Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2017/3768 E. 2020/65 K. 17.01.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2017/3768 Esas
KARAR NO : 2020/65 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 09/03/2017
NUMARASI : 2015/235 E., 2017/51 K.
DAVANIN KONUSU: Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli)
KARAR TARİHİ: 17/01/2020
İstinaf incelemesi üzerine Dairemize gelen dosya incelendi;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İLK DERECE MAHKEMESİNE AÇILAN DAVADA A-)Açılan dava ve iddia : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davalıya ait olan www….r.com adlı internet sayfasında müvekkiline ait 28.09.2015 tarihinde çekmiş olduğu iki ayrı fotoğrafın izni olmaksızın yayınlandığını, fotoğrafların eser niteliğinde olduğunu, davalının müvekkilinin FSEK’ ten kaynaklanan bir çok hakkını ihlal ettiğini, fotoğrafların ticari amaçla kullanıldığını, iki ayrı haber içeriğinde kanuna uygun yazılı izin almadan yayınlanması nedeniyle eserin rayiç bedelinin tespiti ile artttırılmak üzere fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 5846 sayılı FSEK md. 68 uyarınca rayiç bedelin 3 katından az olmamak koşuluyla şimdilik 1.000 TL’ nin, 09.02.2017 tarihli dilekçesinde de 1.000 TL alacak miktarını 3.000 TL olarak ıslah ettiğini beyan ederek dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini,talep ve dava etmiştir
B-) Cevap ve Karşı Talepler : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, müvekkilinin sahibi olduğu internet sayfasının ulasal alanda ve uluslararası alanda havacılık sektöründe yayın yapan internet gazetesi olduğunu, havacılıkta yaşanmış güncel olayları kamuoyunun bilgisine sunan ve eleştiren, havacılık olayları dışında hiçbir haber yapmayan bir gazetede olduğunu, davacının söz konusu fotoğrafları hobi olarak yaptığı faaliyet çerçevesinde çektiğini, hiçbi ticari amaç gütmeden kamuoyunun bilgisine sunduğunu, bu haldeki bir fotoğrafın havacılık alanında yayın yapan bir internet gazetesinin haber amaçlı bu fotoğrafı yayınlamasından ve maddi değeri olmayan bir fotoğraftan bedel istenilmesinin hakkın kötüye kullanılması olduğunu, davacının daha önce başka fotoğraflarının da müvekili tarafından yayınlandığını ancak davacının buna ses çıkarmadığını haksız ve mesnetsiz yasal destekten yoksun davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C-)İlk Derece Mahkemesi Kararı :İlk derece mahkemesince; “dosyaya celp edilen taraf delilleri, ibraz edilen fotoğraf kayıtları ve tüm deliller dikkate alındığında davanın, davacıya ait fotoğrafların izinsiz kullanımı nedeniyle maddi tazminata ilişkin olduğu, öncelikle fotoğrafların eser niteliği üzerinde durulduğu, FSEK 1/b maddesi ile sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim, edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eseri olarak sayılan her nevi sanat mahsulü eser olarak tanımlanmıştır. 4.maddede ise estetik değere sahip olan fotoğrafik eserler sayıldığı, yapılan incelemede davacıya ait fotoğrafların teknik ve estetik yönden kendini tarz estetik bakış açısı uygulanan teknik uslüp bakımından ayırarak, kendine ait herhangi bir üstün özellik ve farklılık göstermediğinden davacıya ait fotoğrafın eser niteliğinde olmadığı, normal fotoğraf niteliğinde olup, FSEK 84 madde anlamında korunması gerektiği kanaatine varıldığı, FSEK 84.maddesine göre bir işareti, resmi ve sesi bunları nakle yarayan bir alet üzerinde tespit eden veya ticari maksatla haklı olarak çoğaltan yahut yayan kimse aynı işaretin resmin veya sesin 3.bir kişi tarafından aynı vasıtadan faydalanmak suretiyle çoğaltılmasını veya yayınlanmasını men edebilir. Eser mahiyetinde olmayan her nevi fotoğraflar benzer usullerle tespit edilen resimler ve sinema mahsulleri hakkında da bu madde hükmü uygulanacağı, somut olayda, davalı tarafın davacıya ait 2 adet fotoğrafı airporthaber sitesinde 29 Eylül 2015 tarihinde pilot mu ajan mı, pegasus havayolları pilotlarından … asli görevi pilotluğun yanında hava fotoğrafçılığına da özendi şeklinde haber konusu yapıldığı anlaşıldığı, bu hususun aynı zamanda FSEK 37 madde anlamında değerlendirilmesinin gerekli olduğu, fikir ve sanat eserlerinin basın tarafından haber verme amacıyla iktibas edilmesi ile ilgili düzenleme yapıldığı, 37.maddenin amacının eser veya eser sahipleri ile ilgili olarak kamuya haber ve bilgi verme sırasında eserlerden sınırlı ölçüde yararlanması olduğundan verilen haberin eser veya eserin sahibi ile bir ilgisinin bulunması gerektiği, ilgisi olmayan bir hususun FSEK 37 madde çerçevesinde değerlendirilemeyeceği, somut olayda, davalı tarafın kullanımı davacıya ait 2 adet fotoğrafın haber konusu yapılıp, davacının da isminin kullanılmak suretiyle eser veya eser sahipleriyle ilgili kamuya haber ve bilgi verme sırasında eserden sınırlı ölçüde yararlanılmasını sağlama olduğundan ve verilen haberle ilgili hukuki olarak FSEK 37 çerçevesinde hukuka uygun bir kullanım olup, hukuka aykırı bir kullanım olduğu ispat edilemediği” gerekçesiyle davacı taraf her ne kadar maddi tazminat talebinde bulunmuşsa da, davaya konu kullanım hukuka aykırı olduğu ispat edilemediğinden yerinde olmayan davacı taraf davasının reddine karar verildiği görülmüştür.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:Kararı davacı yan istinaf etmiş ve dilekçesinde özetle “…müvekkile ait fotoğrafların teknik ve estetik yönden herhangi bir üstün özellik ve farklılık göstermediğinden eser niteliğinde olmadığı, somut olayda fotoğrafın dayalı tarafından kullanımının FSEK37 çerçevesinde hukuka uygun bir kullanım olduğu belirtilerek davanın reddine karar verilmiştir.Sahibinin hususiyetini taşıyan ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulleri mevzuatta eser olarak tanımlanmaktadır, FSEK 4 Maddesinde de güzel sanat eserleri içerisinde estetik değere sahip fotoğraflk eserler de sayılmaktadır. Estetik ise vücuda getirilen ürünü benzeri ürünlerden farklılaştıran, özgünleştiren ve ilgi çekici kılan sanatsal özelliktir Davalı görsel olarak ilginç bulduğu fotoğrafı “Sunexpres uçağının ilginç anları’1 başlığı ile yayınlamıştır. Davalının fotoğrafa koyduğu başlık fotoğrafın İlgi çekici olduğunun davalı tarafından da kabul edildiğinin açık İspatıdır. Nitekim ilginç terimi “ilgi çekici” anlamına gelmektedir. Bir fotoğrafın özgün, ilgi çekici olup olmadığı hususu kişiden kişiye değişebilen, sübjektif bir husus olduğu da açıktır. Davalının estetiğe dair sübjektif görüşü (fotoğrafın ilginç olması) yerine, bilirkişinin sübjektif görüşünün (fotoğrafın özgün olmamasının) hükme esas alınması doğru olmamıştır. Fotoğrafın 10000 metrede çekilmesi ve sadece uçağın seyir halinde iken siyah görüntülenebilecek olan arkada bıraktığı izin çekilmesi fotoğrafa özgünlük katmaktadır. Fotoğrafın uçağın 8 cm kalınlığındaki kokpit camından yansıma bozulma olmadan çekilmesi de müvekkilin teknik bilgisinin eseridir. Müvekkilin teknik bilgi sahibi olması, hazırlıklı ve deneyimli olması ve aynı zamanda pilot olması eserin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Tüm bu sebeplerle dava konusu fotoğraf eser niteliğindedir.Gerekçeli kararda fotoğrafın kullanımının FSEK 37. Madde çerçevesinde hukuka uygun bir kullanım olduğu belirtilmiştir, FSEK 37, madde haber istisnasını düzenlemektedir. Ancak eserin yayınlanma biçimi haber mahiyetinde değildir. Yayının haber sayılması için günlük olaylara bağlı olması, toplumu İlgilendirmesi gerekmektedir. Eserde toplumu ilgilendiren bir olay bulunmamakla beraber, yayın da güncel değildir. 20.09.2015 tarihli yayın sadece eserin kendisinden oluşmaktadır. 29.09.2015 tarihli yayın ise doğrudan müvekkili aşağılayıcı bir şekilde kullanılmıştır. FSEK md,37’de 1lBu serbestlik, hak sahibinin hukuki menfaatlerine zarar verecek şekilde veya eserden normal yararlanmaya aykırı biçimde kullanılamaz.” denilmektedir. Kabul etmemekle beraber bir an için eserin yayınlanma biçiminin haber niteliğinde olduğunu varsaysak dahi 29,09,2015 tarihli yayın doğrudan müvekkili aşağılamaktadır ve hukuka aykırıdır….” denilmek suretiyle kararın kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi talep ve istinaf olunmuştur.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE :Dava ; davacıya ait 2 adet fotoğrafın davalı yanca haber içeriğinde kullanılmasından kaynaklı maddi tazminat istemine ilişkindir.Açılan davada davacı yan talepleri ” maddi tazminat verilmesi” nden ibarettir. 1000,00 TL olarak açılan kısmi dava ıslah ile artırılarak 3.000,00 TL ye çıkartılmıştır. Bu talep haricinde davaya konu edilmiş bir talep de bulunmamaktadır.Hüküm tarihi itibari ile HMK 341. maddeye göre istinaf parasal sınırı 3.110,00 TL olmakla verilen ilk derece mahkemesi kararı kesin olup, kesin kararın istinafı sözkonusu olmakla talebin usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M :Yukarıda açıklanan gerekçe ile 1 – Davacı yanın istinaf başvurusunun HMK341 ve 346/1 maddesine göre DİLEKÇESİNİN REDDİNE 2- Harç alınması gerekli olmadığından davacı yanca yatırılan 31,40 TL harcın talebi halinde davacı yana iade edilmesine 3-Davacı yanın istinaf giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına 4-Duruşmasız inceleme yapılmış olmakla ücreti vekalet tayin ve takdirine yer olmadığına Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu HMK 362/1-a maddesine göre KESİN olmak üzere 17/01/2020 tarihinde ve oy birliği ile karar verildi .