Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2018/1911 E. 2021/712 K. 02.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2018/1911 Esas
KARAR NO: 2021/712 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 06/03/2018
NUMARASI: 2015/127 E. – 2018/67 K.
DAVANIN KONUSU: Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli)
KARAR TARİHİ: 02/04/2021
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA:Davacı Dava dilekçesinde; müvekkilinin gazeteci ve belgesel yapımcılığı işiyle uğraştığını Suriye’de “küçük ve yoksul görünümlü bir kız çocuğunun yamalı ve çuvaldan yapılmış bir çadırın yırtık olan bölümünden gülümseyerek baktığı” anı yakalayan bir fotoğrafını çektiğini, bu fotoğrafı müvekkilinin kendi yazdığı bir makalede ilk kez yayınladığını g…adresinde yayınladığını, dava konusu fotoğrafın FSEK m.4 kapsamında eser sayıldığını, Davalı belediyenin fotoğrafı izinsiz olarak çeşitli mecralarda deforme ederek kullandığım buna bağlı olarak FSEK m,68 çerçevesinde eserin rayiç bedeli olan l0.000 TL’nin 3 katı olan 30.000 TL maddi tazminatın tahsiline karar verilmesini talep ve dava ettikleri anlaşılmıştır.
CEVAP:Davalı cevap dilekçesinde; Ajans Hizmeti Alım İşini, … Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğünün 31.12.2014 tarih ve … İhale no ile yapılan ihale gereği yüklenici firma olan … Ltd. Şti. ‘ne verildiğini, Ajans Hizmeti Alımı İşi Teknik Şartnamesinin 4. maddesine göre Tasarımlarda kullanılacak olan slogan, metin, resim, imajlar vb. gibi tüm argümanların telifleri yükleniciye ait olup doğabilecek her türlü sorunlardan da yüklenicinin sorumlu olacağının açıkça belirtildiğini, Söz konusu teknik şartname gereği davacının iddialarının muhatabının yüklenici firma olduğunu, davalı Belediyenin herhangi bir sorumluluğu bulunmadığını ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini istediği anlaşılmıştır.
MAHKEME KARARI: İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 06.03.2018 tarihli 2015/127 E. – 2018/67 K. sayılı kararıyla; “DAVANIN KABÜLÜNE, FSEK 68. maddeye göre hesaplanan 10.000 TL nın 3 katı 30.000 TL’nin 15.1.2015 tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiz ile birlikte hesaplanarak davalıdan tahsiline, Karar kesinleştiğinde hükmün masrafı davalıdan alınarak Türkiye çapında yayın yapan tirajı yüksek üç gazeteden birinde bir kez ilanına, ” karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; fotoğrafın yayınlandığı sosyal medya paylaşımlarına ait adreslerin, müvekkiline ait olmadığını, ayrı bir tüzel kişiliği bulunan sosyal market vakfına ait olduğundan ve twitter da yapılan etiketlemelerin iradesi dışında gerçekleştiğinden, sosyal medyada yapılan paylaşımlarda davalı …’nin logosunun kullanılmasının davalı sorumluluğunda bulunmadığını, husumet itirazında bulunduklarını, -eser vasfının belirlenmesi için yapılan değerlendirmenin yerinde olmadığını, alanında uzman bir fotoğraf sanatçısı tarafından değerlendirmesi gerektiğini, instagram sayfasındaki fotoğrafların davacı tarafından çekilmiş olup olmadığının kesin olarak belli olmadığını, davacı tarafından çekildiği kesin olarak belirlenebilen fotoğraflar üzerinde, dava konusu fotoğrafla özgünlük incelemesi yapıldığını, -tespit edilen rayiç değerin fahiş olduğunu, FSEK 62/2 maddesi gereğince, öngörülen farazi sözleşme ilişkisi gereğince önce eserin ve eseri meydana getirenin özellikleri itibarıyla, eserin değerini etkileyen bütün faktörler ve çoğaltılan nüsha sayısı nazara alınarak normal şartlarda oluşturulacak sözleşme uyarınca eseri çoğaltacak olanın hak sahibine vermesi gereken para miktarının bulunması ve sonra bunun üç katının hesaplanmasının gerektiğini, b fotoğrafın davacının fotoğrafı internette yayınladığı makalesinde kullandığını, -hükmün ilanında davacının hukuki yararının bulunmadığını beyanla mahkeme kararının kaldırılarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: İlk derece mahkemesince bilişim uzmanı bilirkişiden alınan 25/02/2016 tarihli raporda; …tv/… adresinde yayınlanan 05 Ocak 2016 tarihli fotoğrafın tespit edildiğini ve fotoğrafın http://…com/… web adresinde Beyoğlu Belediyesi tarafından kullanıldığının tespit edildiğini beyan etmiştir. Bilişim uzmanı bilirkişiden alınan 19/04/2016 tarihli raporda; davacının çektiğini ileri sürdüğü fotoğrafın, davacıya ait fotoğraf makinası ile çekilerek, 11 Şubat 2013 tarihinde saat 09:04 tarihinde bilgisayara aktarıldığını beyan etmiştir.Fotoğrafçı&kameraman bilirkişisi …’ın 01/03/2016 tarihli raporunda, bahsi geçen fotoğrafın eser vasfı olmadığını beyan etmiştir. Fotoğraf, FSEK, Grafik uzmanı bilirkişi … tarafından düzenlenen 25/11/2016 tarihli raporda; davaya konu fotoğrafın kompozisyonu, çekim açısı, çekildiği an, fotoğrafçının fotoğrafı çekme üslubu fotoğrafı sıradan ve alelade olmaktan ayırmakta olduğunu, fotoğrafın sahibi olan davacının hususiyetini kattığını göstererek fotoğrafın FSEK de belirtilen temel unsur olan sahibinin hususiyetini taşıması ilkesine uygun olarak FSEK 2 ve 4. Madde kapsamında eser olduğunu, Beyoğlu Belediyesi tarafından yapıldığı iddia edilen kullanımlar yönünden uzman olmayan bir gözle bakıldığında dahi davacı fotoğrafının davalı afişinde kullanıldığını, davalı tarafın beyoglusosyalyardim.com sitesinin teknik incelemeye tabi tutulduğunu, 1 Şubat 2015 tarihinde ve 9 Ocak 2015 tarihinde davacı fotoğrafının sitenin açılışında popup reklamı olarak kullanıldığının tespit edildiğini, dava dilekçesi ekindeki siyah beyaz fotoğraflardan, reklam panosunda aynı fotoğrafın kullanıldığının tespit edildiğini, davacının yatay kadraj fotoğrafının grafik kare formatta kullanılmak için büyütülerek fazla kısımlarının atıldığı, croplanmak suretiyle fotoğraf eserinin orijinal ölçü aşamasında deforme edilerek Davalı tarafça kullanıldığını tespit ettiğini, davacının FSEK 21. Maddedeki işlenme, FSEK 23. Maddedeki yayma hakkının ihlal edildiğini, FSEK 15. Maddedeki isim belirtme hakkının da ihlal edildiğini, davalı … tarafından; Sosyal medya kampanyasında, İnternet sitesinin açılışında, açık hava reklamları gibi çoklu mecralarda kullanıldığı da dikkate alınarak eserin rayiç bedelinin l0.000 TL’den daha da yüksek olduğu fakat hukukun taleple bağlılık ilkesi gereği davacının talebi olan 10.000 TL ücretin eserin rayiç bedeline uygun olmasından dolayı Davacının FSEK m.68 çerçevesinde rayicin 3 katı olan 30.000TL’yi maddi tazminat olarak talep edebileceğini bildirdiği anlaşılmıştır. İtiraz üzerine ek rapor alınmış bilirkişi ek raporunda da 10.000 TL nin rayiç bedel olarak uygun bedel olduğunu, davacının 3 kat talebinde bulunabileceğini bildirdiği anlaşılmıştır. Fotoğrafçılar Meslek Kuruluşu Derneğinin 16.10.2017 tarihli yazılarında da eserin rayiç bedelinin 10.000 ve 15.000 TL arasında olması gerektiği bildirilmiştir.
G E R E K Ç E: Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkili tarafından çekilen ve internet sitesinde yayınlanan makale içeriğinde bulunan fotoğrafın, davalı …’nin Suriyeli sığınmacılar için organize edilen bir sosyal projenin tanıtımında afişlerde, panolarda ve internet sitesi açılış sayfasında kullanıldığını beyanla FSEK 68. Madde gereğince 30.000 TL tazminata hükmedilmesini ve hükmün ilanını talep etmiştir. Mahkeme davanın kabulüne karar vermiş, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. İlk derece mahkemesince, davacının fotoğraf makinesi ve bilgisayarında bilirkişi incelemesi yaptırıldığı, bilirkişinin fotoğrafın davacının makinesi ile çekilerek 11 Şubat 2013 tarihinde bilgisayarına aktarıldığını tespit ettiği, mahkemece alınan 25/11/2016 tarihli bilirkişi raporu ve ek raporuyla fotoğrafın FSEK 2 ve 4. Maddeler gereğince eser vasfında olduğunun tespit edildiği anlaşılmıştır. Davacı vekilinin fotoğrafın davacı tarafça çekildiğinin kesin olarak tespit edilmediğine yönelik istinaf sebebi yerinde değildir. Fotoğrafın orijinal hali üzerinde de inceleme yapıldığı ve bilirkişi tarafından davaya konu fotoğrafın kompozisyonu, çekim açısı, çekildiği an, fotoğrafçının fotoğrafı çekme üslubu fotoğrafı sıradan ve alelade olmaktan ayırdığının ve davacının hususiyetini kattığını gösterdiğinin tespit edildiği, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 2. maddesinde, eser türleri arasında, 2/3. maddesinde “bedii vasfı bulunmayan teknik ve ilmi mahiyetteki fotoğraf eserleri”, 4/5. maddesinde ise “güzel sanat eseri mahiyetindeki estetik değere sahip fotoğrafik eser ve slaytların” düzenlendiği, davacı fotoğrafının FSEK 4/5 maddesinde düzenlenen estetik değere sahip fotoğrafik eserlerden olduğunun anlaşıldığı, davalı …’nin beyoglusosyalyardim.com sitesinde, bilirkişi tarafından inceleme yapıldığı ve davacı fotoğrafının açılış sayfasında popup fotoğrafı olarak kullanıldığının anlaşıldığı, aynı fotoğrafın afiş ve panolarda da kullanıldığına dair dava dilekçesi ekinde görsellerin sunulduğu anlaşılmakla, davalı vekilinin fotoğrafın eser vasfı ile husumete yönelik istinaf sebebinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır. Davalı vekili istinaf başvurusunda, hükmedilen telif tazminatının fahiş olduğunu beyan etmişse de, mahkemece Fotoğrafçılar Meslek Kuruluşu Derneğinden emsal sorulduğu, bilirkişi raporu ile tespit edilen 10.000 TL rayiç bedelin, davaya konu fotoğraf ile, fotoğrafın kullanım mecraları göz önüne alındığında fahiş olmadığı, üç katına hükmedilmesinde ve ilan talebinin kabulü ile hükmün üçüncü kişilere duyurulmasında de usule aykırılık bulunmadığı, kanaatiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: 1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davalı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf isteminin ESASTAN REDDİNE, 2-Alınması gereken 2.049,00 TL harçtan, peşin alınan 512,25 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.536,75 TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 4-İstinaf yargılama giderleri olarak; a)Davacı avansından kullanıldığı anlaşılan; 16,46 TL (posta-teb-müz) masrafının davalıdan alınarak, davacıya verilmesine, b)Davalı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 02/04/2021 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.