Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2017/5501 E. 2018/120 K. 29.01.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO : 2017/5501 Esas
KARAR NO : 2018/120
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSTANBUL 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI : 2016/1107
DAVANIN KONUSU : Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
KARAR TARİHİ : 02/02/2018
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında düzenlenen 27/05/2014 günlü finansal kiralama sözleşmesi uyarınca davalının ödemesi gereken borçlarını ödemede temerrüde düşmesi nedeniyle davalıya 29/09/2016 , 27/09/2016, 05/10/2016 tarihli ihtarnamelerin gönderilerek 60 günlük mehil verilip borcun ödenmesi, aksi takdirde sözleşmenin feshedileceğinin bildirildiğini, ancak davalının borcunu ödemediğini, sözleşmenin feshedilmiş olduğunu belirterek finansal kiralamaya konu iki adet teknenin müvekkiline aynen iadesine, infaz aşamasında aynen iade mümkün olmazsa İİK 24.maddesi hükmünün icra memurluğunca uygulanmasına, davadan önce İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/1643 D.İş sayılı dosyasında verilen ihtiyati tedbir kararının devamına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dosya içerisinde davalının cevabına rastlanılmamıştır.
İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/1643 D.İş sayılı dosyasının incelenmesinde; davacının işbu davadaki iddialarını tekrar ederek sözleşmenin 50/f maddesi uyarınca teminatsız olarak sözleşme konusu teknelerin elinde bulunduranlardan geri alınarak müvekkiline teslimini tedbir olarak istemiştir. Mahkemece, bu talep 01/11/2016 tarihli ihtiyati tedbir kararı ile kabul edilmiş ve teknelerin davacı şirkete yediemin sıfatıyla teslimine karar verilmiştir. İşbu ihtiyati tedbir kararına … A.Ş vekili, mahkemenin görevsiz olduğunu, zira Denizcilik İhtisas Mahkemelerinin görevli olduğunu, söz konusu yatın davacının iddia ettiği gibi mülkiyetinin davacıya ait olmayıp müvekkiline ait olduğunu belirterek bu ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını istemiş, mahkeme ise İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/1107 Esas sayılı dosyasında mal iadesine ilişkin 09/11/2016 tarihinde dava açıldığı, dolayısıyla itirazlara davanın açıldığı mahkemede bakılması gerektiği gerekçesiyle gönderme kararı vermiştir.
… A.Ş vekili, 06/04/2017 tarihli dilekçesi ile D.İş dosyasından verilen tedbir kararına itiraz ettiklerini, itirazın esas davanın açıldığı mahkemeye gönderildiğini belirterek itirazları konusunda karar verilmesini istemiştir.
Davacı vekili, 14/03/2017 tarihinde sunduğu dilekçe ile finansal kiralamaya konu bir adet …marka 2015 model… kayıt numaralı, … gövde numaralı teknenin 6361 Sayılı Yasanın 31/3 maddesi uyarınca teknenin bedeli olan 2.805.250,00 TL teminat karşılığında tasarruf yetkisinin kullanılacağını bildirmiştir.
Mahkemece, 21/04/2017 tarihinde oluşturulan ara karar uyarınca davacının bu talebinin duruşmalı olarak incelenmesine karar verilmiştir.
Bu arada … Finansal Kiralama A.Ş vekili, mahkemeye verdiği 28/04/2017 tarihli, 16/05/2017 tarihli ve 08/06/2017 tarihli dilekçeleriyle …. gövde numaralı ve kuzey isimli yatın 07/05/2015 tarihinde… Ltd. Şti’nden 8.000 EURO karşılığında müvekkilince satın alındığını ve dava dışı .. Ltd. Şti’ne sözleşme kapsamında tahsis edildiğini, söz konusu geminin mülkiyetinin müvekkiline ait olduğunu, bu durumun icra müdürlüğünce tutulan tutanakla da sabit olduğunu, geminin taşınır eşya hükmünde olup, mülkiyetinin zilyetlikle geçtiğini ve zilyedin ve malikin müvekkili olduğunu, müvekkilinin müşterisi …. Ltd. Şti’nin fer’i zilyet olduğunu, ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceğini, zira davacı … şirketinin dayandığı alacağının deniz alacağı olduğunu, deniz alacakları için TTK’nun 1353/1 maddesi uyarınca sadece ihtiyati haciz kararı verilebileceğini, gemilerin seferden men edilebileceğini belirterek mahkemece verilen ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını, bu yönde karar verilmez ise müvekkilinin uğrayacağı zararlar dikkate alınarak ihtiyati tedbir isteyen tarafından yatın müvekkilince satın alındığı değerin en az %20 fazlası oranında teminat alınmasına, dava konusu yatın müvekkiline aynen iadesine, mahkeme aksi kanaatte ise ödedikleri 800 bin EURO’nun müvekkiline iadesini istemiştir.
Davacı …vekili, tedbire konu mallardan … isimli yatın mülkiyetinin hali hazırda … kayıtlarında müvekkili adına kayıtlı olduğunu, mülkiyetin zilyetlikle geçtiği iddialarının gerçeği yansıtmadığını, zira dava konusu teknenin bahsi geçen eyalette tescil edildiğini, asli müdahale talebinde bulunan tarafın iddialarının gerçeği yansıtmadığını bildirerek davaya müdahale taleplerine muvafakat etmediklerini, karşı tarafın talebinin reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, duruşmalı inceleme sonunda dava dosyasına asli müdahil olarak katılan ve aynı zamanda ihtiyati tedbire itiraz eden …. Finansal Kiralama A.Ş’nin aynı yata ilişkin olarak finansal kiralama sözleşmesi ve 07/05/2015 tarihli fatura sunduğu ve yatın mülkiyetinin kendilerine ait olduğunu ileri sürdüğü, yine ihtiyati tedbirin infazına ilişkin haciz tutanaklarının incelenmesinde de bu durumun beyan edildiği, yatın fiilen … Finansal Kiralama A.Ş ‘nin kiracısının elinde olduğu gerekçeleriyle davacı …nin yat üzerinde tasarruf yetkisi verilmesi yönündeki talebinin reddine, yatın mülkiyetinin açılacak bir dava sonunda belli olacağı, bu itibarla itiraz eden … Finansal Kiralama A.Ş’nin ihtiyati tedbirin kaldırılması yönündeki itirazının reddine, ancak ihtiyati tedbire itiraz edenin teminat alınması yönündeki talebinin kısmen kabulüne, davacı tarafça itiraza konu … gövde numaralı yatın değeri olan 760.500 EURO’nun %30’una tekabül eden 896.424 TL nakit veya teminat mektubu karşılığında davacı tarafça mahkeme veznesine depo edilmesine, aksi halde tedbirin kendiliğinden kalkacağının ihtarına karar verilmiş, kararı davacı vekili ile itiraz eden vekili ayrı ayrı istinaf etmiştir.
Davacı vekili, tasarruf yetkisi talebinin reddine dair kararın yasaya aykırı olduğunu, zira 6361 Sayılı Yasının 31/3 maddesi uyarınca finansal kiralama konusu malın ihtiyati tedbir kararı alınarak kiralayana veya üçüncü bir kişiye bırakılması durumu da kiralayan mahkemeye malın rayiç değeri kadar teminat yatırmak suretiyle mal üzerinde tasarruf edebilir hükmüne amir olduğunu, başkaca bir şarta gerek olmadığını, kararın anılan yasa hükmüne aykırı olduğunu, öte yandan teminat yatırılmasına ilişkin kararın da aynı yasa hükmüne aykırılık teşkil ettiğini, finansal kiralama sözleşmesinin 50/f maddesinde müvekkilinin teminatsız tedbir talep edebileceğinin düzenlendiğini, kaldı ki itiraz edenin asli müdahillik talebinin reddedildiğini, bu nedenle teminat yatırılması ile ilgili talebin kabulünün doğru olmadığını bildirmiştir.
İtiraz eden üçüncü kişi … Finansal Kiralama A.Ş vekili ise, finansal kiralama sözleşmesinin TTK 1350/2 gereğince tedbir konusu geminin kiralanması amacıyla yapıldığını, davacı … tarafından iddia edilen alacağın deniz alacağı olduğu, bu nedenle ticaret mahkemesinin görevsiz olduğunu, ayrıca TTK’nun 1353/1 maddesi uyarınca deniz alacaklarında yalnızca ihtiyati haciz istenebileceğini, dolayısıyla verilen ihtiyati tedbir kararının hukuka aykırı olduğunu, tedbire konu malın mülkiyetinin müvekkiline ait olduğunu, bu malın 07/05/2015 tarihinde 800 bin EURO karşılığında dava dışı … Ltd. Şti’nden satın alındığını ve dava dışı … Ltd Şti’ne kiralandığını, mülkiyetin müvekkiline , fer’i zilyetliğinde bu şirkete ait olduğunu bildirmiştir.
Bakırköy ..İcra Müdürlüğü’nün .. talimat sayılı dosyasında; mahkemece verilen ihtiyati tedbir kararının infazı bağlamında .. marka 2015 model… gövde numaralı ekipmanının ve aksesuarlarının sahada görülmesi üzerine yediemin olarak alacaklı vekiline 03/11/2016 tarihinde teslim edildiği, ihtiyati tedbirin infazı sırasında üçüncü kişi … Finansal Kiralama A.Ş’nin malın mülkiyetinin müvekkiline ait olduğunu ileri sürdüğü görülmüştür.
Davacı tarafından dosyaya sunulan faturanın 30/09/2014 tarihli ve 710 bin EURO bedelli olduğu, düzenleyenin … olduğu, muhatabın ise davacı olduğu görülmüştür.
İtiraz eden üçüncü kişi tarafından sunulan faturanın 19/03/2015 tarihli olup, 800 bin EURO bedelli olduğu, düzenleyenin …, muhatabının ise itiraz eden .. Finansal Kiralama A.Ş olduğu görülmüştür.
Davacı tarafından 22/09/2014 tarihli finansal kiralama sözleşmesinin, itiraz eden tarafından ise 29/04/2015 tarihli finansal kiralama sözleşmesinin sunulduğu, davacının sunduğu finansal kiralama sözleşmesinde kiracının . ..Ltd olduğu, üçüncü kişi tarafından ibraz edilen finansal kiralamada kiracının ise ..Ltd olduğu görülmüştür.
GEREKÇE:
Davacının davalı ile olan finansal kiralama sözleşmesi ile davalıya kiraladığı geminin kira bedelinin ödenmemesi nedeniyle geminin tedbiren teslimini talep etmesi üzerine mahkemece tedbir kararı kabul edilerek geminin yediemin olarak davacıya teslimine karar verilmiş ve tedbir kararı infaz edilerek dava dışı..LTD. ŞTİ’nin zilyetliğinde bulunan geminin adı geçen şirketten alınarak davacıya teslim edilmesi üzerine de geminin sahibi oludğunu iddia eden … Finansal Kiralama A.Ş, el konulan geminin kendisine ait olduğunu, finansal kiralama sözleşmesi ile işletilmek üzere …Ltd. Şti’ne verildiğini belirterek HMK 394 maddesi gereğince 3.şahıs olarak tedbire itiraz ederek tedbirin kaldırılıp geminin teslimini talep etmiştir. mahkemece geminin itiraz edene teslimine ilişkin kararın kaldırılması talebi reddedilerek davacının teminat yatırmasına karar verilmiştir.
Tedbire itiraz edenin sunduğu satın alma sözleşmesi ve 800.000 € (Euro) ‘luk fatura ve gemi sicil kayıtlarından üretim yılı gemi sicilinde 2015 gösterilen ve ABD’de de gemi siciline … ismiyle kayıtlı geminin İtalyadaki üretici firmanın tersanesinde üretilip tedbire itiraz eden … Finansal Kiralama şirketine satıldığı ve adı geçen firma tarafından da 15/04/2015 günlü sözleşme ile teslim tutanağı ile kiracısına teslim edildiği ve onun tarafından işletildiği, zaten geminin de kiracının zilyetliğindeyken tedbir kararı gereğince elinden alınıp yediemine verildiği görülmüştür.
Davacı ise aynı gemiyi 2014 yılında satın alıp yine 2014 tarihli finansal kiralama sözleşmesi ile …ye teslim ettiğini savunmuş ve gemi sicil kaydı, fatura ve finansal kiralama sözleşmesi sunmuş ise de; itiraz eden geminin davacıya hiç teslim edilmediğini aynı geminin onada satıldığını tedbir kararının infazı sırasında öğrendiklerini, yaptıkları araştırma sonucu, davalı şirketin tek sahibi olan …İ ile üretici firmanın benzer muvazaalı işlemler yaptıklarını öğrendiklerini belirtmiştir.
Böylece her iki taraf da geminin maliki olduğuna dair benzer dökümanlar sunmuş iseler de, Gemi, itiraz eden … Finansal Kiralama şirketi zilyetliğindeyken mahkemenin tedbir kararı ile el konulmuştur.
Davacının gemi sicil kaydında üretim yılı 2015 olduğu halde tescilinin 2014 yılında üretiminden önce yapılmış olduğu görünmektedir. Bu bilgilere göre gemi üretilmeden gemi siciline tescil edilmiş ve davacıya, onun tarafından da kiracısına teslim edildiği anlaşılıyor görünüyor ise de fiili durumun böyle olmadığı anlaşılmaktadır.
TTK’nın 958.maddesi gereğince; Türk gemisi olmayan gemilerle, yabancı bir gemi siciline kayıtlı bulunan gemiler Türk gemi siciline tescil olunamaz. 974.maddesine göre de ” gemi sicilinde kayıtlı bulunan kişi geminin maliki sayılır. TTK’nın 959,960,961 ve devamı maddeleri gereğince bitmiş gemiler gemi siciline tescil edilir, yapım halindeki gemilerin tescili ise TTK’nın 986,987 ve 988.maddesi gereğince farklı bir tescile tabidir
Üretiminden sonra geminin fiilen davacının zilyetliğine geçtiğine dair davacı tarafından hiçbir delil sunulmadığı gibi, davacıda olduğu iddia edilen geminin itiraz edenin kiracısına nasıl geçtiğine dair davacı tarafından hiç bir açıklama getirilemediğinden, geminin davacının veya kiracısı davalının zilyetliğine geçtiği kanıtlanamamıştır. Aynı gemi için itiraz edenin de gemi sicili, satış sözleşmesi, fatura ve teslim belgeleri bulunduğu gibi gemi kiracısındayken tedbiren el konduğu icra işlemleri ile sabittir.
TTK’nın 1350.maddesine göre geminin ihtiyaten veya icraen haczi, mülkiyetin intikali de dahil satışın sonuçları geminin bu işlem sırasında bulunduğu ülkenin hukukuna tabidir.
TTK 997. Maddesine göre de Türk gemi siciline kayıtlı olmayan Türk gemileri üzerindeki mülkiyet haklarına Medeni Kanunun taşınırlara ilişkin hükümleri uygulanır. 1001. Maddeye göre de gemi siciline kayıtlı geminin devri için zilyetliğin şart olduğu ifade edilmektedir.
Yine TMK nun 763. Maddesine göre taşınır mülkiyetinin nakli için devri zorunludur. bir taşınırın zilyetliğini iyi niyetle ve malik olmak üzere alan, devredenin mülkiyeti devir yetkisi bulunmasa bile zilyetlik hükümlerine göre kazanmanın mümkün olduğu hallerde o şeyin maliki olur.
TTK ve TMK’nun belirtilen hükümleri gereğince itiraz eden gemiye satışla birlikte zilyet olduğundan gemi sahibidir.
Türk gemi siciline kaytılı olmadığı için mülkiyetin edinilmesi bakımından menkul hükmüne tabi olup, zilyetliğin kendisini geçtiğini kanıtlayamayan davacının Amerikadaki gemi sicil kaydına dayanarak geçerli dökümanlarla ve zilyetlik nedeniyle yasal malik görünen … Finansal şirketinin elinden gemiyi alması hukuken mümkün olmadığı gibi, zilyetliğinde olmayan gemi için finansal kiralama sözleşmesi ve geminin teslim edildiğine dair belge düzenlemiş olması, davacının talebinde bu aşamada haklı görülmesi için yeterli değildir.
Kaldı ki davacı gerçekten satın almış olsa bile gemiyi fiilen teslim almadığından üretici ile olan sözleşmesine dayanarak itiraz edene karşı hak iddia etmesi mümkün değildir.
Öte yandan davacı ile itiraz eden arasında açılmış bir mülkiyetin tespiti davasıda bulunmadığı halde HMK 389. Maddesine aykırı olarak yazılı şekilde tedbir kararı verilmesi yönüyle de karar hatalıdır.
İtiraz edenle davacı arasında gemi ile ilgili bir hukuki ilişki bulunmadığından TTK maddesine göre gemi alacakları için dahi gemilere tedbir konulamayıp seferden alıkonulamadığından davacının davalıya karşı mülkiyete yönelik bir dava açmadan tedbir kararı uygulatması da mümkün değildir.
Açıklanan nedenlerle davacının tasarruf yetkisi verilmesi talebinin reddine ilişkin istinaf talebinin reddi gerekmiş, ayrıca itiraz eden .. Finansal Kiralama A.Ş’nin… isimli gemiye yönelik istinaf talebinin ise kabulüne karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı …nin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince itiraz eden … Finansal Kiralama A.Ş’nin istinaf isteminin kabulüne,
3- İstanbul 11.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 16/06/2017 tarih ve 2016/1107 Esas sayılı ara kararının KALDIRILMASINA,
4-Davacı …nin 6361 Sayılı Kanunun 31/3 maddesi uyarınca davaya konu “bir adet … marka, 2015 model…. kayıt numaralı …. gövde numaralı tekne” üzerinde davacı …lehine tasarruf yetkisi verilmesi talebinin REDDİNE,
5-İhtiyati tedbire itiraz eden .. Finansal Kiralama A.Ş’nin itirazının kısmen kabulüne, ..isimli…marka 2015 model …, … gövde nolu teknenin tüm ekipman ve aksesuarları ile birlikte 900.000,00 TL nakdi veya banka teminat mektubu karşılığında itiraz eden … finansal kiralama A.Ş’ye ihtiyati tedbir yoluyla teslimine,
6-İlk derece mahkemesinin kaldırılan 16/06/2017 günlü ara kararı uyarınca davacı Davacı …tarafından istenen teminat yatırılmış ise de, bu teminatın davacıya iadesine,
8-Davacı …yönünden alınması gerekli 35,90 TL harçtan , peşin alınan 31,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 4,50 TL harcın davacı …den alınarak hazineye irad kaydına,
9-İtiraz eden … Finansal Kiralama A.Ş yönünden talebi halinde istinaf peşin harcının kendisine iadesine,
10-Davacı …tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
11-İtiraz eden … Finansal Kiralama A.Ş tarafından yapılan 85,70 TL istinaf yoluna başvurma harcı ile 30,60 TL posta masrafı olmak üzere toplamda 116,30 TL’nin davacı …den alınarak İtiraz eden Deniz Finansal Kiralama A.Ş’ye verilmesine,
12-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dair; dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu, HMK’nun 362/1-f maddesi uyarınca oy birliğiyle kesin olarak karar verildi. 02/02/2018