Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2018/2152 E. 2021/754 K. 08.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2018/2152 Esas
KARAR NO: 2021/754
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 02/04/2018
NUMARASI: 2015/407 E. – 2018/345 K.
DAVANIN KONUSU: İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 08/04/2021
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İLK DERECE MAHKEMESİNE AÇILAN DAVADA
A-)Açılan dava ve iddia: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirketin ibraz edilen çeklerin hamili iken 06.09.2014 tarihinde şirketin … Mah. … Cad. … sok. No:… Bağcılar/İstanbul adresinde gerçekleşen hırsızlıktan dolayı, bazı çeklerin hırsızlar tarafından çalındığını, dava konusu çekler için Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemesine dava açıldığını, işbu davaya konu … Bankası Güneşli şubesi, keşideci-sinin … A.Ş. keşide tarihinin 09.01.2015 ve tutarının 38.736.14 TL olan çekin de çalınan çeklerden olduğu, çalınan çeklerle ilgili Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesine 2014/316 E. sayılı dosya ile açılan davada bu çek için de bedelinin ödenmemesi için tedbir kararı alındığını, çekin arkasına tedbir kararının şerh edildiğini, buna rağmen … Bankası ile irtibata geçen bazı kişilerin çek bedelinin ödenmesi için banka ile anlaştıklarım, … Bankası’nın İstanbul … İcra Müdürlüğü ‘nün … E. sayılı dosyası ile müvekkilinden çalınan çeki icra takibine koyduğunu, bu takipten müvekkilini ve … A.Ş.’nin borçlu gösterdiklerini, takibe konu çeklerde müvekkil şirketin asıl hamil ve alacaklı olmasına rağmen, hırsızlık olayından dolayı rızası dışı çekin elinden çıktığını, müvekkil şirketin kendisinden sonra gelen cirantalarla hiçbir alış verişi olmadığını, çeki … Bankasına veren … San. Ltd. Şti.’nin icra takibinde borçlu gösterilmediğini, iddia ederek, müvekkilinin borçlu olmadığının tespitini, takibin durdurulup iptaline, dosyaya yatan paranın alacaklıya ödenmemesi hususunda tedbir verilerek takibin durdurulmasına, çekin müvekkil şirkete iadesine karara verilmesini talep etmiştir.
B-) Cevap ve Karşı Talepler: Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu çekin müvekkili Bankanın Arnavutköy şubesi müşterilerinden … Tekstil I.td. Şti. tarafından bedeli kredi borcundan mahsup edilmek üzere ciro yolu ile devir teslim alındığını, çekin vadesi geldiğinde ibraz edildiğini, çek hakkında ödeme yasağı olduğu için bedelinin ödenmediğini, müvekkilin ödenmeyen çek borçluları hakkında ihtiyati haciz başvurusu yaptığını, yasal talebin kabul edildiğini, ihtiyati haciz kararı verildiğini, İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … E. satılı dosyası ile takibe geçildiğini, çek bedelinin … A.Ş. tarafından ödenerek dosya borcunun infaz edildiğini, müvekkil bankanın çekin yasal hamili olduğunu, yasal takibe geçildiğinde kredi borçlusu müşterinin takibe eklenmeyeceğini, savunarak hakiz davanın reddini, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacıya yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
C-)İlk Derece Mahkemesi Kararı: İlk derece mahkemesince; “davanın davacı şirketin ibraz edilen çeklerin hamili iken 06.09.2014 tarihinde şirketin … Mah. … Cad. … sok. No:… Bağcılar/İstanbul adresinde gerçekleşen hırsızlıktan dolayı, bazı çeklerin hırsızlar tarafından çalındığı, dava konusu çekler için Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemesine dava açıldığı, işbu davaya konu … Bankası Güneşli Şubesi, keşidecisinin … A.Ş. keşide tarihinin 09.01.2015 ve tutarının 38.736.14 TL olan çekin de çalınan çeklerden olduğu, çalınan çeklerle ilgili Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesine 2014/316 E. sayılı dosya ile bu çek için bedelinin ödenmemesi için tedbir kararı alındığı, … Bankası’nın İstanbul … İcra Müdürlüğü ‘nün … E. sayılı dosyası ile davacı aleyhine başlatılan icra takibinde borçlu olmadığının tespiti, takibin iptali, dosyaya yatan paranın alacaklıya ödenmemesinin tedbir verilerek takibin durdurulması, çekin davacıya iadesi talepli olduğu, dosya arasına alınan bilgi, belgeler, İstanbul … İcra Müdürlüğü ‘nün … E. sayılı dosyası, ticari defterler üzerinden yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu alınan 10/10/2017 tarihli raporda; davacı … San. vre Tic. Ltd, Şti. nin dava konusu 2014 yılı ticari defterlerin süresinde açılış ve kapanış tasdiklerinin yaptırıldığı, TTK’nun 64/3. maddesine uygun olduğu, kayıtların düzenli ve defterlerin birbirini doğruladığı HMK 222. maddesine uygun olduğu görülerek sahibi lehine delil teşkil olma özelliği taşıdığı, davacı … Ltd- Şti’nin dava konusu çekîn girişini yaptığı, … A.Ş.’nin hesaplarını,120,01.001 Alıcılar Hesabında takip ettiği, dava konusu çeki 08.08.2014 tarihinde … nolu tahsilat makbuzu ile giriş yaptığı, çek girişini 10.08.2014 tarihinde yevmiye defterinin 596. sayfasına 41 nolu yevmiye maddesi ile 101 01 001 Portföydeki çekler hesabına kaydettiği, çekin çalınma tarihinde ters madde yaparak … A.Ş.’nin hesabına 10.09.2014 tarihinde 45 nolu yevmiye maddesi ile borç kaydettiği, 10.09.2014 tarihinde … A.Ş. ‘nin 197.930.46 TL borçlu göründüğü,31.12.2014 dönem sonu itibari ile … A.Ş.’nin 168.390.62 TL borçlu göründüğü ve bu tulann yevmiye defteri 861. sayfasına 65 nolu yevmiye maddesi ile kaydedildiğinin tespit edildiği, kambiyo senetlerin, asıl borç ilişkisinden bağımsız olduğu, senedin düzenlenmesine sebebiyet veren temel borç ilişkisindeki sakatlığın senedi etkilemeyeceği, kambiyo senetlerinin mücerret borç ikrarına havi olduğu, kambiyo senedindeki borcun geçerliliğinin temel borç ilişkisinin sonuçlarına bağlanamayacağı, aksi halde kayıtsız şartsız ödeme vaadine ters düşeceği, davaya konu … bankası İstanbul/Güneşli-Kurumsal Şubesi 09.01.201-keşide tarihli, 38.736,14 TL bedelli çekin incelenmesinde; keşidecisinin … olup, davacı emrine düzenlendiği, buradan dava dışı … Ltd. Şti.’ne ciro yolu ile geçtiği, bu şirket tarafından da sırasıyla … Ltd. Şti.ye ve …Ltd. Şti.’ye ve buradan da davalı alacaklı … Bankasına ciro edildiği, son ciranta olan davalı …’nın İstanbul … İcra müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile davacı ve diğer cirantalar, keşideci aleyhine kambiyo senetlerine özgü takip yolu ile toplam 44.050,05 TL tutarındaki alacağının, asıl alacağa takip tarihinden itibaren işleyecek yıllık %11.75 reeskont faizi ile birlikte tahsilini talep ettiği, 6102 sayılı TTK.nun 792. maddesi, emre yazılı çeklerle ilgili olarak, hamile yazılı senetlere ilişkin 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun TMK 990. Md. Paralel bir koruma sağlamadığı, maddede “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı ister ciro yoluyla devredilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür. ” hükmüne yer verildiği, TTK’nın 686/2. Maddesindeki “poliçe hamilin elinden herhangi bir surette çıkmış bulunursa ” ibaresinin, poliçenin önceki hamilin elinden rızası hilafına çıkmış olmasını, yani çalınmasını, tehdit ya da hile ile alınmasını, kaybedilmesini veya rıza ile fakat devri sakatlayan hukuki olgularla elden çıkmasını ifade ettiği, ancak senedi çalan veya hile ile hamilinden alan ya da bulan kişinin sahte ciro ile devretmesi halinde, bunu bilmeyen ve bilebilecek durumda da olmayan; eş söyleyişle, kötüniyetli ve ağır kusurlu bulunmayan (yeni) hamilin korunduğu (Poroy-Teklnalp, Kıymetli Evrak hukuku esasları, Genişletilmiş 15. Baskı. 154 vd.), Yargıtay’ın çalıntı çekin istirdatı davalarında talebin haklı görülmesi için, vermiş olduğu kararlarında, çek üzerindeki ciro silsilesi ve çeki kötü niyetle iktisap edildiği veya iktisabında ağır kusuru bulunduğu takdirde istirdadın olabileceğini yeterli gördüğü, bu yeterli görülmedikçe kıymetli evrakın “kamu itimadına mazhar olma” özelliğini ortadan kaldıracağı gerekçesi ile istirdada karar veren bir çok yerel mahkeme kararını bozduğu (Y. 11. HD. 2014/10768E.-2014/20288 K.), çek üzerindeki ciro silsilesinin tam olup, davalının yetkili hamil olduğunun anlaşıldığı, Hukuk Genel Kurulu 2012/19-185 E, 2012/386 kararında da; kötü niyetten maksadın senedin önceki hamilin elinden rızası hilafına çıktığını bilmek veya bilebilecek durumda bulunmak olarak kabul edilmiş olduğundan, davacının, davalının çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu kanıtlayamadığı, aksi halin kabulünde kıymetli evrakın “mücerretlik” ilkesi ortadan kalkacağı” gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Kararı davacı yan istinaf etmiş ve dilekçesinde özetle “…. Çeki, iptal davasının görüldüğü mahkemeye sunan ve ardından da haciz işlemlerine geçerek çek bedelini haksız ve kötü niyetli olarak tahsil eden … ve diğer cirantalar kötü niyetlidirler, müvekkil şirkete karşı resmi belgede sahtecilik ve nitelikli dolandırıcılık suçlarını iştirak halinde işlemişlerdir. Şöyle ki; müvekkil şirket, ciro silsilesinde kendisinden sonra gelen ciranta olan … Ltd. Şti.ni tanımamaktadır. Müvekkil şirket ile bu şirket arasında kesinlikle ticari alışveriş ilişkisi bulunmamaktadır. Müvekkil şirket suça konu çeki kesinlikle bu şirkete ciro edip vermemiştir. Yapmış olduğumuz harici araştırmada ve savcılık dosyalarında yapılan araştırmalarda İstanbul Ticaret Odası kayıtlarında … Ltd. Şti. isimli bir şirketin kayıtlı olmadığını tespit edilmiştir. Böyle bir şirket bulunmamaktadır. … Ltd. Şti.den ciro yolu ile çeki teslim alan … Ltd. Şti. ve bu şirketten ciro yolu ile çeki teslim alan … Ltd. Şti. ile müvekkil şirket arasında ticari alışveriş ilişkisi bulunmamaktadır ve müvekkil şirket bu iki şirketi de tanımamaktadır. … ile müvekkil şirket arasında da ticari alışveriş ilişkisi bulunmamaktadır. Davalı … kötü niyetli olarak davaya konu çek bedelini tahsil etmiştir. Çekteki tüm cirantalar ve … hakkında resmi belgede sahtecilik ve nitelikli dolandırıcılık suçlarından suç duyurusuna bulunulmuştur. Şüpheliler hakkında Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığının 2017/8681 Soruşturma numaralı dosyası ile soruşturma yürütülmektedir. Davaya konu çek bedelini tahsil eden davalı ve çekteki tüm cirantalar kötü niyetlidirler. Müvekkil şirkete karşı resmi belgede sahtecilik ve nitelikli dolandırıcılık suçlarını iştirak halinde işlemişlerdir. Şöyle ki; Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığının 2017/8681 soruşturma numaralı dosyasından verilecek karar huzurdaki iş bu dava ile tamamen ilgilidir. Söz konusu soruşturma ile ilgili olarak verilecek hüküm ile davaya konu çekteki cirantaların tamamının kötü niyetli olduğu anlaşılacaktır. Bu nedenlerle Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığının 2017/8681 soruşturma numaralı dosyasının sonucunun bekletici mesele yapılması gerekmektedir. …” denilerek kararın kaldırılmasını talep ve istinaf etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE: Dava ;menfi tespit davasıdır.İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.Somut olayda hukuki ihtilaf davalı hamilin kötüniyetli kabul edilip edilemeyeceği, davacının ileri sürdüğü defileri davalıya ileri sürüp süremeyeceği noktasındadır.Çekte şekli anlamda ciro silsilesinin kopuk olmadığı, davacı ile davalı arasında doğrudan bir akdi ilişki bulunmadığı, çekin ciro silsilesini takiben davalı bankaya geldiği görülmektedir.Sonucu beklenilmeyen ancak davacı yanca istinaf konusu edilen Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığının 2017/8681 Soruşturma numaralı dosyası UYAP ortamında talep edilerek incelenmiş ve ayrıca Bakırköy 21. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2020/177 Esas sayılı dosyası da incelenmiştir. Davalı banka çalışanının taraf olmadığı hırsızlık ve sahtecilik suçlarından soruşturma yürütülmekte olup, çıkacak bir mahkumiyet kararının dahi eldeki davayı etkileme fonksiyonunun bulunmadığı görülmektedir.. Bu nedenle ilk derece mahkemesi kararı yerinde olup, istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M:Yukarıda açıklanan gerekçe ile 1- Davacı yanın istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE 2- Alınması gereken 59,30 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 35,90 TL nin mahsubu ile bakiye 23,40 TL harcın davacıdan tahsili ile Hazineye gelir yazılmasına 3- Davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına 4- İnceleme duruşmasız olarak yapılmış olmakla ücreti vekalet tayin ve takdirine yer olmadığına Dair ; dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu HMK 362/1-a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 08/04/2021 tarihinde ve oy birliği ile karar verildi.