Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi 2023/616 E. 2023/797 K. 06.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
15.HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/616
KARAR NO: 2023/797
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 29/09/2022
NUMARASI: 2019/730 Esas, 2022/687 Karar
DAVANIN KONUSU: Menfi tespit
KARAR TARİHİ: 06/07/2023
Taraflar arasında görülen davanın yerel mahkemece yapılan yargılaması sonucunda verilen hükme karşı istinaf yoluna başvurulmuş olup, duruşmasız olarak dosya üzerinde yapılan inceleme ve istinaf talepleriyle sınırlı olarak yapılan değerlendirme sonunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: Dava; taraflar arasında düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanan menfi tespit talebine ilişkin olup; mahkemece davanın reddine dair verilen karara karşı davacı vekilince istinaf talebinde bulunulmuş, Dairemizin kaldırma kararı sonrası mahkemece davanın kabulüne dair verilen karara karşı davacılar vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Davacı vekili mahkemenin 2014/795 Esas sayılı dosyasına verdiği dilekçesiyle, Eyüp’te inşa edilen … AVM isimli iş merkezinin dış cephe işlerinin yapılması için davalı … San. ve Tic. A.Ş.’ye başvurduğunu, davalı şirketin işi diğer davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. ile birlikte yapacaklarını beyan ve kabul ettiklerini, davalı şirketlerin iç bünyelerinde birlikte hareket ederek sözleşme şartlarına ve yapılacak dış cephe işinin projesine karar verdiklerini, neticeten 03/07/2012 tarihli sözleşmenin imzalandığını, sözleşmenin 4. maddesine göre sözleşme imzalanması sonrası 10 gün içinde işe başlanacağının ve 90 gün içinde işin bitirileceğinin kararlaştırıldığını, buna göre en geç 13/10/2012 tarihinde bitmesi gereken işin yaklaşık %20’lik kısımının yapıldığını, %80 lik kısımının eksik bırakıldığını, bu hususun Eyüp …Noterliği’nin 23/11/2012 tarih ve … yevmiye sayılı düzenleme şeklinde tespit tutanağı ile tespit edildiğini, davalı … Şirketi’nin noter ihtarı tebligatlarına göre iş yerini kapatarak ortadan kaybolduğunu, davacı şirketin diğer davacı …’tan aldığı 15/11/2012 vadeli 30.000,00 TL bedelli ve 15/01/2012, 15/02/2012 ve 15/03/2012 vade tarihli her biri 45.000,00 TL bedelli çekleri ve nakit 155.000,00 TL bedeli sözleşme tarihinde davalılara verdiğini, dava tarihine kadar 155.000,00 TL nakit ve 15/11/2012 vadeli 30.000,00 TL bedelli çek olmak üzere 188.500,00 TL ödendiğini, işin eksik bırakıldığını belirterek her biri 45.000,00 TL bedelli 3 adet çekten dolayı borçlu olmadığının tespiti ile çek bedellerinin davalıya ödenmesinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.Davalı … San. ve Tic. A.Ş. vekili ile, dava konusu eser sözleşmesine müvekkili şirketin taraf olmaması nedeniyle husumet yokluğundan davanın reddini talep etmiştir. Davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. adına usulüne uygun tebligat yapıldığı halde cevap dilekçesi vermemiştir. Mahkemece 13/12/2017 tarihli karar ile, dava konusu … Alışveriş Merkezinin cephe giydirmesi işlerinin tamamlandığı, alüminyum profillerde … Alüminyum ibarelerinin bulunduğu, davalı … Alüminyum San. ve Tic. A.Ş.’den cephe malzemelerinin tedarik edildiği, işin davalılarca beraber uygulama yapılarak tamamlandığı kabul edilerek davacının davasını ispatlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Davacı vekili 28/02/2018 tarihli istinaf dilekçesiyle, menfi tespit talep edilen çekler hariç olsa bile davalılara fazla ödeme yapıldığının sabit olduğunu, bu halde davacının çekler nedeniyle menfi tespit talebinin kabulü gerekirken davanın haksız gerekçelerle reddinin isabetsiz olduğunu belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılması için istinaf kanun yoluna başvurmuştur. Dairemizin 27/11/2019 tarih, 2018/1155 Esas, 2019/1439 Karar sayılı kararı ile, davacı tarafça iddialarının ispatı açısından dosyaya noterlikçe tanzim edilen tespit tutanağı ve ekinde fotoğraflar sunulduğu, ancak mahkemece tutanak ekindeki fotoğraflar dikkate alınmaksızın, yargılama sırasında yapılan keşif akabinde düzenlenen bilirkişi raporundaki işin tamamlandığına yönelik tespite itibar edilerek hüküm tesis edildiği, oysa davacı vekilince mahkemeye sunulan 15/01/2015 tarihli dilekçe ile, eksik bırakılan işlerin kendilerince tamamlanacağı belirtilerek yüklenici tarafından yapılan işlerin mevcut halinin ve bedelinin tespitinin talep edildiği halde mahkemece bu talep konusunda olumlu yada olumsuz bir karar verilmediği, bununla birlikte, davacı taraf 23/11/2012 tarihli durumu gösterir inşaat fotoğraflarının dosyaya sunulduğu belirtilerek mahkemece noter tarafından hazırlanan tespit tutanağı ekindeki fotoğrafların bilirkişi heyetine tevdii edilerek, yapılan keşifteki durum ile fotoğraflardaki durumun karşılaştırmasının yaptırılması ve yargılama sırasında dinlenen davacı tanığının beyanının da gözetilmesi suretiyle eksik işlerin neler olduğu ve bu eksiklerin bedelinin tespit ettirilmesi yönünde ek rapor alınması gerektiği gerekçesiyle mahkeme kararı kaldırılmış, dosya istinafa konu kararın verildiği yeni esasa kaydedilmiştir. Mahkemece 29/09/2022 tarihli karar ile, 15/03/2021 ve 25/07/2022 tarihli ek raporların dosyaya sunulduğu, hükme esas alınan bilirkişi kurul ek raporunda tespit edildiği üzere %20 oranında tamamlanan iş bedelinin 124.000,00 TL olduğu, davacının dava konusu edilen … Bankası A.Ş.’nin … Şubesi’ne ait, keşidecisi davacı … olan, … çek numaralı, 15/01/2013 tarihli, 45.000,00 TL ve … çek numaralı, 15/02/2013 tarihli, 45.000,00 TL bedelli ve … çek numaralı, 15/03/2013 tarihli, 45.000,00 TL bedelli çekler dışında 185.000,00 TL miktarında ödemesi bulunduğu, bu nedenle davacı şirketin davalı … Şirketi’ne 03/07/2012 tarihli sözleşme uyarınca borcu bulunmadığı, dava dilekçesinde talep kısmında istenilen ek bedellerin davalıya ödenmesinin iptaline yönelik talebin ise eldeki menfi tespit davasında ileri sürülemeyeceği, davacı şirketin davalı … Sanayi ve Ticaret A.Ş. hakkındaki davası yönünden ise, davalı … Alüminyum Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin 03/07/2012 tarihli … Projesi Cephe İşleri Sözleşmesine taraf olmadığı, davalıların beraber eser sözleşmesinin yüklenicisi olduklarına dair herhangi bir delil bulunmadığı, davacı şirketin davalı … Şirketi’ne karşı aralarındaki sözleşme kapsamında ileri sürdüğü bedelsizlik defisini dava konusu çeklerin cirantası ve yetkili hamili iyiniyetli üçüncü kişi konumundaki davalı … Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye karşı ileri süremeyecek olması nedeniyle davacı şirketin bu davalıya karşı davasının pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiği, davacı …’ın davalılar … Şirketi ile … Sanayi ve Ticaret A.Ş. hakkındaki davalarının yönünden ise, bu davacının 03/07/2012 tarihli … AVM İnşaat Projesi Cephe İşleri Sözleşmesine taraf olmaması nedeniyle dava konusu çekler yönünden davada borçlu olmadığının tespiti talebini davalılara ileri süremeyecek olması nedeniyle aktif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle 1-Davacı … Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin davalı … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. hakkındaki davasının kabulü ile, … Bankası A.Ş.’nin Bursa Yıldırım Şubesi’ne ait, keşidecisi … olan, … çek numaralı, 15/01/2013 tarihli, 45.000,00 TL, … çek numaralı, 15/02/2013 tarihli, 45.000,00 TL bedelli ve 4480110 çek numaralı, 15/03/2013 tarihli, 45.000,00 TL bedelli çekler nedeniyle davacı … Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin davalı … Şirketi’ne borçlu olmadığının tespitine, çek bedellerinin davalıya ödenmesinin iptaline yönelik talebin ise reddine, 2-Davacı …Nakliye Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin davalı … Alüminyum Sanayi ve Ticaret A.Ş. hakkındaki davasının pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, 3-Davacı …’ın davalılar … Şirketi ile … Alüminyum Sanayi ve Ticaret A.Ş. hakkındaki davalarının aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir. Davacılar vekili 29/03/2023 tarihli istinaf dilekçesiyle, menfi tespit talep edilen çekler hariç olsa bile davalılara fazla ödeme yapıldığının sabit olduğunu, bu halde davacının çekler nedeniyle menfi tespit talebinin kabulü gerekirken davanın haksız gerekçelerle reddinin isabetsiz olduğunu belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılması için istinaf kanun yoluna başvurmuştur. Uyuşmazlık, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 470. ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Davacı yüklenici, davalı ise taşerondur. Davacılar ile davalı … Şirketi arasında 03/07/2012 tarihli sözleşme imzalanmış olup, bu sözleşme ile davalı şirket taşeron sıfatıyla, davacıların yapımını yüklendiği … AVM projesi dahilinde alüminyum doğrama, silikon cephe sistemi, kompozit panel levha kaplama, fotoselli otomatik kayar kapı, otomatik kepenk ve cam işlerinin projelendirilmesi, imalatı ve montajının yapılması işlerini üstlenmiştir. Sözleşmede işlerin montajının, projesine ve detaylarına uygun olarak yapılacağı, sözleşmenin imzalanmasından 10 sün sonra işe başlanılacağı ve işin 90 günde tamamlanacağı, işin gecikmesi durumunda taşeronun kendi neden olduğu gecikmeler nedeniyle ve işin teknik gereği olarak daha sonra devreye alınacak sistemlerin devreye alınması hariç olmak üzere işbu sözleşme hükümleri dışında fiyat farkı, süre uzatımı vb. talepte bulunmayacağı kabul ve taahhüt edilmiştir. Sözleşmenin “Sözleşmenin Bedeli” başlıklı 7. maddesinde; sözleşme ekinin taşeron teklifini oluşturan birim fiyat ve miktarlara göre işin bedelinin 620.000,00 TL +% 18 KDV olduğu, ” Ödemeler ” başlıklı 8.maddesinde; bütün ödemelerin 300.000,00 TL değerinde … mevkii, … Pafta …ada, … Parsel, …. Normal katta bulunan 45 nolu büro barterin tapusunun yapılacağı, montajı tamamlandığında alınacağı, bakiye tutarın 155.000,00 TL’sinin sözleşme imzalandığında nakit ödeneceği, 30.000,00 TL’nin sözleşme imzalandığı tarihte 15/11/2012 tarihli çekle, 45.000,00 TL’sinin sözleşme imzalandığı tarihte 15/01/2013 tarihli çekle, 45.000,00 TL’sinin sözleşme imzalandığı tarihte 15/02/2013 tarihli çekle ve 45.000,00 TL’sinin de sözleşme imzalandığı tarihte 15/03/2013 tarihli çekle ödeneceği düzenlenmiştir. Dosya kapsamında yapılan incelemede mahkemece Dairemizin kaldırma kararı doğrultusunda davacı tarafça sunulan iddiaların ispatı açısından dosyaya noterlikçe tanzim edilen tespit tutanağı ve ekindeki fotoğraflar dikkate alınarak keşifteki durum ile fotoğraflardaki durumun karşılaştırmasının yaptırılması ve yargılama sırasında dinlenen davacı tanığının beyanının da gözetilmesi suretiyle eksik işlerin neler olduğu ve bu eksiklerin bedelinin tespit ettirilmesi yönünde bilirkişi heyetinde ek rapor aldırılmasına karar verilerek dosyanın önceki raporu düzenleyen bilirkişi kuruluna tevdi edildiği görülmüştür. Bilirkişi kurulunca hazırlanan 11/03/2021 tarihli raporda Dairemizin kaldırma kararı öncesinde aldırılan bilirkişi raporlarına atıf yapılarak gerek dosyada bulunan ve Eyüp … Noterliğinin 23/11/2012 tarihli tespit fotoğraflarının gerekse diğer belgelerin incelenmesinden, davalıların davacı şirkete ait iş yerinde cephe giydirme işlemini sözleşmede belirtilen 90 günlük sürede tamamlayamadıkları ve buna göre davacı şirketin taşeron) sözleşmesinin 17. maddesine göre tek taraflı feshinin şartlarının oluştuğu, dolayısıyla davacı şirketin sözleşmeyi feshinin haklı nedene dayandığı, tespit fotoğrafları üzerinde yapılan hesaplamaya göre davalılardan … A.Ş. tarafından, sözleşme konusu cephe giydirme işinin %20’sinin tamamlandığı, %20 oranında tamamlanan iş bedelinin 124.000,00 TL olduğu, davacının davalı … Şirketi’ne dava konusu edilen 15/01/2013 tarihli ve 45.000,00 TL bedelli, 15/02/2013 tarihli ve 45.000,00 TL bedelli, 15/03/2013 tarihli ve 45.000,00 TL bedelli çekler dışında 185.000,00 TL miktarında ödemesi bulunduğu, dava konusu 3 adet çek dahil toplam ödeme bedelinin 185.000,00 + 135.000,00 = 320.000,00 TL olduğu, dava konusu çeklerin hesaba dahil edilmemesi halinde dahi davacının davalı şirkete 185.000,00-124.000,00 TL=61.000,00 TL fazla ödemesinin bulunduğu belirtilmiştir. O halde yapılan bu açıklamalar ışığında mahkemece Dairemizin kaldırma kararı doğrultusunda ve davacı vekilinin ilk istinaf dilekçesindeki itirazlarını karşılar nitelikte alınan denetime elverişli bilirkişi kurul raporu esas alınmak suretiyle, davalı taşeron … Şirketi’nin yanlar arasında imzalandığı ihtilafsız olan sözleşmede kararlaştırılan 620.000,00 TL +KDV iş bedeline karşılık denk gelen işin %20’sinin yapıldığı, işin yapılan bu kısmın bedelinin 124.000,00 TL olduğu, yanların ticari defter ve kayıtlarına göre davacı yanın davalı şirkete dava konusu olan toplam 135.000,00 TL’lik 3 adet çek dışında 185.000,00 TL daha ödemesinin olduğu, bu itibarla 185.000,00 TL’lik ödeme ve 3 adet 135.000,00 TL’lik çeke karşılık davalı şirket tarafından 124.000,00 TL’lik iş yapılması nedeniyle davacının davalıdan alacaklı olduğu gerekçesiyle davacı yanın menfi tespit talebinin kabulüne karar verilmesi dosya kapsamı ile usul ve yasaya uygun olmuştur. Açıklanan nedenlerle, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzeni gözetilerek yapılan istinaf incelemesi sonucunda, dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenler ve ileri sürülen istinaf sebeplerine göre, mahkeme kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1. bendi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 29/09/2022 tarih ve 2019/730 Esas, 2022/687 Karar sayılı kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırı bir durum bulunmamasına göre, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan REDDİNE, 2-İstinaf harçları peşin alındığından ayrıca harç alınmasına YER OLMADIĞINA,3-Davacılar tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekâlet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA, Dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, HMK’nın 362/1-a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 06/07/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.