Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
15.HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/1442
KARAR NO: 2023/1034
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 25/02/2022
NUMARASI: 2022/66 D.İş, 2022/68 Karar
DAVANIN KONUSU: İhtiyati haciz
KARAR TARİHİ: 11/10/2023
Taraflar arasında görülen davanın yerel mahkemece yapılan yargılaması sonucunda değişik işler esası üzerinden verilen karara karşı istinaf yoluna başvurulmuş olup, duruşmasız olarak dosya üzerinde yapılan inceleme ve istinaf talepleriyle sınırlı olarak yapılan değerlendirme sonunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili, taraflar arasında Milletlerarası Ticaret Odası tahkim kuralları çerçevesinde … numaralı dosya üzerinden bir tahkim yargılaması yürütüldüğünü, hakem heyeti tarafından 23/08/2018 tarihli tahkim kararının tesis edildiğini belirterek, kararın tenfizi için İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/1157 Esas 2021/997 Karar sayılı 30/12/2021 tarihli hakem kararı ile kabul edilen 22.881.837 Euro, 1.020.213 ABD Doları ve 1.500.000 CHF ile 4.097.033,19-TL (16.421,50 TL yargılama gideri, 2.524.024,90 TL harç ve 1.556.586,79 TL yasal vekalet ücreti) üzerinden ihtiyati hacize karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece, 25/02/2022 tarih ve 2022/66 Değişik iş esas, 2022/68 karar sayılı kararı ile, ihtiyati haciz talebinin kabulüne, alacağın rehinle temin edilmemiş olması ve mevcut kanıtlara göre istem kanuna uygun görülmüş olmakla, hakem kararı ile kabul edilen 22.881.837 Euro ve 1.020.213 ABD Doları ve 1.500.000 CHF ile Mahkeme tenfiz kararına konu 4.097.033,19-TL (16.421,50-TL yargılama gideri, 2.524.024,90-TL harç ve 1.556.586,79-TL yasal vekalet ücreti) olmak üzere toplam 395.509.253,01-TL alacak yönünden alacağın %15’ine tekabül eden 59.326.387,95-TL Teminat karşılığında İİK’nın 257/1 maddesi gereğince borçluların menkul ve gayrimenkul malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacaklarından borca yetecek miktarın, İcra İflas Kanununun koyduğu sınırlar içinde ihtiyaten haczine karar verilmiştir.Aleyhine ihtiyati haciz kararı verilen şirket vekili sunduğu 28.02.2022 tarihli dilekçe ile, ihtiyati haciz kararına dayanak İİK 264 maddesi uyarınca dava açılmadığı gibi herhangi bir takip talebinde bulunulmadığını, İİK 266. maddesi uyarınca borçlunun, para veya mahkemece kabul edilecek rehin veya esham yahut tahvilat depo etmek veya taşınmaz rehin yahut tahvilat depo etmek veya taşınmaz rehin yahut mutaber bir banka kefaleti göstermek şartı ile ihtiyati haczin kaldırılmasını isteyebileceğini, takibe başladıktan sonra yetkinin icra mahkemesine geçeceğini, henüz icra takibine başlanmadığını ve icra dosyası oluşturulmadığını belirterek, tüm hakları saklı kalmak suretiyle teminat karşılığında ihtiyati haczin kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece 01.03.2022 tarihli ara kararı ile, karşı taraf vekilinin talebinin kabulü ile mahkemece verilen 25.02.2022 tarihli ihtiyati haciz kararının karşı taraf … A.Ş tarafından sunulan Vakıfbank’a ait 28.02.2022 tarihli süresiz ve kesin 400.000.000,00 TL bedelli teminat mektubu karşılığında kaldırılmasına karar verilmiştir. İhtiyati haciz kararına karşı borçlu vekilince sunulan itiraz dilekçesinde, herhangi bir gerekçeye yer verilmeksizin tesis edilen ihtiyati haciz kararının borçlu şirketin hukuki dinlenilme hakkını ihlal ettiğini, alacak davası açıldıktan sonra ihtiyati haciz talebinde görevli mahkemenin davanın görüldüğü mahkeme olduğunu, ihtiyati haciz talebinin esas davanın görüldüğü dosya üzerinden yapılması gerektiğini, yeni bir değişik iş başvurusu yapılarak ihtiyati haciz kararı alınmasının mümkün olmadığını, tenfiz davasında mahkeme tarafından verilen ve kesinleşmemiş kararın dava konusu alacağın muacceliyetini ortaya koymadığını, bu nedenlerle ihtiyati haczin şartlarının oluşmadığını belirterek, ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına ve sunulan teminat mektubunun iadesine karar verilmesini talep etmiştir. İhtiyati haciz talep eden alacaklı vekili, ihtiyati haciz kararında talep eden alacaklının teminat yatırmasına karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, İİK’nın 256. maddesi uyarınca alacağın ilama dayalı olduğunu, ilamın kesinleşmesi gibi bir zorunluluğun aranmadığını, tenfiz kararının kesinleşmeden icraya konulamayacak kararlardan olmadığını belirterek, ihtiyati haciz kararının talepte belirtilen yabancı para üzerinden teminatsız olarak verilmesini talep etmiştir. Mahkemece 31/03/2022 tarihli ek karar ile, ihtiyati haciz isteyen alacaklı tarafın ihtiyati haciz kararının teminat karşılığında verilmesine yönelik itirazının reddine, borçlu tarafın ihtiyati haciz kararına itirazının ve teminat mektubunun iadesine yönelik talebinin reddine, mahkemece verilen 25/02/2022 tarihli ihtiyati haciz kararının 01/03/2022 tarihli ek kararla kaldırıldığı anlaşılmakla ihtiyati haciz isteyen alacaklı vekiline arada geçen sürenin mahsubu ile, toplam 395.509.253,01 TL alacak yönünden alacağın % 15 ‘ine tekabül eden 59.326.387,95 TL teminatı yatırmak üzere 7 günlük süre verilmesine, verilen 7 günlük süre içerisinde teminatın yatırılması halinde ihtiyati haczin borçlu tarafça sunulan …bank’a ait, 28/02/2022 tarihli, süresiz ve kesin 400.000.000 TL bedelli teminat mektubu üzerinden devamına, süresi içerisinde teminatın yatırılmaması halinde teminat mektubunun borçlu tarafa iadesine karar verilmiştir. İhtiyati haciz isteyen vekili tarafından mahkemece belirlenen 59.326.387,95 TL miktarlı … Bankası A.Ş ait … seri numaralı teminat mektubu 05.04.2022 tarihinde dosyaya sunulmuştur. İhtiyati haciz kararına yönelik taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Dairemiz tarafından yapılan istinaf incelemesi neticesinde verilen 23/06/2022 tarih ve … esas, … karar sayılı karar ile, henüz itiraz aşamasında bulunan ve icra aşamasına geçmemiş olan ihtiyati haciz kararı hakkında borçlunun İİK’nın 266. maddesi kapsamındaki talebi üzerine mahkemece ihtiyati haciz kararının teminat karşılığında kaldırılmasına karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu, bu durumda, mahkemece verilen ilk ihtiyati haciz kararı geçerli olup, karşı tarafın itirazı üzerine kesilen ve daha sonra mahkemece verilen yeni süre içerisinde %15 oranındaki teminatın da yatırıldığının anlaşıldığı, İİK’nun 266. maddesinde yer alan; “..takip başladıktan sonra bu yetki icra mahkemesine geçer” hükmü gereği, ihtiyati haciz kararının asıl takibin başlatılacağı icra dosyasında tatbik edilmesi halinde teminat karşılığında ihtiyati haczin kaldırılması isteminin ilgili icra mahkemesince değerlendirilmesi gerekeceği, mahkemece, aleyhine ihtiyati haciz kararı verilen borçlunun talebi esas alınarak İİK 266 maddesi gereğince teminat alınmak suretiyle verilen 01.03.2022 tarihli ihtiyati haczin kaldırılmasına ilişkin karar usul yönünden hatalı olduğundan, mahkemece verilen ihtiyati haciz kararına karşı tarafların yapmış oldukları itirazlar değerlendirerek, itiraz sebepleri ve 400.000.000,00 TL teminatın iadesi gerekip gerekmediği hususlarında yerel mahkemece bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmiştir. Dairemizin kaldırma kararı sonrasında yerel mahkemenin 03.10.2022 tarihli ara kararı ile, “Alacaklı ihtiyati haciz isteyenin, mahkemenin 25/02/2022 günlü ihtiyati hacze yönelik teminat ve yabancı para cinsinden karar verilmesi talepleri hakkında, mahkemenin 31/03/2022 günlü kararı ile ihtiyati haciz kararına itirazlarının reddine ilişkin karar hakkında istinaf başvurusu reddedilmiş olmakla, alacaklının ihtiyati haciz talebine yönelik itirazları hakkında karar verilmesine yer olmadığına; borçlu … vekilinin mahkemenin 25/02/2022 tarihli ihtiyati haciz kararına yaptığı itirazların değerlendirilmesinde; İİK. 265 şartları oluşmadığından borçlunun tüm itirazlarının reddine, borçlu vekilinin mahkemenin ihtiyati haciz kararından sonraki henüz karar işleme konulmadan İİK’nın 266 maddesi gereğince ihtiyati haczin teminat üzerine aktarılmasına ilişkin borçlu talebi üzerine, mahkemenin “Talebin kabulü ile mahkemece verilen 25/02/2022 tarihli ihtiyati haciz kararının karşı taraf … A.Ş. tarafından sunulan Vakıfbank Bankası’na ait, 28/02/2022 tarihli, süresiz ve kesin 400.000.000 TL bedelli teminat mektubu karşılığında kaldırılmasına,” ilişkin kararının İstanbul B.A.M 15. Hukuk Dairesince, 2022/1567E. – 1284K. sayılı ve 23/06/2022 günlü kararında, “henüz itiraz aşamasında olan, henüz icra aşamasına geçilmemiş bulunan ihtiyati haciz kararı hakkında borçlunun talebi üzerine ihtiyati haciz kararının teminat karşılığında kaldırılmasının hukuk ve yasaya aykırı olduğu ve iş bu kararın hatalı bulunduğu” tespit edildiğinden, hukuken hatalı karara dayanılarak, Bölge Adliye Mahkemesi kararı karşısında hukuki geçerliliğini yitiren 01/03/2022 günlü karar gereği mahkemeye borçlu tarafından sunulan 28/02/2022 tarihli … Bankasına ait Esentepe şubesince düzenlenen 28/02/2022 günlü ve .. nolu teminat mektubunun karara kesinleştiğinde ve talep halinde ilgili bankaya iade edilmek üzere borçlu … A.Ş’ye iadesine karar verilmiştir. Yerel mahkeme kararına karşı taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulmuş, Dairemizin 28.02.2023 tarih 2023/269 esas ve 2023/252 karar sayılı kararı ile, mahkemece henüz kesinleşmemiş tenfiz kararına istinaden ihtiyati haciz edilmiş olduğu gözetilerek teminat karşılığı ihtiyati haciz kararı verilmesi yerinde olmuş ise de, talep eden tarafça ihtiyati haczin talep dilekçesinde belirtilen para cinsleri gözetilerek hakem kararı ile kabul edilen 22.881.837,00 Euro, 1.020.213,00 Dolar ve 1.500.000,00 CHP ile yerel mahkeme tenfiz kararına konu 4.097.033,19 TL yargılama gideri üzerinden ihtiyati haciz kararı verilmesi gerekirken, yabancı paraların Türk Lirasına çevrilerek ihtiyati hacize karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesi ile yerel mahkeme ara kararının kaldırılmasına karar verilmiştir. Mahkemece 18.04.2023 tarihli ara kararı ile, mahkemenin 25/02/2022 günlü ihtiyati haciz kararına alacaklının yaptığı itirazın kısmen kabulü ile; mahkemenin iş bu kararının 1. Bendinin, a-)Alacağın rehinle temin edilmemiş olması ve mevcut kanıtlara göre istem kanuna uygun görülmüş olmakla, hakem kararı ile kabul edilen; b-) 22.881.837 Euro, c-) 1.020.213 ABD Doları d-) 1.500.000 CHF cinsinden alacaklar ile, e-)Mahkememiz tenfiz kararına konu 4.097.033,19-TL (16.421,50-TL yargılama gideri, 2.524.024,90-TL harç ve 1.556.586,79-TL yasal vekalet ücreti) yargılama giderinin teminat altına alınması ve tahsilinin sağlanması bakımından İİK 257 vd. maddeleri gereğince, aleyhine ihtiyati haciz talep edilen borçlunun borcu karşılayacak nitelikte gayrimenkul, menkul ve 3. Şahıslardaki hak ve alacaklarının, borca yetecek miktarın icra iflas kanununun koyduğu sınırlar içinde ihtiyaten haczine şeklinde düzeltilmesine, fazlaya ilişkin itirazların reddine, mahkemenin 25/02/2022 günlü ihtiyati haciz kararındaki diğer hükümlerin aynen geçerliliğini koruduğunun tespitine; alacaklı vekili tarafından icra takip tarihi itibariyle toplam alacak üzerinden teminat mektubu sunulmuş olduğu anlaşılmakla; alacaklı vekilinin dosyamıza sunduğu … Bankası A.Ş.’ne ait … seri no olan, 08/03/2022 tarihli ve 59.326,387,95TL meblağlı, teminat mektubunun, iş bu kararda belirtilen teminatı karşıladığı tespit edilmekle, yeniden teminat alınmasına yer olmadığına karar verilmiştir. Tarafların itirazı üzerine mahkemece duruşma açılmak suretiyle verilen 06.07.2023 tarihli ara kararı ile, davacının mahkemenin teminat takdirine yönelik itirazının, kararın ilama dayalı olması ve geldiği hukuki aşama da göz önünde bulundurularak mahkemece daha önce verilen karar sırasında alınan teminatın yeterli olduğu kanaatine varılmış olmakla, davacı yanın mahkemenin 18/04/2023 günlü kararının, teminata ilişkin kararına yönelik itirazın reddine karar verilmiştir.Karşı taraf, … A.Ş vekili istinafında; mahkeme ek kararında alacaklının ek bir teminat yatırılmasına gerek olmadığına ilişkin hüküm fıkrasının hakkaniyete aykırı olduğunu, mahkemenin teminat hususundaki takdir hakkını keyfi şekilde kullanması sonucunu doğurmakta olduğunu, mahkemenin %15 oranında teminat yatırmasına ve bu doğrultuda eksikliği tamamlanmasına karar verilmesi gerekmekte iken itirazlarının reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu, şirketlerinin iştigal alanı olan gübre sektörünün önemi göz önünde bulundurulduğunda sağlanan teminat miktarındaki ölçüsüzlüğün kamu menfaatine aykırı olacağını belirterek, yerel mahkemenin ek kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. İhtiyati haciz isteyen yüklenici, karşı taraf ise iş sahibidir. İİK’nın 257. maddesinde rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz mallarını ve alacaklariyle diğer haklarını ihtiyaten haczettirebileceği, vadesi gelmemiş borçtan dolayı ancak borçlunun belirli bir yerleşim yerinin bulunmaması veya mallarını gizleme, kaçırma, kaçma gibi alacaklının haklarını ihlal eden eylemlerde bulunması halinde ihtiyati haciz kararı verilebileceği düzenlenmiştir. İhtiyati haciz talep eden taraf, öncelikle dilekçesinde dayandığı ihtiyati haciz sebebini belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak, yasal delillerle ispat etmek zorundadır. Somut olayda, ihtiyati haciz isteyen yüklenici ile iş sahibi karşı taraf arasında 18.06.2012 tarihli Nitrik asit tesisi dahil, kalsiyum amonyum nitrat ve amonyum nitrat üretimi için tesisin inşası hususunda sözleşme imzalanmıştır. İhtiyati haciz talep eden yüklenici şirket iş bedelini alamadığı iddiası ile taraflar arasındaki sözleşme gereğince uluslararası tahkim yoluna başvurmuş, hakem kurulu tarafından yapılan inceleme neticesinde nihai karar verilmiş, hakem kurulu tarafından verilen bu kararın tenfizi için İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesinde açılan dava sonucunda mahkemenin 30.12.2021 tarih ve 2018/1157 esas, 2021/997 karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, hakem kurulu kararının tenfizine karar verilmiş; ihtiyati haciz talep eden tarafça yerel mahkeme kararı ile tenfizine karar verilen alacak için ihtiyati haciz talebinde bulunulmuştur. Mahkemece teminat karşılığında ihtiyati haciz kararı verildiği ve teminata yönelik itirazın reddine karar verilmiş olduğu anlaşılmaktadır. Tüm dosya kapsamına göre, hakem kurulu tarafından verilen kararın tenfizi istemli olarak İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesinde açılan dava sonucunda mahkemenin 30.12.2021 tarihli kararı ile hakem kararının tenfizine karar verilmiş olduğundan, henüz kesinleşmemiş olsa da alacağın bir mahkeme ilamına dayandığı, mahkemece belirlenen teminat yönünden ihtiyati haciz isteyen tarafça 59.326.387,95 TL miktarlı … Bankası A.Ş ait … seri numaralı teminat mektubunun 05.04.2022 tarihinde dosyaya sunulmak suretiyle teminatın yatırılmış olduğu, ilama dayalı alacak yönünden mahkemece takdir edilen teminatın yerinde olduğu anlaşılmakla, mahkemece teminat yönünden yapılan itirazın reddine karar verilmesi usul ve yasaya uygun bulunmuştur. Açıklanan nedenlerle, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzeni gözetilerek yapılan istinaf incelemesi sonucunda, dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenler ve ileri sürülen istinaf sebeplerine göre, mahkeme kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, karşı taraf vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1. bendi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi ‘nin 25/02/2022 tarih, 2022/66 D.iş, 2022/68 Esas sayılı kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırı bir durum bulunmamasına göre, karşı taraf vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince REDDİNE, 2-İstinaf harçları peşin alındığından ayrıca harç alınmasına YER OLMADIĞINA, 3-Davalı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA, 4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekâlet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı HMK’nın 362/1-f maddesi gereğince KESİN olmak üzere 11/10/2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.