Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2018/3475 E. 2019/1548 K. 16.07.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2018/3475 Esas
KARAR NO : 2019/1548
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 19/06/2018
NUMARASI : 2016/1079 2018/749
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 16/07/2019
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili, müvekkillerinin grup şirketi olduğunu, dava konusu çekin … Ltd.Şti tarafından diğer müvekkiline cirolanarak verildiğini, söz konusu çekin davalılardan … Faktoring A.Ş tarafından müvekkilleri ve diğer cirantalar aleyhine takibe konulduğunu, müvekkilleri ile diğer cirantalar arasında ticari ilişki bulunmadığını, davalıların çekin meşru hamili olmadıkları gibi kötüniyetli olduklarını belirterek müvekkillerinin takip dosyasında borçlu olmadıklarının tespitine ve çekin istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı… Faktoring A.Ş vekili, müvekkilinin çeki faktoring sözleşmesine istinaden ve ciro yoluyla devraldığını, müvekkilinin üzerine düşen yükümlülüklerini yerine getirdiğini, iyi niyetli ve meşru hamil olduğunu bildirerek davanın reddini istemiştir. Diğer davalılar davaya cevap vermemiştir. Mahkemece, toplanan delillere göre; dava konusu çekin davacı … tarafından İtimat … Hırdavatı ödeyiniz şeklinde cirolandığı, … Hırdavat tarafından da çekin … A.Ş yazarak cirolandığı, ancak çekte… A.Ş’nin cirosunun yer almadığı, … Hırdavat A.Ş’den sonra … İnş ve … cirolarının bulunduğu, davacı … Hırdavat A.Ş’nin cirosunun beyaz ciro olmaması nedeniyle ciro silsilesinin kopuk olduğu, hamilin hak sahipliğinin ispatı için müteselsil ve birbirine bağlı ciroların bulunması gerektiği, ciro silsilesindeki kopukluk nedeniyle davacı şirketin davalılara çek nedeniyle herhangi bir sorumluluklarının bulunmadığı, ancak davaya konu çekin keşideci tarafından ödenmesi ve keşideciye dönmüş olması nedeniyle çekin kambiyo vasfı sona erdiğinden menfi tespit davasının konusuz kaldığı, yine çekin keşideciye dönmüş olması nedeniyle istirdat davasının da konusuz kaldığı, çek kaybolduğundan davacı …’in son hamil olmaması nedeniyle istirdat davasının yerinde olmadığı, diğer davalılar … ve … İnş. hakkındaki davanın ise yerinde olmadığı, ödenen çek bedelinin davacılar tarafından istenemeyeceği, kaldı ki bu yönden de bir talep bulunmadığı, ciro silsilesi kopuk olması nedeniyle davacıların dava tarihinde haklılıkları nedeniyle davalı Faktoring şirketinin yargılama gideri ve vekalet ücretinden sorumlu olduğu gerekçeleriyle “…; davacı … Kozmetik…Ltd. Şti.’nin çekin istirdatına ilişkin davasının REDDİNE; davacıların davalı …Faktoring A.Ş. ‘ye açmış oldukları menfi tespit davası ile davacı … Hırdavat…A.Ş. Tarafından … Faktoring A.Ş. ‘ye açılan çekin istirdatına ilişkin davanın konusuz kalması nedinyle davanın esası hakkında karar karar verilmesine yer olmadığına; keşideci tarafından davalı … Faktoring A.Ş. ‘ye ödenen çek bedelinin istirdatına ilişkin talep yönünden usulünce açılmış bir dava bulunmaması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına,” ayrıca yargılama gideri ve vekalet ücretinden davalı … Faktoring A.Ş’nin sorumluluğuna karar verilmiş, kararı davalılardan … Faktoring A.Ş vekili istinaf etmiştir. Davalı …Faktoring A.Ş vekili istinaf sebebi olarak; çekte yer alan ciro zincirinde herhangi bir kopukluk bulunmadığını, çekin faktoring sözleşmesi uyarınca fatura ile tevsik edilen alacak nedeniyle davalı … Ltd. Şti’nden alındığını, çekin davacı …A.Ş tarafından ve yapılan beyaz ciro ile diğer davalı …’a geçtiği, ondan da … Ltd. Şti cirosu ile müvekkilinin hamil olduğunu, mahkemece çekte…A.Ş’nin cirosu olmaması nedeniyle ciro zincirinin kopuk olduğundan bahsedilmiş ise de, yapılan ciroda … A.Ş emrine ödeyin şeklinde bir ifadeye rastlanmadığından davacı cirosunun tam ciro olarak kabul edilemeyeceğini, Yargıtay kararlarının da bu yönde bulunduğunu, davacıların çekteki imzalarına itiraz etmediğini, ödemeyi dava dışı keşideci yaptığından davacının ödemediği bir paranın istirdadını isteyemeceğini, müvekkilinin iyi niyetli hamil olduğunu, huzurdaki davanın reddi gerektiğini bildirmiştir.Davalı … Faktoring A.Ş tarafından davacılar ve diğer davalılar aleyhine çeke dayalı olarak toplam 12.564,76 TL’nin tahsili için kambiyo senetlerine özgü yolla 06/10/2016 tarihinde İstanbul Anadolu …İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasında icra takibi başlatıldığı anlaşılmıştır. Dava konusu çekin 24/09/2016 tarihli, 10.887,91 TL bedelli olup keşidecisinin dava dışı … Gıda Ltd. Şti, lehtarın … A.Ş olduğu, sonraki cirantanın ise davacı …. Ltd. Şti olup…s Hırdavat A.Ş ödeyiniz şeklinde tam ciro yapıldığı, sonraki cirantanın ise davacı … Hırdavat A.Ş tarafından yapıldığı, bu cironun üzerinde vergi dairesi ve vergi numarası yazılarak … A.Ş isminin yazıldığı, sonraki cirantanın ise… … . Ltd. Şti olduğu, hamilin ise davalı …Faktoring A.Ş olup çekin ibraz edildiği ve İstanbul 8.ATM kararına istinaden herhangi bir işlem yapılamadığının belirtildiği görülmüştür.
GEREKÇE:
Dava, İİK’nun 72.maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasıdır. Mahkemece takip ve dava konusu çekteki ciro silsilesinin kopuk olduğundan bahisle yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir. Zira çekte davacıya yapılan tam cirodan sonra davacı tarafından yapılan ciroda…A.Ş’nin adının yazılı olduğu, ancak “emrine ödeyiniz” ibaresi olmadığı, dolayısıyla bu cironun beyaz ciro olduğunun kabulü gerekir. Dolayısıyla ciro silsilesinden kopukluk yoktur. Şu halde davalılardan faktoring şirketi ciro silsilesi yönünden çekte hamil durumundadır. Öte yandan dava açılmasına da davalı faktoring şirketi sebebiyet vermemiştir. Bu itibarla yargılama giderleri ile sorumlu tutulması usul ve yasaya aykırıdır. Hal böyle olunca davalı … Faktoring A.Ş vekilinin istinaf talebinin kabulü gerekmiş, istinaf edilmeyen hususlar ve kazanılmış haklar da gözetilmek suretiyle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı… Faktoring A.Ş vekilinin istinaf talebinin KABULÜNE,
2-İstanbul Anadolu 9.Asliye Ticaret Mahkemesinin 19/06/2018 gün, 2016/1079 Esas, 2018/749 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
3-Davanın davalılar … .ve …. yönünden REDDİNE; davacı ….Ltd. Şti.’nin çekin istirdatına ilişkin davasının REDDİNE; davacıların davalı …Faktoring A.Ş. ‘ye açmış oldukları menfi tespit davası ile davacı … Hırdavat…A.Ş. Tarafından …. Faktoring A.Ş. ‘ye açılan çekin istirdatına ilişkin davanın konusuz kalması nedinyle davanın esası hakkında karar karar verilmesine yer olmadığına; keşideci tarafından davalı …Faktoring A.Ş. ‘ye ödenen çek bedelinin istirdatına ilişkin talep yönünden usulünce açılmış bir dava bulunmaması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına,
4-Başlangıçta peşin olarak alınan 214,58 TL karar ve ilam harcının işin hitamında ödenmesi gereken 35,90 TL harçtan fazla olduğu anlaşıldığından 492 sayılı harçlar kanunun 31. maddesi gereğince fazla alınan 178,68 TL harcın karar kesinleştiğinde ve istem halinde davacıya ödenmesine,
5-Davacıların menfi tespit ve davacı …. Hırdavat A.Ş.’ nin çekin istirdatına ilişkin davalı … Faktoring A.Ş ye açılan dava yönünden 35,90 peşin harç, 94,40 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 130,30 TL yargılama giderinin davacı …Hırdavat A.Ş üzerinde bırakılmasına,
6-Davacıların davalılar ….t ve ..yönünden açılan dava yönünden yapılan yargılama masraflarının kendi üzerlerinde bırakılmasına,
7-Davalı …Faktoring A.Ş.’nin yargılama sırasında yapmış olduğu 11,00 TL tebligat ve posta giderinin davacılardan alınarak bu davalıya verilmesine,
8-Davalı …Faktoring A.Ş kendisini vekil aracılığı ile temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca belirlenen 2.180,00 TL avukatlık ücretinin davacılardan alınarak davalı…aktoring A.Ş’ye verilmesine,
9-İstinaf peşin harcının talebi halinde davalı… Faktoring A.Ş’ye iadesine,
10- İstinaf aşamasında davalı … Faktoring A.Ş tarafından yapılan yargılama gideri olan 98,10 TL istinaf yoluna başvurma harcı ile 31,50 TL posta masrafı üzere toplam 129,60 TL’nin davacılardan alınarak davalı … Faktoring A.Ş’ye verilmesine,
11-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
12-Gerek ilk derecede gerekse istinaf aşamasında yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısımların karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.16/07/2019