Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2017/3516 Esas
KARAR NO : 2019/2724
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 29/11/2016
NUMARASI : 2013/55 E. – 2016/208 K.
BİRLEŞEN İSTANBUL 3. FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİNİN
2013/116 ESAS SAYILI DOSYASINDA:
DAVANIN KONUSU: Faydalı Model Belgesi (Faydalı Md. İtibarının Kaybı Nedeniyle Tazminat İstemli)
KARAR TARİHİ: 10/12/2019
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 2005 yılında “fotoselli kapılar” için hem içeriden hem de dışarıdan kilitlemeye yarayacak kullanıcıya büyük bir güven ve kolaylık sağlayan bir kilit buluşu yaptığını, bunu TR … sayılı ile faydalı model belgesi aldığını, davalı tarafın müvekkilinin faydalı model ürünün birebir taklitlerini yaptığını, ürettiği ürünlere “fotoselli kapı emniyet kilidi” ismini verdiğini ürün kodu olarak 197 F numarasını kullandığını davalının iş yeri de taklit ürünün üretildiğinin tespitin, taklit edilerek üretilen kilitlerin toplatılmasını, piyasadan geri çekilmesini, üretim kalıplarına el konulmasını, üretilen ürünün üretilmesinin durdurulmasını, davalı tarafın defterlerinde inceleme yapılarak taklit ürünlerin ne kadar satıldığının ve ne kadar kar ettiğinin tespitini, şimdilik 10.000 TL tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu faydalı model belgesinin incelemesiz sistem altında başvuru yapan herkese doğrudan verilen bir belge olduğunu, davacının faydalı modelinin yeni olmadığını savunarak asılsız davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Birleşen İstanbul 3 Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’ nin 2013/116 Esas sayılı dosyasında dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin “…+Şekil” markası ile dünyanın en büyük kilit üreticilerinden biri olduğunu, standartları belirleme konusunda öncülük eden, ürün çeşitliliğini ortaya koyan ve sektöre yön verenin müvekkili olduğunu, davalının 24/10/2005 tarihinde TR … Y sayılı “Fotoselli Kapılar İçin Kilit” buluş başlığı olan ürün için incelemesiz sistem altında verilen faydalı model belgesini tescil ettirdiğini, davalının müvekkilinin farklı bir ürün ürettiğini bilmesine rağmen, müvekkiline ait 197 F kodlu ürün için haksız ve kötü niyetli olarak Bakırköy FSHHM’nin 2013/55 esas sayılı dosyası ile, tecavüzün tespiti ve tazminat davası açtığını, ancak davalı adına tescilli davaya konu faydalı model belgesinin, incelemesiz sistem altında alındığını ve yeni olmadığını, davalı adına tescilli faydalı model belgesinin teknik olarak da hükümsüz kılınabilecek durumda olduğunu, faydalı model belgesine konu dairesel bir hareketli doğrusal harekete çevirmekte kullanılan kremayer dişlisi benzeri yapılanmanın, kilitlerde 20 yıla aşkın süredir kullanıldığını iddia ederek, davaya konu TR 2005/04237 U sayılı faydalı model belgesinin hükümsüzlüğünü ve sicilden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Birleşen davada davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin faydalı model belgesi ile koruma altına aldırdığı ürünün, davacı tarafından taklit edildiği ve bu taklit ürünleri satışa sunduğunun tespiti üzerine, taraflarınca 15/02/2013 tarihinde Bakırköy 1. FSHHM’nin 2013/55 esas sayılı dosyası ile davacı aleyhine, tecavüzün ref’i ve tazminat istemli dava açıldığını, söz konusu dosyada yapılan bilirkişi incelemesi neticesinde, davacı yanın müvekkilinin ürününü taklit ettiği ve dava konusu faydalı modelin koruma kapsamına tecavüz oluşturduğu hususunun tespit edildiğini, işbu davanın ise müvekkili tarafından davacı aleyhine açılan Bakırköy 1. FSHHM’nin 2013/55 esas sayılı dosyanın sürüncemede bırakmak maksadıyla ikame edildiğini, müvekkilinin söz konusu faydalı model belgesini takriben sekiz yıl önce tescil ettirdiğini, müvekkilinin faydalı model belgesi ile koruma altına aldırdığı ürünün yenilik içermediği yönündeki davacı iddialarının haksız ve mesnetsiz olduğunu ve davacı tarafından dosyaya emsal olarak sunulan modeller ile müvekkilinin ürünü arasında hiçbir benzerlik bulunmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI:İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; dosyadaki hükümsüzlüğe ilişkin 1. ve 3. bilirkişi raporunda, FR … nolu patentin hareketli kilit diline aktarma dişlisine sahip göbekli kilit buluş isimli 05.07.1993 tarihli patent belgesindeki unsurlarla TR… Y nolu faydalı model belgesinin karşılaştırılması sonucunda faydalı model belgesine ilişkin tek istemin fransız patenti karşısında yenilik unsuru içermediği bu nedenle daha önceden var olan bir sistemin faydalı model belgesine aktarılması patent hakkındaki KHK’nın 156.maddesi anlamında hükümsüzlük nedeni olacağı gerekçesi ile faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne, asıl dava yönünden faydalı model belgesi hükümsüz sayılmakla hükümsüz sayılan faydalı model belgesine yönelik bir hak elde edilmesi mümkün olmadığından davacı tarafın açtığı tüm talepler yönünden davalının kullanımının tecavüzü ispat edilemediğinden asıl davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davacı birleşen davada davalı … vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkili adına tescilli ve davaya konu faydalı model ürünün yenilik ve sanayiye uygulanabilir olma kriterlerini taşıdığını, ancak bu kriterlerin tescile konu istemlerin içeriğine göre belirleneceğini, müvekkili adına tescilli faydalı modelin hem içeriden hem dışarıdan kilitlenerek kullanıcıya kolaylık sağlayan dişli sistemle açılan fotoselli kapı kilidi olduğunu, müvekkilinin faydalı model tescili yapılan isteminin sadece bir iç kilitleme sistemi olmadığını, bu şekilde tescil edilmediğini, müvekkilinin faydalı modelinde yenilik doğuran ve korunması gerekenin dış sistem olduğunu, bu sistemin iç kilitleme sistemi dışında yer alan aparatlarla birlikte fotoselli kapılara uygulanan bir sistem olduğunu, kilitleme mekanizması ile birlikte dış sistemin değerlendirmeye tabi tutulması gerektiğini, mahkemenin kararına esas aldığı ve aleyhe görüş verilen raporlarda sadece içte yer alan kilitleme bölümünün dikkate alındığını ve bu yönü ile Fransız sistemi ile karşılaştırıldığını ve bu hatalı değerlendirme ile yenilik taşımadığını kanaatine ulaşıldığını, isteme konu bütünlük içerisinde karşılaştırma yapılması gerektiğini, 07.02.2014, 09.01.2015 ve 20.01.2016 tarihli raporların müvekkilinin FM belgesinin tek isteminin yenilik unsurunu içerdiği yönünde görüş belirtildiğini, davalının müvekkilinin tescilli ürününü taklit etmek sureti ile piyasaya sürdüğünü, 15.04.2013 tarihli ve 26.03.2015 tarihli bilirkişi raporlarının bu yönde olduğunu, güvenilir bir bilirkişi heyetinden mevcut deliller incelenerek yeniden rapor alınmasını talep ettiklerini belirterek kararın kaldırılmasını, asıl davanın kabulünü, birleşen davanın reddini talep ettiklerini beyan etmiştir. Davalı- birleşen dosya davacısı vekili istinafa cevap dilekçesinde özetle; davacının faydalı model belgesinin yenilik arz etmediğini, bu durumun birden çok bilirkişi raporu ve deliller ile sabit olduğunu, müvekkiline ait ürün ile … numaralı faydalı modelin benzer olmadığını, müvekkilinin tecavüzde bulunmadığını belirterek istinaf isteminin reddini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE: Asıl dava, faydalı model belgesine tecavüz iddiasına dayalı tespit ve maddi tazminat istemine ilişkindir. Birleşen dava ise; faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü istemine yöneliktir.İlk derece mahkemesince asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir. Bu karara karşı davacı- birleşen dosyada davalı vekili, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.Faydalı Model Belgelerinin hükümsüzlüğü konusunda olaya uygulanacak mülga 551 sayılı KHK’nın 165.maddesinde yer alan “a – Faydalı model belgesi konusunun, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 154 üncü, 155 inci ve 156 ncı maddelerinde belirtilen, hükümlere aykırılığı ispat edilmişse,” şeklindeki düzenleme ile KHK’nın 142.maddesindeki “Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 156 ncı maddesi hükmüne göre yeni olan ve 10 uncu madde anlamında sanayiye uygulanabilen buluşlar, faydalı model belgesi verilerek korunur” hükmüne atıfta bulunulmuştur. Buna göre, faydalı model başvurusunun kabul edilebilmesi için ortada teknik ilerleme anlamında “buluş” olması, söz konusu buluşun KHK’nın 156.maddesi anlamında yeni, KHK’nın 10.maddesi anlamında sanayiye uygulanabilir olması koşulu bulunmaktadır. Öte yandan bir buluş faydalı model belgesi verilerek korunmuş ise, faydalı modelin yeni ve sanayiye uygulanabilir olmadığını ispat yükü bu iddiayı ileri süren tarafa aittir. KHK’nın 156.maddesi uyarınca, faydalı model belgesi başvurusuna konu olan buluş başvuru tarihinden önce, Türkiye içinde veya dünyada herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak veya bir başka yolla açıklanmış veya yöresel veya ülke çapında kullanılmış ise, yeni değildir. Patent, faydalı model ve tasarımlarda dünya çapında, yani mutlak yenilik aranmakta olup, bu durum kamu düzenindendir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu E. 2017/11-152, K.2019/356)Somut uyuşmazlıkta; davalı, davacının faydalı model belgesinin yenilik unsurunu içermediğini iddia etmiş olmakla iddiasını ispatla yükümlüdür. Davalı vekili tarafından yargılama sırasında sunulan 05.07.1993 tarihli FR … nolu Fransız patentinin tercümeli metninin ibrazından sonra alınan bilirkişi raporlarından; 02.12.2015 Tarihli ek rapor ile 20.01.2016 tarihli raporlar arasındaki çelişkinin giderilmesi için; alınan 10.10.2016 Tarihli raporda davacının başvurusundan önce tescilli; FR … nolu patentin hareketli kilit diline aktarma dişlisine sahip göbekli kilit buluş isimli 05.07.1993 tarihli patent belgesindeki unsurlarla davacıya ait TR … Y nolu faydalı model belgesinin karşılaştırılması sonucunda faydalı model belgesine ilişkin tek istemin fransız patenti karşısında yenilik unsuru içermediği belirtilmiş olmakla; 10.10.2016 Tarihli rapor ile aynı yöndeki 02.12.2015 Tarihli raporda karşı davalının faydalı modelinin korunan unsurları ile Fransız modelinin korunan unsurunun karşılaştırılması sureti ile alınan raporlar Dairemizce yerinde bulunmuş ve faydalı modelin yenilik unsurunu içermediği dikkate alındığında ilk derece mahkemesi kararı yerinde görülerek davacı vekilinin istinaf isteminin HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi ayrıntılı kararda açıklandığı üzere;1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davacı birleşen davada davalı … vekilinin yerinde görülmeyen istinaf isteminin ESASTAN REDDİNE,2-Alınması gereken 44,40 TL harçtan, peşin alınan 31,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 13,00TL eksik harcın davacı birleşen davada davalı … alınarak hazineye irat kaydına,3-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına,4-Davacı birleşen davada davalı … tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına,5-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda iş bu kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere 10/12/2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.