Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi 2023/201 E. 2023/292 K. 09.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
15.HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/201
KARAR NO: 2023/292
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 26/05/2022
NUMARASI: 2021/549 Esas, 2022/395 Karar
DAVANIN KONUSU: Alacak
KARAR TARİHİ: 09/03/2023
Taraflar arasında görülen davanın yerel mahkemece yapılan yargılaması sonucunda verilen hükme karşı istinaf yoluna başvurulmuş olup, duruşmasız olarak dosya üzerinde yapılan inceleme ve istinaf talepleriyle sınırlı olarak yapılan değerlendirme sonunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili, davalı … AŞ dava dışı … Tic. AŞ ile …’ın Ankara/Lalahan tesislerinin yapımına yönelik 26.07.2017 tarihli “… Binaları İnce Yapı, Elektrik ve Mekanik İşleri Yapım İşi” ve 18.08.2017 tarihli “… DM Binası Yapım İşi” konulu iki sözleşme imzalandığını, yüklenici … Ticaret AŞ’nin sözleşme uyarınca üstlendiği işin yapımı için muhtelif kişiler ve şirketler ile çeşitli sözleşmeler yaptığını, dava dışı … AŞ, … Tic. Ltd. Şti, … Tic. Ltd. Şti ve … Tic. Ltd. Şti ile de alt eser sözleşmeleri akdettiğini, … Ticaret AŞ’nin bu son dört yükleniciye olan borcunu ifa için çekler de verdiğini, ancak davalı … Ticaret AŞ’nin söz konusu çekleri ödemediğini, işin yapımı da durduğunu, davalı davalı … AŞ’nin dava dışı … Ticaret AŞ ile akdettiği eser sözleşmeleri gereği ücret talebinde bulunabilmek için gereken işin geçici kabulü henüz yapılmadığı için … Ticaret AŞ ‘den ödeme talebinde de bulunamadığını, zincirleme olarak alt yüklenicilere olan borçlarını ödeyemediğini ve inşa faaliyetinin de kesintiye uğradığını, davacının …’a 20.02.2020 tarihinde 1.498.700,0-TL, …’a 19.02.2020 tarihinde 998.700,00-TL, aynı tarihte 500.000,00-TL, …’ye 19.02.2020 tarihinde 1.498.700,0-TL ve …’a 19.02.2020 tarihinde 1.504.500,0-TL olmak üzere toplamda 6.000.600,00-TL ödemenin davacı şirket tarafından yapıldığını, ödeme karşılığında alt yüklenicilerle davalı … Ticaret AŞ arasındaki ticari ilişkiye dayalı olarak düzenlenen fatura ve çekler davacı şirkete devredildiğini, … Ticaret AŞ de söz konusu borcun teminatını oluşturmak üzere Beşiktaş … Noterliği aracılığıyla düzenlenen 20.02.2020 tarih ve … yevmiye sayılı “Alacağın Temliki Sözleşmesi” ile …’la arasındaki iki eser sözleşmesinden kaynaklanan alacağının 7.500.000 TL’lik kısmını davacı şirkete temlik ettiğini, … Ticaret AŞ’nin verdiği çeklerin tamamının karşılıksız kaldığını, bunun üzerine davacı, davalı … Ticaret AŞ ve diğer dört alt yüklenici arasında 23.07.2020 tarihinde “Borç Ödeme Protokolü” başlıklı bir protokol imzalandığını, bu protokol uyarınca alacak miktarının 6.083.000,00 TL olarak tespit edildiğini, dava dışı … şirketine davalı … Ticaret AŞ’nin alacaklarının ödenmesi için başvuruda bulunduklarını, ancak talebin kabul edilmediğini, dava dışı … şirketine Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesinde 2020/597 Esas ile dava açtıklarını, yargılama devam ederken davalı … şirketinin 19.03.2021 tarihinde Elmadağ Sulh Hukuk Mahkemesine başvurarak TBK m. 187/1’deki “Kime ait olduğu çekişmeli bulunan bir alacağın borçlusu, ifadan kaçınabilir ve alacağın konusunu hâkim tarafından belirlenen yere tevdi etmekle borçtan kurtulur.” hükmü uyarınca kendisine bir tevdi mahalli tayini talebinde bulunduğunu, mahkemenin de 22.03.2021 tarih ve 2021/2 D. İş – 2021/2 K. sayılı kararı ile “hak ediş bedelinin Elmadağ … Şubesinde mahkeme adına açılacak vadeli hesaba ileride hak sahibine mahkeme kararıyla ödemek üzere nemalandırılmasına, bu hususta talep eden … Anonim Şirketi’ne yetki verilmesine” yönünde karar verildiğini, halen Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesinde 2020/597 Esas sayısı ile görülmekte olan davaya devam etmeye ihtiyaç kalmadığını belirterek, … Ticaret AŞ tarafından davacı şirkete verilen Beşiktaş … Noterliği aracılığıyla düzenlenmiş 20.02.2020 tarih ve … yevmiye sayılı “Alacağın Temliki Sözleşmesi”ne yönelik davalı tarafından oluşturulan muarazanın giderilmesine ve söz konusu temlik sözleşmesine konu alacağın borçlusu … tarafından Elmadağ Sulh Hukuk Mahkemesine yapılan başvuru sonucunda gösterilen tevdi mahalline ödenen 4.699.364,15 TL’nin davacıya ait olduğunun tespiti ile tevdi edilen meblâğın ve nemasının davacı şirkete ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı vekili, huzurdaki davada 20.02.2020 tarih ve … yevmiye numaralı alacağın Temliki Sözleşmesine yönelik muarazanın giderilmesi, söz konusu temlik sözleşmesine konu ve … Ticaret A.Ş. tarafından tevdi mahalline ödenen 4.699.364,15 TL’nin müvekkiline ait olduğunun tespiti ile tevdi edilen meblağın ve nemasının davacıya ödenmesinin talep edildiğini, davacının dava dilekçesinde delillerini sunması gerektiği halde davaya konu somut olayı ve taleplerini ispatlayan yeterli belge veya evrakların sunulmadığını, davalı şirket tarafından yapılan, konkordatonun tasdiki talebi ile birlikte İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesin 2020/622 Esas sayılı dosyası ile Konkordato davası ikame edildiğini, İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/622 esas sayılı dosyası ile ikame edilen konkordato davasında 12.11.2020 tarihinde konkordato geçici mühlet ve tedbir kararlarına hükmedildiğini, sözleşmelerin 11.4 ve 11.5 maddelerinde temlik ve devir yasağı bulunduğunu, davalı şirketin sözleşmeler gereği dava dışı … şirketinden olan alacağı kesin hak ediş raporlarının verildiğini, dava dışı … şirketi tarafından onaylanarak imzalandığı tarih olan 19.11.2020 tarihinde alacağın doğduğunu, sözleşmelerdeki 11.4 ve 11.5 maddelerinde de anlaşılacağı üzere, yapım sözleşmeleri ile, bu sözleşmelerden doğacak her türlü hak ve alacakların temliki/devri açıkça yasaklandığı dolayısıyla ortada sözleşmesel temlik engeli de mevcut olduğunu, temlik yasağı içeren sözleşmelerin hukuken geçersiz olduğunu, davacı … tarafından da dava dilekçesinde açıkça belirtildiği üzere davalı … Ticaret A.Ş.’ye ait hak ediş … şirketi tarafından tevdi mahalli tayini sonucunda açılan banka hesabına yatırıldığını, davacı … Faktoring ile … arasında süregelen bir derdest davanın da bulunduğunu belirterek, gerekçesiz ve mesnetsiz olarak ikame edilen davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece, davalı ile … arasında akdedilen 26/07/2017 ve 18/08/2017 tarihli yapım işi sözleşmelerinin 11.4 maddesinde yüklenicinin sözleşme kapsamında …’dan olan herhangi bir hakediş veya sair alacaklarını 3. kişilere devir veya temliki engellenmiş olduğu, sözleşmenin bu haliyle alacaklı – borçlu arasındaki sözleşme hükmü ile alacağın temliki engellenmiş ise de, davacı ile davalının yapmış oldukları temlik ve bu temlik gereğince davalının bedel almış olması ve talebe konu alacağın da … tarafından tevdi mahalline bırakılması hususları hep birlikte değerlendirmek suretiyle temlik yasağının … açısından bir hak oluşturmakta olduğu, ancak tevdi mahalline bırakmakla tevdi mahallindeki bedelin temlik alacaklısına ödenmesinin bu yasak kapsamında kalmadığı, kapsamda kaldığı ihtimali kabul edilse dahi halen bu yasağa davalının dayanmasının hakkın kötüye kullanılması niteliğinde olacağı gerekçesiyle, davanın kabulüyle Elmadağ Sulh Hukuk Mahkemesinin 2021/2 D.iş esas 2021/2 d.iş karar nolu kararı ile tevdi mahalline yatırılan 4.699.364,15 TL’nin nemasıyla birlikte davacıya verilmesine karar verilmiştir. Mahkemece verilen 27/12/2022 tarihli ara kara ile, müdahale talebinde bulunan … TAŞ. vekilinin müdahillik talebinin HMK’nun 65.maddesi gereğince reddine, istinaf talebinde bulunan … TAŞ. vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 346.maddesi gereğince reddine karar verilmiştir. Mahkemece 14/09/2022 tarihli ek karar ile, davalı … Ticaret A.Ş. vekilinin, verilen yasal süreye rağmen harç ikmali yapmadığı anlaşılmakla, HMK.nun 344. Maddesi gereğince, istinaf başvurusunun yapılmamış sayılmasına karar verilmiştir. Müdahale talep eden ve istinaf eden … TAŞ. vekili istinaf dilekçesinde, yerel mahkeme tarafından verilmiş olan 27.12.2022 tarihli ara karar ile başvurularının reddine dair oluşturulan kararın kabul edilmesinin mümkün olmadığı, her ne kadar yerel mahkeme HMK. 65. Maddesi uyarınca süresi içerisinde herhangi bir müdahale talebinin bulunmadığı gerekçesi ile müdahale talebini reddettiğini, ancak işbu davadan yargılama aşamasında haberdar olma imkanının bulunmadığını, yargılamayı yapan mahkeme tarafından dava konusu olan ve Elmadağ … T.A.O. Şubesi hesaplarına yatırılmış olan tutar üzerindeki hacizlerden haberdar olunduğunu, bu aşamada işbu dava yalnızca bir alacak ve tespit davası olmayıp, üzerinde talepte bulunan bankanın ve başkaca 3. Kişilerin de haczinin bulunduğunu, tutarın doğrudan alacaklıya ödenmesine karar verilmesi talebiyle açılan bir dava olduğunu, nitekim davanın kabulü ile birlikte üzerinde başkaca kimselerin de haczi ve alacağı bulunan tutarın haciz ve hak sahipliği sırasına bakılmaksızın doğrudan davacıya ödenmesine dair hüküm kurulduğunu, dolayısıyla huzurdaki dava ile yapılan yargılama neticesinde verilen karar yalnızca davacı ve davalı arasındaki hukuku düzenleyici nitelikte olmamış, başta kendileri banka olmak üzere diğer hak ve alacak sahiplerinin de hakkını ve tahsil imkanını bertaraf ettiğini, … bankasının haklarını ortadan kaldırıcı ve hakkını ihlal edici bir nitelik kazandığını, diğer haciz alacaklılarının davaya eklenmesinin artık dava şartı haline geldiğini, zira hakları ihlal edilecek kişilerin de dosyada taraf olarak gösterilmesi ve davaya ilişkin diyeceklerinin yargılamayı yapan mahkeme tarafından gözetilmesi gerektiğini, 3. Kişilerin haklarını sonlandırıcı ve ortadan kaldırıcı nitelikte olan bu davada … bankasının içinde yer aldığı 3. Kişilerin davaya dahil edilmeden hükme bağlanması taraf teşkili sağlanmadan dosyada karar verilmiş olması manasına geldiğini, taraf teşkili sağlanmadan verilmiş olan kararın aynı zamanda savunma haklarının da ihlali anlamına geldiğini, yargılamanın esas konusu olan Elmadağ Sulh Hukuk Mahkemesi 2021/2 Değişik İş sayılı dosyasının ve dosya içerisinde yer alan yazışmalardan anlaşılacağı üzere dava konusu tutar üzerindeki haciz alacağı dikkate alınmaksızın bu hususta değerlendirme yapılmadan doğrudan davacının talebi gibi karar verildiğini, dava konusu tutar üzerinde … bankasının alacağı bulunmakta olduğunu, bankanın dosyaya dahil edilmeksizin yapılan yargılama neticesinde karara bağlanmış olmasının hukuka aykırı olduğunu, … T.A.Ş. kredili müşterilerinden … Tic. A.Ş. ile imzalanan 16.05.2016 tarihli 6.250.000 TL bedelli ve 23.08.2017 tarihli 50.000.000 TL bedelli Genel Kredi Sözleşme’lerine istinaden krediler kullandırıldığını, kredi ödemelerinde gecikme yaşanması, yükümlülüklerin yerine getirilmemesi kat ihtarnameleri keşide edildiğini, keşide edilen ihtarnameler borçlulara tebliğ edilmesine rağmen borcun ödenmediğini, bunun üzerine … Tic. A.Ş., … ve … aleyhine İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/200 d.iş dosyası üzerinden ihtiyat haciz başvurusunda bulunulduğunu, ihtiyati haciz icra edildikten sonra İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosya ile 02.04.2021 tarihinde faiz ve masraflar hariç 23.876.646,61-TL alacak tutarı üzerinden esas takip başlatıldığını, Elmadağ Sulh Hukuk Mahkemesi 2021/2 Değişik İş dosyasından … Elmadağ Şube Müdürlüğüne yazı yazılarak söz konusu tutar üzerine banka lehine haciz tesis edildiğini, bu halde üzerinde banka lehine haczi bulunan tutar ile ilgili görülmekte olan işbu davaya ilişkin bankaya ihbarda bulunulması gerektiğini, banka davaya dahil edildikten sonra ilgili tutar üzerindeki hak sahipliğinin net bir şekilde belirlendikten sonra davacının talebinin değerlendirilmesi gerektiğini, Beyoğlu … Noterliği’nin 17.05.2018 Tarihli … Yevmiye numaralı Alacak Devri Sözleşmesi ile davalı … Sanayi A.Ş., … San. Tic. A.Ş. nezdindeki 9.575.913,61 TL tutarındaki alacağını bankaya temlik ettiğini, bankanın alacağın devri sözleşmesine dayalı hak sahipliği işbu davanın davacı … A.Ş.’den daha evvel yapılmış bir sözleşmeye dayandığını belirterek, İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/549 Esas – 2022/395 Karar sayılı 26.05.2022 Tarihli ve 27.12.2022 Tarihli kararlarının kaldırılmasına, davacının haksız ve hukuka aykırı talepler ile ikame etmiş olduğu işbu davanın reddine, davacıya ödenmiş olan tutarın aynen Elmadağ Sulh Hukuk Mahkemesi 2021/2 Değişik İş dosyası ile belirlenmiş olan Tevdi Mahalline iadesine karar verilmesini talep etmiştir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Davacı taşerondan alacağı temlik alan şirket, davalı ise asıl yüklenicidir. Somut olayda, davacı … AŞ davalı yüklenicinin 4 adet alt yüklenici şirketlerinden alacaklarını temlik almıştır. Davalı yüklenicinin yapmış olduğu iş sebebiyle dava dışı … şirketinden alacaklı olduğu belirtilerek, davalı … şirketinin davalı yükleniciye olan borçlarını ödemek için mahkemeden tevdi mahalli belirlenmesi talep ettiği ve bakiye alacağı belirlenen tevdi mahalline yatırmış olduğu anlaşılmaktadır. Davada tevdi mahalline yatırılan paranın davacıya ait olduğunun tespiti ile tevdi edilen meblağın ve nemasının davacı şirkete ödenmesi talep edilmiş, mahkemece davanın kabulü ile tevdi mahalline yatırılan meblağ ve nemalarının davacıya ödenmesine karar verilmiştir. Mahkemece verilen karara karşı davalı yüklenici tarafça istinaf başvurusunda bulunulmuş, ancak istinaf başvurusu için yatırılması gereken harcın kendisine gönderilen muhtıraya rağmen yatırılmadığı gerekçesiyle mahkemece 14/09/2022 tarihli ek karar ile davalı şirket vekilinin istinaf başvurusunun yapılmamış sayılmasına karar verilmiştir. Mahkemece, ek karara karşı yasal süresi içerisinde istinaf başvurusunda bulunulmadığı belirtilerek, hükmün 29/09/2022 tarihinde kesinleştiğine dair kesinleşme şerhi düşüldüğü anlaşılmaktadır.İstinaf talep eden dava dışı … T.A.Ş. vekili 19.12.2022 tarihinde sunmuş olduğu dilekçe ile davaya müdahil olmak istediklerini bildirmiş, mahkemece 27.12.2022 tarihli ek karar ile müdahillik talebinin reddine karar verilmiş; … T.A.Ş. vekili tarafından 26/05/2022 tarihli asıl karara ve 27/12/2022 tarihli müdahillik talebinin reddine ilişkin ek karara karşı istinaf başvurusunda bulunulmuştur. 6100 sayılı HMK’nın 65. Maddesinde ” (1) Bir yargılamanın konusu olan hak veya şey üzerinde kısmen ya da tamamen hak iddia eden üçüncü kişi, hüküm verilinceye kadar bu durumu ileri sürerek, yargılamanın taraflarına karşı aynı mahkemede dava açabilir. (2) Asli müdahale davası ile asıl yargılama birlikte yürütülür ve karara bağlanır.” denmektedir. HMK’nın “İstinaf yoluna başvurulabilen kararlar” başlığını taşıyan 341/1. maddesi; “İlk derece mahkemesinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü halinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir.” hükmünü içermektedir. Tüm dosya kapsamına göre, dava dışı … T.A.Ş. yargılama aşamasında dava dosyasında asli müdahale talebinde bulunmamış, müdahil sıfatını almamıştır. HMK’nın 65. Maddesine göre müdahale talebi hüküm verilinceye kadar mümkün olup, hüküm verildikten sonra yapılan müdahale talebinin 27/12/2022 tarihli ek karar ile reddine karar verilmesi yerinde olmuştur. Öte yandan HMK’nın 341. maddesi gereğince dava dosyasında taraflar ve usulüne uygun asli müdahil olanlar istinaf kanun yoluna başvuruda bulunabilecektir. Müdahale talebinde bulunan … T.A.Ş.’nin dava dosyasında taraf olmaması ve müdahale talebinin reddedilmesi sebebiyle mahkeme kararına karşı istinaf başvurusunda bulunması mümkün değildir. Açıklanan nedenlerle, müdahale talep eden vekilince 26/05/2022 tarihli asıl karara ve 27/12/2022 tarihli müdahillik talebinin reddine ilişkin ek karara karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-Müdahale talep eden vekilinin 26/05/2022 tarihli asıl karara ve 27/12/2022 tarihli müdahillik talebinin reddine ilişkin ek karara karşı istinaf kanun yoluna başvurma talebinin REDDİNE,2-İstinaf yoluna başvuru harcı ile peşin istinaf karar harcının yatıran tarafa karar kesinleştiğinde ve istek halinde iadesine,3-Müdahale talep eden tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı HMK’nın 361. maddesi gereğince kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde Yargıtay’da temyiz yolu açık olmak üzere 09/03/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.