Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2017/5061 E. 2020/1557 K. 02.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2017/5061 Esas
KARAR NO: 2020/1557 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL(KAPATILAN) 3.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 07/02/2017
NUMARASI: 2014/191 E. – 2017/25 K.
DAVANIN KONUSU: Endüstriyel Tasarım ( Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 02/10/2020
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü :
DAVA; Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı şirket adına TPE nezdinde 10/02/2009 tarih ve … sayı ile tescilli “…” isimli çoklu tasarım ile 11/05/2009 tarih ve … sayı ile tescilli “…” isimli tasarımın, ayırt edilemeyecek derecede aynıları veya ayırt edilemeyecek kadar benzerlerinin, başvuru tarihinden yıllar önce, başta davalı yan olmak üzere pek çok yerli ve yabancı firma tarafından kamuya sunulmuş olduğunu, bu nedenle davalı tasarımlarının yenilik ve ayırt edicilik vasıflarına haiz olmadığını iddia ederek, 554 Sayılı KHK’nın 43. maddesinin 1. fıkrasının a bendi uyarınca tamamen hükümsüzlüğünü ve sicilden terkinini talep ve dava etmiştir.
CEVAP; Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin basiretli tacir sıfatı ile AR-GE faaliyetleri ile üretim ve satışını gerçekleştirdiği ürünleri TPE nezdinde tescil ettirmek sureti ile kullanan saygın bir firma olduğunu, müvekkilinin davacı yana ait bulunan … sayılı tasarım tescil belgesi bakımından hükümsüzlük talepli olarak İstanbul 2. FSHHM’nin 2014/122 Esas sayılı dosyası ile dava açmış olduğunu, davalı yanın bunun üzerine müvekkili firma aleyhinde işbu davayı ikame ettiğini, müvekkiline ait bulunan ve davacı yana ait tasarım tescil başvurusundan seneler önce başvurusu gerçekleştirilmiş bir ürünün yenilik vasfını haiz olmadığını iddia eden davacının, müvekkilinden seneler sonra anılan ürünün ayırt edilemeyecek derecede benzerini veya aynısını tasarım tescil başvurusuna konu ettiğini ve hal böyle iken davacı yanın kötü niyetli olduğunun aşikar olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
MAHKEME KARARI; İstanbul(Kapatılan) 3.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 07/02/2017 tarihli 2014/191 Esas 2017/25 Karar sayılı kararıyla; “dosyaya sunulan davalının tasarım tescil başvurusundan daha önceki tarihlerde yayınlandığı belli olan kataloglardaki ürün görselleri ile dava dışı üçüncü şahıs firmaya ait tasarım karşılaştırıldığında, davalının … sayılı tasarımının sap, gövde ve uç olmak üzere üç ana bileşenden oluştuğu, bu bileşenleri meydana getiren ögelerin biçimleri, oranları, yerleşimleri, birbirleri ile ilişkileri değerlendirildiğinde, biçimsel ve yapısal benzerlik bulunduğu, tasarımların ortak özelliklerinin değerlendirilmesinde de sadece farklı renk ve yüzey desenleri gibi ayırt edicilik niteliği taşımayan farklılık bulunduğu, 554 sayılı KHK’nın 6. Maddede belirtilen yenilik özelliğini taşımadığı gibi, 7. Maddesinde belirtilen ayırt edicilik niteliğini de taşımadığı, bu tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim de incelenen ve karşılaştırılan diğer ürün tasarımlarından farklı olmaması sebebiyle benzer algılandığı ” gerekçesiyle; davanın kısmen kabulüne, davalı adına tescilli … sayılı endüstriyel tasarım tescil belgesinin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, ilan talebinin reddine, “Davaya konu … sayılı tasarıma benzer olduğu iddia olunan OHİM nezdinde tescilli … firmasına ait tasarımla karşılaştırıldığında ise, davaya konu tasarımın üst yüzey üzerinde, ancak arka kenar ortasında yer alan hortum bağlantı elemanının üst yüzeyi dairesel bir çizgiye sahipken, karşılaştırılan tasarımdakinin bir kanal içerisinde yer aldığı, ayrıca karşılaştırılan tasarımının üst yüzey üzerinde bulunan butonun kenarda ve iki kademeli olduğu, davalı tasarımının ise bu ögelerin bulunmadığı, tekerleklerinin farklı olduğu, alt görünüşlerde ana yapı konturlarının farklı olduğu, karşılaştırılan tasarımda alt yüzeyin üçgen formunda olduğu, davalı tasarımında ise yarım daire şeklinde olduğu ve tüm bu hususların bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunması sebebiyle, bu tasarımın yenilik ve ayırt edici unsurlarını taşıdığı” gerekçesiyle; Davaya konu 2009/00567 sayılı endüstriyel tasarım tescil belgesinin hükümsüzlük talebinin reddine, karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURULARI; Davacı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; mahkemece bilirkişi raporlarına itirazlarının dikkate alınmadığını, dosyaya sundukları hukuki uzman mütalaasının değerlendirilmediğini, bilirkişi raporları ile uzman mütalaası arasındaki çelişkinin giderilmediğini, mütalaada davalı yana ait … numaralı tasarımın yenilik vasfını haiz olmadığının tespit edildiğini, bilirkişilerin sadece dosya kapsamına sunulan deliller kapsamında değerlendirme yaptıklarını, kamu yararı bulunduğundan bilirkişilerin resen araştırma yapması gerektiğini, seçilen bilirkişi heyetinde sektörden bir bilirkişinin de bulunması gerektiğini, beyanla, davanın kabul edilen kısmının onanmasına, reddedilen kısmının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; esasın elektrik süpürgesi tasarımı üzerindeki çiçek deseni yeni olduğundan elektrik süpürgesinin yeni olduğunu, … numaralı elektrik süpürgesi başlıklı tasarımın üzerinde belirgin ve ön planda olan bir çiçek deseni ihtiva ettiğini, karşılaştırılan ürünlerin desen ihtiva etmediğini, tek renk ürünler olduğunu, bilirkişilerin çiçek desenini “küçük ayrıntı” olarak addetmelerinin kabul edilemeyeceğini, 2009 yılı dikkate alındığında çiçek deseninin bir süpürgede kullanılmasının önemli bir yenilik olduğunu, … firmasının 2015 senesi ve sonrasında bu gibi bir deseni buzdolabına ekleyerek yeni tasarımları arasında gösterdiğini, beyaz eşya ve küçük ev aletlerinde kullanılan renk ve desenlerin o dönemde var olan ürünler göz önüne alındığında ayırt edicilik sağladığını, aksi yöndeki raporun hüküm kurmaya elverişli olmadığını, tasarımın bir bütün olduğunu, … tasarımı yeni olduğundan elektrik süpürgesinin de yeni olduğunu beyanla mahkeme kararının aleyhe olan kısmının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER; TPE’den gelen kayıtlardan, … sayılı ve “…” ürün adlı tasarımın 11/05/2009 tarihinden itibaren, … sayılı “…” ürün adlı endüstriyel tasarımın 10/02/2009 tarihinden itibaren 5’er yıl müddetle davalı adına tescil edildiği ve süresinde yenilendikleri tespit edilmiştir. İlk derece mahkemesince alınan 29/02/2016 tarihli bilirkişi heyet raporunda; dosyaya sunulan dava dışı … şirketinin … sayılı elektrik süpürgesi tasarımının boyut, sap kısmı ve açma/kapama düğmelerinin şekli bakımlarından bir birlerinden farklılık gösterdiği, … firmasına ait OHİM nezdinde tescilli … kod nolu … tasarımının üçgen formunda olduğu, üzerindeki fırçanın içeri-dışarı hareketini sağlayan ve anahtar olan boru kısmı dirseğinin spiral formunda olduğunu, davalının … sayılı tasarımından farklı olduğunu ve bu tasarımın yenilik ve ayırt edicilik vasıflarına haiz olduğunu, ancak davaya konu … sayılı tasarımın sadece çiçek deseninin yenilik unsuru taşıdığını, diğer tasarım unsurlarının yeni olmadığı beyan edilmiştir. İlk derece mahkemesince alınan 05/09/2016 tarihli bilirkişi heyet raporunda; karşılaştırmaya esas alınan belgelerdeki tasarım görselleri ile davaya konu tasarımların görsellerini de rapor içerisine şeklen karşılaştırdıktan sonra, dosyaya sunulan kataloglardaki ürünlerin tasarımlarını meydana getiren biçimleri, oranları, birbirleri ile ilişkileri ve yerleşimleri gibi bütün ögelerinin davaya konu tasarımla aynı biçimsel ve yapısal özelliklerde olduğu, farkın renk ve yüzey desenlerinde bulunduğunu, ancak bunlar küçük ayrıntı olarak algılandığından, ayırt edici nitelik kazandıramadığını, dolayısıyla kataloglardaki daha eski tarihli ürünler ile davaya konu bu tasarımın benzer olarak algılandığını ve yenilik vasfı bulunmadığını, … sayılı tasarım ile OHİM nezdinde tescilli olan tasarım görseli karşılaştırıldığında, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğunu ve farklı algılandıklarını belirterek, dolayısıyla … sayılı tasarımın yeni ve ayırt edici olmadığı, … sayılı tasarımın ise yenilik ve ayırt edicilik taşıdığı yolunda görüş belirttikleri anlaşılmıştır. Davacı vekilinin … sayılı tasarımın yeniliğini giderici delil olarak başka firmaların 2005-2006-2007-2008 tarihli ürün kataloglarını ibraz ettiği, bu katalogların davalı şirketin, dava dışı … şirketinin 31/01/2008 tarihli … nolu tasarım tescil başvurusuna itiraz ederken dilekçesine dayanak yaptığı kataloglar olduğu, TPE’ye yazılan müzekkere cevabında da gönderildiği ve üzerlerindeki tarihte yayınlanarak, kamuya sunulduğu konusunda ihtilaf bulunmadığı anlaşılmıştır. Davacı vekilinin … sayılı tasarımın yeniliğini giderici delil olarak 26/04/2007 başvuru tarihli … numaralı OHIM tasarım tescili ile dava dışı 12/02/2003 başvuru tarihli … numaralı tasarım tescilini gösterdiği anlaşılmıştır.
G E R E K Ç E: Davacı vekilinin, davalı adına tescilli 11/05/2009 başvuru tarihli , … sayılı “…” tasarım tescil belgesi ile, 10/02/2009 başvuru tarihli, … sayılı “…” endüstriyel tasarım tescil belgesinin hükümsüzlüğünü ve hükmün ilanını talep etmiştir. İlk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne 2009/02228 sayılı tasarımın hükümsüzlüğüne, … sayılı tasarımın hükümsüzlüğü talebi ile hükmün ilanı talebinin reddine karar vermiştir. Davacı vekilinin istinaf başvurusunun incelenmesinde; mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda; benzerlikler açıklandıktan sonra, yenilik giderici delil olarak sunulan tescil belgeleri ile, davalıya ait … tescil numaralı “…” tasarımının usulüne uygun olarak karşılaştırıldığı, … numaralı OHIM tasarımında ve davaya konu tasarımda genel yapı üçgen form ise de; üst yüzeyleri ile kenar ve köşe yüzeylerinin birbirinden farklı olduğu, hortum bağlantı elamanının, hükümsüzlüğe dayanak olarak sunulan belgede bir kanal içerisinde görünebilir iken ve üst yüzeyde bir kenarda iki kademeli buton yer alırken, … sayılı tasarım tescil belgesinde hortumun, üst yüzeyi dairesel bir çizgiye sahip dörtgen elemanın içinden çıktığı ayrıca buton elemanının bulunmadığı, alt yüzey ana konturlarının farklı olduğu ,hükümsüzlüğe dayanak olarak sunulan belgede tekerleklerin yüzey içinde kaldığını, tasarım tescil belgesinde alt yüzey dışında kaldığını, dayanak belgede alt yüzeyin üçgen formda, hükümsüzlüğe konu belgede alt görünüşün yarım daire olduğunu, bilgilenmiş kullanıcı nezdinde farklı olarak algılandığını, hükümsüzlüğe dayanak dava dışı … numaralı tasarım tescil belgesinde gövdelerin ana biçiminin yatay dörtgen, hükümsüzlüğü talep edilen tasarımda ise üçgen biçiminde olduğunu, kademeli butonun dayanak bu belgede de bulunduğunu, tekerleklerin ve alt görünüşlerde konturların farklı olduğunu, davalı tasarımının sunulan belgeler karşısında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu ve farklı algılandıklarını beyan etmişlerdir. Davacı tarafça sunulan mütalaada ise sadece benzer yönlerin dikkate alındığı, farklılıkların hiç değerlendirilmediği, yenilik ve ayırt edicilik niteliğinin belirlenmesi yönünden ileri sürülen benzerliklerin,farklılıklar karşısında tasarımların benzer olarak algılanmasını sağlamayacağı, bilirkişi raporunun denetime elverişli olduğu yeterli inceleme içerdiği, bilirkişi heyetine ve rapora yönelik itirazların yerinde olmadığı kanaatiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. Davalı vekilinin istinaf başvurusunun incelenmesinde; hükümsüzlüğüne karar verilen … sayılı tasarım üzerindeki desenin davalı tasarımına yenilik ve ayırt edicilik kattığı, küçük ayrıntı niteliğinde bulunmadığı ileri sürülmüşse de; davalı tasarım tescil belgesindeki tasarım üzerindeki desenin, yenilik giderici delil olarak sunulan tasarımlar karşısında, yeni ve ayırt edici olarak algılanmasını sağlamadığı, piyasada bulunan … tasarımlarının farklı renk ve yüzey desenlerinde olduğu, bilirkişi raporunda da açıklandığı üzere bu farkın, bu sınıftaki üründe küçük ayrıntı olarak algılandığı kanaatiyle, davalı vekilinin istinaf başvurusunun da esastan reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: 1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davacı vekili ile davalı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf istemlerinin ayrı ayrı ESASTAN REDDİNE, 2-Davacı yandan alınması gereken 54,40 TL harcın, peşin alınan 31,40 TL harçtan mahsubu ile bakiye 23,00 TL eksik harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-Davalı yandan alınması gereken 54,40 TL harcın, peşin alınan 31,40 TL harçtan mahsubu ile bakiye 23,00 TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 4-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 5-İstinaf yargılama giderleri olarak; a)Davacı avansından kullanıldığı anlaşılan; 45,50 TL (posta-teb-müz) masrafının 1/2 oranında 22,75 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, b)Davalı avansından kullanıldığı anlaşılan; 34,00 TL (posta-teb-müz) masrafının 1/2 oranında 17,00 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 6-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda iş bu kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere 02/10/2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.