Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2017/3509 Esas
KARAR NO : 2019/2711 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY(KAPATILAN) 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/03/2017
NUMARASI : 2013/52 E. – 2017/69 K.
DAVANIN KONUSU: Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli)
KARAR TARİHİ: 10/12/2019
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü :Davacı vekili dava dilekçesinde: müvekkili … Aş’nin , … ve … ibareli tanınmış markaların sahibi bulunduğunu, diğer müvekkili … A.Ş’nin ise … AŞ’nin grup şirketlerinden biri olup, … AŞ’nin son 5 aydan beri reklamları ile tanıtılan … Otellerinin sahibi olduğunu, TPE tarafından “…” markası ile başvurularının yapıldığını, otelin tanıtımı için televizyon ve sinemalarda yayınlanmak üzere hazırlanan reklam filminin şirket bünyesi içinde reklam ekibi tarafından dışarıdan da destek alınarak hazırlandığını, 2011 Mart ayında reklam filmi için 1.504.000.000 TL harcama yapıldığını, reklam filmi ana tema ve konseptinin … oteline gelip burada kalanların stresten kopup adeta yer çekimsiz bir gezegenden inişcesine hafifleyeceklerini, mutluluk, rahat ve huzur bulacaklarını, bu ifadeleri güçlendirmek üzere insan ve eşyaların havada uçarcasına hareket ettiği görsellere yer verildiğini, eşlik eden müziğinde bu hissiyatı güçlendirdiğini, reklam filmi senaryosunu müvekkili olan şirketin reklam departmanı çalışanları tarafından hazırlandığını, fon müziğinin özel olarak yaptırıldığını, davalı şirketin kendileri tarafından gerçekleştirilecek bir şehir projesi ile ilgili reklam filmini 19.Mayıs 2011 tarihinden itibaren yerli televizyon kanallarında … vurgusu ile yayınlatmaya başladığını, bu reklam filminde yer alan fikir, ana ögeler, konsept, sahneler ve müziğin birebir aynı olduğunu, FSEK anlamında eser başladığında bulunan reklam filmine ait tüm mali hakların müvekkiline ait olduğunu, davalının ” … ” ibaresi ile tüketici nezdinde karşılıklık yaratma müvekkilin tanınmışlık düzeyinden yararlanma, haksız kazanç elde etme amaçladığında TTK anlamında haksız rekabet teşkil ettiğini, FSEK 68 madde uyarınca 25.000,00 TL tazminatın 3 katının dava tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili davaya karşı cevabında; müvekkili şirket konum iletimi davacı şirketin ise turizm ve otelcilik işi ile iştigal ettiğini, müvekkili şirkete ait “…” markasının tescilli olduğunu, reklam filminde kullanılan müziğin telif hakkının ödenerek satın alındığını, filmler arasında benzerlik bulunmadığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Davacı vekilinin 17.03.2017 tarihli duruşmada; dava dilekçesinde talep edil Davacı vekilinin 17.03.2017 tarihli duruşmada; dava dilekçesinde talep edilen tazminatın 5.000,00 TL’lik kısmını haksız rekabet nedeniyle … Turizm adına tahsiline, 20.000,00 TL miktarının da telif hakkı sebebiyle … AŞ adına tahsiline karar verilmesini talep etmiş, davayı 06/04/2015 tarihli dilekçesiyle ıslah ederek maddi tazminata ilişkin 75.000 TL’lik istemlerini 170.651 TL daha arttırarak toplamda 245.651 TL maddi tazminatın, ıslah edilen kısım için ıslah tarihinden itibaren, 75.000TL’nın dava tarihinden itibaren ticari reeskont faiziyle tahsilini talep ettiği, anlaşılmıştır.Bakırköy(Kapatılan) 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 15/03/2017 tarihli 2013/52 Esas- 2017/69 Karar sayılı kararıyla; davanın kısmen kabul kısmen reddine, 61.412,00 TL telif ücretinin 3 katı olan 184.236 TL’nin davalıdan tahsili ile 60.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren 124,236 TL’nin ıslah tarihi olan 06.04.2015 tarihinden itibaren ticari faizi ile … AŞ ye verilmesine, 20.000,00 TL haksız rekabet nedeniyle tazminatın 5.000,00 TL sinin dava tarihinden, 15.000,00 TL’nin ıslah tarihi olan 06.04.2015 tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacılardan … AŞ’ye verilmesine, karar verilmiştir.Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; davanın husumet yönünden reddi gerektiğini, dava konusu reklam filminin ….Aş tarafından çekildiğini ve müvekkili şirkete satıldığını, kullanılan görsel müzik ve konseptin tamamen reklam şirketine ait olduğunu, sorumluluğunun da bu şirkete ait olduğunu, -davacıların hak sahipliği bulunmadığını, davacılar tarafından mali hakların kullanımına ilişkin herhangi bir sözleşme yapılmadığından bu davada taraf ehliyetlerinin bulunmadığını, mahkeme dosyasına ibraz edilen … çalışanı … tarafından imzalandığı iddia edilen taahhütname/muvafakatnamenin 04.03.2013 tarihli raporda davacının dava ehliyetinin olmadığının belirlenmesi üzerine dosyaya ibraz edildiğini, sonradan sunulan delile muvafakatlarının bulunmadığını, … eser sahipliğinin ispatlanamadığını, belgenin geçersiz olduğunu, FSEK 52 ve 20/4 maddesi gereğince, genel değerin geçersiz olduğunu, -davaya bakma görevinin Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, -davanın FSEK 68.madde uyarınca açıldığını, davacının yaptığı masraf kalemlerinin toplamı dahilindeki miktar üzerinden 3 kat olarak tazminata hükmedilmesinin kanuna aykırı hiçbir hukuki ve teknik bilgiye dayanmayan hesaplama yöntemi olduğunu, Üç gün yayınlanmış bir reklam filminden dolayı davacıların nasıl bir zarara uğradıklarını anlayamadıklarını, -27.02.2014 tarihli bilirkişi raporunda, dava konusu reklam filminin çekim tekniğinin ve müziğin farklı olduğunun, dosyada alınan bilirkişi raporları ile ispat edildiğini, raporda; hem slow motion hemde yer çekimsiz ortam algısının sinema ve reklam sektörlerinde bilinen, sıklıkla yaygın olarak kullanılan teknikler olduğunu, her iki filmde farklı yöntemler kullanılarak yaratıldığını, davacı reklamının davalı reklamı içerisinde kullanıldığı anlamına gelmeyeceğini, TTK anlamında iltibasta yaratmadığını, 13.08.2013 tarihli raporda; reklam filminin şirket gelirlerinde kâr artışlarına neden olmadığı, reklam filminin müvekkili şirketin kazancına olumlu bir etkisinin bulunmadığının tespit edildiğini, müvekkilinin reklam giderleri için toplamda 2.323.545,19 TL harcama yaptığını, davacının reklam filminin uzun süre yayında kaldığını, büyük kazanç elde ettiğini, -tarafların hizmet sektörlerinin birbirinden farklı olduğunu beyanla mahkeme kararının kaldırılarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davacılar vekilinin istinafa cevabında; davacı … şirketinin diğer davalı şirkete ait … ve … otellerinin tanıtım işlemlerini üstlendiğini, marka, otel ve reklam çalışmalarının reklam departmanı ile yapıldığını, çalışanların imzaladıkları taahhütname ve muvafakatnamelerin dosyaya ibraz edildiğini, -reklam filminin FSEK kapsamında eser niteliğine sahip olduğunu FSHHM görev alınına girdiğini, -davacı şirkete ait … vurgu ile yayınlanan reklam filminde yer alan fikir, ana ögeler, konsept, sahneler ve müzik ile davalı şirketçe … vurgusu ile yayınlanan reklam filmindeki fikir, ana ögeler, konsept, sahneler ve müziğin birbiri ile aynı olduğunu, fon müziği, alt yapı müziği, karşı tarafın reklam filminde yer alan uçan bardağı tutan el, planı ile havuz içi görüntü, golf topları planı, uçan toplar arasında çok büyük benzerlikler bulunduğunu, üstelik bu ayniyetin, izleyicinin zihninde yerleşen … ibaresi ile ayrıca pekiştirilmek istendiğini, reklam filmindeki konseptin, bu konseptin somutlaştırma biçiminin benzerinin davalı tarafından kullanılmasının reklam filmindeki ana fikir konseptinin işlenişi, unsurları, bir bütün olarak fikri haklara tecavüz niteliğinde olduğunu, -davalı ile müvekkili arasında bu hakkın devrine ilişkin hiç bir yazılı izin ve sözleşme bulunmadığını, -davalı şirketin bu reklamlardan olumlu etkilenip, kazanç sağlamadığına ilişkin beyan ve itirazlarının da hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, davalının kazanç elde etme şartının bulunmadığını, dava devam ederken projenin tamamlanıp gayrimenkullerin sahiplerine teslim edilmediğini, davalı defterlerinin kapanış tasdikleri yapılmadığından lehine delil teşkil etmeyeceğini beyan etmiştir. İlk derece mahkemesi tarafından dosya kapsamında bilişim uzmanı bilirkişiden alınan 16/08/2011 tarihli bilirkişi raporunda; tarafların reklam filmlerinin internet üzerinden tespit edilerek görüntülerine yer verildiği görülmüştür.İlk derece mahkemesi tarafından dosya kapsamında alınan 04/03/2013 tarihli bilirkişi raporunda; davacılar tarafından üzerinde hak sahibi olunduğu öne sürülen reklam filminin fikir, ana öğeler, konsept, sahneler ve müzik gibi unsurların şekil ve içerik itibarıyla davalı tarafından … vurgusu ile yayınlanan reklam filmine yansıdığını, bunun esinlenme, iktibas ve keza tesadüfleri aşar mahiyette bulunduğunu, iltibasa meydan verecek seviyede kullanıldığının tespit edildiğini, haksız rekabet nedeniyle reklam filminin meydana getirilmesi için ibraz edilen faturalar toplamı 245.651,00 TL olmakla, bu miktarın zararın tespitinde dikkate alınabileceği beyan edilmiştir.İlk derece mahkemesi tarafından dosya kapsamında alınan 27/02/2014 tarihli bilirkişi raporunda; hem slow motıon tekniği hem de yer çekimsiz ortam algısının sinema sektöründe bilinen , sıklıkla ve yaygın kullanılan bir teknik olduğunu, bununla birlikte yer çekimsiz ortam algısının her iki filmde farklı yöntemler kullanılarak yaratıldığını, aynı tekniklerin kullanılması ve kullanılan müziklerin bu tekniklerin yarattığı görsel efektleri destekler nitelikte olmasının davacıların … Reklamının Davalı … reklamı içerisinde kullanıldığı anlamına gelmeyeceğini, bu nedenle eser üzerindeki mali hakların ihlal edilmediği gibi TTK anlamında da haksız rekabet yaratmadığını beyan etmişlerdir.İlk derece mahkemesi tarafından dosya kapsamında alınan 09/01/2015 tarihli bilirkişi raporunda; davacının reklam filminin ana fikrinin somutlaştırılmasında kullanılan konsept ve unsurların davalının reklam filmindeki ana fikir ve unsurlarla örtüştüğü, davacının reklam filmindeki unsurların benzerlerinin davalı tarafından reklam filminde kullanıldığını, teker teker kareler olmasa da reklam filminin bütünü nazara alındığında davacının reklam filminden yararlanıldığını, bu yararlanmanın artık düşünce yapısının aşılıp davacının reklam filmindeki şekil ve içeriğin somutlaştırıldığı bazı unsurların dava konusu reklam filmine aktarma düzeyinde olduğunu , davalının haksız rekabeti nedeniyle davacının isteyebileceği maddi tazminatın 245.651,00 TL olduğunu beyan etmişlerdir.İlk derece mahkemesi tarafından dosya kapsamında alınan 06/05/2016 tarihli bilirkişi raporunda; davalının davacının reklam filminden hareketle, adeta onu işleyerek bir reklam filmi meydana getirdiğini, davacının mali haklarından işleme hakkınını (FSEK md 21) ihlalinden söz etmenin mümkün olduğunu, davacının reklam filminden izinsiz yararlanma bedeli olarak, masrafların yarısına tekabül edecek bir bedel talebinde bulunmasının uygun görüleceğini 122.820 TL’nin işleme hakkı bedeli olarak değerlendirilebileceğini beyan etmişlerdir.Davacılar vekilinin 18/03/2013 ve 02/05/2013 tarihli dilekçelerinde, eser sahipliğinin ispatı yönünden FSEK 18/2-3 maddeleri gereğince, davacı şirket reklam departmanına alınan ve işi sadece reklam yapmak olan elemanın reklam filmi üzerindeki mali hakların istihdam eden davacı şirkete ait olacağını, sözleşmelerin ibrazının gerekmediğini ancak çalışanların taahütname ve muvafakatnamelerini ibraz ettiklerini beyanla 19 adet belge ibraz ettiği görülmüştür.
G E R E K Ç E :Davacı vekilinin dava dilekçesinde ve ıslah dilekçesinde; müvekkili şirketin bünyesindeki büyük ve kalabalık reklam ekibi tarafından tasarlanan reklam filminin çekimi, montajlanması, reklam filminde kullanılacak fon müziği, çekimde kullanılan mankenler ve materyaller için kendi bünyesinde yer alan büyük reklam ekibinin çalışmalarının yanı sıra dışarıdan da destek aldığını , dışarıdan alınan destek için 186.000,00 TL harcadığını, reklam filminin sinopisinin müvekkilinin reklam filmi çalışanlarınca hazırlandığını ancak reklam filmine eşlik eden fon müziğinin müvekkili için … San. Tic. Ltd. Şti ne özel olarak yaptırıldığını, müvekkilinin reklam filmindeki fikir, ana ögeler, konsept, sahneler ve müziğin birebir aynısının davalı reklam filminde kullanıldığını, ayniyetin izleyicinin zihninde yerleşen … ibaresi ile pekiştirilmek istendiğini beyanla, eserden doğan mali ve manevi haklarının ihlal edildiğini, eylemin aynı zamanda TTK anlamında haksız rekabet teşkil ettiğini beyanla, tecavüzün tespiti, ref’i ve men’ine, FSEK 68. Madde kapsamında rayiç bedel itibarıyla uğradığı zararın tazminini talep etmiş, ilk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiştir.Davalı vekilinin mahkemenin görevine yönelik istinaf başvurusunun incelenmesinde; davaya konu reklam filminin FSEK 5 anlamında sinema eseri niteliğinde olduğu ve davacı tarafın film üzerindeki mali haklarının ihlal edildiğini ileri sürdüğü gözönüne alınarak , FSEK 76. Madde gereğince davanın ihtisas mahkemesi sıfatıyla Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinde görülmesinin usule uygun olduğu, göreve ilişkin istinaf başvurusunun yerinde olmadığı kanaatine varılmıştır.Davalı vekilinin reklam filminin müvekkili tarafından dava dışı şirkete hazırlatıldığı, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğine yönelik istinaf başvurusunun incelenmesinde; husumet itirazının FSEK 54. Madde gereğince yerinde olmadığı, davalı şirketin iyiniyet savunmasının dinlenemeyeceği, davalı şirketin de mali hakların ihlali ve haksız rekabet iddiaları karşısında davalı sıfatının bulunduğu kanaatine varılmıştır.Davalı vekilinin davacıların hak sahipliğinin bulunmadığına yönelik istinaf başvurusunun incelenmesinde; ilk derece mahkemesinin kararının gerekçesinde, hak sahipliğinin bulunup bulunmadığının, resen araştırılması gerektiğine işaret ettiği, davacılar vekilinin 02/05/2013 tarihli dilekçesi ekinde şirket reklam departmanı çalışanlarının muvaffakatnamelerini ibraz ettiği, dava dilekçesinde ” tasarlanan reklam filminin çekimi, montajlanması, reklam filminde kullanılacak fon müziği, çekimde kullanılan mankenler ve materyaller için kendi bünyesinde yer alan büyük reklam ekibinin çalışmalarının yanı sıra dışarıdan da destek aldığını” beyan ettiği, dosyada çalışanların muvaffakatnameleri dışında, reklam filminin diyalog yazarı, yönetmeni ve reklam filmi müziği için özgün müzik bestecisinden , oyuncu/manken ve icracı sanatçılardan mali hakları devraldığına dair sözleşmelerin ibraz edilmediği, dava dışı …Şirketi, model&kast ajansları, müzik şirketi tarafından kesilen faturaların zarar belgeleri olarak ibraz edildiği, ancak davacı tarafça mali hak devir sözleşmelerinin ibraz edilmediği, mali hak sahipliğinin ispatlanamadığı, ilk derece mahkemesince sadece çalışanlardan alınan muvaffakatnamelerin yeterli görülmesinin yerinde olmadığı kanaatine varılarak, davalı vekilinin bu yöndeki istinaf başvurusunun esasa ilişkin istinaf sebepleri incelenmeksizin usul yönünden kabulü ile, mahkeme kararının kaldırılmasına, davacı … şirketi tarafından talep edilen FSEK 68. Maddeye dayalı telif tazminatı talebinin hak sahipliği ispatlanamadığından reddine karar verilmiştir.Davacı vekilinin 06/04/2015 tarihli ıslah dilekçesinde, FSEK kapsamında eserden kaynaklanan mali haklarının ihlali nedeniyle tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak, maddi tazminata ilişkin 75.000 TL’lık istemlerini 170.651 TL daha arttırarak toplamda 245.651 TL maddi tazminatın, ıslah edilen kısım için ıslah tarihinden itibaren, 75.000 TL’nin dava tarihinden itibaren ticari reeskont faiziyle tahsilini talep ettiği, ilk derece mahkemesi karar duruşmasında davacı vekiline talebini açıklattığı, davacı vekilinin; “dava dilekçesi ile talep edilen 25.000 TL tazminatın , 20.000 TL’sının davacı …. adına telif hakkı sebebiyle, 5.000TL’sının davacı … A.Ş. Yönünden haksız rekabet nedeniyle tahsilini talep ettiğini” açıkladığı, ilk derece mahkemesince davacı …. Yönünden haksız rekabetin tespiti talebinin bulunduğu ancak maddi tazminat talebinin bulunmadığı halde, talep aşımı yapılarak, 20.000 TL tazminata hükmettiği anlaşılmakla, HMK 26/1 maddesinde; hakimin tarafların talebiyle bağlı olduğu, talepten fazlasına yada başka bir şeye karar veremeyeceği düzenlenmekle ve bu ilkenin kamu düzeni ile ilgili olması nedeniyle resen dikkate alınacağı gözönüne alınarak, HMK 355. Madde gereğince, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne kısmen reddine, davacı …’nin reklam filmi üzerinde eser sahipliğini ispatlayamadığından, mali haklara tecavüzün tespiti ile 240.651 TL maddi tazminat yönünden davanın reddine, her iki davacı yönünden haksız rekabetin tespitine, davacı … A.Ş. Yönünden, taleple bağlı kalınarak 5.000 TL haksız rekabet tazminatına hükmedilerek, dava tarihi olan 21/06/2011 tarihinden itibaren işleyecek tazminatın, davalıdan ticari faizi ile tahsil edilerek davacıya ödenmesine karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçe ile:Davalı vekilinin istinaf isteminin KISMEN KABUL, KISMEN REDDİ İLE; 1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince Bakırköy(Kapatılan) 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 15/03/2017 tarihli 2013/52 Esas- 2017/69 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,-Davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine, -Davacı … AŞ ‘nin hak sahipliği ispatlanamadığından eserden kaynaklanan haklara tecavüzün tespiti ve 240.651 TL maddi tazminata yönelik davasının reddine,-Davalı tarafın … vurgulu reklam filminin, davacıların reklam filmi ile iltibasa meydan verecek derecede benzer olduğunun ve 6762 Sayılı TTK 57/5 maddesi gerğince haksız rekabet yarattığının tespitine, taleple bağlı kalınarak haksız rekabet nedeniyle 5.000,00 TL tazminatın 21/06/2011 dava tarihinden, itibaren ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacılardan … AŞ’ye verilmesine, 2-İlk derece yargılaması yönünden; – Alınması gerekli 341,55 TL harçtan 1.113,75 TL peşin alınan ve 2.914,30 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 4.028,05 TL nin mahsubu ile fazla alınan bakiye 3.686,50 TL nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine , -Davacılardan …AŞ kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, bu davacı yönünden kabul edilen haksız rekabetin tespiti davası yönünden AAÜT uyarınca 3.931,00 TL nin davalıdan tahsili ile bu davacıya verilmesine, -Davacılardan …. AŞ kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden haksız rekabetin tespiti davası yönünden AAÜT uyarınca 3.931,00 TL nin, maddi tazminat yönünden 3.931,00 TL’nin davalıdan tahsili ile bu davacıya verilmesine, -Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, AAÜT uyarınca, reddedilen mali haklara tecavüzün tespiti davası yönünden 3.931,00 TL maktu, reddedilen maddi tazminat davası yönünden 20.489,06 TL nispi vekalet ücretinin davacı … AŞ’den tahsil edilerek davalıya ödenmesine, -Davacılar tarafından yapılan 3.682,02 TL ilk masraf, 6.367,00 TL bilirkişi ücreti, 35,00 tebligat 310,00 TL, 9,00 müzekkere 72,00 TL olmak üzere toplam 10.475,02 TL yargılama giderinin kabul ve red oranında 5.237,51 TL nin davalıdan alınarak davacılara verilmesine, bakiye kısmın davacılar üzerinde bırakılmasına, 3-İstinaf yargılaması yönünden;-İstinaf talebi kabul edildiğinden davalı tarafından yatırılan istinaf harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,-İstinaf yargılaması için davalı tarafından yapılan 85,70 TL istinaf yoluna başvurma harcı ile 53,10 TL tebligat, müzekkere ve posta gideri olmak üzere toplam 138,80 TL’nin, davacılardan alınıp davalıya verilmesine,-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti tayinine yer olmadığına, 4-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda iş bu kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtayda temyiz yolu açık olmak üzere 10/12/2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.