Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2017/5248 E. 2020/1583 K. 02.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2017/5248 Esas
KARAR NO: 2020/1583 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL(KAPATILAN) 4.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 09/05/2017
NUMARASI: 2014/134 E. – 2017/69 K.
DAVANIN KONUSU: Faydalı Model Belgesi (Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan )
Faydalı Model Belgesi (Tecavüzün Tespiti İstemli)
KARAR TARİHİ: 02/10/2020
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü :
DAVA: Davacı vekilinin dava dilekçesinde; müvekkilinin 28/12/2010 tarihinde kurabiye makinası buluşunu yaptığını ve ayın yıl içinde de … nolu Faydalı Model Belgesini 10 yıl süreli aldığını, müvekkilinin aynı zamanda … tescil nolu tasarım tescil belgesini de aldığını ve makinenin seri üretimini yapmaya başladığını, bu durumun bilinmesine rağmen davalılar tarafından 2013/02/11 tarihinde … başvuru numarası ve tescil numarası ile sadece adı değiştirilerek Gelişmiş Kurabiye Dökme Makinası adı altında faydalı model belgesi aldığını, mevcut durumun korunması ve davanın etkinliğini temin etmek amacıyla 11/02/2013 tarihli ve … başvuru ve tescil nolu faydalı modelin üçüncü kişilere önlenmesine, müvekkiline ait model ile benzer olduğunun tespitine, davalı markasının faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne karar verilerek sicilden terkinine, davacının faydalı model belgesinden doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunun tespiti, önlenmesi ve ilanına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalılar vekilinin davaya cevap dilekçesinde: dava konusu faydalı modelin müvekkilleri tarafından geliştirildiğini, bulunduğunu ve ilk olarak müvekkili tarafından kullanıldığını, benzerliğin söz konusu olmadığını, … sayılı faydalı modelin kanunda sayılan yeni olma, sanayiye uygulanabilen ve tekniğin bilinen durumunu aşan teknik yenilikler getirdiğini beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI; İstanbul(Kapatılan) 4.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 09/05/2017 tarihli, 2014/134 Esas-2017/69 Karar sayılı kararıyla; “alınan bilirkişi raporları, tüm istemlerde davalının faydalı modelinin yenilik kriterine haiz olduğunu, davacının faydalı modelinin taklidi, benzeri yada aynısı olmadığını, tecavüz teşkil etmediğini belirtmiş olmakla mahkemede de edinilen kanaate göre de davalının faydalı modeli bağımsız ve yeni vasfında olduğu” gerekçesiyle; davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU; Davacı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; yargılama sırasında alınan Patent vekili bilirkişi … ve Makine Mühendisi … tarafından düzenlenen raporda; FM belgesinde yer alan İstem 1-7’den sadece istem 1’in yenilik unsuruna sahip olduğunu, geri kalan 6 istemin yenilik unsuruna sahip olmadığını belirttiklerini, burada yenilik unsuru var denilen istem 1’de müvekkilinin tasarladığı makinenin tek olan haznesinin davalılar tarafından ikiye bölünerek güya yenilik getirmesi olduğunun açıklandığını, bu kabul ile haznenin üçe çıkarıldığı yeni bir tasarımın da kabul edilmesi gerekeceğini, -07/01/2016 tarihli patent vekili …’nın düzenlediği bilirkişi raporunda istemlerden 1-3’ün yenilik unsuru taşıdığını, 4-6’nın ise yenilik unsuru taşımadığını, beyan ettiğini, -18/05/2016 tarihli Avrupa Patent vekili …’ın düzenlediği bilirkişi raporunda istemlerden 1-7 arasının yenilik unsuru taşıdığını, beyan ettiğini, -Aynı mesleğe sahip kişiler arasında bu derece keskin ihtilafın olmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, ilk raporu hazırlayan bilirkişiler arasında patent vekili ve makine mühendisi bilirkişilerin bulunması nedeniyle ilk raporun göz önüne alınması ve raporda sadece hazne kısmında yenilik bulunduğu beyanının dikkate alınmamasını talep ettiklerini, davalının müvekkilinin ürününü taklit ettiğini bundan zarar gördüklerini beyanla, hükmün kaldırılarak yeniden yargılama yapılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili istinaf dilekçesine karşı cevap vermemiştir.
DELİLLER; TPE’ den celp edilen kayıtlardan; 11/02/2013 başvuru tarihli … sayılı faydalı model belgesinin, davalılar … ve … adına kayıtlı olduğu, “Gelişmiş kurabiye dökme makinesi ” buluş başlıklı belgede …’nin “Bu buluş, özellikle gıda sektöründe kullanılmak üzere geliştirilen ve birbirinden farklı muhteviyat veya renklere sahip hamurları birleştirerek kurabiye üretilmesini sağlayan kurabiye dökme makinesi olup, özelliği; kurabiye dökme makinesi (4), yan plaklar (4) arasına yerleştirilmiş merdane takımlarını (5) birbirinden ayırma sacı (3), ayırma sacı (3) yardımı ile oluşan A Odacığı (A) ve B Odacığı (B),A Odacığı (A) ve B Odacığına (B) gönderilen hamuru depolayan/muhafaza eden A Haznesi (1) ve B haznesi (2) içeren dökme ünitesine sahip olmasıdır” şeklinde açıklanmıştır. 28/02/2010 başvuru tarihli … sayılı faydalı model belgesinin, davacı … adına kayıtlı olduğu, “Kurabiye dökme makinesi ” buluş başlıklı belgede …’nin “Buluşumuz; özellikle kuru pasta ve/veya kurabiye üretiminde kullanılan makine ile ilgili olup özelliği; makine elektrik enerjisine bağlı olarak redüktörlü motorla çalışmaktadır. Redüktörlü motorun (9) gücü bir mil (10) yardımı ile merdane çarkına (17) iletilmektedir. Merdane çarkının (17) hareketi hamur basma merdanelerini (16) harekete geçirmektedir. Hamur haznesine (7) konan kurabiye hamuru, hamur basma merdaneleri (16) yardımıyla hamur basma kalıbına (19/20) iletilmektedir. Hamur basma kalıbı (19/20) üzerinde bulunan nozullara ulaşan hamur tepsiye dökülmektedir. Bu şekilde seri olarak el değmeden aynı şekil ve gramajda kurabiye ve/veya kuru pasta imal edilmesine olanak tanıdımaktadır. Sistem;ana gövde (1) tepsi yürütme konveyörü (2) konveyör bandı (3) tepsi aparatı (4), tepsi ayar kolu (5), konveyör çevirme motoru (6), hamur haznesi (7), dökme grubu taşıyıcısı (8) redüktörlü motor (9), tahrik mili (10), simit dökme kalıbı çarkı (11), simit dökme motoru (12), konveyör kaldırma pistonu (13), konveyor manuel kaldırma (14) , merdane yatağı (15), hamur dökme merdanesi (16) merdane çarkı (17), kalıp sürgü yatağı (18), kurabiye dökme kalıbı (19) , simit dökme kalıbı (20), kontrol paneli (21), dokunmatik ekran (22), start düğmesi (23), stop düğmesi (24), simit kalıbı motor ayar düğmesi (25), acil durum düğmesi (26) ve açma kapama şalteri (27) bölümlerinden oluşması ile karakterize edilmektedir” şeklinde açıklanmıştır. TPE’nin 29/09/2015 tarihli yazı cevabından; davacı adına kayıtlı … sayılı Faydalı Model Belgesinin 2013 yılına ait ücretinin süresinde ödenmediğinden geçersiz kılındığı, geçersizlik ilanının Resmi Patent Bülteninde 22/12/2014 tarihinde yayınlandığı, ilan tarihinden itibaren 6 aylık süre içerisinde de mücbir sebep başvurusunda bulunulmadığından, işlemden kaldırıldığı beyan edilmiştir. Mahkemece dosya kapsamında alınan bilirkişiler patent vekili … ve Makine Mühendisi … tarafından düzenlenen 11/05/2015 tarihli raporda, : ” davacıya ait … nolu Faydalı Model Belgesinin İstem 1 de tüm unsurların yazıldığını, korunması istenen teknik özellikleri özlü bir şekilde belirten karakterize edici bölümün 551 Sayılı KHK’ya uygun doğru şekilde ifade edilmediğini, koruma kapsamının tam açık olmadığını, davalıya ait … nolu Faydalı Model Belgesinin ana istemine bakıldığında koruma unsurunun genel yapı itibarıyla dökme ünitesi ile ilgili olduğunu ve y davalıya ait ürünün davacıya ait ürüne tecavüz etmediğinin tespit edildiği” beyan edilmiştir. Mahkemece dosya kapsamında alınan patent vekili bilirkişi …’ tarafından düzenlenen 07/01/2016 tarihli raporda, : “Davalı tarafa ait … no lu Faydalı Model belgesinin 1-3 nolu istemlerinin, Davacı tarafa ait faydalı model ve tasarım belgeleri karşısında yenilik kriterini sağladığı, 4-6 nolu istemlerinin yenilik kriterini muhafaza etmediği” şeklinde görüşünü bildirmiştir.Mahkemece alınan 18/05/2016 tarihli Avrupa Patent vekili … tarafından düzenlenen 3. raporda; ” davalılara ait … nolu faydalı model belgesinin 1. İsteminde tarif edilen yan plaklar(4) arasına yerleştirilmiş merdane takımlarını (5) birbirinden ayıran ayırma sacı (3), Ayırma sacı (3) yardımı ile oluşan A Odacığı (A) ve B odacığı (B), A Odacığı (A) ve B odacığına (B) gönderilen hamuru depolayan/muhafaza eden A haznesi (1) ve B haznesi (2) bulunmadığını, yalnızca bir hamur haznesi bulunduğunu, davacıya ait FM belgesinde olmayan unsurlar (ayırma sacı, A ve B odacıkları, A ve B hamur depolama haznelerinin) teknik unsurlar olduğunu, yalnızca estetik bir özellik olarak düşünülemeyeceğini, önceki belgede olmayan unsurların tekniğin bilinen durumundaki kurabiye dökme makinesini iyileştirme anlamında katkı sağladığını, tüm istemlerinin (1-7 nolu istemler) yeni olduğunu” bildirmiştir.
G E R E K Ç E ; Davacı vekilinin dava dilekçesinde; davalılara ait … başvuru numaralı Faydalı Model belgesinin, müvekkiline ait … nolu Faydalı Model Belgesi karşısında yeni olmadığından hükümsüzlüğünü ve davalı ürününün müvekkilinin FM belgesine tecavüz ettiğinin ve haksız rekabette bulunduğunun tespiti ile önlenmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmiş, davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Davacı vekilinin istinaf başvurusunda; mahkemece alınan raporlar arasında çelişki bulunduğunu bu durumda makine mühendisi ve patent vekili bilirkişilerden alınan ilk raporun dikkate alınmasını ancak raporun istem 1’de tanımlanan hazne kısmının yenilik getirdiğine ilişkin kısmının da dikkate alınmamasını talep ettiği görülmüşse de; mahkemece alınan 11/05/2015 tarihli bilirkişi raporunda usulüne uygun olarak yenilik incelemesi yapılmadığından raporun hükme esas alınamayacağı kanaatine varılmıştır. Hükümsüzlüğü istenen … başvuru numaralı Faydalı Model belgesinin 1 nolu bağımsız istem ile; bağımsız isteme bağlı 6 bağımlı istem (2-7 nolu) içerdiği, bağımsız istemin yeni olması halinde buna bağımlı istemlerin de yenilik unsurunun bulunacağı, ilk derece mahkemesince alınan 18/05/2016 tarihli raporda da isabetli şekilde açıklandığı üzere; davalılara ait FM belgesinin 1. İsteminde tarif edilen yan plaklar(4) arasına yerleştirilmiş merdane takımlarını (5) birbirinden ayıran ayırma sacı (3) , Ayırma sacı (3) yardımı ile oluşan A Odacığı (A) ve B odacığı (B), A Odacığı (A) ve B odacığına (B) gönderilen hamuru depolayan/muhafaza eden A haznesi (1) ve B haznesinin (2) davacıya ait Faydalı Model belgesinde bulunmadığı, yalnızca bir hamur haznesi bulunduğu, davacıya ait FM belgesinde olmayan unsurlar (ayırma sacı, A ve B odacıkları, A ve B hamur depolama haznelerinin) teknik unsurlar olduğu , davacı vekilinin istinaf dilekçesinde ikili haznenin yenilik getirmediğini ileri sürmüşse de, bu özelliğin yalnızca estetik bir özellik olarak düşünülemeyeceği, önceki belgede olmayan bu unsurların, (birbirinden farklı muhteviyat ve farklı renklere sahip hamurları bir araya getirerek iki veya daha fazla renkli kurabiye gibi hamur işlerinin yapılmasını sağlayarak) tekniğin bilinen durumundaki kurabiye dökme makinesini iyileştirme anlamında katkı sağladığı, 1 numaralı bağımlı istemdeki bu unsurların davacı belgesinde bulunmadığı ve davacı belgesinin davalı FM belgesinin yenilik unsurunu ortadan kaldırmadığı, tüm istemlerinin (1-7 nolu istemler) yeni olduğu ve hükümsüzlük koşullarının oluşmadığı, mahkemece davanın reddi kararının yerinde olduğu kanaatine varılmıştır. Davacı patent belgesinin 2013 yılı ücretinin ödenmemesi nedeniyle, yargılama sırasında geçerliliğini yitirdiği, TPE’nin 29/09/2015 tarihli yazı cevabından anlaşılıyorsa da; dava tarihinde geçerli olmakla, Faydalı Model belgesine tecavüz ve haksız rekabet davasının da incelenmesi gerektiği ancak, davalı tarafça … başvuru numaralı Faydalı Model belgesinin koruma kapsamı dışında, davacının belgesine tecavüz eder şekilde üretim ve satış yapıldığına, haksız rekabette bulunulduğuna dair dosya kapsamında delil bulunmadığından, FM belgesine tecavüz ve haksız rekabete ilişkin davanın reddine karar verilmesi de yerinde görülerek, davacı vekilinin istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: 1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davacı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf isteminin ESASTAN REDDİNE, 2-Alınması gereken 54,40 TL harcın, peşin alınan 31,40 TL harçtan mahsubu ile bakiye 23,00 TL eksik harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 4-İstinaf yargılama giderleri olarak; davacı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda iş bu kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere 02/10/2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.