Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2017/3396 E. 2019/2714 K. 10.12.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2017/3396 Esas
KARAR NO : 2019/2714 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 06/12/2016
NUMARASI : 2014/86 E. – 2016/220 K.
BİRLEŞEN İSTANBUL 3 NOLU FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK
MAHKEMESİNİN 2016/61 ESAS SAYILI DOSYASI
ASIL DAVA : FSEK Tecavüzün tespiti, Maddi Tazminat
BİRLEŞEN DAVA: FSEK-Tazminat
KARAR TARİHİ: 10/12/2019
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü : ASIL DAVA; Davacı meslek birliği vekili dava dilekçesinde ; davalıya ait … İnönü Stadyumunda … adlı yorumcunun seslendirdiği … adlı eserin umuma izinsiz iletildiğinin tespit edildiğini, bu durumun FSEK. m. 76/son kapsamında meslek birliğinin takibinde olan tüm tespitlerin kullanıldığına karine teşkil etiğini ifade ederek mali hak ihlaline dayalı olarak FSEK. m. 68 kapsamında rayiç bedelin üç katı olmak üzere tarife üzerinden hesaplanan 9.304,94 TL’nin taraflarına ödenmesine ve tecavüzün tespiti ile kararın gazetede ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı yan, davada zamanaşımı def’inde bulunmuş, davacının hak sahibi olduğunu ispatlayamadığını ve talep edilen bedelin fahiş olduğunu iddia ederek, davanın reddini talep etmiştir.
BİRLEŞEN DAVA : davacı vekilinin İstanbul 3. FSHHM’ ye açtığı 2016/61 esas sayılı dosyasındaki dava dilekçesinde ; davalı şirketin işletmekte olduğu … İnönü Stadyumunda 18.12.2009 tarihinde müvekkili koruması altında bulunan “… (… Film Müziği)” Remix Versiyon – Enstrümantal,… ve …(…) isimli eserlerin müvekkilinden yazılı izin alınmaksızın ve mali hak bedelleri ödenmeksizin kullanılarak temsil suretiyle umuma iletilmesi ile eser sahiplerinin mali haklarının tecavüze uğraması nedeniyle davalı tarafından işletilen stadyumda FSEK hükümlerine aykırı olarak müvekkili Meslek Birliği’nin repertuvarının umuma iletildiğinin ve davalının tecavüzünün tespiti ile 2009 yılı tarifesi uyarınca ödemek zorunda kalacağı 7.379,78-TL nin 3 katı olan 22.139.00-TL bedelin haksız fiilin gerçekleştiği tarihten başlayarak Merkez Bankasının uyguladığı avans faizi ile birlikte müvekkili … ödenmesi talebinde bulunmuştur. Davalı vekilinin cevap dilekçesinde; davacı Meslek Birliğinin tarafından 18.12.2009 tarihinde gerçekleştirilen tespit akabinde huzurdaki davanın 16/03/2016 tarihinde ikame edilmesi nedeniyle tazminat taleplerinin zaman aşımına uğradığını, dava konusu müzik eserlerinden … adlı eser ile ilgili olarak dava dışı MÜYAP Bağlantılı Hak Sahibi Fonogram Yapımcıları Meslek Birliği tarafından İstanbul 2 FSHHM 2014/86 esas sayılı dosyası ile aynı taleplerle dava açıldığını, bu kapsamda söz konusu dava sonucunda müvekkilin aynı olaya ilişkin iki defa tazminat ödemek zorunda kalacağını, bu nedenle derdestlik itirazı kapsamında davanın reddini talep etmiştir.İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 06/12/2016 tarihli 2014/86 Esas-2016/220 Karar sayılı kararıyla; ASIL DAVADA: “davacı MÜ-YAP Meslek birliği tarafından davalı … San ve Tic A.Ş aleyhine açılan davanın kabulü ile davacının koruması altında olan ve mali hak sahibi olduğu SUGAR isimli müzik eserinin davalı tarafından işletilen Beşiktaş İnönü Stadyumunda 01/01/2009 -31/12/2009 tarihleri arasında izinsiz kullanımı nedeniyle mali hak ihlaline yönelik tecavüzün tespitine, FSEK 68 maddesi uyarınca tespit edilen rayiç bedel olan 9.304,94 TL nin takdiren 3 katı olan 27.914,82 TL nin 18.12.2009 tarihinden itibaren yürütülecek değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı MÜYAP ‘a verilmesine, masrafı davalıdan alınmak üzere kesinleşen hüküm özetinin yurtçapında yayın yapan trajı en yüksek 3 gazeteden birinde bir kez ilanına”, BİRLEŞEN DAVADA; ” davacı Mesam Meslek birliği tarafından davalı … San ve Tic A.Ş aleyhine açılan davanın kabulü ile ,Davacının koruması altında olan ve mali hak sahibi olduğu üç adet müzik eserinin davalı tarafından işletilen Beşiktaş İnönü Stadyumunda 01/01/2009 -31/12/2009 tarihleri arasında izinsiz kullanımı nedeniyle mali hak ihlaline yönelik tecavüzün tespitine,FSEK 68 maddesi uyarınca tespit edilen rayiç bedel olan 7.379,78TL nin takdiren 3 katı olan 222.139,34 TL nin 18.12.2009 tarihinden itibaren yürütülecek değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı MESAM”a verilmesine, masrafı davalıdan alınmak üzere kesinleşen hüküm özetinin yurtçapında yayın yapan trajı en yüksek 3 gazeteden birinde bir kez ilanına” karar verilmiştir.Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; 18/12/2009 tarihli tespit neticesinde İstanbul 3. FSHCM’nin 2010/258 Esas sayılı ceza davasında müvekkilinin suç kastı ve kusuru bulunmadığından beraat ettiğini, 7 yıl sonra dava açılmasının hakkın kötüye kullanılması teşkil ettiğini, zamanaşımı definin ilk derece mahkemesi tarafından dikkate alınmadığını, davalının Türkiye’nin en büyük kulüplerinden biri olduğunu, maç arasında müzik eserinin kısa bir bölümünün umuma arz edilmesinde hiçbir ticari düşünce bulunmadığını, meslek örgütlerinin hiçbir kaybı olmamasına rağmen mahkemenin hak ihlali nedeniyle tazminata hükmetmesinin hukukla bağdaşmadığını, hakkaniyete aykırı olduğunu, FSEK 68. Madde de üç kata kadar denmesine rağmen en üst düzeyden tazminata hükmedilmesinin hakkaniyete aykırı olduğunu, hesap yapılırken stadyum seyirci kapasitesinin tamamının dikkate alındığını, oysa stadın tamamının dolmadığını, kaç bilet satıldığının araştırılmadığını, davacı meslek örgütlerinin hak sahipliği konusunda ihlalin gerçekleştiği tarihi kapsar herhangi bir belge ibraz edilmediğin beyanla mahkeme kararının kaldırılmasını, aksi düşünce halinde stad kapasitesi baz alınmayarak seyirci sayısına göre hesaplama yapılmasını talep etmiştir.Davacı … vekilinin istinafa cevabında; ceza dosyasında Beşiktaş İnönü Stadyumunun suç tarihinde kullanım hak ve sorumluluğunun … ye ait olduğu, sanığın şirkette sorumlu olduğuna dair hiçbir resmi kayıt bulunmadığı gerekçesiyle beraat kararı verildiğini, olayın gerçek sorumlularının tespiti için dosyanın İstanbul C.Başsavcılığına gönderilmesine karar verildiğini, davalının iddiasının aksine 7 yıl sonra dava açılmadığını, 24/06/2011 tarihinde Beşiktaş Jimnastik Kulübü Derneği hakkında tecavüzün refi davası açıldığını, işletme hakkının davalı şirkete ait olduğunun tespiti nedeniyle husumetten davanın reddine karar verilmesi nedeniyle bu davanın açıldığını, mahkemenin zamanaşımı definin reddi kararının ve gerekçesinin kararda açıklandığını, FSEK 41/2 maddesinde sınıflandırmanın nasıl yapılacağının düzenlendiğini, 41. Madde gereğince Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından çıkarılan Eser, İcra, Yapım Ve Yayınların Kullanılması Ve/veya İletilmesine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te STADYUM’ların bedel ödenmesi gereken yerler olarak tespit edildiğini, FSEK 68/1 maddesinde üç kat tazminat istenebileceğinin düzenlendiğini, hak sahipliği belgelerinin dosyaya sunulduğunu beyanla istinaf başvurusunun reddine karar verilmesini talep etmiştir. 18.12.2009 tarihinde İstanbul C.Başsavcılığının 2009/298 Muh nolu talimatı uyarınca … Stadyumunda yapılan delil tespitinde alınan 08.01.2010 tarihli bilirkişi raporu kapsamında “… (… Film Müziği)” Remix Versiyon – Enstrümantal, … ve … (…) isimli eserlerin kullanıldığının tespit edildiği anlaşılmıştır.İlk derece mahkemesince alınan 20.07.2015 tarihli kök bilirkişi raporunda; “18.12.2009 tarihinde … Stadyumunda yapılan delil tespiti neticesinde alınan 08.01.2010 tarihli bilirkişi raporu kapsamında … adlı yorumcunun seslendirdiği Sugar adlı eserin çalınarak, “dolaylı temsil edildiğinin anlaşıldığı, dava dışı…San. ve Tic. A.Ş.’nin Davacı Meslek Birliği’ne temsil hakkı bakımından takip yetkisi verdiği, davalının zamanaşımı definin yerinde olmadığı, bedel tespiti yapılabilmesi için izinsiz kullanımı tespit edilen tespit sahibi fonogram yapımcılarının meslek birliği tarafından temsil edilen tüm repertuarlarına yönelik hesabın yapılması gerektiği, bu hususun belirlenebilmesi için ise, davacı meslek birliğinin bu kişilere (fonogram yapımcılarına) yapmış olduğu ödemelerin dikkate alınabileceği, bu durumda meslek birliğinin, bu kişilere yapmış olduğu ödemeleri ve ödeme esasını denetime müsait şekilde bildirmesi durumunda hesaplama yapılabileceği tespit edilmiştir.
İlk derece mahkemesince alınan18.12.2015 tarihli bilirkişi ek raporu’nda; dosyaya rapor sonrası yabancı asıl fonogram yapımcısı ile …San. ve Tic. A.Ş. arasında imzalanan 06.09.2011 tarihli Protokol sunulduğu, protokol kapsamında, …A.Ş.’nin dava konusu eser üzerinde temsil hakkına sahip olduğu, buna göre bu konuda Meslek Birliği’ne yetki verme hakkının da mevcut olduğu kanaati bildirilmiştir.İlk derece mahkemesince dosya kapsamında alınan 11/10/2016 tarihli bilirkişi raporunda; davalı şirketin FSEK’in 76. maddesi uyarınca; FSEK’te öngörülen izin ve yetkileri aldığına dair belgeleri veya işletmesinde kullandığı müzik eserlerinin ve fonogramların listesini sunması gerektiği ancak bu konuya ilişkin belge ibraz etmediği, bu sebepten dolayı davalı şirketin davacı meslek birliği koruması altındaki tüm müzik eseri ve fonogramları haksız kullanmakta olduğuna karine teşkil ettiği durumu ortaya çıkmaktadır. İlgili yasal düzenlemeler ile hazırlanıp ilan edilen, MÜ-YAP 2009 yılı tarifesi üzerinden hesaplama yapıldığında, davacı MÜ-YAP’ın 2009 yılı sözleşme bedeli olan 32.086 (seyirci kapasitesi) X 0,29 TL (asgari bedel) = 9.304,94 TL FSEK m.68 uyarınca 3 katı 27.914,82 TL talep edilebileceği MESAM 2009 yılı tarifesi üzerinden hesaplama yapıldığında, davacı MESAM’ın 2009 yılı sözleşme bedeli olan 32.086 (seyirci kapasitesi) X 0,23 TL (asgari bedel) – 7.379,78 TL FSEK m.68 uyarınca 3 katı 22.139,34 TL talep edilebileceği beyan edilmiştir.
G E R E K Ç E :Davacı MÜ-YAP vekilinin asıl davada dava dilekçesinde; … İnönü Stadyumunda 18.12.2009 tarihinde müvekkili koruması altında bulunan … (…) isimli eserin, birleşen davada davacı MESAM vekilinin; “.. (… Film Müziği)” Remix Versiyon – Enstrümantal, …e ve Sugar (…) isimli eserlerin müvekkilinden yazılı izin alınmaksızın ve mali hak bedelleri ödenmeksizin kullanılarak temsil suretiyle umuma iletilmesi ile eser sahiplerinin mali haklarının tecavüz teşkil ettiğini beyanla FSEK 68. Maddesi gereğince üç kat tazminat talebinde bulunduğu, ilk derece mahkemesince asıl davanın ve birleşen davanın kbulüne karar verildiği, davalı vekilinin asıl ve birleşen dava yönünden istinaf başvurusunda bulunduğu görülmüştür.Davalı vekilinin müvekkilinin İstanbul 3.FSHCM’nin 2010/258 Esas sayılı dosyasında müvekkilinin beraat ettiğini ileri sürdüğü, Beraat kararlarının 6098 Sayılı TBK 74. Madde gereğince hukuk hakimini bağlamadığı, kaldı ki ceza davasında “sanık olarak gösterilen kişinin Beşiktaş Futbol Yatırımları şirketinde sorumluluğunun tespit edilememesi nedeniyle” beraat kararı verilerek sorumluların tespiti ile dava açılması için İstanbul C.Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına karar verildiğinin beyan edildiği, dosya içerisinde bulunan ihlal tarihinde Beşiktaş Stadyumunda bilirkişi tarafından tespit yapıldığı, düzenlenen raporu ile asıl dava ve birleşen davaya konu müzik eserlerinin davalı stadyumda çalınması nedeniyle, davacı meslek gruplarının üyelerinin haklarının ihlal edildiği, davacıların hak sahiplerinden yetki aldıklarına dair asıl davada …Sanayi ve Ticaret A.Ş. İle ve birleşen davada BMI şirketi ile yapılan protokol ve sözleşmelerin dosyaya ibraz edildiği, Eser, İcra, Yapım Ve Yayınların Kullanılması Ve/veya İletilmesine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te STADYUM’ ların bedel ödenmesi gereken yerler olarak tespit edildiği, davacı tarafça FSEK 68. Madde gereğince üç kat tazminat talebinde bulunulduğu, rayiç bedel tespitinde stadyumun fiilen doluluk oranına göre değil koltuk sayısına göre hesaplama yapılmasında hukuka aykırılık bulunmadığı, davacı tarafça üç kat tazminat talep edilmekle, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 27/12/2011 tarihli 2011/14831 Esas- 2011/17744 Karar sayılı kararında Hukuk Genel Kurulu’nun 20/03/2002 tarihli 176/214 sayılı kararı ile 02/04/2003 tarihli 260/271 sayılı kararlarına atıf yapılarak açıklandığı üzere ” uyuşmazlık tarihinde yürürlükte olan 1995/4110 Sayılı Kanun ile değişik 5846 Sayılı FSEK 68/1 fıkrasında düzenlenen rayiç bedelin üç katının mütecavize ödetilerek tecavüzün izlerini tamamen silerek ref gerçekleştirmektedir.(Ünal Tekinalp,Fikri Mülkiyet Hukuku Dördüncü Bası, İstanbul 2005, s 303) Bu suretle de hak sahibinin zararını ispat külfetinden kurtarmak ve böylece ispat edilemeyen zararın eser sahibinin sırtında kalmasına engel olmak amaçlanmış, “sözleşme olması durumunda isteyebileceği miktarın üç kat fazlasını talep edebilir” diyerek tazminat hesabına açıklık getirilmiştir.” denilerek FSEK 68/1 fıkrası gereğince üç kat tazminat talep edilmesi halinde hakimin takdir hakkının bulunmadığına işaret edildiği göz önüne alınarak, hakimin takdir hakkının bulunmadığı durumda, ayrıca gerekçelendirme zorunluluğu bulunmadığından ve ilk derece mahkemesi tarafından üç kat tazminata hükmedilmesinde usul ve yasaya aykırılık görülmediği, ilk derece mahkemesinin davada haksız fiil zamanaşımı süresinin değil, FSEK 68.madde kapsamında tazminat talep edilmesi halinde TBK 146. madde gereğince 10 yıl zamanaşımı süresinin uygulanacağına dair gerekçesinin yerinde olduğu kanaatiyle , davalı vekilinin asıl dava ve birleşen davada istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçe ile:1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince asıl dava ve birleşen davaya yönelik davalı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf istemlerinin ESASTAN REDDİNE,2-Asıl dava yönünden alınması gereken 1.906,86 TL harçtan, peşin alınan 476,72 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.430,14 TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,3-Birleşen dava yönünden alınması gereken 1.512,33 TL harçtan, peşin alınan 378,79 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.133,54 TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 4-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına,5-İstinaf yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,6-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 10/12/2019 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.