Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi 2023/1287 E. 2023/964 K. 26.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
15. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/1287
KARAR NO: 2023/964
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 25/04/2023
NUMARASI: 2023/259 D.İş Esas, 2023/263 Karar,
DAVANIN KONUSU: Tevdi mahalinin belirlenmesi
KARAR TARİHİ: 26/09/2023
Taraflar arasında görülen davanın yerel mahkemece yapılan yargılaması sonucunda verilen hükme karşı istinaf yoluna başvurulmuş olup, duruşmasız olarak dosya üzerinde yapılan inceleme ve istinaf talepleriyle sınırlı olarak yapılan değerlendirme sonunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: Tevdi mahalli tayini isteyen vekili, müvekkili şirket ile … Tic. Ltd.Şti arasında 18.11.2021 tarihli Alt Yüklenici Sözleşmesi bulunduğunu, sözleşmeye istinaden … Tic. Ltd.Şti’nin sözleşme konusu işi müvekkili şirketten üstlendiğini, … Tic. Ltd.Şti’nin ödemeleri hakediş usulü ile yapıldığını, müvekkili şirket ile … Tic. Ltd.Şti arasında kesin hakediş ve geçici kabul işlemleri henüz yapılmamışken İstanbul Anadolu Banka Alacakları İcra Dairesinin … sayılı dosyasından 1.203.460,00 TL bedelli birinci haciz ihbarnamesinin müvekkili şirkete 24.03.2022 tarihinde tebliğ edildiğini, haciz ihbarnamesi üzerine itirazlarının İstanbul Anadolu Banka Alacakları İcra Dairesinin … sayılı dosyasına ibraz edildiğini, 06.04.2022 tarihinde ise İstanbul … İcra Dairesinin … sayılı dosyasından 2.380.000,00 TL bedelli birinci haciz ihbarnamesinin tebliğ edildiğini, itirazlarının İstanbul … İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyasına ibraz edildiğini, gelişmeler yaşanırken 22.04.2022 tarihinde … Tic. Ltd.Şti tarafından müvekkili şirkete gönderilen e-postada Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/474 Esas sayılı dosyasından 22.04.2022 tarih ve saat 15.00’ten itibaren 3 Ay süre ile konkordato geçici mühleti verildiğine dair karar iletildiğini, anılan 3 aylık konkordato geçici mühlet kararının müvekkili şirkete iletilmesinden sonra 06.05.2022 tarihinde Kayseri Genel İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyasından 494.714,42 TL bedelli birinci haciz ihbarnamesinin müvekkili şirkete tebliğ edildiğini, haciz ihbarnamesi üzerine itirazın İstanbul … İcra Dairesinin … sayılı dosyasına ibraz edildiğini, … Tic. Ltd.Şti’nin alacağının tespit edileceği kesin hakkediş ve ayrıca geçici kabul yapılmadığını, böylece … Tic. Ltd.Şti’nin alacağının tespit edilemez ve ödenemez olduğu dönemde; müvekkiline iki adet haciz ihbarnamesi tebliğ edildiğini, 22.04.2022 tarihinde … Tic. Ltd.Şti’nin mahkemeden 3 aylık konkordato geçici mühlet kararı aldığının öğrenildiğini, akabinde müvekkili şirkete bir adet haciz ihbarnamesi daha tebliğ edildiğini, … Tic. Ltd.Şti ile müvekkili şirketin bir müddet kesin hakediş, rüçhanlı alacak olan işçilik alacakları, geçici kabul vs. gibi konular yüzünden anlaşamadığını, akabinde … Tic. Ltd.Şti’nin 28.02.2023 tarihinde kendisi bir hesap çıkartarak müvekkili şirkete bir e-posta gönderdiğini ve müvekkili şirket ile henüz kesin hakediş ve geçici kabul yapılmadığı, alacağın halen belirli ve ödenebilir hale gelmediğinin iletildiğini, tarafların bu kez bu işlemleri bitirmek üzere görüşmelere başladıklarını ve nihayetinde uzlaştıklarını, uzlaşma üzerine … Tic. Ltd.Şti’nin faturalarını düzenleyerek müvekkili şirkete gönderdiğini, … Tic. Ltd.Şti aleyhine yapılan iki ayrı icra dosyasından iki ayrı haciz ihbarnamesinin müvekkili şirkete, konkordato geçici 3 aylık mühletinden evvel tebliğ edildiğini, konkordato geçici 3 aylık mühlet kararının ise 22.04.2022 tarihinde verildiğini ve aynı tarihte müvekkili şirkete iletildiğini, … Tic. Ltd.Şti’nin ise konkordato süreci nedeniyle müvekkili şirketten olan alacağını kendi hesaplarına ödenmesini talep ettiğini, sonuç olarak, müvekkili şirkete tebliğ ettikleri haciz ihbarnameleri ile … Tic. Ltd.Şti’nin alacağını talep eden alacaklıların bir yandan alacak talebi ileri sürerken (hacizlerin fekkine dair alacaklılar ve icra daireleri tarafından müvekkil şirkete bildirim yapılmadığını), diğer yandan … Tic. Ltd.Şti’nin de bu alacağın kendi hesabına ödenmesini talep ettiğini, şayet müvekkili şirket, … Tic. Ltd.Şti’ne ödeme yapar ise özellikle icra dosyalarının alacaklıları, alacaklarının öncelikli olduğundan bahisle … Tic. Ltd.Şti’ne ödenen tutarın aslında kendilerine ödenmesi gerektiğine dair müvekkili şirkete karşı yasal yollara başvurabileceklerini, alacaklıların haklı çıkması halinde müvekkili şirketin … Tic. Ltd.Şti’ne ödemiş olduğu tutarı ikinci kez (üstelik ferileriyle birlikte) ödemek zorunda kalabileceğini, aksine müvekkili şirketin icra dosyalarına ödemesi halinde ise bu defa da bu alacağın kendisine ödenmesini isteyen … Tic. Ltd.Şti tarafından müvekkil şirkete karşı yasal yollara başvurulmasının söz konusu olabileceğini, haklı çıkması halinde müvekkili şirketin bu defa … Tic. Ltd.Şti’nin uğradığı zararları gidermek zorunda kalabileceğini; müvekkil şirketin, kendisinden talepte bulunanlardan hangisine ödeme yaparsa yapsın, diğerinin kendisine icra takibi veya dava açması riski ve neticede fazladan ödeme yapma durumu ile karşı karşıya kaldığını, aynı alacak üzerinde hak iddia birden fazla şirket bulunduğunu, müvekkili şirketin hangisine ödeme yapacağını tespit edemediğini ve şayet birisine ödeme yapar ise diğerinin/diğerlerinin kendisi aleyhine yasal yollara başvurması halinde bu durumun yaratacağı ağır sonuçları tazmin etme tehdidi içinde bulunduğunu, yerleşik Yargıtay kararlarına göre; alacaklılar arasında çıkan ihtilaflarda tarafların alacaklarının kesinleştiği tarihler, tarafların ticari defterleri, tebliğ tarihleri, başvuru tarihleri, ilan tarihleri gibi bir takım kriterler incelenerek kimin öncelikli alacaklı olduğunun tespit edildiğini, takdir edileceği üzere, bu konunun … Tic. Ltd.Şti’nden alacaklı olduğunu beyan eden alacaklılar ile … Tic. Ltd.Şti arasında bir konu olup belki de aralarında yargılamayı gerektirebilecek bir konu olduğunu, müvekkili şirketin ise gerek alacaklılar ile gerekse de … Tic. Ltd.Şti ile çözümlenmesi gereken bir ihtilafı bulunmadığı gibi bir mahkeme gibi alacaklılar arasındaki öncelik-sonralık sorununu çözmesi ve/veya icra müdürlüğünün görevi olan sıra cetvelini düzenlemesinin de yasal olarak mümkün olmadığını, müvekkili şirket tarafından kime ödeme yapılacağı hususu belirsiz ve riskli olduğundan ve ayrıca müvekkili şirketin mükerrer ödeme yahut zararların tazmini gibi bir sonuçla karşılaşma olasılığının bulunması nedeniyle Türk Borçlar Kanunu md.187 uyarınca ifa için tevdi mahalli tayini talebinde bulunma zarureti hasıl olduğunu belirterek, … Tic. Ltd.Şti.’nin carisel mahsuplarının yapılmasından sonra müvekkili şirketten alacaklı olduğu bakiye 475.396,79 TL hakediş alacağının kime ödeneceğinin tespit edilememesinden dolayı tevdi mahalli tayinine karar verilmesini talep etmiştir.Karşı taraf … Tic. Ltd.Şti. vekili, müvekkil şirketin konkordato sürecinde olması sebebiyle haciz ihbarnamelerinin durdurulduğunu ve müvekkili şirketin de işlemlerini konkordato komiseri denetiminde yapmasına karar verildiğini, bu nedenle mahkemece tevdi mahalli belirlenen ödemelerin müvekkili şirket hesabına konkordato komiseri denetiminde kullanılmak üzere aktarılması gerektiğini, bilindiği üzere tevdi mahali belirlenmesi süreklilik arz edebilecek nitelikte bir uygulama olmayıp alacaklının talebi ile tevdi edilen şeyin alacaklıya teslimi gerektiğini, eğer ki bir belirsizlik var ise de bu belirsizliğin de konkordato dosyası kapsamında giderilmesi gerektiğini, nitekim para borcu TBK m. 89’a göre götürülecek borç niteliğinde olup müvekkili şirketin merkezinin Sakarya olduğunu, bu nedenle tevdi edilen paranın akıbetinin ne olacağına Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesince (konkordato dosyası üzerinden Sakarya Asliye Ticaret Mahkemesinin 2023/67 Esas Sayılı dosyası) karar verilmesinin de daha doğru olduğunu belirterek, ilgili hakediş ve alacakların tevdii mahallinden alınarak komiser denetiminde kullanılmak üzere müvekkili şirket banka hesaplarına ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.Mahkemece, talep eden şirketin gerek karşı taraf olarak gösterilen alacaklılar ile gerekse de … Tic. Ltd.Şti. ile çözümlenmesi gereken bir ihtilafı bulunmadığı gibi bir mahkeme gibi alacaklılar arasındaki öncelik-sonralık sorununu çözmesi ve/veya icra müdürlüğünün görevi olan sıra cetvelini düzenlemesi de yasal olarak mümkün olmadığı, müvekkili şirket tarafından kime ödeme yapılacağı hususu belirsiz ve riskli olduğundan ve ayrıca müvekkili şirketin mükerrer ödeme yahut zararların tazmini gibi bir sonuçla karşılaşma olasılığının bulunması nedeniyle Türk Borçlar Kanunu md.187 uyarınca ifa için tevdi mahalli tayini talebinde bulunma zarureti hasıl olduğunu ileri sürdüğü, incelenen mahkeme ve icra dosyaları değerlendirildiğinde bu aşamada bakiye hakediş alacak bedelinin hangi tarafa ödeneceği hususunun çekişmeli hale geldiği, talebin de buna ilişkin olması nedeniyle alacaklının temerrütü hükümlerinin uygulanamayacağı anlaşıldığından, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 107. ve 187. maddeleri gereğince tevdi yeri tayin edilmesi gerektiği gerekçesiyle, tevdi mahalli tayinine ilişkin talebin kabulüne, talep eden davacının ödemekle yükümlü olduğu hakediş bedellerine … İstanbul Anadolu Adliye Binası şubesinde mahkeme dosya numarası adına açılacak üçer aylık vadeli hesaba yatırılmasına karar verilmiştir. Karşı taraf … Ticaret A.Ş vekili istinafında, tevdi mahalli isteminde bulunan … Sanayi ve Ticaret A.Ş’nin bu talebinin haksız ve hukuka aykırı olduğunu, söz konusu ticari uyuşmazlıkta tevdi mahalli isteminde bulunan tarafın söz konusu borcunu ödemediğini ve temerrüte düştüğünü, bu sebeple alacağını tahsil etmek amacıyla icra takibi başlatıldığını, alacaklılar arasında herhangi bir ihtilaf bulunmadığını, ihtilafın varlığını iddia eden tarafın bunu somut delillerler tüm şüphelerden uzak bir şekilde ispatlaması gerektiğini, Türk Borçlar Kanunu’nun 107. maddesinde tevdi mahalli tayini için “Alacaklının temerrüde düşmesi durumunda borçlu, hasar ve giderleri alacaklıya ait olmak üzere, teslim edeceği şeyi tevdi ederek borcundan kurtulabilir.” hükmünden de anlaşılacağı üzere tevdi mahalli talep edilebilmesi için ilk olarak alacaklının temerrüte düşmesi gerektiğini, ancak huzurdaki davada tevdi mahalli isteyen tarafın borçlarını ödemeyerek temerrüte düştüğünü ve karşı tarafça icra takibi başlatıldığını, şirketler arasında bulunan ticari ilişkilerde tarafların karşılıklı edimleri sözleşmeler ile belirlenmekte olup herhangi bir bilinmemezlik, karışıklık durumu olduğunu iddia etmenin olağan hayatın akışına ve hakkaniyete aykırı olduğunu, alacaklılar tarafından başlatılan icra takibinden ve borçların ferilerinden tevdi mahalli yeri isteyerek kaçınma durumunun hukuka aykırı olduğunu belirterek, yerel mahkemenin 25/04/2023 tarihli kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Tevdi mahallini düzenleyen TBK’nın 187.maddesinde “Kime ait olduğu çekişmeli bulunan bir alacağın borçlusu, ifadan kaçınabilir ve alacağın konusunu hakim tarafından belirlenen yere tevdi etmekle borçtan kurtulur. Borçlu, alacağın çekişmeli olduğunu bildiği halde ifada bulunursa, bundan doğacak sonuçlardan sorumlu olur. Dava konusu olan çekişme mahkemece henüz sonuca bağlanmamış ve borç da muaccel ise, taraflardan her biri borçluyu, edimi tevdi etmeye zorlayabilir. “hükmü bulunmaktadır. Talepte bulunan … Ticaret AŞ’nin diğer taraf … Tic. Ltd.Şti. ile olan 18.11.2021 tarihli alt yüklenicilik sözleşmesi kapsamında alacak borç ilişkisi bulunduğu, ancak diğer karşı taraflarca icra takibi alacakları nedeniyle İİK 89/1 maddesi kapsamında talepte bulundukları, ayrıca … Tic. Ltd.Şti. Şirketi hakkında konkordato geçici mühleti verildiği anlaşılmakta olup, kontkordato mühleti verilmesi ve İİK 89/1 maddesi kapsamında talepte bulunulması, taleplerin birden fazla şirket tarafından yapılması sebebiyle tevdi mahalli talebinde bulunulduğu anlaşılmaktadır. Dosya kapsamına göre, borçlu şirket hakkında verilmiş konkordato kararı bulunmakta olup, şirkete ilişkin işler konkordato komserliği tarafından takip edilmektedir. Öte yandan birden fazla şirketçe İİK 89/1 maddesi kapsamında talepte bulunulmuştur. Tevdi mahalli talebinde bulunan şirketin karşı taraf … Tic. Ltd.Şti.’ne olan borcunu hangi alacaklıya ödemesi gerektiği konusunda belirsizlik bulunması karşısında TBK’nın 187.maddesi de gözetilerek mahkemece tevdi mahalli tayinine karar verilmesi yerinde olmuştur. Açıklanan nedenlerle, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzeni gözetilerek yapılan istinaf incelemesi sonucunda, dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenler ve ileri sürülen istinaf sebeplerine göre, mahkeme kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, karşı taraf … Ticaret A.Ş vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1. bendi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 25/04/2023 tarih ve 2023/259 D.İş Esas sayılı kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırı bir durum bulunmamasına göre, karşı taraf … Ticaret A.Ş vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan REDDİNE, -2-Alınması gereken 269,85 TL istinaf karar harcından peşin alınan 179,90 TL’nin mahsubu ile bakiye 89,95 TL istinaf karar harcının davalı … Tic.A.Ş’den alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA, 3-Davalı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA, 4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekâlet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA, Dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, HMK’nın 362/1-a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 26/09/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.