Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
15.HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/906
KARAR NO: 2023/629
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 22/02/2023
NUMARASI: 2023/10 D.İş Esas, 2023/9 D.İş Karar
DAVANIN KONUSU: İhtiyati Tedbir
KARAR TARİHİ: 30/05/2023
Taraflar arasında görülen davanın yerel mahkemece yapılan yargılaması sonucunda değişik işler esası üzerinden verilen karara karşı istinaf yoluna başvurulmuş olup, duruşmasız olarak dosya üzerinde yapılan inceleme ve istinaf talepleriyle sınırlı olarak yapılan değerlendirme sonunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: İhtiyati tedbir talep eden vekili, taraflar arasında 24.08.2021 tarihli sözleşme imzalandığını, sözleşmeye göre talep eden tarafından karşı tarafın Tekirdağ Kapaklı Organize Sanayi Bölgesinde bulunan fabrikasının modernizasyonu amacıyla 13. Hat otomosyon sisteminin kurulması işini üstlendiklerini, karşı tarafın 103.200,00 Euro avans ödemesinde bulunduğunu ve bu avans ödemesi karşılığı olarak karşı tarafa … Bankası T.A.O Orhanlı/İstanbul şubesince düzenlenmiş 17.03.2022 tarihli, … nolu son tarihli 103.200,00 Euro teminat mektubu verildiğini, karşı taraf Ukrayna- Rusya savaşı sebebiyle karşı tarafın talebiyle 13. Hattın imalatı yavaşlatılarak yeni 14. Hattın imalatına öncelik tanıdıklarını, teminat senedinin süresinin 30.01.2023 tarihine kadar uzatıldığını, 13.hattın hazır olduğunun 02.09.2022 tarihinde karşı tarafa mail ile bildirildiğini, karşı tarafın 16.09.2022 tarihli inceleme ve talepleri sebebiyle hattın tesliminin geciktiğini, tüm eksikliklerin tamamlanarak hazır olduğunun karşı tarafa 13.12.2022 tarihinde gönderdikleri mail ile 23.12.2022 tarihinde teslim alınmasının istenildiğini, ancak karşı taraf 21.12.2022 tarihli ihtarname ile taraflar arasındaki sözleşmeyi feshederek ödedikleri bedelin iade edilmesini aksi halde teminat senedinin paraya çevrileceğinin kendilerine bildirildiğini, fesihin haksız olduğunu, 103.200,00 Euro bedelli senedi paraya çevirmek suretiyle zarara sokmak istediklerini belirterek, kendileri tarafından imal edilen ürünün imal edilerek hazır olduğunun tespit edilmesini ve teminat senedinin paraya çevrilmemesi için ihtiyati tedbire karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemenin 10/01/2023 tarihli ara kararı ile, 1-Talep edenin ihtiyati tedbir talebinin kabulüne, talep eden tarafından aleyhine tedbir kararı verilmesi talep olunan … A.Ş.’ye verilen … Bankası TAO. Orhanlı/İstanbul şubesinin 30/01/2023 son tarihli, … numaralı ve 103.200 Avro bedelli avans teminat mektubunun paraya çevrilmesinin önlenmesi bakımından HMK 389. madde uyarınca ihtiyati tedbir konulmasına, bu suratle adı geçen teminat mektubunun karşı tarafa ödenmemesi için tedbirin uygulanmasına, talep değeri değeri (103.200 Avro) talep tarihi olan 26/12/2022 tarihindeki efektif satış kur karşılığı olan 2.052.648-TL üzerinden %10 teminat (nakit veya kesin-süresiz teminat mektubu ) talep eden tarafından mahkeme veznesinde depo olunduğunda, karşı tarafa ve ayrıca … Bankası TAO. Orhanlı/İstanbul şubesine tedbir kararının derhal bildirilmesine karar verilmiştir. Karşı taraf vekili, mahallinde yapılan keşif neticesinde alınan bilirkişi raporunda birçok delil değerlendirilmeden üstünkörü bir inceleme yapılarak eksik rapor tanzim edildiğini, raporun hükme esas alınmasının hatalı olduğunu, bilirkişi raporunda talep eden şirketin kendilerinin talebi ile yeni revizyon 1 ve 2 olacak şeklinde 2 adet yeni revizyon yapıldığını, bu sebeple işlemlerin geciktiği şeklinde kanaat belirtildiğini, fakat kendilerinin böyle bir revizyon talebinde bulunduğunun neye göre tespit edildiği hakkında ise herhangi bir yazılı delil gösterilmediğini, talep eden şirketin haklılığını yaklaşık olarak ispat edemediğini, projede belirlenenin dışında 13. hat otomasyon sistemi için ilave iş talebinde bulunulmadığını, aksine tutanaklarda belirtildiği üzere isteklerin projenin eksikliklerinin giderilmesine yönelik olduğunu, proje süresinde tamamlanmadığından teminat mektubu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, her ne nam altında olursa olsun kabul anlamına gelmemek kaydı ile ihtarnamede yer alan ve sistemin çalıştığını iddia edilen üç ayrı video izlendiğinde dahi sistemin teknik şartnamede yer alan özellikleri içermediğini, sistemde birçok eksikliklerin olduğunu, hatalı ve kusurlu şekilde çalıştığının açık olduğunu belirterek, ihtiyati tedbir kararının teminatsız olarak kaldırılmasına, aksi durumda mahkeme tarafından takdir edilecek orandaki teminat bedeli ile ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece, 22/02/2023 tarihli ek karar ile, dosyaya sunulan deliller ve ayrıca delil tespitine dair mühendislerden kurulu bilirkişi kurulunun 09/01/2023 tarihli rapor içerikleri itibariyle davacının edimini yaklaşık ispat olarak yerine getirdiği, teminat mektubunun nitelik itibari ile avans teminat mektubu niteliği taşıması, sunulan delillere göre bu aşamada tam olarak ispat edilmese dahi talep edenin almış olduğu malzeme ve yaptığı hizmet karşılığının ödenen avanstan fazla olduğu noktasında yaklaşık ispat seviyesinde delillerin varlığının dosya kapsamından anlaşılması sebebiyle, ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verilmesi gerektiği, ihtiyati tedbirine esas olan teminat miktarının avans niteliğinde olduğu, talebe esas olan teminat mektubunun fonksiyonu ve veriliş amacı dikkate alındığında, bu mektup yönünden yaklaşık ispat için dahi yeterli olduğu gerekçesiyle, karşı tarafın itirazlarının reddine karar verilmiştir.Karşı taraf vekili istinafında, taraflar arasında 24.08.2021 tarihinde imzalanan Yatırım Sözleşmesine göre 13. Hat Otomasyonunun kurulmasını talep eden … Anonim Şirketi tarafından gerçekleştirileceğini, sözleşmeye göre toplam ödenecek bedelin 258.000,00 Euro olduğunu, bedelin %40’ı … Ticaret Anonim Şirketi tarafından kendilerine verilecek teminat mektubu karşılığında avans olarak verileceğinin kararlaştırıldığını, … Ticaret Anonim Şirketine 103.200,00 Euro bedel avans olarak verildiğini ve karşılığında aynı bedelle 20.06.2022 vade tarihli teminat mektubu alındığını, sözleşmeye göre ürünün … İmalat Sanayi Ticaret Anonim Şirketi tarafından montajı tamamlanmış bir şekilde 15.12.2021-30.12.2021 tarihleri arasında teslim edilmiş olması gerektiğini, teslim süresinin en geç 30.12.2021 tarihinde dolmasına rağmen ürünün … İmalat Sanayi Ticaret Anonim Şirketi’nin sahasında testi ilk kez 16.09.2022 tarihinde gerçekleştirilebildiğini, ilgili testte de projedeki eksikliklerin tutanak altına alındığını, 09.12.2022 tarihinde ise ikinci kez … Sanayi Ticaret Anonim Şirketi’nin sahasında ürünün görülmesi için gidildiğini fakat yine eksikliklerin devam etmesi sebebiyle teslime hazır olmadığının da tutanak altına alındığını, … Sanayi Ticaret Anonim Şirketi sözleşmede belirlenen yükümlülüklerini yerine getirmediğini, süresinde edim yerine getirilmemesi sebebiyle sözleşmenin 9/2 maddesi gereğince 22.12.2022 tarihinde feshedildiğini, ihtiyati tedbir kararının dayanağının bilirkişi raporu olduğunu, kendilerinin yokluğunda yapılan tespit sonucu alınan bilirkişi raporundaki hatalı tespitlerle hüküm kurulmasının mümkün olmadığını, mahkemece değerlendirilmemesi nedeniyle raporun delil niteliğinde olmadığını, bilirkişi raporunda yalnızca … Ticaret Anonim Şirketi’nin kendilerine yapmış olduğu tekliften bahsedildiğini, oysaki bir malın fiziksel, estetik, kimyasal ve mekanik özelliklerini belirten Teknik Şartname olduğunu, Teknik Şartname ise ne … Makina İmalat Sanayi Ticaret Anonim Şirketi’nin sunduğu dava dilekçesinde ne de dosyada olmadığını, Teknik Şartname olmadan bir ürünün sözleşmeye uygunluğunun değerlendirilmesi düşünülemeyeceğinden bilirkişi raporundaki üstünkörü incelemenin kabul edilemeyeceğini, bilirkişi raporunda … Ticaret Anonim Şirketi’nin müvekkili şirketin talebi ile 1 ve 2 olacak şekilde 2 adet yeni revizyon yapıldığı, bu sebeple işlemlerin geciktiği şeklinde kanaat belirtildiğini, fakat kendileri tarafından böyle bir revizyon talebinde bulunduğunun neye göre tespit edildiği hakkında ise herhangi bir yazılı delil gösterilmediğini, hiçbir belge sunulmayan dosyada tamamen sözlü beyanlar ile bilirkişi raporu düzenlendiğini ve bu bilirkişi raporu esas alınarak yaklaşık ispat koşulunun yerine getirildiğinin beyan edildiğini, yapılan yeni revizyon 2 olarak ise anahtarları bir arada tutan telin en başta krom kaplı olacağına yönelik anlaşma sağlandığının akabinde … Ticaret Anonim Şirketi’nin talebiyle paslanmaz tel kullanılması gerektiğinin belirtildiğini, revizyonu kendi kendine yapan … icaret Anonim Şirketi’nin bunu kendilerine ait bir revizyonmuş gibi göstermesinin ise kabul edilemeyeceğini, öncelikle telin en başta krom kaplı olacağına dair ifadenin nerede yazıldığının belirtilmesi gerektiğini, aksi durumda bilirkişilerin … Ticaret Anonim Şirketi’nin yönlendirmesi ile bu ifadelere yer verdiğinin açık hale geleceğini, ikinci olarak ise revizyon talebinin kendilerinden değil … İmalat Sanayi Ticaret Anonim Şirketi’den geldiğini, bu durumda bunun revizyon ve teslim süresini geciktirici bir durum olmasının kabul edilemeyeceğini, 16.09.2022 ve 09.12.2022 tarihli tutanaklar incelendiğinde projenin birçok eksiklik içerdiğinin tespit edildiğini, bilirkişi raporunda … İmalat Sanayi Ticaret Anonim Şirketi tarafından yapılan masrafın projenin başlangıcından itibaren 4.467.562,40 TL, rapor tarihi itibariyle ise 5.573.090,25 TL olduğunun ifade edildiğini, ancak ilgili masrafların dava konusu sözleşmedeki projeye ait olduğunun ne şekilde tespit edildiği ise hiçbir şekilde belli olmadığını, rapor tarihinin 09.01.2023 olduğunu, sözleşmenin ise 24.08.2021 tarihinde imzalandığını, sözleşmeye göre ürünün teslim tarihinin ise en geç 31.12.2021 olduğunu, ürünün 4 aylık sürede tamamlanması için malzemelerin derhal satın alınması gerekeceğinden ülkedeki ekonomik kriz ve enflasyonist ortam düşünüldüğünde 2021 tarihindeki bedel ile 2023 tarihindeki bedel arasında bu kadar düşük bir fark olmasının mümkün olmadığını, bilirkişi tespiti yapılan hat … Ticaret Anonim Şirketi’nin elinde olduğu için yokluğunda, eksik belgelerle ve ilgisiz kayıtlarla haksız bir rapor tazmin edilmesi sağlanmış olup bu raporun … Ticaret Anonim Şirketi yönünden HMK m.390/3 kapsamındaki ispat şartını yerine getirmediğini, projede belirlenenin dışında 13. hat otomasyon sistemi için ilave iş talebinde bulunulmadığını, aksine tutanaklarda da açıkça belirtildiği üzere isteklerin projenin eksikliklerinin giderilmesine yönelik olduğunu, proje süresinde tamamlanmadığından teminat mektubu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, kendilerinin ithalatın azaldığını dolayısıyla projenin yavaşlatılabileceği yönünde hiçbir beyanın bulunmadığını, teminat mektubunun süresinin uzatılması ise sözleşmenin süresinin uzatıldığı şeklinde yorumlanmaması gerektiğini, avans olarak nakit verilen 103.200,00 Euro’yu sözleşme süresinde teslim edilmediğinden teminatsız bırakmak istemediğini, teminat mektubunun son geçerlilik tarihinin 30.01.2023 olduğunu, bu sebeple … Sanayi Ticaret Anonim Şirketi tarafından teminat mektubunun 30.01.2023 tarihine kadar uzatılması … Sanayi Ticaret Anonim Şirketi’ne bu tarihe kadar teslim etme imkânı tanındığı anlamına da gelemeyeceğini, … Ticaret Anonim Şirketi tarafından kendilerine tebliğ edilen Kadıköy … Noterliği’nin 23 Aralık 2022 tarihli, … Yevmiye numaralı ihtarnamesinde yer alan iddiaların ve ürünün çalışır bir vaziyette hazır olduğunun her ne nam altında olursa olsun kabulü anlamına gelmemek kaydı ile ihtarnamede yer alan ve sistemin çalıştığının ortaya konulduğu iddia edilen 3 ayrı video izlendiğinde dahi sistemin teknik şartnamede yer alan özellikler içermediğinin, sistemde birçok eksiklikler olduğunun, hatalı ve kusurlu şekilde çalıştığının açık olduğunu, teknik şartnameler ile teslime hazır olduğu iddia edilen ürünün videosu karşılaştırıldığında dahi; teknik şartnamede taahhüt edilen çevrim süresi 9 saniye iken, videodaki ürün incelendiğinde çevrim süresinin taahhüt edilen saniyelerin çok üstünde 16 saniye olduğunun, yanlış şifre okuma sebebiyle fişelerin yanlış ve eksik toplandığının, taahhüt edilen otomasyon sisteminde uygulamanın öncelikle preshane tarafında üretilen fişlerin otomatik olarak uygun şarjörlere dizilmesi ile başlaması, büyük-küçük 2 farklı tip 64’er farklı kombinasyondaki fişelerin preshane tarafındaki preste basılması ve 6 eksen robot tarafından uygun şarjörlere dizilmesi gerekirken bu taahhütlerin … Anonim Şirketi tarafından yerine getirilemediğinin, şarjörlerin pres tarafında kolay bir şekilde değişmesi ve ürünün ilgili bölgesine dağılmadan taşınması gerekmekte olsa da bu taahhüdün de … Ticaret Anonim Şirketi tarafından yerine getirilmediğinin, teknik şartname kapsamında 4 ürün için makinenin çalışması gerekirken … Anonim Şirketi şirketi tarafından sadece 1 ürün grubu üzerinde çalışma yapıldığı gibi ve bunlarla sınırlı olmamak üzere diğer tüm eksikliklerin, hataların yapılan incelemeler ile tespit edildiğini belirterek, mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. İhtiyati tedbir talep eden yüklenici, karşı tarf ise iş sahibidir. İhtiyati tedbirin şartları 6100 Sayılı HMK’nın 389/1. maddesinde genel olarak düzenlenmiştir. Buna göre, mevcut durumda meydana gelebilecek değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir. HMK’nın 390/3 maddesine göre, tedbir talep eden, öncelikle tedbir istemine ilişkin dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak, yasal delillerle ispat etmek zorundadır. Buradaki ispatın ölçüsü, “yaklaşık ispat” kuralına göre belirlenir. Yaklaşık ispat kuralı uygulanırken, iddianın doğruluğunu kabul etmekle birlikte, aksinin mümkün olduğu ihtimalini de gözetmelidir. Bu nedenle, ihtiyati tedbire karar verilirken, talebin haksız olma ihtimali de dikkate alınarak talepte bulunandan kural olarak teminat alınır. Geçici hukuki koruma kapsamında olan ihtiyati tedbir kararı verirken hakim, asıl uyuşmazlığı çözecek içerikte bir karar vermemelidir. Bununla birlikte, ihtiyati tedbire karar verilirken tarafların çıkar dengesini ve ihtiyati tedbirin amacını hakimin gözetmesi gerekli ve zorunludur. İhtiyati tedbir kararı verilmesinde hakime geniş bir takdir alanı bırakılmışsa da; hakim, her somut olayda, ihtiyati tedbir şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğini dikkatlice incelemelidir ve hangi yasal sebebe ve hangi somut duruma göre ihtiyati tedbir kararını verdiğini kararında belirtmelidir. İhtiyati tedbir şartları mevcut değilse, Yasa’nın öngördüğü ölçüde ispat edilememişse, ihtiyati tedbir isteminin reddine karar verilmelidir. Anayasanın 141/3. Maddesine göre mahkeme ihtiyati tedbir isteminin kabulü ile ihtiyati tedbir kararı vermesi veya istemin reddine karar vermesi hallerinde kararında hukuksal gerekçe göstermek zorundadır. Tüm dosya kapsamına göre, mahallinde yapılan keşif ve bilirkişi raporu ile dosyadaki sözleşme ve deliller göz önüne alındığında, bu aşamada yaklaşık ispat koşulunun yerine getirildiği ve HMK’nın 389 ve devamı maddelerindeki şartların oluştuğu anlaşıldığından, yerel mahkemece ihtiyati tedbire ve itirazın reddine karar verilmesi yerinde olmuştur. Açıklanan nedenlerle, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzeni gözetilerek yapılan istinaf incelemesi sonucunda, dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenler ve ileri sürülen istinaf sebeplerine göre, mahkeme kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, karşı taraf vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1. bendi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1-İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22/02/2023 tarih, 2023/10 D.iş, 2023/9 Esas sayılı ek kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırı bir durum bulunmamasına göre, karşı taraf vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince REDDİNE, 2-İstinaf harçları peşin alındığından ayrıca harç alınmasına YER OLMADIĞINA,3-Karşı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekâlet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı HMK’nın 362/1-f maddesi gereğince KESİN olmak üzere 30/05/2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.