Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2018/187 Esas
KARAR NO: 2020/2275
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 18/10/2017
NUMARASI: 2014/1433 E. – 2017/1129 K.
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
İtirazın İptali (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 28/12/2020
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İLK DERECE MAHKEMESİNE AÇILAN DAVADA
A-)Açılan dava ve iddia: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin … Adi Ortaklığından olan alacaklarının tahsili amacıyla …, …, … ve … aleyhine İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile ilamsız icra takibi başlattığını, … tarafından icra takibine süresinde itiraz edilmediğini ve takibin … açısından kesinleştiğini, diğer davalılar …, … ve … tarafından ise itiraz edilmek suretiyle icra takibinin durduğunu, müvekkili ile davalılar arasında 22/03/2012 tarihinde Süpermarket işletme anlaşması imzalandığını, müvekkili şirkete ait demirbaş eşyaların kullanımı gıdaların satım hakkı verildiğini, açılış stoku verilmesine ilişkin ek protokol imzalandığını, ancak davalıların sorumluluklarını yerine getirmediklerini ve müvekkili şirketin zararına sebebiyet verdiğini, bunun üzerine sözleşmenin Beşiktaş … Noterliğinin 07/02/2013 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile feshedildiğini, ve borçların ödenmesini aksi takdirde yasal yollara başvurulacağının ihtar edildiğini, arz ve izah edilen nedenlerle davalıların itirazının iptaline ve takibin devamına davalıların %20 den az olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
B-) Cevap ve Karşı Talepler: Davalılara ayrı ayrı usulüne uygun davetiye tebliğ edilmiş olmasına rağmen davaya cevap vermemiş duruşmalara katılmadıkları görülmüştür.
C-)İlk Derece Mahkemesi Kararı: İlk derece mahkemesince; her ne kadar davacı tarafından birleşmeden önceki unvanı itibariyle … A.Ş. ile … adi ortaklığı olarak faaliyet gösteren işletme sahipleri davalılar arasında akdedilen süpermarket işletme anlaşmasının davalıların sözleşmeden kaynaklanan borçlarını ödemediğinden bahisle feshedildiği ve sözleşmenin geçerli olduğu dönemde yapılan mal satışı ile demirbaşların bedelinden kaynaklanan cari hesap alacağının tahsili amacıyla davalılar hakkında takip başlatılmış ise de, davacının cari hesaptan kaynaklanan alacağına dayanak fatura, teslim belgesi ve benzeri belge ibraz edemediği, davalıların borçlu olduğu hususu ile sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğinin ispat edilemediği gerekçeleriyle davanın reddine karar verildiği görülmüştür.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Kararı davacı yan istinaf etmiş ve dilekçesinde özetle “….Yerel Mahkeme talebimiz olmamasına, davanın konusu olmamasına, davalıların iddia etmemesine vede karşı dava açarak tespit talebinde bulunmamalarına rağmen sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğinin ispatlanamadığı yönünde hüküm kurması tarafımızca anlaşılamamaktadır. Davanın konusu sözleşmenin haklı nedenle feshinin tespiti olmadığı salt davalı- borçluların davaya konu icra takibine haksız itirazlarının iptali ile takibin devamı olduğu göz önünde bulundurulduğunda Yerel Mahkemenin bu yönde bir hüküm kurması usul ve yasaya aykırıdır. Kaldı ki, Sözleşmenin Feshinin haklı veya haksız olmasının taraflar arasında Alt İmtiyaz Sözleşmesi kapsamında süregelen cari hesaba dayalı bir alacağın tahsil edilmesine ne gibi bir etkisi olacağını da anlamamaktayız. Yerel Mahkeme açıkça , tarafımızca kesinlikle kabul edilmemekle birlikte Sözleşmenin Haklı nedenle fesih edildiğini kanıtlayamamamız nedeniyle cari hesaba dayalı alacağımızı tahsil edemeyeceğimizi, yani sözleşme haklı nedenle feshedilmediğinden dolayı Davalı- Borçluların aldıkları malların bedellerini ödemeyeceklerini hüküm altına almıştır. Bu tespit TTK, BK e tüm kanun ile içtihatlara aykırılık teşkil eder. Yerel Mahkeme vermiş olduğu karara gerekçelerden biri olarak ‘davacının cari hesaptan kaynaklanan alacağaına dayanak fatura,teslim belgesi ve benzeri belge ibraz edemediği…’ ni dayanak olarak göstermiştir. Bu hususta tarafımızca anlaşılamamıştır. Yerel Mahkeme dayanak fatura, teslim belgesi ve benzeri belge ibraz edemediğimizi belirtmiş olsada Bilirkişiler tarafından yapılan incelemede açık ve net şekilde faturaların bilirkişi incelmesinde ibraz edildiği ve de defter ve kayıtlarımızla karşılaştırıldığı, birbirlerini teyit ettiği açıktır. bu nedenle sayın yerel mahkemenin fatura ve benzeri belgeleri ibraz etmediğimiz yönünde ki kanaati nasıl ve nereden oluşturduğunu anlamakta güçlük çekmekteyiz. Yerel Mahkemede açılan dava İtirazın İptali Davası olup iş bu davanın konusu İcra Takibinde ki alacağa dayanak deliller, cari hesap,Süpermarket işletme anlaşması ve ekleri, ihtarnameler, alacaklıya ait ticari defter ve kayıtlarıdır. Sayın Mahkemeye tüm bu delillerimiz sunulmuş olmakla demirbaş listesi ve demirbaş teslim tutanakları da dosyaya ibraz edilmiştir. Yerel Mahkemece 2 adet bilirkişi raporu alınmıştır. İş bu raporlarda açık ve net şekilde S.M. Mali Müşavir bilirkişi, vekileden şirket defter ve kayıtları,faturalar ve ilgili belgeleri incelemiş ve iş bu kayıtların vekilede lehine delil teşkil etme niteliğine haiz olduğunu tespit etmiştir. Akabinde de davaya konu İcra Takibinin açılış tarihi ile takip miktarı kadar vekiledenin alacaklı olduğunu tespit etmiştir. Bu aşamada tüm tebliğlere rağmen Davalılar defter ve kayıtlarını mahkemeye veya bilirkişiye sunmamışlardır. Aynı raporda defter ve kayıtlar haricinde Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Tarfından hukuki değerlendirme yapılmış olup, çok net şekilde TTK ilgili Hükümleri ve HMK 222. madde çerçevesinde tutulan ticari defterlerin sahibi lehine delil niteliği taşıması dolayısı ile, davalıların tespit edilen borç miktarından müteselsil olarak sorumlu oldukları tespit edilmiştir. ..” denilerek kararın kaldırılması talep ve istinaf edilmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE: Dava ;itirazın iptali isteminden ibarettir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Davacı yanın takip talebi incelendiğinde ; sözleşme, ihtarname, ticari defterlere göre alacağın takibe konu edildiği görülmektedir. HMK 194. Maddeye göre somutlaştırma yükümlülüğü bulunan davacı yandan talepleri somutlaştırması istendiğinde 09/05/2017 tarihli dilekçesinde alacağın kaynağı olarak tazmini talep olmadığı faturaya dayalı cari hesap alacağı talep edildiği , ancak ilgili faturaların … döneminden kalan faturalar olması ve hacimli bulunması nedeni ile faturaların tebliği ve mal teslimine ilişkin belgelerin henüz hazır edilemediği beyan edilmiştir. Bu beyan sonrası alınan ek raporda alacağın Tercerization ( küçük demirbaşlar) alacağı niteliğinde olduğu fatura ve mal teslimine ilişkin belgelerin ibraz edilemediği bildirilmiştir. İtirazın iptali davasında ; alacağın varlık ve miktarını ispat külfeti davacı alacaklıya aittir. Davacı yanın davaya cevap vermemesi münkir olduğu anlamını taşımakla ; istinaf edildiği gibi, davalı yanın mal teslimine itirazı olmadığı anlamına gelmemektedir. Eldeki davada mahkeme akdi ilişkinin feshinin haklılık veya haksızlığını tartışmamış ve sadece talep gibi cari hesaba ilişkin incelemesini yaptığında cari hesabı oluşturan alacak kalemi ile ilgili olarak mal tesliminin kanıtlanma yükümlülüğünü yerine getirmeyen davacının davasının reddine karar vermiştir. Bu nedenle ilk derece mahkemesi kararı yerinde olup, istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M:Yukarıda açıklanan gerekçe ile 1 – Davacı yanın istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE 2-Alınması gereken 54,40 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 31,40 TL nin mahsubu ile bakiye 23,00 TL harcın davacıdan alınıp Hazineye gelir yazılmasına 3-Davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin davacı yan üzerinde bırakılmasına 4- İnceleme duruşmasız olarak yapılmış olmakla ücreti vekalet tayin ve takdirine yer olmadığına Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu HMK 361.madde uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal sürede Yargıtay’a temyiz yolu olanaklı şekilde 28/12/2020 tarihinde ve oy birliği ile karar erildi.