el konulmasına, tanıtım evrakına el konulmasına, masrafı davalıdan alınmak suretiyle ürünlerin ve tanıtım evrakının imhasına, -İnternet üzerinde ürünlerin satışa sunulmasının erişimin engellenmesine, -Islah edilen değer ile birlikte 1927.17 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren değişen oranlarda ticari faiz ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, -10.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, -Hükmün kesinleştikten sonra masrafı davalıdan alınmak suretiyle 5 büyük gazeteden birinde ilanına” karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; internet sitesinde satışına aracılık ettiği ürünlerin hiçbirinin müvekkiline ait olmadığını, ürünlerden herhangi biri ile ilgili sipariş aldığı zaman bu ürünleri tedarikçi yada üretici firmalardan cüzi bir kar marjı ile müşteriye sattığını, dava konusu her iki ürün ile ilgili … firması hakkında Bakırköy 2. FSHHM’nin 2016/188 Esas sayılı dosyasında davanın devam ettiğini, … firmasının tasarımların tescil başvurusunun reddine karar verildiğini, Ankara 4.FSHHM’nin 2016/280-281-282-283 Esas sayılı dosyaları ile dava açıldığını, bu davaların bekletici mesele yapılması gerektiğini, -davacının … firmasına karşı açtığı Bakırköy 2. FSHHM’nin 2016/105 D.İş dosyasında tasarımların benzer olmadığının tespit edildiğini, müvekkilinin ürün görseline çok kısa bir süre yer verdiğini ancak ürünü satamadığını, defter incelemesi neticesinde bilirkişilerin de bu durumu tespit ettiğini, ihtilaf olduğunu öğrenir öğrenmez davadan önce ürünü internet sitesinden kaldırdığını, davanın konusuz kaldığını,-bilirkişilerin maddi tazminat hesabının hatalı olduğunu, afaki olarak hesaplama yapıldığını, ürünlerin herhangi bir satış kaydına rastlanmadığını, davacının maddi zararı olmadığı gibi müvekkilinin de ürünleri satmadığını, 1.927,17 TL tazminata hükmedilmesinin hatalı olduğunu, -mahkemenin vekalet ücreti ve yargılama giderlerine yönelik kararının da hatalı olduğunu, tasarıma tecavüz, maddi ve manevi tazminat yönünden ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu, davacının talebi bulunmamasına rağmen 600 TL tespit giderine hükmedilmesinin yasal olmadığını,-mahkemenin 10.000 TL manevi tazminata hükmetmesinin de hatalı olduğunu, tazminatın fahiş olduğunu ve sebepsiz zenginleşmeye yol açacağını beyanla kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Davacı vekili istinaf dilekçesine cevabında; davalının müvekkilinin tescilli tasarımlarını satışa sunduğunun tespit raporu ile subut bulduğunu, tasarımların birebir aynı olduğunun belirlendiğini, derdest dava bulunduğu ileri sürülmüşse de bu dava ile ilgisinin bulunmadığını, Ankara 4.FSHHM’nin 2016/280-281-282-283 Esas sayılı dosyalarında görülen davaların müvekkili lehine sonuçlandığını, mahkemenin 10/02/2017 tarihli 3 numaralı celsesinde 6769 Sayılı SMK 155. Maddesi gereğince davaların bekletici mesele yapılması talebinin reddine karar verildiğini, vekalet ücreti ve yargılama giderlerine yönelik istinaf sebeplerinin de yerinde olmadığını beyanla, istinaf başvurusunun reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:Bakırköy ( kapatılan )2 FSHM. nin 2017/9 değişik iş sayılı dosyasının incelenmesinde; davalı tarafa ait internet sitelerindeki kullanım nedeniyle delil tespiti yapıldığı sunulan raporda; davalı tarafa ait Nevaevdecom. internet sitesinde N1143 kodlu İstanbul 44 parça premium kahvaltı takımının davacıya ait 2013/03786 , N1188 Şehrazat 85 parça Bone premium yemek takımının 2015/03583 tasarım kapsamında kaldığı ürünlerin tasarım tesciline benzer olduğu beyan edilmiştir.TPMK kayıtlarından; davacı tarafa ait 2013/03786 tasarımın 10.05.2013 tarihinden itibaren, 2015/03583 sayılı tasarımın 11.05.2015 tarihinden itibaren davacı taraf adına tescilli olduğu, geçerliliğini koruduğu anlaşılmıştır. Mahkemece alınan bilirkişi heyet raporunda; davaya konu davalı tarafın satışa sunduğu ürünler ile davacıya ait tescilli tasarımların karşılaştırılmasında söz konusu ürünlerin renklerinin ve tonlarının aynı olduğu, binlerce seçenek özgürlüğü varken davalı ürünlerinin herhangi bir ayırt edici unsuru olmadığı, bütünün görünüşü yönünden tasarımlar ile ürünlerin benzer olduğu, küçük ayrıntılar dışında ürünün tasarım ile aynı olarak algılandığı Sınai Mülkiyet kanunu 151/2-a bendine göre taraf defter ve kayıtları üzerinde yapılan incelemede, davalının dava konusu ürünler ile ilgili olarak satış yaptığına dair herhangi bir satış kaydına rastlanmadığı, davalının 2016 ve 2017 yıllarında satış cirosu üzerinden yapılan hesaplamada elde ettiği karın 1.927,17 TL olarak hesaplandığı beyan edilmiştir.
G E R E K Ç E :Tasarıma tecavüzün tespiti, meni, refi ile maddi ve manevi tazminat talepli davada, mahkeme davanın kabulüne karar vermiştir.Davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. Davalının www…..com. isimli web sayfası üzerinde, Bakırköy ( kapatılan )2 FSHM. nin 2017/9 Değişik İş sayılı dosyasında yapılan bilirkişi incelemesinde, davacı adına tescilli 2013/03786 -5 nolu tasarımın benzerinin İstanbul 44 Parça Premium adı altında ve 2013/03583-7 nolu tasarımın benzerinin Şehrazat 85 Parça Bone Premium Yemek Takımı adı altında satışa sunulduğu ve tasarımların iltibas oluşturacak şekilde benzer olduğu tespit edilmiş, mahkemece alınan bilirkişi raporu ile de tasarımların benzer olduğu tespiti yapılmıştır. Davalının bu ürünleri internet sitesinde satışa sunduğu tespit edilmekle, 6769 Sayılı SMK 81. Madde gereğince, tasarıma tecavüzün tespiti, meni ve refine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırılık görülmemiştir. Davalı vekili davanın konusuz kaldığını ileri sürmüşse de; davalı tarafın internet sitesinden dava açıldıktan sonra, dosyaya internet sitesinden, bu tasarımları kaldırdığına dair delillerini sunmadığı ve beyanda dahi bulunmadığı göz önüne alınarak, bu istinaf sebebi yerinde görülmemiştir.Davalı vekili maddi tazminat miktarına yönelik olarak istinaf sebepleri ileri sürmüşse de;6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341/2 maddesinde öngörülen kesinlik sınırı, 6763 Sayılı Kanun’un 41. Maddesiyle HMK’ya eklenen Ek-Madde 1’de öngörülen yeniden değerleme oranı da dikkate alındığında 2018 yılı için 3.560,00 TL olduğundan, dava değerinin kesinlik sınırının altında kaldığı anlaşılmakla, davacı vekilinin maddi tazminata yönelik istinaf başvurusunun usulden reddine karar vermek gerekmiştir.Davalı vekilinin, dava dışı şirket adına davaya konu tasarımlar yönünden tescil başvurusu yapıldığı, başvurunun reddi üzerine red kararının iptali için dava açıldığı, bu davanın beklenmesi gerektiği ileri sürülmüşse de; SMK’nın 155. maddesi uyarınca sonraki tarihli tescil, hukuka uygunluk nedeni olmadığından, davanın da 6769 Sayılı SMK’nın yürürlük tarihi olan 10/01/2017 tarihinden sonra açıldığından, davalının dava dışı şirket adına tescil başvurusu yapılmış tasarım kapsamında kullanım iddiası dinlenemeyeceğinden, açılan davanın bekletici mesele yapılmasına gerek görülmemiştir.Davalı vekilinin manevi tazminata yönelik istinaf başvurusunun incelenmesinde, tespit talebinin 17/01/2017 tarihli olduğu, tespit dilekçesi ekinde görsellerin sunulduğu, tasarım görsellerinin tam olarak davalı internet sitesine konuluş tarihi tespit edilemiyorsa da, delil tespiti tarihinde var olduğu, davanın ise 21/02/2017 tarihinde açıldığı, davalının ticari defterlerinin incelenmesinde tasarım tesciline konu ürün satışının bulunmadığının tespit edildiği anlaşılmıştır. 6769 Sayılı Kanun’un 149/1-ç maddesinde sınai mülkiyet hakkı sahibinin ( tasarım hakkı sahibinin) maddi ve manevi zararının tazminini talep edebileceği ve SMK 150/1 maddesinde; “Sınai mülkiyet hakkına tecavüz sayılan fiilleri işleyen kişiler , hak sahibinin zararını tazmin etmekle yükümlüdür.” hükmü düzenlenmiştir. Davalının taklit ürünlerin üreticisi değil, satıcısı olduğu anlaşılmaktadır. Kural olarak satıcılar yönünden, tazminat sorumluluğunda kusur şartı arandığından, ürünlerin taklit olduğunu bilerek satması ve bu hususu bilebilecek durumda olması aranmaktadır. (bkz Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 23/02/2021 Tarihli 2020/1422 Esas-2021/1612 Karar sayılı kararı) Davalı firmanın 2016 Yılı 5. Ayda kurulduğu, internet sitesinde başka firmaların ürünlerini tanıttığı ve sipariş üzerine ilgili firmadan temin ederek müşteriye sattığı, delil tespiti işleminin 17/01/2017 tarihli olduğu, bu tarihten önce ürünlerin sergilenip sergilenmediğinin dosya kapsamından anlaşılamadığı, 21/02/2017 dava tarihine kadar davalının internet sitesinde satışa sunduğu ürünleri satamadığı, davalının ürünlerin taklit olduğunu bildiği yahut bilmesi gerektiğine yönelik dosya kapsamında delil bulunmadığı, davacının da zarara uğradığı ispatlanamadığından, manevi tazminat talebinin reddi gerekirken kabulüne karar verilmesi yerinde görülmemiştir.Davada tasarıma tecavüz, maddi tazminat ve manevi tazminat davalarının birlikte açıldığı, her bir talep yönünden ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesinin usul ve yasaya uygun olduğu, tespit giderlerinin yargılama giderlerinden olması nedeniyle talep olmaması halinde dahi toplam yargılama giderlerine dahil edilerek haklılık oranına göre paylaştırılması gerektiği kanaatiyle, vekalet ücreti ve yargılama giderlerine yönelik davalı istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.Davalı vekilinin manevi tazminata yönelik istinaf sebebi haklı görülmekle, istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, kısmen reddine, mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne kısmen reddine, manevi tazminat talebinin reddine, mahkemece verilen hükmün manevi tazminat dışındaki kısımlarının tarafların kazanılmış hakları korunarak aynen tekrarına karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçe ile:1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE 2-Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 10.07.2018 tarihli 2017/32 E. – 2018/260 K. sayılı kararının 6100 Sayılı HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,3-DAVANIN KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,A)-Davacı adına tescilli 2013/03786 -5 nolu tasarıma yönelik davalının nevaevdecom.internet sitesinde N11.43 kodlu İstanbul 44 parça Premium , 2013/03583-7 nolu tasarıma yönelik N1188 kodlu , 85 parça Bone premium ürünlerine yönelik kullanımlarının davacı tasarım hakkına yönelik tecavüz olduğunun tespiti ve menine, B)-Davalı tarafın N1143, N1188 kodlu ürünleri satışa sunmasının tanıtım yapmasının engellenmesine, C)-Ürünlere el konulmasına, tanıtım evrakına el konulmasına, masrafı davalıdan alınmak suretiyle ürünlerin ve tanıtım evrakının imhasına, Ç)-İnternet üzerinde ürünlerin satışa sunulmasının erişimin engellenmesine, D)-Islah edilen değer ile birlikte 1927.17 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren değişen oranlarda ticari faiz ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, E)-10.000,00 TL manevi tazminat talebinin REDDİNE, F)-Hükmün kesinleştikten sonra masrafı davalıdan alınmak suretiyle 5 büyük gazeteden birinde ilanına, 4-İlk derece yargılaması yönünden;A)-Alınması gereken tasarıma tecavüz yönünden 59,30 TL, maddi tazminat yönünden 131,65 TL, manevi tazminat yönünden 59,30 TL olmak üzere toplam 250,25 TL harçtan, peşin yatırılan 179,32 TL ve 24,37 TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 46,56 TL harcın davalıdan tahsil edilerek Hazine’ye irat kaydına,B)-Davacı tarafından yatırılan toplam 203,69 TL harcın, reddedilen manevi tazminat yönünden 59,30 TL’lık kısmının davacı üzerinde bırakılmasına, 31,40 TL başvuru harcı ve 144,39 TL harcın davalıdan tahsili davacı tarafa ödenmesine,C)-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan tecavüzün tespiti yönünden 3.145,00 TL , maddi tazminat yönünden AÜT 13/2 madde gereği 1.927,00 TL ücreti vekaletin davalıdan tahsili, davacı tarafa ödenmesine, Ç)-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan reddedilen manevi tazminat yönünden 5.900 TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili, davalı tarafa ödenmesine, D)-Davacı tarafından yapılan 290,20 TL tebligat ve müzekkere gideri, 2.250,00 TL bilirkişi ücreti, 2017/9 değişik iş sayılı dosyasında yapılan 600 TL tespit ücreti toplam 3.140,20 TL yargılama giderinden kabul ve red oranına göre, 2.093,47 TL giderin davalıdan tahsili davacı tarafa ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,E)-Davalı tarafça yargılama gideri yapılmadığından karar verilmesine yer olmadığına -Artan avans giderinin taraflara iadesine,4-İstinaf yargılaması yönünden;-İstinaf talebi kabul edildiğinden davalı tarafça yatırılan istinaf harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,-İstinaf yargılaması için davalı tarafından yapılan 98,10 TL istinaf yoluna başvurma harcı ile 35,00 TL tebligat, müzekkere ve posta giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, -İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti tayinine yer olmadığına, -Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince ilgilisine iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda iş bu kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtayda temyiz yolu açık olmak üzere 01/07/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.