Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2017/4863 Esas
KARAR NO: 2020/1192 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY(KAPATILAN) 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 22/02/2017
NUMARASI: 2013/375 E. – 2017/31 K.
DAVANIN KONUSU: Tazminat (Fikir Ve Sanat Eserleri Sahipliğinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 03/07/2020
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü :
DAVA; Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili adına tescilli … nolu tasarımın birebir aynısının davalılar … Ltd. Şti. ve … Ltd. Şti. Tarafından üretilip diğer davalılar tarafından satışa sunulması nedeniyle tasarım hakkına tecavüzün tespitine, men’ine, 554 sayılı KHK.’nin 52/2-b maddesi uyarınca davalılar yönünden ayrı ayrı 1.000,00 er TL maddi olmak üzere toplam 4.000,00 TL maddi tazminat ve her bir davalı yönünden 2.500,00 er TL ‘den toplam 10.000,00 TL manevi tazminatın haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
ISLAH; davacı vekili 17.12.2015 tarihli ıslah dilekçesi ile davalılardan … ve … yönünden ıslah ederek her bir davalı için 5.000,00 TL maddi tazminat talebinde bulunmuştur.
CEVAP DİLEKÇELERİ; Davalı … davaya karşı cevabında; müvekkilin bu ürünleri faturalı olarak davalı şirketten satın aldığını,, taklit olduğunu bilebilecek durumda olmadığını, kazanç sağlamadığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … davaya karşı cevabında; davacı ürününün yeni ve ayırt edici olmadığı, tasarımların farklı olduğunu, bu ayakkabıları fatura karşılığında davalı şirketlerden satın alındığını ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … Ltd. Şti. ve … Ltd. Şti. vekili davaya karşı cevabında; dava konusu ürününü ilk defa müvekkilinin tasarlayıp piyasaya sunduğunu,, anonim nitelikte olduğunu, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI; Bakırköy 2.FSHHM’nin 22.02.2017 tarihli 2013/375 E. – 2017/31 K. sayılı kararıyla; “Davacı adına tescilli endüstriyel tasarıma davalıların tecavüzün tespitine ve giderilmesine, Bilirkişi raporunda … kodlu davacının … nolu tasarımına tecavüz teşkil eden ayakkabılara el konulmasına ve imhasına, 5.000,00 TL madddi tazminatın 100,00 TL nin …, 300,00 TL nin …’den, tazminatın tamamının … Ltd. Şti ve … Ltd.Şti den müştereken ve müteselsilen tespit tarihi olan 11.02.2013 tarihinden itibaren ticari faizi ile tahsiline ( 1.000,00 TL maddi tazminatın 1.000,00 TL lik kısmının dava tarihinden, 4.000,00 TL lik kısmının ıslah tarihinden itibaren faizi ile birlikte ) 2,000,00 TL manevi tazminatın … Ltd. Ve … Ltd. Şti’den ayrı ayrı , 100,00 TL manevi tazminatın davalı …’ten, 300,00 TL manevi tazminatın …den, tespit tarihi olan 11.02.2013 tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte tahsiline, Kararın özetinin masrafı davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile ulusal yayın yapan gazetelerden birinde ilanına” karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU; Davalılar … Ltd. Şti. ve … San.Ltd. Şti. vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; davacı tescilli tasarımı ile, müvekkilinin üretim ve satışını gerçekleştirdiği spor ayakkabılarının tasarımı arasında benzerlik bulunmadığını, yeniden rapor alınması taleplerinin kabul edilmediğini, alınan 11 sayfalık bilirkişi raporunun 9 sayfasında iddia ve savunmaların özetlenip, bir sayfada görsellere yer verildiğini sadece son sayfada değerlendirme yapılarak somut gerekçelerinin açıklanmadığını, – Spor ayakkabılarının doğası, niteliği ve kapladığı alan gereği ürünler arasında çok fazla farklılık bulunmadığını, piyasaya sunulmuş spor ayakkabıları incelendiğinde de tüketicilerin konforunun ön planda tutulduğunu, bu konforun sağlanması amacı ile benzer ürünlerin kullanıldığını, piyasaya sunulmuş neredeyse her spor ayakkabısının boğaz kısmında şeritler bulunduğunu, ürünleri birbirinden farklı kılanın markası olduğunu, -müvekkilinin spor ayakkabılarını davacının tescil tarihinden daya önce piyasaya sürdüğünü, davacının tescil sahibi olmasının üstün hak sahibi olduğu anlamına gelmeyeceğini, -TPE’nin tasarım tescil başvuruları üzerine detaylı inceleme yapmadığını, itiraz edilmemesi halendi başvuruyu kesinleştirdiğini, mahkemenin itirazlarını dikkate almadığını, tasarımın yeni ve ayırt edici olup olmadığını incelemediğini, -tazminat hesabı için alınan bilirkişi raporlarının hatalı olduğunu, 17/02/2015 tarihli bilirkişi raporunun sonuç kısmında; davacı şirketin 2013 yılı net kar tutarının, 2012 yılı net kar tutarına göre 194.456,83 TL düşüş gösterdiğini ve davalıların davacı tasarımı ile iltibas yaratır ürün satmasının büyük etkisi olabileceği kanaati açıklanmışsa da objektif gerekçe beyan edilmediğini, 06/06/2016 tarihli raporda faturaların toplam tutarı üzerinden %10 kar elde edilebileceği kanaati açıklanmışsa da, varsayıma dayalı net kar hesabının gerçekle bağdaşmadığını, -davacının 554 Sayılı KHK 52/2-b seçeneğine göre tazminatın belirlenmesini talep ettiğini, 30/09/2016 tarihli bilirkişi raporunda faaliyet karı üzerinden hesaplama yapıldığını, 2 yıllık net karın %20’si üzerinden bir hesaplamanın mümkün olmadığını, müvekkilinin savunmalarının dikkate alınmadan bu raporlara göre karar verildiğini, -kararın 3 numaralı bendinde, kendilerini vekil ile temsil ettirmiş her bir davalı lehine 500,00 TL vekalet ücretine hükmedilmişse de, müvekkili şirketler yönünden ayrı ayrı 10.000 TL’ya davanın ıslah edildiğini, mahkemenin 5.000 TL maddi tazminata hükmettiğini, 5.000 TL manevi tazminat istenmişken 2.000 TL’ya hükmedildiğini, vekalet ücreti hesabının hatalı olduğunu beyanla mahkeme kararının kaldırılarak , duruşmalı olarak davanın tekrar görülmesi aksi kanaat halinde mahkemesine gönderilmesini talep etmiştir.Davacı vekilinin istinafa cevap dilekçesinde; davalılara ait taklit ürünün müvekkilinin tescilli tasarımı ile ayırt edilemeyecek derecede benzer olduğunun bilirkişi raporları ile sabit olduğunu, davalılar vekilinin bu yöndeki bilirkişi raporuna süresinde itiraz etmediğini, -tasarımın kendilerine ait olduğu iddiasının gerçeği yansıtmadığını, -mahkemece verilen kesin sürelere rağmen ısrarla defterlerini sunmayan davalı tarafın alınan raporun gerçeği yansıtmadığı iddiasının samimi olmadığını, davalı …nın 2013 yılı defterleri ve bir kısım faturalar sunduğunu, 2012 yılı defterlerini sunmadığını, davalı … ayakkabının hiç defter sunmadığını, kötüniyetli olduklarını beyanla istinaf başvurusunun reddini talep etmiştir.
DELİLLER; Bakırköy 5. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2013/18 D.İş sayılı tespit dosyası incelenmesinde; davalı …’nin satış mağazasında “… KODLU …” markalı spor ayakkabısının tasarımını davacı adına ” …” markalı ürün ile karşılaştırıldığında tüketici nezdinde iltibasa sebebiyet verecek derecede benzerlik bulunduğu tespit edilmiş, … Ltd Şti ve … Ltd. Şti tarafından tasarımın ilk olarak kendileri tarafından tasarlandığı gerekçesiyle itiraz ettiği görülmüştür. İlk derece mahkemesince alınan 12/11/2014 tarihli tasarım uzmanı bilirkişi raporunda; incelenen tasarımların spor ayakkabılarına ait olduğu, tasarımların kitle üzerinde dikişler yardımı ile oluşturulan farklı geometri, sayı, biçim ve oranlarda yüzeyler ile farklılaşmakta ve benzer ürünler karşısında ayırt edici nitelik kazanmakta olduğunu, benzerlik ve ayırt edicilik nitelik yönünden yapılan değerlendirme sonucu tasarımların kitlelerin aynı sayı, geometri ve oranda yüzeylerden oluştuğunu, karşılaştırılan tasarımlara önemli ayırt edicilik kazandıran özelliğin ayakkabıların boğazında bulunan ince renkli şerit olduğu, dava konusu her iki tasarımda da ana kütle üzerinde aynı bölgede benzer karakter ve yerleşimde çizgilerin mevcut olduğu, ürünlere ait marka ve model bilgileri de benzer yazı karakterleri ile yazılmış olup, yüzeyler üzerinde aynı yerleştirme sahip olduğu, bu nedenle davalı tarafa ait ürünlerin birbirleri üzerinde iltibas yaratacak kadar benzer oldukları belirtilmiştir. İlk derece mahkemesince alınan 12/11/2014 tarihli tazminat bilirkişi raporunda; … Ltd. Şti ve … Ltd. Şti üzerinde yapılan incelemede; … San. Tic. Ltd. Şti inin ayakkabı üretimi ile diğer davalı … Ltd. Şti’nin ayakkabı pazarlaması işi ile faaliyet gösterdikleri, davalı … Ltd. Şti’nin 2012-2013 yılları ticari defter ve belgelerinde davaya konu dönemde dava konusu ” …” ibareli ayakkabılardan, 2012/10-11-12. Aylarda 860 adet, 2013 yılında 9905 adet sattığı, satışlarından 1.432.28 TL faaliyet kârı elde etmiş olabileceği, davalı … San. Tic. Ltd. Şti davaya konu dönemde davaya konu ” …” ayakkabı satışlardan 11.709.07 TL faaliyet kârı elde etmiş olabileceğinin hesaplandığı belirtilmiştir.
G E R E K Ç E : Tasarıma tecavüzün tespiti, durdurulması ve tazminat talepli davada ilk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, davalılar … Ltd. Şti. ve … San.Ltd. Şti. vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. İstinaf başvurusunda bulunan davalılar vekilinin dilekçesinde; müvekkiline ait spor ayakkabıları ile davacının tescilli tasarımı arasında benzerlik bulunmadığını, rapora itirazlarının dikkate alınmadığını ve yeniden rapor alınması taleplerinin de kabul edilmediğini ileri sürmüştür. Dosyanın incelenmesinde; tasarım uzmanı bilirkişinin 12/11/2014 tarihli raporunun davalılar vekiline, 10/03/2015 tarihinde tebliğ edildiği, tebligata HMK 281. Madde gereğince meşruhat yazıldığı, süresinde itiraz etmedikleri, 09/11/2015 tarihli dilekçe ile süresinden sonra itiraz ettikleri, bu durumda bilirkişi raporunu benimsemiş kabul edilecekleri, kaldı ki tespit raporu ve ilk derece mahkemesince alınan bilirkişi raporunun aynı doğrultuda, denetime elverişli olduğu, tasarımların bilgilenmiş kullanıcı nezdinde benzer olarak algılanacağı kanaatine varılmıştır. Davacı tasarımının yeni ve ayırt edici olmadığına yönelik istinaf talebi, davacının tasarımının tescilli olması ve tecavüz davasında ileri sürülemeyeceğinden incelenmemiştir. Davacı vekili dava dilekçesinde; 554 Sayılı KHK 52/2-b maddesine göre, “davalının tasarımı kullanması suretiyle elde ettiği kazanca göre” maddi tazminat hesabı yapılmasını talep etmiştir. İlk derece mahkemesince alınan 12/11/2014 tarihli tazminat bilirkişi raporunda, davalılardan … Ltd. Şti’nin 2012-2013 yılları ticari defter ve belgelerinin incelendiği, davaya konu dönemde dava konusu ” …” ibareli ayakkabılardan, 2012/10-11-12. Aylarda 860 adet, 2013 yılında 9905 adet sattığı, satışlarından 1.432.28 TL faaliyet kârı elde etmiş olabileceği, davalı … San. Tic. Ltd. Şti davaya konu dönemde davaya konu ” …” ayakkabı satışlardan 11.709.07 TL faaliyet kârı elde etmiş olabileceğinin hesaplandığı mahkemenin ıslah ile arttırılan 5.000 TL tazminata hükmettiği, tazminat hesabında bir usulsuzlük bulunmadığı ancak ilk derece mahkemesince 5.000 TL maddi tazminata karar verilerek, davalı şirketlerden müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmişse de; davalı … Ltd. Şti’nin sorumluluğunun 1.432.28 TL ile sınırlı tutulması gerektiği kanaatine varılarak , davalı … San.Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun reddine, davalı … Ltd. Şti’nin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına , davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmiş, tarafların kazanılmış hakları saklı tutularak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. Davalılar vekilinin, hükmün 3. Bendinde düzenlenen vekalet ücretinin hatalı olduğuna yönelik istinaf başvurusunun incelenmesinde, davacı vekilinin maddi tazminat bedelini 5.000 TL’ya arttırdığı , reddedilen kısım bulunmadığı, her bir davalı yönünden 2.500 TL manevi tazminat talebinin 2.000 TL’lık kısmının kabul edildiği, 500 TL’lık kısmının reddedildiği bu durumda hükmedilen 500 TL vekalet ücretinin yerinde olduğu kanaatiyle davalılar vekilinin vekalet ücretine yönelik istinaf başvurusu yerinde görülmemiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: 1-Davalı … San.Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan REDDİNE, 2- Davalı … Ltd. Şti’nin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince KISMEN KABULÜNE, 3-Bakırköy 2.FSHHM’nin 22.02.2017 tarihli 2013/375 E. – 2017/31 K. sayılı kararının, istinaf başvurusunda bulunan davalılar yönünden KALDIRILMASINA, 4-Davacı adına tescilli endüstriyel tasarıma davalıların tecavüzünün tespitine ve giderilmesine, -Bilirkişi raporunda tespit edilen … kodlu, davacının … nolu tasarımına tecavüz teşkil eden ayakkabılara el konulmasına ve imhasına, -5.000,00 TL madddi tazminatın , davalı … Ltd. Şti’nin sorumluluğu 1.432.28 TL ile sınırlı, davalı … Ltd. Şti tamamından sorumlu olmak üzere davalılardan müştereken ve müteselsilen tespit tarihi olan 11.02.2013 tarihinden itibaren ticari faizi ile tahsiline ( 1.000,00 TL maddi tazminatın 1.000,00 TL lik kısmının dava tarihinden, 4.000,00 TL lik kısmının ıslah tarihinden itibaren faizi ile birlikte ) -2,000,00 TL manevi tazminatın … Ltd. Ve … Ltd. Şti’den ayrı ayrı , tespit tarihi olan 11.02.2013 tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine, -Kararın özetinin masrafı davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile ulusal yayın yapan gazetelerden birinde ilanına, -Alınması gerekli 478,17 TL harçtan, peşin yatırılan 375,72 TL harçtan mahsubu ile bakiye 102,45 TL ‘nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, -Davacı taraf kendisini kendisi vekil ile temsil ettirdiğinden, AAÜT uyarınca tecavüzün tespitine ilişkin 4.910 TL davalılardan müştereken ve müteselsilen, maddi tazminata ilişkin 4.910,00 TL ( davalı … Ltd. Şti 1.234,38 TL’lık kısımdan sorumlu olacak şekilde) … Ltd Şti tamamından müştereken ve müteselsilen, manevi tazminata ilişkin 2.000,00 TL … ve … Ltd. Şti tamamından müştereken ve müteselsilen sorumlu olacak şekilde vekalet ücretinin tahsili ile davacıya verilmesine, -Davalılardan … Ltd. Şti, … Ltd ŞTi kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, AAÜT uyarınca her bir davalı için ayrı ayrı 500,00 TL’nin davacıdan tahsili ile davalılara verilmesine, -Davacı tarafça yapılan 375,72 TL ilk masraf ( ıslah harcı dahil) 46 tebligat 412,00 TL, 6 müzekkere 48,00 TL, bilirkişi ücreti 1.450,00 TL olmak üzere toplam 2285,72 TL yargılama giderinin kabul ve red oranında 1.523,00 TL’nin ( … Ltd Şti 746,71 TL’dan sorumlu olacak şekilde) müştereken ve müteselsilen tahsiline, 5-Karar kesinleştiğinde harcanmayan avansın taraflara tebliğine, 5-İstinaf yargılaması yönünden; -Davalı … San.Ltd. Şti. vekilinin istinaf talebi reddedildiğinden alınması gereken 478,17 TL harçtan peşin yatırılan 31,40 TL harcın mahsubu ile eksik yatırılan 446,77 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına, -Davalı … Ltd. Şti. vekilinin istinaf talebi kabul edildiğinden, istinaf peşin harcının talep halinde iadesine, -İstinaf yargılaması sırasında davalı … Ltd. Şti. tarafından yapılan 85,70 TL istinaf yoluna başvurma harcının davacıdan alınarak, … Ltd. Şti.’ye davalıya verilmesine, -İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 6-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda iş bu kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere 03/07/2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.