Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2018/3326 E. 2021/1281 K. 18.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2018/3326 Esas
KARAR NO: 2021/1281 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 27/03/2018
NUMARASI: 2017/112 E. – 2018/110 K.
DAVANIN KONUSU: Tazminat (FSE Sahipliğinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 18/06/2021
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü :DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin fotoğraflarının davalı yayınevine ait … isimli kitabın ön ve arka yüzünde izinsiz olarak kullanıldığını, müvekkiline herhangi bir ödeme yapılmadığını, kitabın konusu ve başlığı dikkate alındığında müvekkilinin bu izinsiz kullanımdan dolayı toplum önünde sıkıntı yaşayacak bir konuma geldiğini, psikolojik olarak etkilendiğini, 100.000,00 TL manevi tazminatın Ocak 2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 1.000,00 TL maddi tazminatın Ocak 2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; … isimli kitabın 2008 yılında basıldığını, daha sonra herhangi bir baskı yapılmadığını, kitabın basıldığı tarihden itibaren 2 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğunu, kitabın 2.000 adet basıldığını ve internet sitesinde 29 adet satıldığını, söz konusu davacı tarafın iddia ettiği fotoğrafın kendisine ait olduğunu ispat etmesi gerektiğini, davacı ile kitap kapağındaki resmi yanyana getirildiğinde aralarında benzerlik bulunmadığını, dava konusu kitabın ön ve arka kapak tasarımının … isimli kişiye yaptırıldığını, davanın ihbarını, haksız ve kötü niyetli davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI: Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 27.03.2018 tarihli 2017/112 E. – 2018/110 K. sayılı kararıyla; “Somut olayda, davalı tarafa ait fotoğrafın … isimli kitapta ticari ve tanıtım amaçlı olacak şekilde kullanıldığı, söz konusu kullanıma ilişkin herhangi bir yazılı onay alınmadığı, bu nedenle FSEK 86, M.K ve B.K dikkate alındığında davacının fotoğrafının izinsiz kullanıldığı anlaşıldığından söz konusu kullanım kişilik haklarına yönelik tecavüz niteliğinde olup, kullanımın niteliği, şekli, dosyaya yansıyan taraflara ait sosyal ve ekonomik durum dikkate alınarak 12.000 TL manevi tazminatın yasal faizle davalıdan tahsili davacıya ödenmesi gerektiği, söz konusu kullanımın tarihi dikkate alındığında davacının fotoğrafının izinsiz kitap basımında kullanılması reklam ve ticari amaçlı olduğundan böyle bir kullanımın rayiç değeri 5.000-10.000 TL olarak bildirilmişse de, dava tarihi dikkate alındığında kullanımın değerinin 2.500 TL olduğu kabul olunduğu, taleple bağlı kalınarak 1.000 TL tazminatın dava tarihinden itibaren faiziyle davalıdan tahsili davacı tarafa ödenmesi gerektiği” gerekçesiyle; “Davacı tarafın davasının kısmen kabul kısmen reddi ile CANLI BOMBA isimli kitapta davacıya ait fotoğrafın izinsiz olarak kullanımının fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000 TL maddi tazminatın 2008 yılı Ocak ayından itibaren 12.000 TL manevi tazminatın 2008 yılı Ocak ayından itibaren yasal faizle davalı taraftan tahsili, davacı tarafa ödenmesine, 2-Fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine” karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; dava konusu kitabın 30/01/2008 tarihinde 2000 adet basıldığını, başka baskısının bulunmadığını, internet üzerinden www…..com adlı sitede dahi 29 adet satıldığını, davalının son 2-3 yıl içerisinde kitapçıda yada internette satışı yapılmayan kitaptan 2016 yılında haberdar olduğunu iddia etmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, zamanaşımı süresinin dolduğunu, ispat yükünün davacıda olduğunu,-davacının davasını somutlaştırma yükümlülüğü karşısında zararını ispat külfeti altında bulunduğunu, davacının bilirkişi raporunu beyan dilekçesinde kabul ettiğini, mahkemenin resen emsal araştırmasına giriştiğini, ek rapor alınarak denetime elverişli olarak maddi zararı tespit etmesi gerekirken emsal ücret sonucunun taraflara bildirilmeden karar verilmesinin ve kararda talep aşımı yaparak “fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla” şeklinde karar verilmesinin hatalı olduğunu,-mahkemece 12.000 TL’lık manevi tazminata hükmedilmişse de, orantılılık ve ölçülülük ilkesine aykırı olduğunu, beyanla mahkeme kararının kaldırılmasını davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER: Mahkemece alınan 3 kişilik bilirkişi heyet raporunda; davalının ticari amaçlı olarak fotoğrafının … isimli kitapta izinsiz kullanıldığı söz konusu izinsiz kullanım nedeniyle davacının manevi yönden talebinin mahkemenin takdirinde olduğunu, maddi zarar yönünden herhangi bir delile rastlanmadığını beyan ettikleri görülmüştür.Mahkemece maddi tazminat yönünden Kast Ajansları Birliği’ne müzekkere yazılarak, tanınmış olmayan bir kişinin resminin kitap kapağında kullanılması halinde rayiç bedel sorulduğu, cevabi yazıda; söz konusu kullanım nedeniyle 5.000-10.000 TL ücret talep edebileceği bildirilmiştir.
G E R E K Ç E :Davacının fotoğrafının izinsiz olarak, davalı yayın evi tarafından basım ve dağıtımı yapılan … isimli kitabın kapağında kullanıldığından bahisle maddi ve manevi tazminat davası açıldığı, mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verdiği görülmüştür. Davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.Davacı vekilinin dava dilekçesinde, maddi tazminat talebinin şimdilik 1.000 TL olduğunu, fazlaya ilişkin haklarını saklı tuttuğunu beyanla kısmi dava açtığı anlaşılmakla, kararın gerekçesinde davacının talep edebileceği maddi tazminat miktarının 2.500 TL olabileceğine ilişkin tespiti de dikkate alarak, taleple bağlılık kuralı gereği 1.000 TL’ya hükmedilmesi, davacının fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulması, talep aşımı mahiyetinde olmayıp usul ve yasaya uygundur. Mahkemenin belirlediği maddi tazminat miktarı yönünden,HMK 341/2 maddesi gereğince mahkemenin kararı hüküm tarihinde yürürlükte olan ve her yıl yeniden değerleme oranı uygulanmak suretiyle tespit edilen, 3.560 TL kesinlik sınırının altında olduğundan, davalı vekilinin maddi tazminat miktarına yönelik istinaf başvurusunun usulden reddine karar verilmiştir. Davalı vekili kitabın 2008 yılında basıldığını ve sadece 29 adet satıldığını, daha sonra baskısının yapılmadığını, davanın zamanaşımına uğradığını savunmuşsa da, kitabın basımı tarihinde yürürlükte olan 818 Sayılı BK 60/1 maddesi gereğince 1 ve 10 yıllık, dava tarihinde yürürlükte olan 6098 Sayılı TBK 72. Madde gereğince 2 ve 10 yıllık zamanaşımı süresinin fiili ve faili öğrenme tarihinden başlayacağı, davacının da, fotoğrafının kullanıldığını, kitabı gören bir arkadaşının haber vermesi ile yeni öğrendiğini beyan ettiği, aksinin davacı tarafça ispatlanamadığı, davanın da 10 yıllık azami süre içerisinde açıldığı anlaşılmakla, davalı vekilinin zamanaşımı itirazının yerinde olmadığı kanaatine varılmıştır.Dosya kapsamına sunulan fotoğraflar, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamından davacının fotoğrafının izinsiz olarak kitap kapağında kullanıldığı, FSEK 86/1 maddesi gereğince eser mahiyetinde olmasalar bile, kişinin fotoğrafı, resmi ve portresi , tasvir edilenin rızası alınmadan kullanılamayacağından, yine FSEK.m.86/ll’ye göre davalı kullanımının da ticari amaçlı kullanım olduğu ve istisna kapsamında bulunmadığı anlaşılmakla, davacının FSEK 86/3 maddesindeki atıf gereğince BK 49. Maddesi gereğince manevi tazminat talep edebileceği kanaatine varılmıştır. Manevi tazminat miktarına yönelik istinaf başvurusunun incelenmesinde haksız fiil tarihi, aksi ispatlanamayan davalı tarafça beyan edilen kitabın satış rakamları, davacı fotoğrafının kitap kapağında ” …” ismi ile kullanım şekli, davacının sosyal ve içtimai durumuna ilişkin araştırma raporu gibi unsurlar dikkate alındığında hükmedilen 12.000 TL manevi tazminatın yüksek olduğu kanaatine varılarak 9.000 TL manevi tazminatın somut olaya uygun olduğu kanaatiyle, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, kısmen reddine, kararın kaldırılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiş , maddi tazminata ilişkin hükmün aynen tekrarına, 9.000 TL manevi tazminata hükmedilmesine fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçe ile:1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜNE KISMEN REDDİNE,2-Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 27.03.2018 tarihli 2017/112 E. – 2018/110 K. sayılı kararının 6100 Sayılı HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,3-Davacı tarafın davasının kısmen kabul kısmen reddi ile CANLI BOMBA isimli kitapta davacıya ait fotoğrafın izinsiz olarak kullanımının fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000 TL maddi tazminatın 2008 yılı Ocak ayından itibaren, 9.000 TL manevi tazminatın 2008 yılı Ocak ayından itibaren yasal faizle davalı taraftan tahsili, davacı tarafa ödenmesine, -Fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine, 4-İlk derece yargılama giderleri yönünden;A)-Davacı tarafından yatırılan 1.724,83 TL peşin harçtan davanın kabul oranına isabet eden 683,10 TL’ sinin mahsubu ile bakiye, davacı tarafından fazla yatırılan 1.041,73 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talebi halinde davacı tarafa iadesine, B)-Davacı tarafından yatırılan 29,20 TL başvuru harcı ve 546,48 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,C)-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan kabul olunan maddi tazminat yönünden Avukatlık Ücret Tarifesi 13.maddeye göre 1.000,00 TL, kabul olunan manevi tazminat yönünden 5.900,00 TL olmak üzere toplam 6.900,00 TL ücreti vekaletin davalıdan tahsili, davacı tarafa ödenmesine, Ç)-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan red olunan manevi tazminat yönünden 5.900,00 TL ücreti vekaletin davacı taraftan tahsili, davalı tarafa ödenmesine, D)-Davacı tarafından yapılan 1.950,00 TL bilirkişi ücreti, 294,85 TL tebligat ve müzekkere gideri toplam 2.244,85 TL yargılama giderinden davanın kabul oranına isabet eden 1.234,67 TL’ nin davalıdan tahsili davacı tarafa ödenmesine, E)-Artan avans giderinin taraflara iadesine,5-İstinaf yargılaması yönünden;-İstinaf talebi kabul edildiğinden davalı tarafça yatırılan istinaf harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,-İstinaf yargılaması için davalı tarafından yapılan 98,10 istinaf yoluna başvurma harcı, 61,00 TL tebligat, müzekkere ve posta gideri olmak üzere toplam 159,10 TL’nin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti tayinine yer olmadığına,-Artan gider avanslarını karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince ilgili tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu işbu kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde Yargıtay Temyiz Yolu açık olmak üzere 18/06/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.