Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2017/5504 Esas
KARAR NO : 2020/1624 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 26/04/2017
NUMARASI : 2015/432 E., 2017/331 K.
DAVANIN KONUSU: İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 09/10/2020
İstinaf incelemesi üzerine Dairemize gelen dosya incelendi;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İLK DERECE MAHKEMESİNE AÇILAN DAVADA A-)Açılan dava ve iddia : Davacı vekili dava dilekçesi ile, eczacı müvekkilinin dava dışı …Ltd.Şti ile arasındaki 10/09/2013 tarihli satış ve dağıtım sözleşmesi ile müvekkilinin alınacak ürünlerinin bedelinin teminatı olarak … Bankası A.Ş.Kırıkhan şubesine ait dava konusu çeklerin yani toplam 12 adet çeki dava dışı şirkete teslim ettiğini ancak çeklerin karşılığı olan mal tedarikinin sağlanamadığını, bu nedenle müvekili tarafından dava dışı …Deposuna karşı menfi tespit davası açtığını, Kırıkhan 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin 12/06/2014 tarih ve 2014/14-232 sayılı ilamı ile borçlu olmadığının tespitine karar verildiği ve bu kararın kesinleştiği, çeklerin iadesinin istendiği halde ilgili şirketin, çekleri kredi teminatı için bankalara verdiğini ve iade edemeyeceğini bildirdiği, dava konusu edilen çeklerle ilgili davalı tarafından İstanbul ….İcra müdürlüğünün … sayılı ve İstanbul ….İcra müd. … sayılı takip dosyaları ile takibin bulunduğunu, icra tehditi altında bu dosyalardan 37.740,00 TL tahsil edildiğini oysa bu çekler nedeni ile borçlu olmadıklarının belirlendiğini, bu nedenle çekler için yapılan ödemeler nedeni ile davalıya borçlu olmayıp, çeklerin ödeme tarihlerinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan istirdatına, %20 tazminata, masraf ve ücreti vekalete hükmedilmesi talep ve dava etmiştir.
B-) Cevap ve Karşı Talepler :Davalı vekili cevap dilekçesinde, davanın haksız olduğunu, dava dışı …deposuna kredi kullandırıldığını ve çeklerin krediye teminat olarak teslim edildiğini, …Deposunun sözleşmeden kaynaklı ödemelerini yapmadığı nedenle, hakkında borcunu ödemesi için ihbarda bulunulduğunu, borcun ödenmediği borçlu ve kefil hakkında icra takibinin olduğunu, dava konusu çeklerin bu amaçla icra takibine konu edilmiş olmasından dolayı asıl borçlunun borcundan mahsup edildiğini, bedeli tahsil edilen çeklerden birinin davacıya iade edildiğini, icra kasasında bulunduğu ve davacıya iade edildiği, davacının davasının müvekkiline yöneltmesinin haksız olup çeklerin rehin cirosu ile devredildiği iddiasının hukuki dayanaktan yoksun olduğunu bu yönde herhangi bir kayıt ve dayanak bulunmadığını, aksinin ispat edilememesi halinde cironun temlik cirosu olarak kabul edilmesi gerektiği, ayrıca müvekkilinin kötü niyetli olmadığı davacının bu yöndeki talebinin yerinde olmadığı, reddiyatlardaki değerlerin belirlenmiş olup, toplam tutarın 34.189,05 TL olup, istirdatın talep edilen miktardan fazla olduğu nedenle, haksız davanın reddine karar verilmesi istenmiştir.
C-)İlk Derece Mahkemesi Kararı : İlk derece mahkemesince; ” tüm dosya kapsamı, sunulan deliller, davalı bankanın sunduğu kredi sözleşmesi kapsamı ve dava dışı aralarındaki ticari ilişki dava konusu çekler ile ilgili çek tevdiat bordralarında teminat olarak belirtilen hususun denetlenerek TTK.730.madde hükümleri gereği çeklerin cirosunun rehin cirosu mahiyetinde olduğu, davacının denetlenen takip dosyasındaki ödemeler ve ödeme tarihleride dikkate alındığında, haciz tehditi ile ödenen bu miktardan dolayı davalıya da borçlu olmayıp, ödenen bu miktarın istirdatının gerektiği, ve ödeme tarihlerinden itibaren avans faizi ile tahsilinin gerekeceği ancak davalının bu koşullarda kötü niyetinin şartlarının oluşmadığı” gerekçesiyle davanın kabulü ile, 37.740,00-TL’nin davalıdan ödeme tarihlerinden itibaren avans faizi ile birlikte tahsiline, kötü niyet tazminatının ise koşulları bulunmadığı nedenle reddine, karar verildiği görülmüştür.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:Davalı yan istinafında özetle “…1- Dava konusu çeklerin dava dışı şirket tarafından müvekkil Bankaya verilmesi sırasında yapılan ciro işleminde, cironun rehin cirosu olarak yorumlanmasını gerektirecek hiçbir ibare yoktur. Rehin veya tahsil kaydı içermeyen cirolar temlik cirosu mahiyetindedir. 2-Somut olayda dava konusu çekler, kredi borçlusu dava dışı … Ltd. Şti. tarafından müvekkil bankaya ciro edildikten sonra, müvekkil banka bu çekleri başkasına temlik de etmemiştir. Dolayısıyla bu gerekçenin somut olay ile hiçbir ilgisi yoktur. Davanın böyle bir gerekçe ile kabulü hatalıdır. 3-Çeklerin fotokopileri incelendiğinde, çek adedi, teslim tarihi vb. bilgileri içeren bir kaşe vurulduğu ve “teslimat” ibaresi yazıldığı görülmektedir. Ancak mahkeme söz konusu ibareyi “teminat” olarak değerlendirmiş ve buna istinaden davanın kabulüne karar vermiştir. Söz konusu ibarenin “teminat” olarak okunup değerlendirilmesi hatalı olmakla birlikte, bir an için “teminat” ibaresinin yazılı olduğu var sayılsa bile yine de buna istinaden mahkemenin “… yine dosyaya sunulmuş olan çek tevdi teslim bordrosu ile davalı banka tarafından teminat kaydının düşüldüğü ve söz konusu çeklerin teminat amaçlı olarak rehin cirosu mahiyetinde teslim alındığı, tespit edilmiştir….” demek suretiyle çeklerdeki temlik cirosunu rehin cirosu olarak kabulü doğru olmamıştır.4 -Söz konusu çekler, tahsil edildiğinde kredi borçlusu … Ltd. Şti.’nin kredi borcuna mahsup edilmek üzere temlik cirosu ile müvekkil bankaya verilmiş ve bu husus yargılama sırasında birçok kez belirtilmiştir. Bankanın, çeklerin teminat olarak verildiğine dair hiçbir beyanı ve bu yönde Bankadan sadır hiç belge bulunmamaktadır. Mahkemenin önce tarafımıza böyle bir beyan atfetmesi ve akabinde çek fotokopisi üzerinde yer alan, anlamı, kim tarafından yazıldığı ve bankayı bağlayıp bağlamadığı belirsiz bir ibareye istinaden davanın kabulüne karar vermesi usul ve yasaya aykırıdır. …” denilerek kararın kaldırılmasını ve davanın reddini talep ve istinaf etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE :Dava istirdat isteminden ibarettir.İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.Davacı yan çeklerin bankaya rehin ve teminat maksatlı verildiğini ve tahsil edilmemesi gerektiğini iddia etmekte; davalı yan ise tahsil ve mahsup amaçlı verildiğini savunmaktadır.Çeklerin dosyada mevcut arkalı önlü örnekleri incelendiğinde bankaya tahsil cirosu ile devrinin yapıldığı görülmektedir. Çek teslim bordrosunda da çeklerin teminat amaçlı olarak verildiğine dair ibare varsa da asıl olan cirodur. Çekte davalı emrine ödenmek üzere temlik cirosu bulunmaktadır. 6102 sayılı TTK’nun 818.maddesi çekler hakkında uygulanacak poliçe hükümlerine ilişkin atıf maddesi olup TTK’nun 689. maddesinde yer alan poliçe ile ilgili rehin cirosuna atıf yapılmadığından çeklerde rehin cirosunun uygulanması mümkün olmayıp, böyle bir ciro yapılsa bile yok hükmündedir. Çek metninde böyle bir ibare olmadığı için davalı bankanın cevap dilekçesinde bu çeki kredi müşterisinin borçlarının teminatı olarak aldığı şeklindeki beyanı çekteki tahsil cirosunu rehin cirosu haline getirmez. Ciro temlik cirosu olup 6102 sayılı TTK’nın 687(6762 sayılı TTK’nın no 599) maddesi uyarınca keşidece ile lehtar arasındaki hukuki ilişkiden kaynaklanan şahsi def’ilerin ciro yolu ile hamil olan davalı bankaya karşı ileri sürülebilmesinin çekin iktisabında bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olması şartına bağlıdır. Davacının iddiasını ispat edemediği de gözetilerek davalı yanın istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın esası hakkında yeniden hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M :Yukarıda açıklanan gerekçe ile 1 – Davalı yanın istinaf başvurusunun HMK 353/1-b – 2 maddesi gereğince KABULÜ ile ilk derece mahkemesi kararının KALDIRILMASINA 2- İlk derece mahkemesine açılan davada
A- Açılan dava yerinde görülmediğinden REDDİNEB- 54,40 TL red harcının mahsubu ile fazla yatan 590,11 TL harcın talebi halinde davacı yana iade edilmesine C- Yargılama giderlerinin davacı yan üzerinde bırakılmasına D- Davalı yanca yapılan 38,00 TL den ibaret 4 tebligat giderinin davacıdan tahsili ile davalı yana verilmesine E- Davalı yan kendini vekille temsil ettirmiş olmakla hüküm tarihindeki AAÜT uyarınca hesaplanan 5.661,00 TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalı yana verilmesine F. Artan gider avanslarının yatıranlara iade edilmesine İSTİNAF YARGILAMASINDA 3-Davalı yanca yatırılan istinaf peşin harcının iade edilmesine 4- İstinaf yargılama gideri olan başvuru harcı gideri 85,70 TL nin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine ; diğer istinaf yargılama giderleri davacı yan avansından yapılmış olmakla davacı üzerinde bırakılasına 5- Duruşmasız olarak inceleme yapılmış olmakla ücreti vekalet tayin ve takdirine yer olmadığına Dair ; dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu HMK 362/1-a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 09/10/2020 tarihinde ve oy birliği ile karar verildi.