Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2017/1810 E. 2019/1530 K. 11.07.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2017/1810 Esas
KARAR NO : 2019/1530
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 22/11/2016
NUMARASI : 2013/202 E. – 2016/774 K.
DAVANIN KONUSU Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 11/07/2019
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü :Davacı vekili, dava dilekçesinde; “Müvekkili şirket ile davalı … Ltd. Şti. arasında uzun yıllara dayanan ticari ilişki bulunduğunu, taraflar arasında 25.02.2013 tarihinde “Et Alım Sözleşmesi” imzalandığını, bu sözleşme ile kararlaştırılan tarihlerde et temin edileceği ve buna karşılık 19 adet çekin davalıya teslim edildiğini, sözleşmenin 5.2 m. ile çeklerin 3. Şahıslara ciro ve temlik edilmesinin yasaklandığını, davalı … sözleşmesel edimlerini yerine getirmediğini, işyerini boşaltıp kaçtıklarını, bu çeklerden 02.07.2013 keşide tarihli, 50.000.-TL bedelli, … Perpa Şb. ait … seri no.lu çek davalı … şirketince diğer davalı … şirketine teslim edildiğini, 6361 sayılı Yasanın 9/2 m. göre “Faktoring şirketleri fatura ile tevsik edilemeyen alacakların devralamazlar. Bu nedenle faktöring şirketleri temel ilişkiden bağımsız değildir “ hükmü uyarınca, malların müvekkiline teslim edilmediği için Faktoring şirketinin çek bedelini müvekkilinden talep edilemeyeceği beyan edilerek, dava konusu çek bedelinin %15 tutarında teminat ödenmek suretiyle tedbiren icra takibinin durdurulmasına, … Bankası Perpa Şubesine ait 50.000,00 TL bedelli çekin davalı … ile davacı müvekkili arasındaki sözleşme uyarınca davalıya verilmiş olup, davalı karşı edimini yerine getirmediğinden, diğer davalı … A.Ş nin ise alacağın temlikine ilişkin maddelerin Factoring Kanunu 9/f-2 ve TTK 688-f-2 vesair ciroya dair hükümler gereği temel ilişki ile bağlı ve temel ilişkiden doğan şahsi def’iler kendisine ileri sürülebileceğinden her iki borçluya borçlu olmadıklarının tespitine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı … şirketi vekili, cevap dilekçesinde; “ Müvekkili ile diğer davalı …Ltd.Şti. arasında Genel Faktoring Sözleşmesi imzalandığını, iş bu sözleşmeye istinaden 14.03.2013 tarihli … seri no.lu 76.359,03 TL tutarındaki faturanın 50.000.- TL’lık kısmı ve buna bağlı tanzim edilmiş 02.07.2013 tarihli 50.000.-TL tutarlı … Bankasına ait … seri no’lu çek, alacak bildirim formu-kambiyo senetleri tevdii formu ile ödeme talimatına istinaden temlik alındığını, fatura aslı görülüp aslı ile aynı olduğunun onaylandığını, müvekkilinin yasanın aradığı şartlara uygun olarak faktoring işlemini gerçekleştirdiğini, davacı tarafın diğer davalının edimini yerine getirmediğini ileri sürüp 6361 sayılı yasanın 9/2 m. göre davalı-… Ltd.Şti. karşı ileri sürdüğü def’ileri müvekkili şirkete karşı da ileri sürülebileceğini iddia ettiğini, müvekkili şirket yasanın 9/2 m. gereği tüm belgeleri işlem sırasında aldığını, dolayısıyla 9/3 m. keşidecinin önceki hamillerinden birisiyle kendi arasındaki ilişkilere dayanan defileri faktoring şirketine karşı ileri süremeyeceğine amir olduğu, davacının bahsettiği alım satış sözleşmesi üzerinde … şirketini temsilen … imzasının bulunduğunu, oysaki sicil kayıtlarına göre şirket yetkililerinin … ve …olduğu, bahse konu alım-satım sözleşmesinin sonradan tanzim edildiği görüntüsüne haiz olduğu beyan edilerek, davanın reddine karar verilmesi talep etmiştir.İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 22/11/2016 tarihli, 2013/202 Esas – 2016/774 Karar sayılı kararıyla; davacı ile davalılardan …. Ltd. Şti arasında, et alımına ilişkin 25/02/2013 tarihli sözleşme düzenlendiği, sözleşmenin Konu Başlıklı 2. maddesinde; taraflar arasındaki et alımına ilişkin miktarın, etin niteliğinin, birim tutarlarının ve net tutarların belirtildiği, ödeme başlıklı 5. Maddesinde ise; ödemenin ne şekilde yapılacağının kararlaştırıldığı ve davacı tarafından 5. Madde de yazılı 19 adet çeklerin, davacı tarafından davalı …. Ltd. Şti ‘ ne teslim edileceği ve sözleşmenin 5/2 maddesinde, teslimatlar yapıldıkça bu çeklerin ödeneceğinin kararlaştırıldığı, davaya konu … çek nolu, 02/07/2013 vade tarihli 50.000,00 TL lik çekin de bu listede yer aldığı, çekin davacı tarafından davalı …. Ltd. Şti ne avans olarak verildiği, davalı … Ltd. Şti ile …arasında ise; 15/04/2013 tarihli 5.000.000 TL lik Faktoring sözleşmesi düzenlendiği, davalı … Ltd. Şti tarafından, davacı … Ltd. Şti muhataplı olarak tanzim olunan 14/03/2013 tarihli 76.359,03 TL lik ( KDV dahil) faturanın ” Açık ” irsaliyeli faturanın kısmi olarak 50.000,00 TL lik tutarının faktoring şirketine temlik edildiği, düzenlenen faturanın açık fatura ” İrsaliyeli Fatura” olarak düzenlendiği, faktoring şirketi tarafından, faktoring sözleşmesi düzenlenirken, ciro yoluyla veya temlik alacakları çek ve senetlerin cirantasının mali durumunu ve aralarında ki hususları araştırmaları ve incelemeleri gerekli olup, sadece fatura tanzim edilmesi, alacağın varlığını kanıtlamayacağı, ayrıca malın teslim edilmesi ve hizmetin verilmiş olmasının da gerekeceği, bedelsizlik iddiasının ise; Fartoring Şirketine karşı da ileri sürülebileceğinden, sözleşme konusu malların (etlerin) davacı tarafa teslim edildiğine ilişkin teslim belgesindeki imzanın da bilirkişi … tarafından yapılan inceleme ve düzenlenen rapor sonucu, davacı şirket yetkilisi … eli ürünü olmadığı, dolayısıyla, etlerin (malların) davacı tarafa teslim edildiğinin kanıtlanamadığından, davaya konu çekin avans olarak verildiği ancak, adı geçen malların davacıya teslim edilmediği gerekçesiyle ve aynı nedene dayalı bir başka çek hakkında İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/476 E, 2014/386 K. Sayılı, 20/06/2016 tarihinde kesinleşen, 02/12/2014 tarihli kararı Yargıtay 19 HD nin 03/12/2015 tarihli Onama ve aynı dairenin 20/06/2016 tarihli karar düzeltme talebinin reddine ilişkin kararını da dikkate alarak, her iki davalı yönünden davanın kabulüne, davaya konu….Bankası Perpa Şubesine ait … çek nolu, 02/07/2013 keşide tarihli, 50.000 TL bedelli çek nedeniyle davacının davalılara borçlu olmadığının tespitine karar vermiştir.Davalı temlik alan, … A.Ş vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; alacağı temlik eden …nin BDDK ve Hazine Müsteşarlığı denetiminde ve Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansal Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları hakkında yönetmelik hükümlerine göre faaliyet gösteren faktoring şirketi olduğunu, her ne karar davacı tarafın dava dilekçesinde çeke konu edimin yerine getirilmediğini iddia etmişse de, bu durumu müvekkilinin bilmesinin mümkün olmadığını, usulüne uygun temlik alanın iyi niyetinin korunması gerektiğini, bilirkişi raporunda da faktoring işleminin faktoring işlemlerine uygun olduğunun, şirket kayıt ve defterlerinde kayıtlı olduğunun tespit edildiğini, mahkemenin söz konusu işlemin yapıldığını gösteren belge üzerinde imza incelemesi yaptırmış ve belgede bulunan imzanın davacı şirket yetkilisi eli ürünü olmadığı tespit edilmişse de; itirazlarının dikkate alınmayarak rapor alınan kurumun adli tıp kurumu olması sebebiyle yeniden inceleme yapılmadığını, adli tıp kurumuna diğer kurumlar ve başkaca bilirkişi raporları karşısında üstünlük sağlanmaması gerektiğini beyanla, mahkeme kararının kaldırılmasını istemiştir.Davacı vekili istinafa cevabında; başvurunun reddini istemiştir.İlk derece mahkemesince alınan 01/02/2014 tarihli üçlü bilirkişi heyet raporunda; Davacının 2013 yılı yevmiye, defteri kebir defterlerinin incelendiğini, açılış ve kapanış tasdiklerinin zamanında ve usulüne uygun olarak yapıldığının tespit edildiğini, davacı ile davalı arasında 25/02/2013 tarihinde bir alım satım sözleşmesinin imzalandığını, sözleşmenin 2. maddesi gereğince belirlenen 1.205.000,00 TL tutarındaki malın davalı şirkette temin edilip davacıya satılacağının kararlaştırıldığını, davalı …. firmasından satın alınan malların bedelinin muhtelif keşide tarihli 19 adet banka çeki ile davacıya ödeneceğinin kararlaştırıldığını, sözleşmenin 5.2 maddesine göre teslimatlar yapıldıkça iş bu çeklerin ödeneceğinin kararlaştırılmış olduğu, yine aynı madde kapsamında çeklerin ciro yoluyla devrinin yasaklandığını, sözleşmeyi … Limited şirketi adına …. imzaladığını, Faktoring Şirketiyle … şirketi arasında imzalanan Faktoring Sözleşmesini ise 15/04/2013 tarihinde … imzaladığını, davalı … Şirketinin yukarıda belirtilen nedenlerle alım satım sözleşmesinin sonradan ve usulsüz olarak tanzim edildiğini ve ispat edildiğini, alım satım sözleşmesinin 5. Bendi adı altında 13. Sıradaki … Bankasına ait 02/07/2013 keşide tarihli … seri nolu 50.000,00 TL lik çekin dava konusu çek olduğunun anlaşıldığını, davacının ticari defterlerinde dava tarihi itibarıyla davacının davalı … Ltd Şti’den 1.131.517,96 TL borçlu olduğunun görüldüğünü, … Limited Şirketi tarafından tanzim edilen 76.359,03 TL tutarında alıcı sıfatıyla davacıya fatura tanzim edildiğini, faturanın … Firması tarafından 50.000,00 TL lik kısmı diğer davalı … Şirketine temlik edildiğini, bahse konu temlik edilen faturanın davalı şirketin defterlerinde kaydına rastlanmadığını, davalı … şirketine ait 2013 yılı yevmiye, kebir ve envanter defterlerinin incelendiğini, defterlerinin usulüne uygun olarak tutulduğunun tespit edildiğini, davalı … Şirketi ile davalı … Ltd Şti arasında 15/04/2013 tarihinde 5.000.000,00 TL lik Faktoring Sözleşmesi’nin imzalandığını, sözleşmeyi … ve … müteselsil kefil sıfatıyla 5.000.000,00 TL kefalet limiti dahilinde imzalandığını, davalı … Şirketinin yapmış olduğu faktoring işlemlerine konu işlemlerin ticari defterlerinde kayıtlı olduğu ve bahse konu işlemlerin Faktoring Mevzuatına uygun tekemmül ettirilmiş olduğunu, davacının ticari defterlerinde dava konusu çekin keşideci sıfatıyla kayıtlı olduğu, bunun zaten davacının kabullerinde olduğunu, öte yandan temlik edilen faturanın ise kayıtlı olmadığının anlaşıldığını, davalı … Ltd Şti’nin ticari defterlerinin incelemeye sunmadığı anlaşıldığını, davalı … Şirketinin faturanın tarafların ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığından ziyade, temlik alınan faturaya konu malların teslim edilip edilmediği ile faturanın gerçek olup olmadığından sorumlu olduğunu, davacı firmanın temlik edilen irsaliyeli faturaya konu malların teslim alındığının 29/04/2013 tarihli belge ile teyit ve kabul etmiş olduğundan davacının dava konusu çekten dolayı sorumlu ve borçlu olduğu kanısında olduklarına…” dair raporlarını mahkemeye sunmuşlardır. Davacı vekili 23/02/2015 havale tarihli dilekçesiyle, bilirkişi raporunu kabul etmediklerini, raporun dayanağını teşkil eden davada Faktoring Şirketince sunulan 19/04/2013 tarihli müvekkiline ait olduğu iddia edilen tutanaktaki imzanın Adli Tıp Kurumunda incelenmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince alınan 07/06/2016 tarihli Bilirkişi Raporu özetle; “… ‘a ait olduğu bilinen mukayese imzalarının, İmza Beyannamesinin 1997, Genel Vekaletnamenin 2013, İmza Sirkülerinin 2012, Tescil Talepnamesinin 2013, Sirküleri 2006, … Limited Şirketi antetli sözleşme eklerinin 2013, Çek Örneğinin 2013, Celse zaptının 2015, Hakim huzurunda alınmış imza ve yazı örneklerinin 2015 yıllarına ait olduklarını, 1997 yılındaki imza beyannamesinin diğer belge örneklerinden farklı yapıda imza ihtiva ettiği, inceleme konusu belge asılında Sarıhan Gıda Limited Şirketi kaşesi üzerindeki imzanın, imza başlangıç yapılandırılması, imzaların genel grama mantığı, imzaların içerisindeki geri dönüşlü gel/git hareketleri, tersim tarzı, işleklik derecesi, istif, eğim, doğrultu, hız, baskı derecesi, ebat, yönelim, konfigürasyonun teşkili, konumlanmış ve alışkanlıklar gibi temel ölçütler bakımından şirket yetkilisi …. eli ürünü olmadığı…” kanaatine beyan edilmiştir.İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin, 2014/476 E, 2014/386 K. Sayılı 02/12/2014 tarihli, dosyaya sunulan karar örneği ve ekinde ki Yargıtay 19 HD nin 03/12/2015 tarihli onama karar örneğinin incelenmesinde; davacı … Ltd. Şti vekili tarafından davalı .. … Ltd. Şti ve … A.Ş aleyhine, mahkememiz dosyasında ki nedenlerle, davacı tarafından davalı …. Ltd. Şti ne verilen çeklerden bir tanesi olduğu ifade olunan 25/06/2013 keşide tarihli 50.000,00 TL bedelli …Perpa şubesine ait çek nedeniyle, davalılara borçlu olmadığının tespiti talebine ilişkin dava açıldığı, yapılan yargılama sonucunda; ” davanın kabulü ile ….Bankası Perpa şubesine ait … nolu 25/06/2013 keşide tarihli 50.000,00 TL bedelli çekten dolayı davacının davalılara borçlu olmadığının tespitine” dair verilen kararın, temyiz incelemesi sırasında Yargıtay 19 HD nin 03/12/2015 tarihli kararıyla onanmasına, karar düzeltme talebinin ise, aynı dairenin 20/06/2016 tarihli kararıyla reddine karar verildiği ve kararın 20/06/2016 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
G E R E K Ç E :Davacı vekilinin, dava dilekçesinde; davalı … Ltd. Şti. İle müvekkili arasında 25/02/2013 tarihinde “et alım sözleşmesi” imzalanarak 19 adet çekin davalıya teslim edildiğini, sözleşmenin 5.2 maddesinde ciro ve temlikinin yasaklandığını, davaya konu 02/07/2013 keşide tarihli 50.000,00 TL bedelli çekin davalı … Ltd. Şti. Tarafından Trend Faktoring Şirketine teslim edildiğini, 6361 sayılı yasanın 9/2 maddesine göre “faktoring şirketlerinin fatura ile tevsik edilmeyen alacakları, devralamayacaklarının” düzenlendiğini beyanla, çek nedeniyle davalılara borçlu bulunmadığının tespitini istemiştir. İlk derece mahkemesi tarafından alınan 01/02/2014 tarihli raporda; davacı ticari defter ve kayıtlarına göre, davalı … Ltd. Şti.’nin dava tarihi itibariyle 1.131.517,96 TL borçlu olduğunun ve davalı … Şti.’nin sunduğu 14/03/2013 tarihli irsaliyeli faturanın davacı defterlerinde kayıtlı olmadığının tespit edildiği, …ye itafen davacı tarafından düzenlenen 19/04/2013 tarihli fatura teyit yazısındaki imzanın davacı şirket yetkilisi … ait olmadığının alınan 06/06/2016 tarihli bilirkişi raporu ile tespit edildiği, 14/03/2013 tarihli irsaliyeli faturanın açık fatura olduğu, teslim alan kısmında … Tic.Ltd. Şti. Adına kaşe bulunuyorsa kaşe üzerinde imza bulunmadığı anlaşılmıştır.6361 sayılı Kanunun 9/2 maddesi hükmüne göre, faktoring şirketlerinin kambiyo senetlerine dayalı olsa bile bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacakların temlikini üstlenemeyeceği, kanunun 9/3 maddesinde düzenlenen “kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring şirketine devri halinde kambiyo senedinden dolayı kendisine başvuran kişinin, düzenleyen veya önceki hamillerden biri ile kendisi arasındaki doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ilere faktoring şirketine karşı ileri süremeyeceği” düzenlenmişse de, davanın tarafı olan davacı ve davalıların faktoring işleminin tarafları olduğu, davacının temlik edilen alacağın gerçek mal ve hizmet satışından doğmadığını, davalı … şirketine karşı da ileri sürebileceği, davacı defterlerine göre davalı … Ltd. Şti.’den alacaklı olduğu, temlik işlemine dayanak faturanın açık fatura olup, teyit yazısındaki imzanın davacı şirket yetkilisine ait olmadığı anlaşılmakla, davaya konu çekin karşılığı mal yada hizmet alımının geçerli faturaya dayandırılmadığı, davacının davalılara borçlu olmadığı, ilk derece mahkemesinin kararının yerinde olduğu kanaatiyle davalı … şirketinin istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçe ile:1-6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince, davalı temlik alan…A.Ş vekilinin yerinde görülmeyen istinaf isteminin ESASTAN REDDİNE, 2-Alınması gereken 3.415,50 TL harçtan, peşin yatırılan 853,87 TL’nin mahsubu ile bakiye 2.561,63 TL harcın davalı davalı temlik alan … A.Ş.’den alınarak hazineye irad kaydına, 3-İstinaf yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına, 4-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti tayinine yer olmadığına, 5-Artan gider avanslarının, karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 11/07/2019 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.