Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2018/1331 Esas
KARAR NO: 2021/442 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL(KAPATILAN) 3.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 23/03/2017
NUMARASI: 2015/111 E. – 2017/55 K.
DAVANIN KONUSU: FSEK’den Kaynaklanan Tazminat İstemli
KARAR TARİHİ: 05/03/2021
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA;Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin grafik tasarım sanatçısı olduğunu, müvekkiline 2012 yılında “Self Promotion” (Kendini Tanıtma ) konulu bir proje ödevi verildiğini, www…net isimli internet sitesinin www…net/…/… adlı linkinde müvekkilinin rızasıyla projesinin paylaşıldığını, davalı … ajansında müvekkilinin eserinin bilgisi ve izni dışında taklit edilerek “Kırmızı Basında En İyiler Reklam Ödülleri”nin 2015 yılına ait reklam kampanyasında kullanılmak üzere davalı … ajansı tarafından üretildiğini, 2015 yılının Nisan ayından itibarende organizasyon komitesince “www…com” adresinde de kullanılmaya başladığını, davalılara ihtarname gönderildiğini, cevap verme gereği dahi duymayarak tecavüze devam ettiğini, davalı yanın ticari kazanç elde ettiğini, bu durumun haksız rekabet yarattığını beyanla, müvekkilinin davalılar ile sözleşme yapmış olsaydı isteyebileceği bedelin belirlenmesi mümkün olmadığından, mümkün olduğunda arttırılmak üzere şimdilik 10.000,00 TL bedele hükmedilmesini, FSEK 68/1 madde hükümleri dolayısıyla hükmedilecek bedelin üç katı oranında artırılmasını, davalı …’nın haksız fiili dolayısıyla müvekkilinin uğramış olduğu manevi zarar dolayısıyla 10.000,00 TL maddi ve 10.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
CEVAPLAR;Davalı … vekili cevap dilekçesinde; dava tarihi itibariyle dava konusu ilanların kullanıldığı herhangi bir reklam kampanyasının bulunmadığını, dava konusu ilanların www…com internet sitesinden kaldırıldığını, ilanların sadece yarışmanın tanıtımı amacıyla planlanmış olduğundan, bundan sonra herhangi bir yayını olmayacağını, davacı tarafça müvekkili şirket tarafından meydana getirilen ilanın …nde kullanılmasından sonra 500.000,00 TL tazminat talep edildiğini, davacı tarafça ihtarnameye cevap verilmediği iddia edilmişse de, noter aracılığı ile cevap verdiğini, ihtarnamede davacının hakkını ihlal etmediklerini, kendisine ait olduğunu ileri sürdüğü eserin FSEK kapsamında bir eser niteliğinde olmadığını, kullanılan renklerin davacının tekelinde olmadığını sektörde herkesçe bu şekilde kullanım yapıldığını, müvekkili şirket tarafından meydana getirilen işin çalıntı olmadığının ifade edildiğini ve sosyal medyada müvekkili aleyhine başlatılan karalama kampanyasının durdurulmasını talep ettiklerini, davacının bu ihtardan sonra ithamlarda bulunmaya devam ettiğini, kampanyanın ortadan kaldırılmış olması sebebiyle davanın konusunun kalmadığını, davacı tarafın çalışmasının FSEK kapsamında bir eser olmadığını, davacının hususiyetini taşımadığını, internet üzerinde davacının aynı fikir ürünü çalışmalarının değişik örneklerine sıkça rastlandığını, müvekkilinin davacının çalışmasından haberdar olmadığı için esinlenmesinin söz konusu olamayacağını, d talep edilen tazminat miktarının fahiş olduğunu, müvekkilinin kusuru davacı yanca ispat edilemediğinden manevi tazminat talebinin yersiz olduğunu, maddi tazminat koşullarınında oluşmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir. Davalı … A.Ş cevap dilekçesinde, tecavüz oluşturduğu iddia olunan görselleri müvekkilinin sözleşme sonucu diğer davalıdan temin ettiğini, müvekkili şirketin herhangi bir kusurunun bulunmadığını, davacının görsellerinin eser niteliğinin bulunmadığını, manevi tazmınat talebi bölünemez olduğundan belirsiz alacak davası ile kısmi talepte bulunulmasının mümkün olmadığını, davacının FSEK 68. maddesi kapsamında talep ettiği bedel ile maddi tazminatın birbirinden tenkis edilmesi gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
MAHKEME KARARI; İstanbul 3. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 23/03/2017 tarihli 2015/111 Esas-2017/55 Karar sayılı kararıyla;”alınan bilirkişi raporunda baştan aşağıya boya dökülmesi fikri ile gelişen çalışmaların davacının ödev projesinden önceki tarihlerde … ve … gibi tasarımcılar tarafından birçok değişik surette kullanıldığını, davalının kullanımının …’un tasarımına benzer nitelikte olduğunu..boya dökme işleminin konumuna, azlığına, çokluğuna yada açısına göre oluşan görsel farklı olacaksa da , her fiilin değişik bir görsel oluşturması ihtimali de söz konusu olduğundan, bu çalışmanın FSEK 1/B maddesinde belirtilen sahibinin hususiyetini taşıması niteliğini ve dolayısıyla 4. Madde de belirtilen güzel sanat eseri olma kriterini taşımadığını, dolayısıyla teknik olarak benzerlik söz konusu olsa da, davalının kullandığı reklam görseli ile, davacının ödeve konu görselin birbirine benzemediğinden, davalının kullandığı reklam görselinin davacının çalışmasına tecavüz oluşturmadığı” gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davacı vekili süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; mahkeme kararına dayanak oluşturan 09/08/2016 tarihli bilirkişi raporunda, maddi vakıalara yer verilmeksizin inceleme ve değerlendirme yapıldığı bu kısımda da yeterli açıklama yapılmadığını, itirazları üzerine alınan ek raporda da bu hususları kapsamayan rapor sunulduğunu, müvekkiline ait “…” isimli eserin FSEK 84/3 bağlamında haksız rekabet hükümlerine göre korunması gerekip gerekmediğinin incelenmediğini, itirazları konusunda yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınmadığını, -müvekkilinin “…” isimli eseri ile davalının işleri ve örnek olarak sunulan … reklam afişlerini karşılaştırdıklarında , “baştan aşağıya dökülen boyanın” dökülme yönü, kadrajlama, konu mankenin konumu, konu mankenin üzerindeki t-shirte kadar benzerlik değil neredeyse aynılık gösterdiğini, müvekkilinin eserinde hususiyetin baştan aşağıya boya dökülmesi değil, fikir olduğunu ve fikrin CMYK renklerinin yere dik şekilde baştan aşağıya akıtılması olduğunu, bilirkişi raporunda yer verilen örneklerden ciddi farklılıklar gösterdiğini, davalının sunduğu tüm örneklerde boyanın başın üzerinde dağınık şekilde kullanılmışken, müvekkilinin eserinde CMYK renklerinin vurgulanması amacıyla birbirine paralel bir şekilde aşağı akıtılarak özgünlük yaratıldığını, – bilirkişi raporunun çelişkiler taşıdığını, CMYK renklerinin müvekkilinin ve davalının afişinde kullanılmasının teknik benzerlik olarak örneklendirilmesine karşılık davalı afişinin diğer örneklerle eser olarak benzerliğini boyanın akma biçimi, parlaklığı vb unsurlara dayanarak daha çok benzerlik taşıdığını belirttiğini, bilirkişilerin tasarım ürünleri arasında belirttiği grafik eserlerin de sanat eseri olduğunu ve korunduğunu, – mahkemenin yeni bir heyetten rapor alınması talepleri hakkında karar vermeksizin eksik inceleme ile karar verdiğini beyanla mahkeme kararının kaldırılarak, yeniden inceleme yapılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … Vekili istinafa cevap dilekçesinde; mahkemenin üç kişilik bilirkişi heyetinden aldığı raporda oy birliği ile davacının çalışmasının eser olmadığını gerekçeleriyle açıklayarak net bir şekilde ortaya koyduklarını, raporların hukuka uygun olduğunu, ek raporun dahi davacının mesnetsiz iddialarının kabulü yönünde mahkemeye makul gerekçe sunamadığını, davacının çalışmasının eser vasfını haiz olmadığını davacı çalışmasıyla aynı nitelikte çalışmaların bu zamana kadar pek çok kişi tarafından meydana getirildiğini, getirilmeye devam ettiğini, farklı işlerde kullanıldığını ve yayımlandığını, davacı çalışmasının bireysellik, öznellik ve yaratıcılık içermediğini, uslupta davacıya özgü bir yanının bulunmadığını, davacının iddiasının aksine CMYK renklerinin yere dik baştan aşağı akıtılmasının farklılık yaratmadığını, gerek kendileri gerekse bilirkişilerin örneklerinde fikrin aynı olduğunu, CMYK renklerinin kullanılmasının teknik düzeyde benzerlik olup eser düzeyinde benzerlik olmadığını, davacının ihtarnamesinde ve dava dilekçesinde ileri sürmediği “haksız rekabete” ilişkin taleplerinin iddianın genişletilmesi yasağı kapsamında ileri sürülemeyeceğini, taleple bağlılık ilkesi gereği hakim tarafından da dikkate alınamayacağını, usulüne uygun bir talep olsa dahi haksız rekabet oluşmadığından bu yöndeki taleplerin de reddini talep ettiklerini, FSEK 84/3 maddesinin somut olayda uygulanamayacağını, burada konu olanın işaret, ses veya resmin aynısı olması gerektiğini, müvekkili tarafından kullanılan çalışmanın müvekkilinin yaratısı olduğunu, taleple bağlılık kuralı gereğince de haksız rekabet iddialarının reddi gerektiğini beyanla istinaf başvurusunun reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER; İlk derece mahkemesince alınan 06/10/2016 tarihli raporda; … reklam kampanyasından önce olmakla birlikte baştan aşağıya doğru boya dökülmesinin kendi başına özgün bir buluş niteliği taşımadığı, davacının sitesindeki görselin yayınlanma tarihinde davacının fikri ürününün hususiyet unsurunu taşımadığı ve fikri hukuk bakımından eser olarak korunamayacağı yolunda görüş belirtilmiştir.Mahkemece kök rapora itiraz üzerine alınan 06/12/2016 tarihli ek raporda; tekniğin baştan aşağıya boya dökülmesi fikrinin görselleştirilmesinde kullanılacak yöntem, boyanın dökülme biçimi, mankenin konumu, kadrajlama, fotoğraflama teknikleri, ışıklandırma gibi yöntemler olduğu, ancak hususiyet taşıyabilecek şeyin fikir olduğu belirtilerek, davacının ve davalı yanın kullandığı “Baştan aşağıya boya dökülmesi” fikrinin orijinal ve sahibinin hususiyetini taşıyan bir fikir olmadığı, ayrıca çalışmalar arasında teknik düzeyde bir benzerlik olduğu, eser düzeyinde benzerlik olmadığı gibi, bu fikrin farklı şekillerde görselleştirildiği başkaca tasarımların da olduğu ve sonuç olarak sanat eseri ile tasarımı birbirinden ayıran şeyin ontolojik düzeyde olduğunu, sanat eserinin bir amaca hizmet ettiğini ve yaratıcısının özgün fikrini yansıtan yapıt olduğunu, üreten sanatçıya ait üslupla özel hale geldiğini ve sanat eseri olarak kabul edildiğini, tasarım ürünlerinin ise bir obje, afiş gibi belli bir izleyici kitlesi olan yine belli bir amaçla üretilen ve farklı teknikleri, yöntemlerin kullanıldığı, daha önceki işlerden esinlenebilen nitelikte olduğunu beyan etmişlerdir.
G E R E K Ç E: Davacı vekili dava dilekçesinde müvekkilinin “…” adlı çalışmasının, davalılar tarafından … ödüllerinde tanıtım afişi olarak ve www…com adresinde kullanılmak suretiyle eserden kaynaklanan haklarına tecavüz edildiğini beyanla tecavüzün meni ve ref’i ile FSEK 68. Maddesi kapsamında maddi tazminat ve manevi tazminat talep etmiştir. Mahkemece davacının çalışmasının hususiyet taşımadığı, güzel sanat eseri olma kriteri taşımadığı, teknik benzerlik olsa da davacının ödevine konu görsel ile davalının reklam görselinin benzemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.Mahkemece üç kişilik bilirkişi heyetinden alınan kök raporda, davacının projesinin yayınlanma tarihi, davalının reklam kampanyasından önce olmakla birlikte, baştan aşağıya boya dökülmesinin kendi başına özgün bir buluş niteliği taşımadığı, başka boya dökülme örneklerini içeren görsellerin internette çeşitli stok sitelerinde mevcut olduğu beyan edilmiştir. Davacı vekilinin itirazları üzerine alınan ek raporda; matbaa makinelerinin kullandığı CMYK renk skalasının kullanım şeklinin teknik benzerlik olduğu, kullanım şekli itibarıyla hususiyet taşımadığı, tasarımcılar …, … isimli sanatçıların daha önce, baştan aşağıya boya dökülmesi fikrini afişlerinde kullandıkları beyan edilmiştir. Gerçekten de ek rapor içeriğinde yer verilen görsellerden, baştan aşağıya boya dökme fikrinin daha önce başka sanatçılar tarafından afişlerde kullanıldığı ve hususiyet taşımadığı anlaşılmıştır. Davacı vekili dilekçelerinde, davacının “…” isimli çalışmasında, baştan aşağıya boya dökülürken CMYK renklerinin kullanılmasının hususiyet taşıdığını ileri sürmüşse de, bilirkişi heyeti, davalı afişinde CMYK renk skalasının kullanım şeklinin teknik benzerlik olduğu ve hususiyet taşımadığını, beyan ettiklerinden, raporun işin uzmanı bilirkişilerden oluşturulan heyet tarafından düzenlendiği, denetime elverişli olduğu, davacının çalışmasının hususiyet içermediği ve eser vasfında olmadığı kanaatiyle, mahkemece davanın reddi kararının yerinde olduğuna, davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: 1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davacı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf isteminin ESASTAN REDDİNE, 2-Alınması gereken 59,30 TL harçtan, peşin alınan 35,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 23,40 TL eksik harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 4-İstinaf yargılama giderleri olarak; Davacı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda iş bu kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere 05/03/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.