Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2017/3387 Esas
KARAR NO : 2019/2709 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 09/03/2017
NUMARASI : 2016/10 E. – 2017/55 K.
DAVANIN KONUSU: Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli)
KARAR TARİHİ: 10/12/2019
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü : Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin … isimli yazılımının eser ve lisans hakkı sahibi olduğunu, müvekkiline ait eserin karşı taraf’ın bilgisayarlarına izinsiz olarak yüklendiğinin ve kullanıldığının Çorum 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2015/96 D.iş dosyasına sunulan bilirkişi raporu ile tespit edildiğini, karşı tarafın bu yazılımla haksız kazanç elde ettiğini, müvekkilinin bu izinsiz kullanım nedeniyle gelir kaybına uğradığını iddia ederek bu durumun FSEK ve yargıtay içtihatları doğrultusunda tazminini gerektiğini, müvekkilinin maruz kaldığı zararın giderilmesi için şimdilik 36.576,00 TL’nin 3 katı olan 109.728,00 TL maddi tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı vekili cevap dilekçesinde; mahkemenin yetkisiz olduğunu müvekkili aleyhinde yapılan 2016/86 D.iş sayılı yapılan tespitin hukuka aykırı olduğunu, işyerinde müvekkilinin izni ve bilgisi olmadan firmaya ait olan ve olmayan tüm bilgisayarların kopyalama işlemlerinin yapıldığını yeterli araştırmanın yapılmadığını, yapılan kopyalamanın bir kopyasının taraflarına verilmediğini, müvekkilinin küçük esnaf olduğunu, proje odası gibi bir odanın hiçbir zaman olmadığını belirterek haksız ve hukuka aykırı açılan davanın reddini talep etmiştir. İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesinin 09.03.2017 tarihli, 2016/10 E. – 2017/55 K.sayılı kararıyla; “davacının eser niteliğindeki bilgisayar programının davalı işyerinde lisanssız ve izinsiz kullanımı nedeniyle tespit tarihi itibarıyla bilirkişilerce belirlenen USD cinsinden rayiç bedelin indirimli fiyat üzerinden takdir edilmesi gerektiği bu nedenle 7.650 $ olarak rayiç bedelin belirlendiği ancak bilirkişilerce USD’nin rapor tarihi itibariyle 3,40 üzerinden hesaplanmak suretiyle miktarın 92.783,40 olarak hesaplandığı ancak dava tarihi olan 15.01.2016 tarihinde dava dilekçesinde de belirtildiği şekilde 1 USD’nin 2.88 TL olduğu bu nedenle TL cinsinden rayiç bedelin 22.032,00 TL olduğu somut olayın özelliği tarafların kusur durumu kusurun ağırlığı tecavüzün mahiyeti göz önüne alınarak takdiren 3 katı olan 66.096,00 TL’nin davalıdan tahsili gerektiği tarafların tacir oluşu ve ticari şirketlerine ilişkin ihtilaf nedeniyle talep gibi avans faizini geçmeyecek şekilde reeskont faizi yürütülmesi gerektiği” gerekçesiyle; davanın kısmen kabulü ile davacının Solidworks yazılımın lisanssız kullanımı nedeniyle mali hak ihlalinden dolayı FSEK 68 maddesi uyarınca takdiren belirlenen 22.032,00 TL takdiren 3 katı olan 66.096,00 TL’nin dava tarihinden itibaren yürütülecek avans faizini aşmayacak şekilde reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair talebin reddine karar verilmiştir.Davacı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; dava dilekçesinde, bilirkişi incelemesi sonucu ortaya çıkacak fazlaya ilişkin bedeli talep ve ıslah hakkı saklı kalmak kaydıyla ortalama dolar kurunun baz alındığı beyan edilerek, kur’un şimdilik 2.88 TL olduğu beyan edilerek hesaplama yapıldığını, oysa dava tarihinde TCMB kurunun farklı olduğunu, bilirkişi raporunda da Merkez Bankası üzerinden hesaplama yapıldığını, mahkemenin ise bilirkişilerce hesaplanan tazminattan indirim yaptığını, bunun usul ve yasaya aykırı olduğunu, -mahkemenin 3 kat tazminata ilişkin kararının hukuka ve hakkaniyete uygun olduğunu, ancak sundukları emsal sözleşme ve faturaların hiç değerlendirmeye alınmadığını, tespit olunan rayiç bedel ile bu bedel üzerinden hesaplanan tazminatın gerçekçi ve kabul edilebilir olmadığını, farazi sözleşme ilkesi gereği dava dilekçesine konu ettikleri rakamdan az olmamak üzere dosyada ibraz edilen emsal sözleşme ve faturalarda yer alan rakamın rayiç bedeli olduğunu, -emsal nitelikte İstanbul 4.FSHHM’nin 2016/3 E.sayılı dosyada; uzman bilirkişilerce verilen 22.02.2017 tarihli raporda; dava konusu yazılımın rayiç bedeli için dava dilekçesinde belirtilen 12.700 USD rakamın gerçekçi ve kabul edilebilir olduğuna, yazılım yılının güncel olmamasının bu rakamdan indirim yapılmasını gerektirmediğine kanaat getirildiğini, bu davadaki bilgisayar mühendisi bilirkişinin aynı heyette yer aldığını, farklı olarak mali müşavir bilirkişinin heyete dahil edildiğini, farklı rapor düzenlendiğini, uzman olmayan bilirkişiler tarafından rapor düzenlendiğini beyanla mahkeme kararının reddedilen kısmının kaldırılarak, fazlaya ilişkin talep ve ıslah etme hakkı saklı tutularak 109.728,00 TL maddi tazminata hükmedilmesini talep etmiştir. Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; müvekkilinin yapılan tespite tutanağın sonu bağlanırken katıldığını, bilgisayarın kendi işletmesine ait olmadığını defaatla ifade ettiğini, rağbet edilmediğini, işyerinin dava konusu programı kullanmayı gerektirecek mahiyette olmadığını, bilgisayarların yerini gösteren mali müşavir …’nun müvekkilinin eniştesi olduğunu, suç unsuru olacak cihazı heyete göstermek için özel bir çaba sarf etmesinin beklenir olmadığını, -tespit sırasında işyerinde programı destekleyen hiçbir makine bulunmadığının tespiti yapılması istendiğinde, talebin reddedildiğini, Çorum 3.ACM’de HAGB kararı verildiğini, temyizi mümkün olmadığından -ticari defter incelemesi yapılsaydı, tamamen işçilik odaklı çalıştıklarının tespit edileceğini, -suça konu bilgisayarın kayıtlarda olmadığını, keşif yapılması taleplerinin reddedildiğini, -mahkemenin hangi kriterleri gözönüne alarak 3 kat fazla tazminata hükmettiğinin belirlenemediğini, -izinsiz yazılım ile alakası olmayan program satış fiyatının çok fazla rakam üzerinden tazminata hükmedildiğini beyanla, mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.İlk derece mahkemesince dinlenen davalı tanıklarının, davalının fason üretim yaptığını, lisanslı olarak yazılımları kullandıklarını, tespiti yapılan bilgisayarın Uğur isimli çalışana ait olduğunu, şirkete ait bilgisayar olmadığını beyan ettikleri anlaşılmıştır.Davalı tanığı …. davalı bilgisayarlarında lisanslı veya lisanssız yazılım kullanılıp kullanılmadığını bilmediğini, beyan etmiştir. 3.Asliye hukuk D.iş dosyasında tespit tutanağında dinlenen tanık …’nun tespite konu laptop’un firmada çalışan … ait olduğunu, şahsi bilgisayarı olduğunu, bilgisayarın firmaya ait olduğuna dair herhangi bir mali kayıt bulunmadığını beyan ettiği anlaşılmıştır. Çorum 3. Asliye Hukuk mahkemesinin 2015/96 D.iş dosyası ile davalının işyerinde yapılan tespit sonucu alınan raporda; davalının işyerinde yapılan inceleme ile bir adet bilgisayarda … Premium 7013 programına 28-D2-44-48-R7-CA MAC adresli bilgisayarda 9000-0000-0016-9675-P4DF-35DD seri numarası kullanılarak 29.01.2015 tarihinde yüklenmiş olduğunun tespit edildiğini , bilgisayar ürerinden alınan ekran görüntülerinin rapora eklendiğini beyan ettikleri, programın çalışır haline ait alınan ekran görüntüsünde, stoker borusu, alt-üst-sağ-sal-arka-depo kapakları, kulp ve menteşelere haiz bir ürünün üç boyutlu çiziminin görüldüğü anlaşılmıştır.İlk derece mahkemesince 3 kişilik heyetten alınan 20/01/2017 tarihli raporda; SolidWorks’’’ isimli yazılımın bir eser olduğu ve hukuki koruma altında olduğu, davalıya ait işyerinde bir adet bilgisayar üzerinde davacı’ya ait SolidWorks Premium 2015 x64 isimli programının 28-D2-44-48-B7-CA MAC adresli bilgisayarda 9000-0000-0016-9675-P4-35DD seri numarası kullanılarak 29.01.2015 tarihinde yüklenmiş olduğunun tespit edildiği, tespitlerde elde edilen ekran görüntüsünde görülen stoker borusu, alt-üst-soğ-sol-arka-depo kapakları, kulp ve menteşelere haiz bir ürünün üç boyutlu çizimin ticari bir iş ile ilgili olduğunun anlaşıldığını, kullanıldığı tespit edilen SolidWorks Premium 2015 x64 isimli yazılımın güncel sürüm olmadığı, günümüzde bu yazılımın SolidWorks Premium 2016 sürümünün satışa sunulmakta olduğu, satış bedelinin internette yayınlanmadığı, yerel tedarikçi ile potansiyel müşteri niteliğindeki firmalar arasındaki görüşmelere göre belirlendiğini, rayiç bedel hesabı için SolidWorks yazılımının resmi satış bayilerinden Armada Yazılım firmasından amaç belirtilmeden alınan fiyat teklifinden, … 2016 Standard yazılımının rayiç bedelinin 7.000$ +KDV, SolidWorks 2016 Premium yazılımının ise 9.000$ + KDV olduğunu, iki sürüm arasında %15 civarında üründe geliştirme yapıldığı ve oranlarda bir indirimin uygun olacağı, bu indirim uygulanır ise, SolidWorks 2010 Premium sürümünün rayiç bedelinin 7.650$+ KDV olarak hesaplandığı, bunun da TL cinsinden USD’nin 3,40 olarak hesaplanması sonucu 30.927,80 TL olduğu 3 katı uygulandığında TL cinsinden 92.783,40 TL olacağını bu alacağa ticari faiz uygulanabileceği, sürüm indirimi olmadan rayiç bedelin 36.108,00 TL sürüm indirimi uygulandığında 30.927,80 TL olduğu beyan edilmiştir.
G E R E K Ç E :Davacı vekilinin müvekkilinin eser ve lisans hakkı sahibi olduğunu beyan ettiği bilgisayar yazılımı programının, davalı tarafça bilgisayara izinsiz yüklendiğini beyanla FSEK 68. Madde gereğince 36.576,00 TL’nın üç katı 109.728,00 TL tazminat talep ettiği, ilk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verildiği, davacı vekilinin ve davalı vekilinin istinaf başvurusunda bulunduğu görülmüştür.Davacı vekilinin istinaf dilekçesinde; ilk derece mahkemesinin TCMB’nın dava tarihindeki dolar kurunun ve bilirkişi raporundaki dolar kurunun dikkate alınmadığını ileri sürdüğü anlaşılmışsa da; davacı vekilinin dava dilekçesinde talebini açıklarken, ” Solidworks Premium 2015 (adedi şimdilik 12.700 $’dan hesaplanmak üzere)= 12.700$x2.88×3 katı= 109.728,00 TL ” olarak açıkladığı, ilk derece mahkemesinin taleple bağlılık kuralı gereği, dava tarihinde dolar kurunu 2,88 TL olarak dikkate almasında usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı, kanaatine varılmıştır.Davacı vekilinin bilirkişi kök ve ek raporunda rayiç bedelin hatalı hesaplandığını, rayiç bedellerin dikkate alınmadığını ileri sürdüğü anlaşılmışsa da; davalı bilgisayarında programın 2015 sürümünün yüklü olduğu, bilirkişilerce “…. Yazılım” isimli dava dışı firmadan teklif alındığı, şifahi görüşmede sürüm indirimi yapıldığının anlaşıldığı, indirim ile birlikte 2015 sürüm fiyatının 7.650 $ olarak belirlendiği, davacı tarafça sunulan faturaların 2015 yılına ait olduğu anlaşılıyorsa da bir sonraki yıl yeni sürümü çıktığında programın aynı fiyatla değil daha düşük fiyatla satılacağı ayrıca davacı tarafça sunulan faturalarda ” güncelleme,abonelik anlaşması, eğitim vs.” bedellerinin de bulunduğu anlaşılmakla, mahkeme kararının yerinde olduğu kanaatine varılarak davacı vekilinin istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.Davalı vekilinin istinaf başvurusunda; delil tespiti sırasında incelenen bilgisayarın işyerine ait olmadığının ve program kullanımına gerek duyulacak iş yapılmadığının ileri sürüldüğü anlaşılmışsa da; Çorum 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2015/96 D.İş. Sayılı dosyası keşif tutanağında, programın yüklü olduğu laptop’un firma çalışanı … ait olduğunun beyan edildiği, 5846 Sayılı FSEK 66/2 maddesi gereğince işletme sahibi hakkında dava açılmasında hukuka aykırılık bulunmadığı, programın kullanılıp kullanılmamasının da sonuca etkili olmadığı kanaatine varılmıştır.Davalı vekilinin istinaf başvurusunda; müvekkiline atfedilecek kusur bulunmadığını, 3 kata ilişkin takdir hakkının gerekçelendirilmediğini, program fiyatından fazla tazminata hükmedildiğini ileri sürdüğü anlaşılmışsa da; Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 27/12/2011 tarihli 2011/14831 Esas- 2011/17744 Karar sayılı kararında Hukuk Genel Kurulu’nun 20/03/2002 tarihli 176/214 sayılı kararı ile 02/04/2003 tarihli 260/271 sayılı kararlarına atıf yapılarak açıklandığı üzere ” uyuşmazlık tarihinde yürürlükte olan 1995/4110 Sayılı Kanun ile değişik 5846 Sayılı FSEK 68/1 fıkrasında düzenlenen rayiç bedelin üç katının mütecavize ödetilerek tecavüzün izlerini tamamen silerek ref gerçekleştirmektedir.(Ünal Tekinalp,Fikri Mülkiyet Hukuku Dördüncü Bası, İstanbul 2005, s 303) Bu suretle de hak sahibinin zararını ispat külfetinden kurtarmak ve böylece ispat edilemeyen zararın eser sahibinin sırtında kalmasına engel olmak amaçlanmış, “sözleşme olması durumunda isteyebileceği miktarın üç kat fazlasını talep edebilir” diyerek tazminat hesabına açıklık getirilmiştir.” denilerek FSEK 68/1 fıkrası gereğince üç kat tazminat talep edilmesi halinde hakimin takdir hakkının bulunmadığına işaret edildiği göz önüne alınarak, hakimin takdir hakkının bulunmadığı durumda, ayrıca gerekçelendirme zorunluluğu bulunmadığından ve ilk derece mahkemesi tarafından üç kat tazminata hükmedilmesinde usul ve yasaya aykırılık görülmediğinden davalı istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçe ile:1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davacı vekili ile davalı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf istemlerinin ayrı ayrı ESASTAN REDDİNE,2-Davacı yandan, alınması gereken 44,40 TL harcın, peşin alınan 1.128,75 TL harçtan mahsubu ile artı bakiye 1.084,35 TL’nin talep halinde davacıya iadesine, 3-Davalı yandan, alınması gereken 4.515,01 TL harçtan, peşin alınan 1.128,75 TL mahsubu ile bakiye 3.386,26 TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 4-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına,5-İstinaf yargılama giderleri olarak, davacı avansından kullanıldığı anlaşılan; 44,40 TL (posta-teb-müz) masrafının 1/2 oranında 22,20 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 6-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda iş bu kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere 10/12/2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.