Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2017/4458 Esas
KARAR NO : 2020/750 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 11/04/2017
NUMARASI : 2014/1866 E. – 2017/429 K.
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 20/03/2020
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü :Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı ile müvekkili firmanın 22.05.2014 tarihli sözleşme ile … şantiyesine 760m³ beton temini konusunda anlaştıklarını,22 Mayıs 2014 tarihinde davalı … Kızıltoprak şubesinin … çek nolu 20 Haziran 2014 vadeli 20.000 TL bedelli ve aynı bankanın … çek nolu 20 Ağustos 2014 vadeli 70.000 TL bedelli çeklerin verildiğini, müvekkili şirkete faturası gönderilmeyen takriben 13.700 TL lik beton sevkiyatı yapıldığını, başka beton gönderilmediğini, müvekkilinin kandırıldığını anladığını, çeklerin bedelsiz kaldığını beyanla, her iki çek hakkında tedbir kararı verilmesini, müvekkilinin davalıya borcunun bulunmadığının hükme bağlanmasını, çeklerin bedelsiz kaldığının tespiti ve iadesine karar verilmesini talep etmiştir. Asıl davanın davalısı ….Ltd şirketinin ticaret sicilde kayıtlı adresine Tebligat Kanunu 35.maddesine göre tebligat yapıldığı, ancak cevap verilmediği görülmediği görülmüştür. Davacı vekilinin birleşen davada dava dilekçesinde; asıl davadaki beyanlarını tekrar ettikleri, çeklerin iyiniyetli 3.şahıs yaratılmak üzere muvazaalı olarak davalıya verildiğini, davalının ticareti terkettiğini, davaya konu çekin karşılığı olarak düzenlendiği iddia edelin faturaların muvazaalı olduğunu, beyanla İstanbul Anadolu ….İcra Müdürlüğünün … E.sayılı takibin durdurulması ve icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesi konusunda tedbir kararı verilmesi ve borçlu olmadıklarının tespitine karar verilmesini talep etmiştir. Birleşen davanın davalısı …. San. Ve Tic vekili cevap dilekçesinde; müvekkili şirket tarafından İstanbul Anadolu …. İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyası ile 20/08/2014 keşide tarihli 70.000,00 TL bedelli çekin tahsili amacı ile borçlular …. San. Ve Tic. Ltd. Şti ve … San. Ve Tic. Ltd. Şti. Aleyhine kambiyo takibi başlatıldığını, borçlulardan çek keşidecisi …. Ltd. Şti tarafından verilen ödemen men kararı nedeni ile takibin durduğunu, müvekkili şirketin … San. Ve Tic. Ltd. Şti. Nden faturalara istinaden 72.853,17 TL alacağı bulunduğunu, davalının bu borcunu mahsuben davacı … Tic. Ltd. Şti nin keşidecisi olduğu … Kızıltoprak Şubesine ait 20/08/2014 keşide tarihli ve 70.000,00 TL bedelli çekin ciro ederek müvekkili şirkete verildiğini, bu bedelin müvekkili şirketin ticari defterlerinde de alacak olarak gözüktüğünü, müvekkili şirketin davalı …. San. ve Tic. Ltd. Şti den ayrıca cari hesap alacaklarının bulunduğunu, fatura karşılığı yapılan iş bedelinin gerçeği yansıttığını, … plakalı araçların hasardan dolayı yedek parça ve işçilik ücretlerinin gerçeğe uygun olarak fatura edildiğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.İstanbul Anadolu 4.Asliye Ticaret Mahkemesinin 11.04.2017 tarihli 2014/1866 E. – 2017/429 K.sayılı kararıyla; “Davalı …’ ye yönelik talebin incelenmesinde; davacının, 13.700 TL’ lık edimin yerine getirildiğini beyanla 20.000 TL’ lık çek yönünden 6.300 TL’ lık borçlu olmadığının tespitini talep ettiği, davalının, dosyaya sunulan sözleşme gereğince yükümlülüklerini yerine getirmediğini beyan ettiği görülmüşse de, davaya konu çekin dosyaya sunulmamış olması, bu haliyle davacının meşru hamil olduğunun dahi ispata muhtaç olduğu, ilgili çekin sözleşme nedeniyle peşinen verildiği beyan edilmişse de, çekin, sözleşme nedeniyle verilip verilmediğinin belirlenemediği, senetle ispat sınırında bu hususların ispatlanamamış olduğu” gerekçesiyle davalı … aleyhine açılan davanın, ispatlanamadığından reddine karar verilmiştir. Birleşen davada ; “davalının, çeki iktisabında kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğunun ispatlanamadığı, kaldı ki, asıl borç ilişkisine dayalı borçlu olmadığının tespiti talebinin de ispatlanamadığı” gerekçesiyle birleşen davanın reddine, ihtiyati tedbir kararının infaz edilmiş ve alacağın geç alınmış olması sebebiyle %20 oranında hesap edilen 14.000 TL zararın davacıdan alınarak davalı …. SAN. VE TİC. LTD.ŞTİ. ye verilmesine, karar verilmiştir. Davacı vekilinin asıl dava ve birleşen davaya yönünden süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; mahkemenin, asıl davada çekin sözleşme nedeniyle verilip verilmediğinden hareketle davanın ispatlanamadığından reddine karar verdiğini, oysa dosyada mübrez iki bilirkişi raporunun da tereddüte yer bırakmadığını, 22.05.2014 tarihli “hazır beton ve inşaat malzemeleri sözleşmesi” çerçevesinde 2 adet çekin keşide edildiği, ve davalı “…”şirketine teslim edildiği, bu hususun müvekkili şirketin yasal defterlerine de işlendiğinin bilirkişi raporlarında da tespit edildiğini, mahkemenin raporlardaki tespitler ortada iken hataya düştüğünü, -birleşen davada da 15.05.2014 tarihli ve 25.05.2014 tarihli 2 faturanın gerçeğe aykırı düzenlendiği ve davalının cevap dilekçesinde delil olarak belirttiği Sigorta Hasar dosyalarının sunulmadığı beyan edildiği, iş makinalarına yönelik tamir bedellerini içeren bu faturaların gerçeğe uygunluk konusunda teknik bilirkişi raporu alınması gerektiğini, oysa mali müşavir bilirkişiye defter incelettirildiğini, … Sigortanın 04.04.2017 tarihli yazı cevabında; … nolu hasar dosyasında 1.200 TL ve … nolu hasar dosyasında 4.897 TL ödemeyi davanın tarafı olmayan sigortalı …..AŞ ye yaptığını bildirdiğini, ödemelerin fatura bedellerinden düşük olduğunu, tanınmayan üçüncü bir şirkete yapıldığını, yetersiz rapor ile karar verildiğini beyanla mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir. Dosya kapsamında alınan 29.04.2016 tarihli 1.raporda mali müşavir bilirkişinin davacı ticari defterler ile birleşen davanın davalısı …Ltd şirketinin ticari defterlerini incelediği, davacı defterlerinde asıl davaya konu 2 adet çekin keşide edilerek davalı … şirketine verilerek defterlerine işlendiği, davalının satış faturasının kayıtlı olmadığı, dava dilekçesinde 13.700 TL tutarında hazır betonun teslim edildiği kabul edilmekle davacının 76.300 TL alacaklı olduğunun tespit edildiği, davalı … şirketinin defter kayıtlarında asıl davanın davalısı … şirketinin cari hesabında 15.05.2014 tarihli 40.562,50 TL ve 23.05.2014 tarihli 32.290,67 TL bedelli 2 adet faturanın kayıtlı olduğu, … şirketi tarafından ciro edilen 20.08.2014 vadeli … çek numaralı 70.000 TL bedelli çekin davalı … şirketinin defterlerine işlenmediğini, davalı tarafça sunulan faturalarda araç plakası belirtilen tutarlar ile fatura ekinde sunulan belgelerdeki tutarların karşılaştırılması sonucu arada ilk fatura için 24.707,94 TL ikinci fatura için 3.742,31 TL fark bulunduğunu, beyan ettiği görülmüştür. İlk derece mahkemesince alınan 21.10.2016 tarihli ikinci bilirkişi raporunda; davacı ile davalılardan … arasında imzalanan sözleşme ile ticari ilişkinin kurulduğu, davalının edimini yerine getirmediğinin sabit olduğu, bu şekilde 90.000 TL lik çekin 76.300 TL kısmının bedelsiz kaldığı, diğer davalı ….çeki defterlerine kaydetmeden elinde bulundurduğu ve ibraz ettiği faturalar ile teknik formların birebir örtüşmediği, bunun dışında çeki kötüniyetle iktisap ettiği veya iktisapta ağır kusuru bulunduğuna dair başkaca somut bir bulgunun bulunmadığı beyan edilmiştir. Davacı tanığı … beyanında; “ben … genel müdürüyüm, bu anlaşmayı … ben yaptım, … daha önceden bildiğim bir firmadır, isim değiştirmiştir, önceki ismi ..’dur o firmada çalışan elemanları tanıdığım için böyle bir bağlantı yaptım, çekleri çok acil benden … Firma yetkilisi … bey aldı, bir gün bir beton getirdi ondan sonra da kayboldular, sonra … Beye ulaştığımda, ekonomik olarak sıkıntıda olduğunu söyledi, Kolvi Beton bizim gibi piyasadan 3 milyon TL lik daha çek almıştır, bunu bir duyum olarak öğrendim, iş yerini kapattılar, çek … otomotive ciro edilmiş duyumlarıma göre … Oto. Kapanmış, aldıkları çekleri hep kapanmış firmalara ciro etmiştir ve herkes böyle davalarla uğraşmaktadır” demiştir. Davacı şirket ile asıl davanın davalısı …. şirketi arasında 22.05.2014 tarihli Hazır Beton ve İnşaat Malzemeleri Sözleşmesi imzalandığı, sözleşmenin 6.maddesinde; “ödemeler, beton dökümünden önce 30 90 vadelerde çek olarak alınır, peşin satışlarda sipariş edilen betonun bedeli alınmadan sevkiyat yapılmaz.” hükmü düzenlenmiştir.Sözleşmenin 5.1.maddesinde; “beton siparişi vermeye yetkili kişi şantiye proje müdürü, şirket yetkili temsilcisi veya beton sorumlusudur. Sipariş yazılı olarak verilir.” hükmü düzenlenmiştir. Birleşen davaya konu İstanbul Anadolu ….İcra Müdürlüğünün …. E.sayılı icra dosyasının ilk derece mahkemesi tarafından celp edilerek incelenmediği, asıl ve birleşen davaya konu çek örneklerinin dosya içerisinde bulunmadığı görülmüştür. Davacı vekilinin asıl ve birleşen dava yönünden istinaf başvurusunda bulunmasına rağmen bir adet istinaf başvuru ve maktu harç yatırdığı görülmüştür.
G E R E K Ç E :Çekin bedelsizliği iddiasına dayalı menfi tespit davalarında uyuşmazlık; asıl davada çeklerin bedelsiz kalıp kalmadığı, birleşen davada ise davalı hamilin çekleri kötü niyetle iktisap edip etmediğinden kaynaklanmıştır.Davacı tarafça çek asıllarının veya örneklerinin sunulmadığı, mahkemece çek örneklerinin bankadan celp edilerek incelenmediği görülmüştür.Davacı vekilinin istinaf dilekçesinde bilirkişi raporlarıyla davanın ispat edildiği ileri sürülmüş ve ispat yönünden davacı tarafça, davacı ile asıl davanın davalısı … şirketi tarafından imzalanan 22/05/2014 tarihli “Hazır Beton ve İnşaat Malzemeleri” sözleşmesi ibraz edilmişse de; davalı tarafça davaya cevap verilmemiş, dava inkar edilmiştir. Bu durumda sözleşmenin davalıya meşruhatlı davetiye ile tebliği ile varsa imzaya, sözleşmeye ve davaya konu çeklerin sözleşme kapsamında verildiğine dair davacı iddialarına karşı itirazlarını bildirmek üzere kesin süre verilmesi, kesin süre içerisinde beyanda bulunulmaması halinde, sözleşme ilişkisi çerçevesinde uyuşmazlığın çözümlenmesi gerektiği kanaatine varılmıştır. Ayrıca davacı tarafça, davalının 760 m³ beton temin edeceği ancak takriben 13.700 TL bedelli beton sevkıyatının yapıldığı ileri sürülmüşse de teslim edilmeyen beton bedelinin de ispatı gerektiği kanaatine varılmıştır.İlk derece mahkemesince yukarıda açıklandığı üzere, davalı … Şirketine isticvap davetiyesi çıkarılması, sözleşme ilişkisinin ve çeklerin bu ilişki kapsamında verildiğinin ispatı halinde de teslim edilmeyen beton miktarı yönünden , davacı tarafça başka firmadan alınan betona ilişkin dava dilekçesi ekinde sunduğu “İ… ” firmasına ait faturalar ve ticari defterlerdeki kayıtların bir inşaat mühendisi ile mali müşavir bilirkişi aracılığıyla incelenerek, davaya konu çeklerin bedelsiz kalıp kalmadığı tespit edilerek hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verildiği kanaatine varılmakla, davacı vekilinin asıl davaya yönelik istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının 6100 Sayılı HMK 353/1-a-6 maddesi gereğince kaldırılmasına, dosyanın dairemizin kararında işaret edilen hususlarda yargılamaya devam edilerek karar verilmek üzere mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.Birleşen dava yönünden yapılan incelemede; mahkemenin kabulüne göre davacı vekilinin sigorta dosyaları getirtilerek teknik bilirkişiden rapor alınması talebi yerinde değilse de, birleşen davanın davalısı şirketin yetkili hamil olup olmadığının tespiti yönünden çek asıllarının/örneklerinin bankadan celp edilmediği gibi, birleşen davanın davalısı tarafından yapılan İstanbul Anadolu …İcra Müdürlüğünün … E.sayılı icra dosyasınında celp edilmediği, eksik inceleme ile karar verildiği anlaşılmakla, davacı vekilinin istinaf talebinin kabulüne, mahkeme kararının 6100 Sayılı HMK 353/1-a-6 maddesi gereğince kaldırılmasına, dosyanın dairemizin kararında işaret edilen hususlarda yargılamaya devam edilerek karar verilmek üzere mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle:1-Davacı vekilinin asıl ve birleşen davaya yönelik istinaf istemlerinin kabulü ile, 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince, İstanbul Anadolu 4.Asliye Ticaret Mahkemesinin 11.04.2017 tarihli 2014/1866 E. – 2017/429 K.sayılı kararının KALDIRILMASINA,2-Dairemizin kararında işaret edildiği şekilde yargılamaya devam olunmak üzere dosyanın, karar veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-İstinaf talebi kabul edildiğinden, istinaf peşin harcının talebi halinde davacı tarafa iadesine,4-İstinaf yargılama giderleri olarak; davacı tarafça yapılan 85,70 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı ile 101,00 TL (posta-teb-müz) masrafı olmak üzere toplam 186,70 TL’nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, 5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 20/03/2020 tarihinde HMK’nın 353/1-a-6 maddesi uyarınca oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.