Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2017/5150 E. 2020/1662 K. 12.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2017/5150 Esas
KARAR NO: 2020/1662
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 13/06/2017
NUMARASI: 2015/192 E. – 2017/90 K.
DAVANIN KONUSU: Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğü
KARAR TARİHİ: 12/10/2020
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü :
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, dava konusu endüstriyel tasarım tescil belgesini yargılama safahatı içerisinde üçüncü kişilere devrederek kendisine husumet yöneltilmesini önleme ve davanın etkiliğini zayflatma ihtimali olduğunu, davalı adına TPE nezdinde tescilli olan …, 1,2,3, ve 4 no’lu tasarımların daha önceden kamuya sunulmuş olduğu ve yenilik ile ayı4rt edicilik kriterlerine haiz olmadığını, TPE nezdinde tescilli olan … l,2, 3, ve 4 no’lu tasarımların daha önce müvekkili tarafından davalının başvuru tarihinden önce piyasaya sunulmuş olduğunu, TPE nezdinde 12/07/2012 tarih ve … no’lu Endüstriyel tasarım belgesi ile tescil edildiğini, … nolu tasarımda yer alan sürahi kapağı ile … tescil belgesindeki tasarımın birebir aynı olduğunu, … no lu tasarım tescil belgesinin başvuru sahibinin yetkisibulunduğu … Ltd.Şti aleyhine tasarımdan doğan hakların ihlalinin tespiti, durdurulması ve önlenmesi talepli olarak Bakırköy 2 Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin 2014/194 E.sayılı dosyası ile dava açıldığını,iş bu dava açılmadan önce tasarım sahibinin yetkisi bulunduğu işyerinde Bakırköy 1 FSHH mahkemesinin 2014/70 D.iş sayılı dosyası ile tespit işlemi yaptırıldığını, tespit neticesinde alınan 29/09/2014 tarihli bilirkişi raporunda işyerinde bulunan ürünlerin müvekkiline ait … tescil belgesindeki tasarımla belirgin derecede benzer olduğunun belirtildliğiini, davaya konu tasarımların tescili için tespit tarihi olan 23/09/2014 tarihinden hemen sonra 02/10/2014 tarihinde başvurulduğunu ve haksız eyleme yasal koruma sağlanmaya çalışıldığını bu nedenle kötü niyetli olarak tescil edildiğini , … no’lu tasarım tescil belgesindeki l,2,3 ve 4 nolu tasarımların üçüncü kişilere devrinin önlenmesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, TPE nezdinde tescilli olan … Endüstriyel tasarım tescil belgesindeki 1,2,3 ve 4 nolu tasarımların hükümsüzlüğü ve sicilden terkikine ,masraf ücreti vekaletin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının TPE nezdinde dava konusu tasarım tesciline dair 27/05/2015 tarihinde … itiraz sayılı dilekçesi ile itiraz etmiş olduğunu TPE Yeniden İnceleme ve değerlendirme Kurulu’nun … sayı ve … sayılı YİDK kararı ile 30/07/2015 konulu yazısı ile davacının kurum nezdindeki itirazının red edildiğini, TPE Yeniden inceleme ve değerlendirme kurulunun … Sayı VE … sayılı YİDK kararı 30/07/2015 konulu yazısına itiraz etmeksizin huzurdaki davayı ikame edip,tedbir talebinde bulunulmasının müvekkilinin Anayasa, yasalar ve KHK ler nezdinde hukuki himaye altında olan haklarını kullanmasını engelleme ve mağdur etme kastı olduğunu, Bakırköy 2 FSHH mahkemesinin 2014/194E sayılı dosyasının halen derdest olduğunu, dayanak olarak sunulan delillerin birer suretlerinin müvekkiline tebliğ edilmediğini, TPE Yeniden inceleme ve değerlendirme Kurulu nun … Sayı ve … sayılı YİDK kararı 30/07/2015 konulu yazısına itiraz edilmed6en davanın açılmasının hukuki yarar yokluğu olduğunu, müvekkiline ait … nolu tasarım ile davacıya ait … nolu tasarımların kapak figürleri, su akış yerleri ve kapak iç tasarımlarının farklı olduğu aralarında benzerlik bulunmadığını, müvekkiline ait … nolu tasarı ile davacıya ait … nolu tasarımların kapak, mandal ve gövde ,kulp tasarımları ve bu öğelerin birbiri ile ilişkisinin farklı olduklarını, su akış yeri ve gövdenin formlarının farklı olduklarını, müvekkiline ait … nolu tasarım ile davacıya ait 2012/04826-1 nolu tasarımların form, mandal çalışma şekli ve formu, ağız kısımlarının farklı olduklarını aralarında benzerlik bulunmadığını, müvekkiline ait … nolu tasarım ile davacıya ait … nolu tasarımların mandal yapısı, geometrik formu, ağız kısımları iç bölümdeki formların farklı olduklarını aralarında bir benzerlik bulunmadığını beyanla davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “… bilirkişi heyeti kök ve ek raporu ile davalının, davacının tasarım tescilinden daha sonra 02.10.2014 tarihinde yapmış olduğu başvuru neticesinde sürahi olarak tanımlanan ürünlerin tescil edildiği ancak davalı tasarımlarının sürahi kapağı ögesinin davacı adına daha önce 12.07.2012 başvuru tarihli sürahi kapağı tasarımı ile küçük ayrıntılarda farklılık bulunsa dahi 554 sayılı KHK 7/3 maddesi gereğince; kural olarak farklılıklardan çok ortak özelliklerin değerlendirilmesine ağırlık verilerek ve tasarımcının tasarımı geliştirme açısından sahip olduğu seçenek özgürlüğü dikkate alınarak yapılan incelemede, yeni ve ayırt edici olmadığının tespit edildiği, davalının … nolu çoklu tasarımın 1,3 ve 4 nolu tasarıma konu ürününün kapak öğesinin, davacı tescilli tasarımı ile bilgilenmiş kullanıcı nezdinde benzer olarak algılandığı, gerekçesiyle davanın kısmen kabul, kısmen reddi ile; davalı tarafa ait … tescil numaralı çoklu tasarımlardan 1 – 3 ve 4 nolu tasarımların hükümsüzlüğüne, davaya konu 2 nolu tasarımın hükümsüzlüğü talebinin reddine…” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde; davalı tasarımlarının yeni ve ayırt edici olmayıp, … numaralı tasarımın hükümsüzlüğü talebinin reddine karar verilmesinin yerinde olmadığını, bilirkişi raporunun bu yönü ile yeterli incelemeye dayalı olmadığını, yeni bir heyetten bilirkişi raporun alınmasını talep ettiklerini, Davaya konu tüm tasarımlarda ortak özelliğin ana gövdenin aynı olması olduğunu, açılıp kapanan kısmın farklılaştırılması tasarımları farklılaştırılmadığını, sürahiye monte edilen kısım davalının tüm tasarımlarında aşağı yukarı hemen hemen aynı olduğunu, suyun akış bölümüne bakıldığında müvekkilinde olan özgün dizayn yapının aynısının tasarımda mevcut olduğunun görüldüğünü, yalnızca kenar kısımlara içe dönük eğim verildiğini, fakat verilen bu formun tasarımı ayırt edici kılmadığını, davacıya ait 2014/06858-2 numaralı tasarım yeni ve ayırt edici olmadığını belirterek kararın kısmen redde ilişkin kısmının kaldırılmasını talep etmiştir. Davalı vekili istinaf isteminde özetle; Bakırköy 2.FSHHM’nin 2014/194 Esas sayılı dosyasının bekletici mesele yapılmamasına ilişkin kararın hatalı olduğunu, ilgili davada davacının … tescil numaralı tasarımın hükümsüzlüğünün talep edildiğini, hükümsüzlük kararı verilmesi halinde geriye etkili olacağını ve davacı iş bu davada … numaralı tesciline dayandığından hukuki yarar olmadığının ispatlanacağın, (1), (2) ve (3) nolu tasarımlar davacının dayanak gösterdiği tasarımdan alenen farklıyken bilirkişi raporlarındaki aksi yöndeki tespitlerin hatalı olduğunu, (1) nolu tasarımda her iki sürahi kapağı tasarımı kıyaslandığında kapak, kulp, ağız yapılarıın tamamen farklı iken bu itirazın gereği gibi değerlendirilmediğini, (3) ve (4) numaralı tasarımlar yönünden sunulan tablo, görsel ve delillerin incelenmediğini, her ne kadar mahkemece 2.raporda numuneler üzerinde inceleme yapıldığı belirtilmişse de numunelerin incelenmediğinin açık olduğunu, müvekkilinin tasarımlarının yenilik ve ayır edicilik unsuruna haiz olduğunu, mahkemenin (1), (3), (4) nolu tasarımlar yönünden davanın kabulü kararının kaldırılmasına, (2) nolu tasarıma ilişkin davanın reddine yönelik kararın onanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, davalı adına tescilli … nolu çoklu tasarımlardan 1,2, 3 ve 4 nolu tasarımların hükümsüzlüğü istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Bu karara karşı her iki taraf vekili, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Dava tarihinde yürürlükte olan 554 sayılı KHK 7.maddesine göre; Herhangi bir tasarımın ayırt edici nitelik açısından kıyaslandığı diğer bir tasarımın; Başvuru veya rüçhan tarihinde Türkiye’de veya dünyada herhangi bir yerde piyasaya sunulmuş olması veya Enstitü tarafından tescilli bir tasarım olarak yayınlanmış ve ayırt edici nitelik açısından değerlendirilen tasarımın başvuru veya rüçhan tarihinde henüz koruma süresini doldurmamış olması gerekir. Ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde, birbirleri ile kıyaslanan tasarımların ilke olarak farklılıklarından çok ortak özelliklerinin değerlendirilmesine ağırlık verilir ve tasarımcının tasarımı geliştirme açısından ne kadar seçenek özgürlüğüne sahip olduğu göz önüne alınır. Davalı vekili davacının endüstriyel tasarımın hükümsüzlüğüne yönelik Bakırköy 2.FSHHM 2014/194 Esas sayılı dosyasının bekletici mesele yapılmamasının hatalı olduğunu ileri sürmüş ise de; ilk derece mahkemesince KHK 7/2-a maddesi gerekçe gösterilerek bu yöndeki talebin reddine karar verilmesi yerindedir. Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında; davalıya ait … nolu çoklu tasarımlardan 1, 3 ve 4 nolu tasarımlar yönünden yeni ve ayırt edicilik unsurunun bulunmadığı, … nolu çoklu tasarımlardan 2 nolu tasarımın ise davacı adına tescilli … nolu tasarım ile benzer olarak algılanmadığı mahkemece yaptırılan ve yeterli görülen uzman bilirkişi incelemesi sonucunda tespit edilmiş olmakla, davacı tarafça … nolu tasarım yönünden tarih bilgisi içerir ürün yahut tasarım örneği ibraz edilemediği dikkate alındığında ilk derece mahkemesinin kararınında usul ve esas yönünden hukuka aykırılık bulunmadığından her iki taraf vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince esas yönünden reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi ayrıntılı kararda açıklandığı üzere; 1-6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince, davacı ve davalı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf isteminin ayrı ayrı ESASTAN REDDİNE, 2-Davacının ve davalının istemi reddedildiğinden alınması gereken 54,40’ar TL harçtan, peşin yatırılan 31,40’ar TL’nin mahsubu ile bakiye 23,00’er TL harcın davacıdan ve davalıdan ayrı ayrı alınarak Hazine’ye irad kaydına, 3-İstinaf yargılama giderlerinin taraflar üzerinde bırakılmasına, 4-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti tayinine yer olmadığına, 5-Artan gider avanslarının, karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda iş bu kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere 12/10/2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.