Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2017/2336 E. 2019/2079 K. 11.10.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2017/2336 Esas
KARAR NO : 2019/2079
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 31/01/2017
NUMARASI : 2014/235 E. – 2017/25 K.
DAVANIN KONUSU: Endüstriyel Tasarım (Manevi Tazminat İstemli)
KARAR TARİHİ: 11/10/2019
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü :Davacı Dava Dilekçesinde; Davacı Şirkete ait TPE … numaralı Endüstriyel tasarım Başvuru Belgesindeki 5 no’lu bayan pelerin tasarımının davalı … tarafından “…” adı altında toptan üretilip satılmak suretiyle müvekkilinin tasarım hakkının ihlal edildiğini,bu durumun İstanbul Anadolu 2.FSHHM’nin 2014/42 D.iş sayılı dosyasında yapılan tespitte de tespit edildiğini, Endüstriyel tasarım hakkına tecavüzün tespiti, satışının ve üretiminin durdurulması ve önlenmesine, şimdilik 1000 TL maddi ve 15000 TL manevi tazminatın tespit tarihinden 08/08/2014’ten işleyecek değişken oranlardaki faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde ve karşı dava dilekçesinde; davalının “…” adı altında perakende sektöründe hizmet verdiğini, genel olarak Osmanbey ve Bomonti’deki toptancılardan ürün alıp butiğinde sattığını, dava konusu pelerini Osmanbey’de bulunan … firmasından satın aldığını, Yaz sezonu boyunca satılan bu ürünün gerek Osmanbey gerekse Bomonti’deki birçok firma tarafından üretilmiş, aynı zamanda pek çok perakendeci tarafından da satıldığını, ürünün anonim bir ürün olduğunu, ürünün etiketinde de “…” yazdığını, bu ürünün toptan satışını yapan firmalara davacı tarafça herhangi bir dava açılmadığını, davaya konu tasarım belgesinin yeni olmadığını beyanla … nolu tasarım tescilinin hükümsüz kılınmasını talep etmiştir. İstanbul 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 31/01/2017 tarihli 2014/235 Esas- 2017/25 Karar sayılı kararıyla; iptali istenen tasarım tescilinin KHK hükümleri uyarınca aranan yenilik ve ayırt edicilik niteliğini taşımadığı gerekçesiyle asıl davanın reddine, karşı davanın kabulüne ve davacı-karşı davalı adına tescilli … tescil nolu pelerin tasarımının hükümsüzlüğüne karar verilmiştir.Davacı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; davalının işyeri adresinde İstanbul Anadolu 2. FSHHM’nin 2014/42 D.İş sayılı dosyasıyla delil tespiti yapıldığını raporun sonuç kısmında ; “Tespit isteyen tarafın … sayılı tescilli tasarımlardan 05 nolu tasarım ile aleyhinde tespit istenen tarafın keşif alanında bulunan tekstil (pelerin) ürünüyle birebir benzer olduğunun” belirtildiğini, maddi zarara ilişkin belgelerin dosyaya ibraz edildiğini,-Davalı-Karşı davacı vekilinin davaya cevap ve karşı dava dilekçesinde davacı tarafın teknik olarak tespitini istediği tekstilin bilindik tasarımları andırdığı ve dava konusu tasarımın anonimleşmiş şekilde yaygın kullanılan bir yapısının mevcut olduğunu ileri sürmüşse de; müvekkili adına tescilli tasarımın anonim değil tamamen müvekkile ait özgün bir tasarım olduğunu,piyasadaki pelerinlerden çok farklı olduğunu, alışılmış pelerin kavramının çocuk giyimde de olduğu gibi kıyafet üzerine giyilen bağcıklı arkadan tek parça halinde uzayıp yalnızca iki omzu kapatan yardımcı giysi şeklinde olduğunu, tek başına giyilemeyeceğini, müvekkilinin modelinin ise elbise veya uzun tunik şeklinde giymek için tasarlandığını, geliş şeklinin aşağı doğru konik kollarda etek formunda konik bileğe kadar olup dört eşit parçadan oluştuğunu, kontras renklerle kalıp çalışması gerçekleştirildiğini, düğme sayısı, düğme aralıkları ve modelin bitiş boyunun prova mankenine göre ayarlandığını belli bir standardı bulunmadığını, kendine has özelliği bulunan, yenilik ve ayırt edicilik özellikleri bulunduğunu,-Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 2013/10090 esas 2014/711 karar sayılı ilamında ” … Davacı tarafça açıklanan bu hükümsüzlük nedenlerini gerektiren bir tasarım örneği dosyaya sunulmadığına ve bilirkişi tarafından da herhangi bir literatüre ve belgeye dayalı olmaksızın bu tasarımların “anonim” olduğu belirtildiğine göre, ispata yarayan ve somut herhangi bir delile dayanmayan soyut ifadeler esas alınarak bir tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilemez.” denildiğini,-Hükümsüzlüğe yönelik somut bilgi ve belgenin dosya içerisinde yer almadığı, bilirkişilerce de tespit edildiğini,- Bilirkişi raporunda web sayfalarında tescilli ürüne benzer tasarımların tescil tarihinden (23.05.2014) önce yer aldığı iddia edilmişse de raporda belirtilen tarihlerin ne şekilde, nereden, ne zaman elde edildiği ne raporun içeriğinden ne de raporda yer alan internet sayfalarının görüntülerinden anlaşılamadığını,- Bilirkişinin web sayfalarından elde etmiş olduğu ürünlerin ”tunik” diye bilinen ve gayet yaygın olarak kullanılan bir model olduğunu, müvekkilinin tescilli tasarımının ”uzun pelerin” olarak nitelendirilmiş olan tunikten farklı olarak; dökümlü vücuda oturmayan, takma kolun mevcut olmadığı, önün … göre hafif kısa olduğu bir model olduğunu tek benzerliğin iki renkli olarak üretilmiş olmaları olduğunu, müvekkiline ait tasarımın dikiş özellikleri, kol ağzı ve yakanın biyeli olması, ürünün önü hafif kısa, patlı düğmelerinin her tasarımda bulunduğundan bahisle ayırt edici niteliğe haiz olmadığı anlamına gelmeyeceğini önemli olanın, söz konusu özelliklerin tasarım üzerinde nasıl ve ne şekilde kullanılmış olması ile tasarımın genel görünüm itibariyle yarattığı farklılık olduğunu,-Bilirkişilerin müvekkilinin tasarımının diğer 2 görüntüsünü kullanmayarak ve elbise örnekleriyle kıyaslamayarak aslında müvekkilin tescilli tasarımının kolsuz olduğunu fark edemediklerini, raporda kıyas yapılan elbiselerin kollarının bulunduğunu, müvekkilinin tasarımının öne çıkan özelliğinin 2 renkten oluşması değil, fotoğraflarda görüldüğü üzere tasarımın kesim biçimi olduğunu beyanla mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.İlk derece mahkemesince Türk Patent Enstitüsü’nden davacıya ait … nolu tasarıma ait renkli görseller dosyaya celp edilmiş, tasarımın pelerin tasarımı olduğu ve geçerliliğini sürdürdüğü TPE kaydından görülmüştür.İlk derece mahkemesince dosya kapsamında alınan İTÜ Tekstil ve tasarım fakültesi öğretim üyesi .., Sektör bilirkişi … ve … oluşan heyetin 02/06/2015 tarihli heyet raporunda ; “dosyada tescil tarihinden önce kamuya sunulmuş benzerlerine ait örneklerin bulunmadığı, fakat sektör bilirkişinin yaptığı sektör araştırması sonucunda sektörde pelerin adı verilen tasarımlarda, resimleri bulunan pelerine benzer tasarımların tescil tarihi olan 23/05/2014 tarihinden önce de kullanıldığı, üretimlerini yapıldığı ortak sonucuna varıldığı, asarıma bakıldığında belirgin ayırt edici özellikler bulunmadığı, tasarımın tarifnamesinde de bunun görüldüğü, çeşitli ayırt edici özelliklerin tasarımda bulunmadığı ve yazılmadığı sadece ürünün dikiş özelliklerini yazıldığı, davacıya ait tescilli tasarımın yenilik ve ayırt edici niteliğe sahip olmadığı ” beyan edilmiştir.İlk derece mahkemesince “tasarımın yeni ve ayırt edici olmadığı hususunun, literatür ve somut delile dayanarak açıklanması ” yönünden, ek rapor alınmasına karar verdiği, dosya kapsamında alınan 18/01/2016 tarihli heyet ek raporda ; www…..com alan adlı 20/12/2013 tarihli web sayfasındaki … özel tasarımı, www…..com alan adlı 02/10/2013 tarihli web sayfasındaki … tasarımı,ve 20/04/2014 tarihli web sayfasındaki giysi tasarımına yer verilerek örnekleri verilen giysi tasarımlarından bir farkı olmadığı düşüncesinde olduklarını, tescilli tasarımın tarifnamede ifade edilen özelliklerini elbiselerde mevcut olduğunu, farkın tasarımın kolsuz şekilde üretilmesi olduğunu, tasarımın öne çıkan ana unsurunun 2 renkli oluşu ve önden birleştirilmesi olduğunu beyanla kök rapordaki görüşlerini tekrarlamışlardır.
G E R E K Ç E :Davacı vekilinin dava dilekçesi ile; davalı tarafın müvekkilinin tescilli … başvuru numaralı pelerin tasarımının davalı tarafça toptan üretilip satılmak suretiyle tasarım tesciline tecavüz edildiğini beyanla tasarıma tecavüzün tespiti, durdurulması ve önlenmesi ile maddi ve manevi tazminatın tahsili davası açıldığı, davalı- karşı davacı vekilinin ise davacı tasarımının yeni ve ayırtedici olmadığını ileri sürerek hükümsüzlüğünü talep ettiği, ilk derece mahkemesinin asıl davanın reddine, karşı davanın kabulü ile davacı tasarım tescilinin hükümsüzlüğüne karar verdiği, davacı tarafça istinaf başvurusunda bulunulduğu anlaşılmıştır.554 Sayılı KHK’nin 5. maddesinde “Yeni ve ayırt edici niteliğe sahip tasarımların” belge verilerek korunacağı 6. maddede “Bir tasarımın aynısı, başvuru veya rüçhan tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarımın yeni kabul edileceğinin ” KHK 7/son maddesinde kıyaslama yapılırken, birbirleri ile kıyaslanan tasarımların ilke olarak farklılıklarından çok ortak özelliklerinin değerlendirilmesine ağırlık verileceği ve tasarımcının tasarımı geliştirme açısından ne kadar seçenek özgürlüğüne sahip olduğunun göz önüne alınacağının düzenlendiği, ilk derece mahkemesince hükme esas alınan bilirkişi heyeti kök ve ek raporunda, kıyaslanan giysi tasarımlarının ortak özelliği olarak iki renkli oluşu ve önden birleştirme şeklinde olduğu belirtilmişse de başka ortak özelliğe yer verilmediği, karşılaştırmanın usulüne uygun yapılmadığı, tasarımcının seçenek özgürlüğünün tartışılmadığı, kök ve ek raporda tasarım tescilinin tarifnamesinde ifade edilen özelliklere yer verilmişse de; tasarım tescilinin korunmasının patent ve faydalı model hukukunun aksine tarifnamedeki anlatımla tayin olunamayacağı, tasarım korumasının görsel anlatımdaki görünüm olduğu, tasarımın görsel anlatımdaki yer alan görünüm özellikleri ile sınırlı olarak korunabileceği , heyette bilişim uzmanı bilirkişi bulunmadığı, internet web sitelerinden alınan ürün görsellerinin web sitelerine konuluş tarihinin tespit edilmediği, davacı- karşı davalı vekilinin itirazlarının karşılanmadığı, raporun yetersiz olduğu kanaatiyle davacı-karşı davalının istinaf başvurusunun kabulüne ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına, bilişim uzmanı ve tasarım uzmanı bilirkişilerden oluşacak yeni bir heyetten rapor alınarak karar verilmek üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle:1-Davacı-karşı davalı vekilinin istinaf isteminin kabulü ile, 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince, İstanbul 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 31/01/2017 tarihli 2014/235 Esas- 2017/25 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,2-Yargılamaya devam olunmak üzere dosyanın, karar veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-İstinaf talebi kabul edildiğinden, istinaf peşin harcının talebi halinde davacı-karşı davalı tarafa iadesine,4-İstinaf yargılama giderleri olarak; davacı-karşı davalı avansından kullanılan; 44,60 TL(posta-teb-müz) ile 85,70 TL istinaf kanun yoluna başvuru harcı olmak üzere toplam 130,30 TL’nin davalı-karşı davacıdan alınarak, davacı-karşı davalıya verilmesine, 5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 11/10/2019 tarihinde HMK’nın 353/1-a-6 maddesi uyarınca oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.