Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2017/6237 Esas
KARAR NO: 2020/2024 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 12/06/2017
NUMARASI: 2013/264 E., 2017/812 K.
DAVANIN KONUSU: Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 26/11/2020
İstinaf incelemesi üzerine Dairemize gelen dosya incelendi;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İLK DERECE MAHKEMESİNE AÇILAN DAVADA
A-)Açılan dava ve iddia: Davacı vekili mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesi ile, davalıyla davacı firma arasında 01/03/2012 tarihli 5 yıl süreli bayilik sözleşmesi yapıldığını, bu sözleşme uyarınca sıvılaştırılmış petrol gazları (LPG) dağıtım şirketi olan davacı firmanın davalı tarafından bayiliğinin yapıldığını, davalının LPG alım miktarları incelendiğinde 6.6 ton LPG satışıyla başlamışken Haziran 2012 ayında hiç LPG alımı yapmadığını, Temmuz 2012 ayında da alım miktarının 1,4 tona düştüğünün tespit edildiğini, bunun üzerine davalıya 25/09/2012 tarihli ihtarname keşide edildiğini, ve alım miktarlarını yükseltmesinin istenildiğini, Eylül 2012 ayından sonra aradaki birkaç ay haricinde davalının davacıdan hiç LPG alımı yapmadığını, son olarak da Şubat ve Mart 2013 aylarında LPG alımı yaptığını, taraflar arasındaki sözleşmenin 3/f maddesi uyarınca bayinin 30 günden uzun süreyle LPG alımı yapmamasının davacıya sözleşmeyi derhal fesih hakkını verdiğini, ve yine davalının almış olduğu LPG karşılığı olan borçlarını da ödemediğini, bunun üzerine 15/03/2013 tarihli Beyoğlu … Noterliğinin ihtarnamesinin kendisine keşide edildiğini ve yine davalının almış olduğu tüplerin bir kısmını iade etmediğini, mülkiyeti davacıya ait 365 adet 2 kg’lık, 1135 adet 12 kg’lık, 7 adet 24 kg’lık olmak üzere toplam 1507 adet LPG tüpünün iade edilmediğini belirterek tüplerin iade edilmemesi sebebiyle cezai şart talebine ilişkin olarak fazlaya ilişkin talep ve dava haklarını saklı tutarak şimdilik 4.000,00 TL sözleşmeye aykırı hareket edilmesi nedeniyle kâr mahrumiyeti olarak fazlaya ilişkin talep ve dava haklarını saklı tutarak şimdilik 4.000,00 TL ve yine taraflar arasındaki sözleşmeye uygun olarak cezai şart bedeli olarak fazlaya ilişkin talep ve dava haklarını saklı tutarak şimdilik 2.000,00 TL olmak üzere toplam 10.000,00 TL ‘nin sözleşmenin feshine ilişkin ihtarnamenin davalıya tebliğ tarihinden itibaren avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Islah: Davacı vekili 27/02/2017 tarihli ıslah dilekçesi ile, tüplerin iade edilmemesi sebebiyle cezai şart taleplerini 56.489,50TL olarak, kar mahrumiyetine ilişkin taleplerini 5.681,00TL olarak, sözleşmeye aykırılıktan kaynaklanan cezai şart taleplerini ise 39.600TL olarak ıslah ettiklerini, buna göre 101.770,50TL üzerinden davalarının kabulune, tüm bu bedellere temerrüt tarihinden itibaren ticari faiz işletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
B-) Cevap ve Karşı Talepler: Davalı cevap vermemiştir.
C-)İlk Derece Mahkemesi Kararı: İlk derece mahkemesince;”…. İade edilmeyen tüplerden kaynaklı tazminat talebi: Mahkememizce de kabul gören bilirkişi raporuna göre davacı tarafından davalıya teslim edilen tüplerde 365 adet 2 kg’lık, 1135 adet 12 kg’lık ve 7adet 24 kg’lık olmak üzere toplam 1507 adet tüpün sözleşme uyarınca davalının zilyedliğine teslim edildiği, sözleşmenin 25.maddesi uyarınca bayilik sözleşmesinin sona ermesi halinde kendisine bırakılan tüplerin iadesini yükümlendiği, yine iade edilmemesi halinde ve her tüp başına anlaşmanın feshedildiği tarihteki tüp imalat bedeli kadar cezai şart ödemeyi taahhüt ettiği, mahkememizce kabul gören bilirkişi raporuna göre sözleşmenin fesih tarihindeki tüp imalat bedellerine göre davacının davalıdan 66.599,50TL tüp depozitosundan kaynaklı cezai şart alacağının doğduğu, ancak davalının davacı uhdesinde 10.110TL depozito alacağının bulunduğu, bunun mahsubu halinde davacının 56.489,50TL alacaklı olduğu anlaşıldığından, bu miktarın 21/08/2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir. Kar mahrumiyetine ilişkin talep: Mahkememizce yaptırılan ve kabul gören bilirkişi raporuna göre, davacının sözleşmenin 23.maddesi uyarınca kar mahrumiyetini talep etme hakkının bulunduğu, bilirkişi raporuna göre ilk raporda belirtilen maddi hatalar düzeldikten sonra davacının sözleşmenin 23.maddesi uyarınca hesaplanan kar mahrumiyetinin 5.681,00TL olduğu, bunun dava tarihi olan 21/08/2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili gerektiği görülmüştür. Ceza şart alacağına ilişkin talep: Davacı taraf sözleşmenin 24.maddesi uyarınca cezai şart talebinde de bulunmuştur. 24.maddeye göre bayinin akde muhalefeti sebebiyle sözleşmenin feshine sebebiyet vermesi halinde, 23.maddede belirlenen tazminattan ayrı olarak ayrıca “Bayinin son 1 yıl içinde …’dan aldığı LPGnin en yüksek aya ait ton miktarının sözleşmenin fesih tarihindeki tüplü LPGnin perakende satış fiyatı baz alınarak, bulunacak LPG perakende satış fiyatı ile çarpımı sonucu bulunan bedelin …’a cezai şart olarak ödemeyi kabul ve taahhüt eder” hükmü bulunmaktadır. Sözleşmede hem kar mahrumiyeti, hem de cezai şartın birlikte istenebileceği ön görüldüğünden, davacının hem kar mahrumiyeti hem de cezai şart talebinde bulunabileceği anlaşılmıştır. Bilirkişi tarafından yapılan hesaplamada hesaplama yöntemi olarak şu seçilmiştir: Cezai Şart = En Yüksek Aya Ait LPG Alışı x 12kg’lik Tüpün Perakende Satış Fiyatı Cezai Şart = 6601 kg x 72,00TL = 475,27TL bulunmuştur….” denilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Kararı davacı yan istinaf etmiş ve dilekçesinde özetle “…Cezai şart talebimizin kısmen kabulüne karar verilmiştir ancak bilirkişi raporundaki maddi hata yanlış anlaşılmış ve alınan ek raporda da söz konusu yanlışlık düzeltilmemiştir. Cezai şarta ilişkin 24. Madde şöyledir; “Yine Bayi’nin akde muhalefeti dolayısıyla akdin feshine sebebiyet vermesi halinde 23. maddeden ayrı olarak, Bayi’nin son bir yıl içinde …’dan aldığı LPG’nin en yüksek aya ait ton miktarının, sözleşmenin feshi tarihindeki 12 kg.lık tüplü LPG’nin perakende satış fiyatı baz alınarak bulunacak LPG perakende satış fiyatı ile çarpımı sonucu bulunan bedeli, Bayi …’a cezai şart olarak ödemeyi kabul ve taahhüt eder.” ..Buna göre Davalının en yüksek aylık satışı ise 6,6 ton olduğuna göre cezai şart hesabı şöyle yapılmalıdır: 6,6 ton (en yüksek satış miktarı) X 6.000 TL/ton (bir ton LPG’nin perakende satış fiyatı) = 39.600TL cezai şart. 29.01.2016 tarihli bilirkişi raporuna itiraz dilekçemizde belirttiğimiz üzere, sayın bilirkişinin hesap yönteminin benimsenmesi ve kilogram – ton çevriminin doğru yapılması halinde müvekkilin çok yüksek miktarda cezai şart (475.270TL) talep etmesi mümkün olacaktır. Müvekkilin bu yönde afaki bir talebi bulunmamakta, yalnızca sözleşme uyarınca hak kazandığı meblağı talep etmektedir. ,bu nedenle cezai şart miktarının düzeltilmesi için kararın kaldırılması ….talep ve istinaf edilmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE: Dava ;sözleşmenin haklı feshi nedeni ile kar mahrumiyeti ve cezai şart alacağından ibaretttir İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Maahkemece alınan rapor ve ek raporlara göre ; davacının sözleşmenin feshinden dolayı 5.681,00 TL kar mahrumiyeti talep edebileceği, yine iade edilmeyen tüplerden kaynaklanan 56.489,50TL alacağının bulunduğu ve 24. Maddeye göre de 475,27TL cezai şart talep edebileceği kabul edilmiştir. Davalı yan istinafa gelmemiş olup, istinaf konusu husus 24. Maddedeki hesap yönteminden ibarettir. 24. Madde şöyledir; “Yine Bayi’nin akde muhalefeti dolayısıyla akdin feshine sebebiyet vermesi halinde 23. maddeden ayrı olarak, Bayi’nin son bir yıl içinde …’dan aldığı LPG’nin en yüksek aya ait ton miktarının, sözleşmenin feshi tarihindeki 12 kg.lık tüplü LPG’nin perakende satış fiyatı baz alınarak bulunacak LPG perakende satış fiyatı ile çarpımı sonucu bulunan bedeli, Bayi …’a cezai şart olarak ödemeyi kabul ve taahhüt eder.”Maddenin açık metninden ve anlatımından en yüksek ayın kaç ton olduğu ve ton miktarı x 12 lik LPG tüp fiyatı olarak anlaşılmakta olup, davacı yanın yorumladığı şekilde bir anlam çıkmamaktadır. Maddede davacının yorumladığı hususta açık bir anlatım olmadığı nedenle davalı aleyhine açıkça belirlenmeyen bir hususun yorumlanması imkanı bulunmadığından mahkemenin hesap yöntemi doğru bulunmakla ; istinaf konusu edilen alacak sadece cezai şart alacağı hakkında olmakla istinaf edilen dava değerine göre istinaf başvurusunun esastan reddine karar kesin olarak karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M:Yukarıda açıklanan gerekçe ile 1 – Davacı yanın istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE 2-Alınması gereken 54,40 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 31,40 TL nin mahsubu ile bakiye 23,00 TL harcın davacıdan tahsili ile Hazineye gelir yazılmasına 3-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf eden davacı yan üzerinde bırakılmasına 4- İnceleme duruşmasız olarak yapılmış olmakla ücreti vekalet tayin ve takdirine yer olmadığına Dair ; dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu HMK 353/1-a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 26/11/2020 tarihinde ve oy birliği ile karar verildi.