Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2017/3329 E. 2019/2589 K. 22.11.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2017/3329 Esas
KARAR NO : 2019/2589 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 23/03/2017
NUMARASI : 2016/162 E. – 2017/65 K.
DAVA : Endüstriyel Tasarım (Tasarımın İtibarının Kaybı Nedeniyle Tazminat İstemli)
KARAR TARİHİ: 22/11/2019
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü :Davacı taraf vekili dava dilekçesinde özetle,Davacı taraf, “TPE nezdinde 2011/01810 tescil numaralı Çorbalık tasarımı bulunduğunu, … adlı yemek takımlarında bu modeli kullandıklarını, davalı tarafın www…..com.tr internet sitesinde ve kataloglarında 86 parçalı yemek takımı modelleri olan … adlı yemek takımı modellerinde bu tasarımları kullandıklarını, bu konuda Bakırköy 1.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin 2016/89 D.İş sayılı dosyasında tespit yaptırdıklarını” iddia ile tecavüzün ref’ini ve men’ini, şimdilik 500 TL maddi, 10.000 TL manevi tazminata hükmedilmesini, ihtiyati tedbir kararı verilerek tecavüz konusu ürünlere el konulmasını, verilecek kararın gazetede ilanını talep ve dava etmiştir.Davalı/karşı davacı taraf cevap ve karşı dava dilekçesinde, “Bakırköy 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2016/89 D.İş sayılı tespit dosyasına itiraz ettiklerini, kendilerine ait … yemek takımı modellerinin davacının tescilli tasarımlarından farklı olduğunu, davacının tasarımının yenilik ve ayırt edicilik özelliğinin bulunmadığını, davacının kendisinin daha önceki tarihlerde, … adıyla ve başka adlarla yaptığı kamuya arzların, kendi tasarımlarının yenilik ve ayırt edicilik özelliğini ortadan kaldırdığını, bu tasarıma sahip ürün görsellerinin davacının www…..com internet sitesinde yer aldığını, bundan başka 3.kişilere ait 2008/01918-1, 2008/06430-1, 2008/05791-2, 2009/03144, 2010/02789 ve 2010/02466 numaralı tasarımların da davacının 2011/01810 sayılı tasarım tescilinin yenilik ve ayırt ediciliğini yok ettiğini” savunarak asıl davanın ve davacının ihtiyati tedbir talebinin reddini, karşı davanın kabulü ile davacıya ait 2011/01810 sayılı tasarım tescilinin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini talep etmiştir.Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 23/03/2017 tarihli 2016/162 Esas- 2017/65 Karar sayılı kararıyla; davaya dayanak yapılan 2011/01810 çorbalık tasarımının daha önce kamuya sunulduğu, yenilik ve ayırt edicilik vasfı bulunmadığı anlaşıldığından hükümsüz sayılmış olmakla, hükümsüz sayılan endüstriyel tasarıma dayalı olarak bütün haklar geçmişe etkili olarak yok farz edildiğinden ve buna dayalı bir hak elde edilmesi mümkün olmadığı gerekçesiyle davacı tarafın tüm talepleri yönünden yerinde olmayan davasının reddine, karşı davanın kabulü ile; davacı tarafa ait 2011/01810 sayılı çorbalık tasarımının 17.05.2010 başvuru tarihli 2010/02789 sayılı endüstriyel tasarımla karşılaştırıldığında ürünler arasında küçük farklar olup, tasarımın benzer olduğundan ve 17.03.2011 tarihinden önce davacıya ait endüstriyel tasarım kamuya sunulmuş benzerleri bulunduğundan yenilik ve ayırt edicilik vasfı bulunmadığı gerekçesiyle davacıya ait 2011/01810 sayılı çorbalık tasarımının hükümsüzlüğüne, TPE kayıtlarından terkinine karar verilmiştir.Davacı vekilinin süresinde asıl davaya ve karşı davaya yönelik istinaf başvurusunda bulunduğu; müvekkili adına tescilli tasarım ile dava dışı üçüncü kişi adına tescilli tasarımların tüketici nezdinde ayırt edilebilecek şekilde farklı olduğunu, raporda müvekkilinin çorbalık tasarımında bulunan kapak kulbunun gövdeye dik olarak konumlanmış yarım daire şeklinde iken, diğer davalı şirketin kapağında bulunan kulbun yukarıya doğru daralan konik biçimde olduğunu, karşılaştırılan ürünler arasındaki farkların küçük ayrıntılarda farklılık olduğunu ve tasarımlara ayırt edicilik kazandırmadığının beyan edildiğini ancak farklılıklardan çok ortak özelliklerin değerlendirilmesi ve tasarımcının tasarımı geliştirme açısından ne kadar seçenek özgürlüğüne sahip olduğunun dikkate alınması gerektiğini, -mahkemenin yalnızca çorbalık gövdesinin dörtgen şeklinde olması nedeniyle benzer olduğuna karar verdiğini ancak dayanak tasarımda ortasından bombeli bir şekilde tasarlandığını ve bu bombenin gövdenin tam ortasında son bularak gövde formunun yukarı doğru tekrardan dikdörtgen formunu aldığını, çorbalıkta herhangi ovallik bulunmadığını, müvekkilinin tasarımında ise ana gövdede bombe bulunmadığını, dikdörtgen formun oval bir şekilde yukarıya doğru devam ettiğini, dava dışı şirketin tasarımında gövde üzerinde kabartma desenler bulunduğunu,-müvekkilinin tasarımında oval bir şekilde kubbemsi bir kapak tasarımı, dayanak belgede ise düz bir şekilde tasarlanmış kapak tasarımı bulunduğunu,-müvekkilinin tasarımında kapak kulpunun gövdeye dik olarak konumlanmış yarım daire şeklinde iken dayanak tasarımda kulpun yukarıya doğru daralan konik biçimde olduğunu, ürünler arasındaki farkın değerlendirilmediğini,-asıl davada davalı tasarımının müvekkilinin tasarım tescil belgesine tecavüz ettiğinin tespit edilmesine rağmen davanın reddine karar verilmesinin yerinde olmadığını beyanla mahkeme kararının reddine karar verilmesi talep edilmiştir.TPMK’dan celp edilen davaya konu endüstriyel tasarım belgesinin kaydından, 17/03/2011 başvuru tarihli TPE nin 2011/01810 nolu çoklu tasarım belgesi 1 numaralı çorbalık tasarımının davacı adına tescilli olduğu ve sahibi adına geçerliliğini koruduğu anlaşılmıştır.İlk derece mahkemesince dosya kapsamında alınan üç kişilik bilirkişi heyeti raporunda; asıl davada davacıya ait 2011/01810 nolu çorbalık tasarımı ile davalı tarafa ait sardunya, almina, begonya model çorbalık görsellerinin bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılık bulunmadığı, bu sebeple benzer olarak algılandıkları, karşı dava yönünden 17.03.2011 başvuru tarihli … numaralı tescilli tasarımın dava dışı 17.05.2010 tarihli … numaralı tescilli tasarım arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı geneli izlenimde belirgin farklılık bulunmadığı bu sebeple benzer olarak algılandığı davacıya ait tasarımın başvuru tarihinden önce kamuya sunulduğu beyan edilmiştir.
G E R E K Ç E :Asıl davada davacı vekilinin davalının … takımına ait çorbalık tasarımının müvekkilinin 2011/01810 Tasarım tescil belgesi ile korunan çorbalık tasarımına tecavüz ettiğinden bahisle tasarıma tecavüzün ref’ini ve men’ini, şimdilik 500 TL maddi, 10.000 TL manevi tazminata hükmedilmesini talep ettiği, davalı karşı davacının ise karşı davada,davacı tasarımının yenilik ve ayırt edicilik özelliği bulunmadığından hükümsüzlüğünü ve sicilden terkinine karar verilmesini talep ettiği, ilk derece mahkemesince asıl davanın reddine karşı davanın kabulüne karar verdiği, davacı vekilinin asıl ve karşı dava yönünden istinaf başvurusunda bulunduğu görülmüştür.Endüstriyel Tasarım hukuku açısından hükümsüzlüğün 554 Sayılı KHK’nin 43.maddesinde düzenlendiği, tasarımın yeni ve ayırt edici nitelikte olmamasının hükümsüzlük sebebi olduğu, bir tasarımın yeni olduğunun kabulü için tasarımın aynısının başvuru veya rüçhan tarihinden önce dünyanın hiçbir yerinde kamuya sunulmamış olması gerektiği, küçük ayrıntılar ile farklılık gösteren tasarımların aynı kabul edildiği ,554 sayılı KHK’ nın 7/1 maddesine göre, bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim ile diğer bir tasarımın kullanıcıda bıraktığı genel izlenim arasında belirgin bir farklılık bulunması halinde o tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edildiği, ayırt edici niteliğin incelenmesinde ilke olarak farklılıklardan çok ortak özelliklerin değerlendirilmesine ağırlık verilmesi ve tasarımcının tasarımı geliştirme açısından ne kadar seçenek özgürlüğüne sahip bulunduğunun dikkate alınması gerektiği açıklanmıştır. TPMK’dan celp edilen davaya konu endüstriyel tasarım belgesinin kaydından, 17/03/2011 başvuru tarihli TPE nin 2011/01810 nolu çoklu tasarım belgesi 1 numaralı çorbalık tasarımının davacı adına tescilli olduğu, davalı tarafça yenilik giderici olarak sunulan ve mahkeme tarafından davacı tasarımının yeniliğini kaldırdığı kabul edilen, dava dışı …Tic.Ltd.Şti. Adına tescilli “çorbalık tencere” tasarımının başvuru tarihinin 17/05/2010 başvuru tarihli olduğu, davacı tasarımının başvuru tarihinden önceye ait olmakla yenilik giderici delil olarak incelenebileceği, bilirkişi raporunda her iki tasarımın ortak özelliklerinin değerlendirildiği, her iki tasarımda taban ve kapakların dörtgen formda olduğu, gövdenin yukarıya doğru oval bir şekilde daraldığı, kapağın küresel üst yüzeye sahip olduğu, her iki tasarımda kulpların benzer biçimde gövde üzerinde simetrik olarak dörtgen yapıda olduğu, kapak kulpundaki farklılığın küçük ayrıntılarda farklılık olduğu, kapak kulpundaki farklılık ve tasarım üzerindeki kabartma deseninin bulunmamasının davacı tasarımına ayırt edicilik kazandırmadığı ve bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılık bulunmadığının açıklandığı, davacı tasarımı yeni ve ayır edici olmadığından hükümsüzlük koşullarının oluştuğu, davacı- karşı davalı vekilinin, bilirkişi raporuna ve karşı davada verilen hükümsüzlük kararına yönelik itirazlarının yerinde olmadığı, kanaatine varılmıştır.554 Sayılı KHK 45. Madde gereğince, davacı tasarımının hükümsüzlüğüne ilişkin kararın etkisinin baştan itibaren yani tasarımın başvuru tarihinden itibaren sonuç doğuracağı, davacı tasarımına tescil ile sağlanan korumanın ortadan kalkacağı, bu durumda asıl davada talep edilen tasarıma tecavüzün tespiti, refi ve meni talepleri ile, tazminat taleplerinin reddinde de yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, davacı vekilinin asıl davaya yönelik istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçe ile:1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince , davacı-karşı davalı vekilinin yerinde görülmeyen, asıl davaya ve karşı davaya yönelik istinaf isteminin ESASTAN REDDİNE,
2-Asıl dava yönünden alınması gereken 44,40 TL maktu istinaf harcından, peşin alınan 31,40 TL’nin mahsubu ile bakiye 13,00 TL’nin davacı-k.davalıdan alınarak, hazineye irat kaydına, 3-Karşı dava yönünden alınması gereken 44,40 TL maktu istinaf harcın, peşin alınan 225,00 TL harçtan mahsubu ile artı bakiye 180,60 TL’nin talebi halinde davacı-k.davalıya iadesine, 4-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına,
5-İstinaf yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, 6-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda iş bu kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere 22/11/2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.