Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
15.HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/2650
KARAR NO: 2022/2023
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 03/03/2022
NUMARASI: 2019/13 Esas, 2022/213 Karar
Birleşen Kadıköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2010/898 Esas Sayılı Dava Dosyasında:
DAVA KONUSU: İtirazın iptali
DAVA TARİHİ: 12.11.2010
Birleşen Kadıköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2010/508 Esas Sayılı Dava Dosyasında:
DAVA KONUSU: İtirazın iptali
DAVA TARİHİ: 18.06.2010
Birleşen Kadıköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2010/1587 Esas Sayılı Dava Dosyasında:
DAVANIN KONUSU: Menfi tespit
KARAR TARİHİ: 08/12/2022
Taraflar arasında görülen davanın yerel mahkemece yapılan yargılaması sonucunda verilen hükme karşı istinaf yoluna başvurulmuş olup, duruşmasız olarak dosya üzerinde yapılan inceleme ve istinaf talepleriyle sınırlı olarak yapılan değerlendirme sonunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: Birleşen davalar eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, mahkemece verilen karara karşı taraflarca istinaf talebinde bulunulmuştur. Birleşen Kadıkoy 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2010/898 Esas Sayılı dava dosyasında davacı vekili, müvekkili şirket ile davalı şirket ve dava dışı … Ltd. Şti. arasında süregelen ticari işler kapsamında imzalanan sözleşmelere istinaden, müvekkili şirket tarafından inşa ettirilen bir kısım gemilerin “ana tablo, diğer tablolar, starterler, konsollar, muhtelif elektrik malzemeleri, sistemleri” vs. elektrik ve elektronik aksamlarının bir kısmının imalat ve gemiye montajı işlerinin davalının da aralarında bulunduğu söz konusu şirketler tarafından yapıldığını, müvekkili şirket tarafından inşa ettirilen … nolu gemi için davalı şirket ile dava dışı …Ltd.Şti ve E… Tic.Ltd.Şti arasında 05.06.2007 tarihli sözleşme akdedildiğini, ancak davalı şirket ile diğer şirketlerin sözleşmelerle yüklendikleri edimleri yerine getirmediklerini, edimlere 2007 yılında başlamadıkları gibi 2008 yılı Ağustos ve 2009 yılı Ocak ayında yapılan iki uzatmaya rağmen sözleşme konusu ürünlerin gemiye montajını yapmadıklarını, yine müvekkili şirket tarafından inşa ettirilen … gemi için davalı şirket ile dava dışı … Ltd.Şti, … Tic.Ltd.Şti arasında 08.06.2007 tarihli sözleşme akdedildiğini, ancak davalı şirket ile diğer şirketlerin sözleşmelerle yüklendikleri edimleri yerine getirmediklerini, edimlere 2007 yılında başlamadıkları gibi 2008 yılı Nisan ayında yapılan uzatmaya rağmen sözleşme konusu ürünlerin gemiye montajını yapmadıklarını, sözleşmeler gereği edimlerin yerine getirilmemesi üzerine davalı ile diğer şirketlere ihtarnameler çekildiğini ve sözleşmelerin feshedildiğini, sözleşmeler uyarınca … numaralı inşa edilmekte olan gemi için davalı şirketler elinde bulunan ve bedelsiz kalan çeklerin iade edilmesini ve … nolu gemi bakımından da esasen bedelsiz olmasına rağmen tahsil olunan çek bedellerinin ödenmesinin ihtar edildiğini, davalı şirket ile diğer şirketlerin cevabi ihtarnamede feshin haksız olduğunu, uhdelerindeki çekleri iade etmeyeceklerini, tarihlerinde tahsil edeceklerini, cari hesaplar incelendiğinde 500.000 USD alacaklı bulunduklarını ve bu tutarın 3 gün içinde ödenmesi gerektiğini bildirdiklerini, ihtarnamelerden sonra … Tic.Ltd.Şti, … Tic.Ltd.Şti ve … Tic.Ltd.Şti uhdelerinde bedelsiz olarak bulunan 31.350 ABD Doları ve 50.000 ABD Doları tutarlı çeklerin tahsil edildiğini, davalı şirketler tarafından gönderilen ihtarnamelere cevaben gönderdikleri ihtarname ile takas mahsup talebinde bulunarak müvekkili şirketin cari hesap borçlarının kapatılmasını talep ettiğiklerini, takas mahsup def’inden sonra müvekkilinin davalı … Tic.Ltd.Şti’den 50.000 ABD doları alacaklı hale geldiğini, müvekkili tarafından gönderilen ihtarnameye cevaben davalı tarafından gönderilen ihtarname ile takas-mahsup talebinin kabul edilmediğinin bildirildiğini, Tuzla Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2009/145 D. İş sayılı dosyasında alınan 15.09.2009 tarihli bilirkişi raporuyla davalı şirket ve diğer şirketlerin sözleşmelerle belirlenen edimlerini yerine getirmediklerinin tespit edildiğini, davalı şirketler ile akdedilen iki adet sözleşmenin feshedilmiş olmasına rağmen şirketlerin ellerinde bulundurdukları ve bedelsiz hale gelmiş olan 6 adet çeki müvekkili şirkete iade etmemeleri üzerine Kadıköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2010/307 Esas sayılı dosyası ile bu çeklerden dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemli menfi tespit davası açıldığını, takas- mahsup definden sonra davalı şirketin cari hesapta müvekkiline 50.000 ABD Doları tutarında borçlu hale gelmesi nedeniyle, ilgili tutarın tahsili için Tuzla İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlatıldığını, davalı borçlunun takibe ve borca itiraz etmesi ile takibin durduğunu iddia ederek, icra dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin devamına, davalı borçlunun %40’tan aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı … Tic.Ltd.Şti vekili, davacının sözleşmeyi fesih sebebini müvekkili şirket ve dava dışı şirketlerin edimlerini süresinde yerine getirmediği iddiasına dayandırdığını, sözleşmeye konu … nolu gemide müvekkili ve diğer şirketlerce üstlenilen işlerin yapımının ve tesliminin ertelenmesi ile çek değişimi talebinin gemi inşasının gecikmesi sebebiyle davacı tarafça talep edildiğini ve müvekkili şirketlerce kabul edildiğini, talep çerçevesinde tüm çeklerin değiştirildiğini ve vadelerinin uzatıldığını, sözleşmeler gereği tüm ürünlerin süresinde temin edildiğini ve üstlenilen işlerin tamamının yapımının süresinde tamamlandığını, davacının müvekkiline verdiği çeklerin bedelsizliğinin ve sözleşmenin haklı feshedildiğinin tespiti talebiyle Kadıköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2010/307 Esas sayılı dosyası ile dava açtığını ve davanın halen derdest olduğunu, bu dosyada dinlenen tanıkların da panoların tesliminin ertelenmesi ile çeklerin değişim talebinin davacı tarafından geldiğini doğruladıklarını, müvekkili ve diğer şirketlerin … nolu geminin konu olduğu sözleşmedeki edimlerinin ifası için gerekli tüm malzemeleri satın aldığını, ancak önce imalata başlamasının davacı tarafça bekletilmesi ve akabinde sözleşmenin haksız feshi sebebiyle henüz imalata başlamadıklarını savunarak, davanın reddi ile davacının %40’dan aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini istemiştir. Birleşen Kadıköy 2 Asliye Ticaret Mahkemesinin 2010/508 Esas sayılı dava dosyasında davacı … İnşa AŞ vekili, davalı … Tic.Ltd.Şti ve dava dışı … Dış Tic.Ltd.Şti ile … Ltd. Şti. arasında süregelen ticari işler kapsamında imzalanan sözleşmelere istinaden, müvekkili şirket tarafından inşa ettirilen bir kısım gemilerin “ana tablo, diğer tablolar, starterler, konsollar, muhtelif elektrik malzemeleri, sistemleri” vs. elektrik ve elektronik aksamlarının bir kısmının imalat ve gemiye montajı işlerinin davalının da aralarında bulunduğu söz konusu şirketlere verildiğini, müvekkili şirket tarafından inşa ettirilen … nolu gemi için davalı şirket ile dava dışı şirketler arasında 05.06.2007 tarihli sözleşme akdedildiğini, ancak davalı şirket ile diğer şirketlerin sözleşmelerle yüklendikleri edimleri yerine getirmediklerini, edimlere 2007 yılında başlamadıkları gibi 2008 yılı Ağustos ve 2009 yılı Ocak ayında yapılan iki uzatmaya rağmen sözleşme konusu ürünlerin gemiye montajını yapmadıklarını, yine müvekkili şirket tarafından inşa ettirilen … nolu gemi için davalı şirket ile dava dışı şirketler arasında 08.06.2007 tarihli sözleşme akdedildiğini, ancak davalı şirket ile diğer şirketlerin sözleşmelerle yüklendikleri edimleri yerine getirmediklerini, edimlere 2007 yılında başlamadıkları gibi 2008 yılı Nisan ayında yapılan uzatmaya rağmen sözleşme konusu ürünlerin gemiye montajını yapmadıklarını, sözleşmeler gereği edimlerin yerine getirilmemesi üzerine davalı ile diğer şirketlere ihtarnameler çekildiğini ve sözleşmelerin feshedildiğinin, sözleşmeler uyarınca … numaralı inşa edilmekte olan gemi için davalı şirketler elinde bulunan ve bedelsiz kalan çeklerin iade edilmesinin ve … nolu gemi bakımından da esasen bedelsiz olmasına rağmen tahsil olunan çek bedellerinin ödenmesinin ihtar edildiğini, davalı şirket ile diğer şirketlerin cevabi ihtarnamede feshin haksız olduğunun, uhdelerindeki çekleri iade etmeyeceklerini, tarihlerinde tahsil edeceklerini, cari hesaplar incelendiğinde 50.000 USD alacaklı bulunduklarını ve bu tutarın 3 gün içinde ödenmesi gerektiğini bildirdiklerini, ihtarnamelerden sonra … Tic. Ltd. Şti., … Tic.Ltd.Şti ve … Tic.Ltd.Şti uhdelerinde bedelsiz olarak bulunan 31.350 ABD Doları ve 50.000 ABD Doları tutarlı çeklerin tahsil edildiğini, davalı şirketler tarafından müvekkili şirkete gönderilen ihtarnamelere cevaben müvekkilinin gönderdiği ihtarname ile takas – mahsup talebinde bulunarak müvekkili şirketin cari hesap borçlarının kapatılmasını talep ettiğini, takas mahsup def’inden sonra müvekkilinin davalı … Tic.Ltd.Şti’den 88.009,26 ABD doları alacaklı hale geldiğini, müvekkili tarafından gönderilen ihtarnameye cevaben davalı tarafından gönderilen ihtarname ile takas-mahsup talebinin kabul edilmediğinin bildirildiğini, Tuzla Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2009/145 D. İş sayılı dosyasında alınan 15.09.2009 tarihli bilirkişi raporuyla davalı şirket ve diğer şirketlerin sözleşmelerle belirlenen edimlerini yerine getirmediklerinin tespit edildiğini, davalı şirketler ile akdedilen iki adet sözleşmenin feshedilmiş olmasına rağmen şirketlerin ellerinde bulundurdukları ve bedelsiz hale gelmiş olan 6 adet çeki müvekkili şirkete iade etmemeleri üzerine Kadıköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2010/307 Esas sayılı dosyası ile bu çeklerden dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemli menfi tespit davası açıldığını, takas -mahsup definden sonra davalı şirketin cari hesapta müvekkiline 88.009,26 ABD Doları tutarında borçlu hale gelmesi nedeniyle, ilgili tutarın tahsili için Pendik … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlatıldığını, davalı borçlunun takibe ve borca itiraz etmesi ile takibin durduğunu iddia ederek, icra dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin devamına, davalı borçlunun %40’tan aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili … Tic.Ltd.Şti cevap dilekçesinde özetle; davacının sözleşmeyi fesih sebebini müvekkili şirket ve dava dışı şirketlerin edimlerini süresinde yerine getirmediği iddiasına dayandırdığını, sözleşmeye konu … nolu gemide müvekkili ve diğer şirketlerce üstlenilen işlerin yapımının ve tesliminin ertelenmesi ile çek değişimi talebinin gemi inşasının gecikmesi sebebiyle davacı tarafça talep edildiğini ve müvekkili şirketlerce kabul edildiğini, talep çerçevesinde tüm çeklerin değiştirildiğini ve vadelerinin uzatıldığını, sözleşmeler gereği tüm ürünlerin süresinde temin edildiğini ve üstlenilen işlerin tamamının yapımının süresinde tamamlandığını, davacının müvekkiline verdiği çeklerin bedelsizliğinin ve sözleşmenin haklı feshedildiğinin tespiti talebiyle Kadıköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi”nin 2010/307 Esas sayılı dosyası ile dava açtığını ve davanın halen derdest olduğunu, bu dosyada dinlenen tanıkların da panoların tesliminin ertelenmesi ile çeklerin değişim talebinin davacı tarafından geldiğini doğruladıklarını, müvekkili ve diğer şirketlerin … nolu geminin konu olduğu sözleşmedeki edimlerinin ifası için gerekli tüm malzemeleri satın aldığını, ancak önce imalata başlamasının davacı tarafça bekletilmesi ve akabinde sözleşmenin haksız feshi sebebiyle henüz imalata başlamadıklarını savunarak, haksız davanın reddi ile davacının %40’dan aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.Davaya konu Pendik … İcra müdürlüğünün .. esas sayılı dosyasında takibin cari hesaplarda yapılan takas ve mahsup işlemlerinden bakiye cari hesap alacağı açıklaması ile 86.980,00 USD asıl alacak ve 1.029,26 USD faiz istemine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.Birleşen Kadıköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2010/1587 Esas sayılı dava dosyasında davacı … İnşa AŞ vekili; müvekkili şirket ile davalı … Tic. Ltd. Şti. ve dava dışı … Tic.Ltd.Şti ile … Tic.Ltd.Şti arasında süregelen ticari işler kapsamında imzalanan sözleşmelere istinaden, müvekkili şirket tarafından inşa ettirilen bir kısım gemilerin “ana tablo, diğer tablolar, starterler, konsollar, muhtelif elektrik malzemeleri, sistemleri” vs. elektrik ve elektronik aksamlarının bir kısmının imalat ve gemiye montajı işlerinin davalının da aralarında bulunduğu söz konusu şirketler tarafından verildiğini, müvekkili şirket tarafından inşa ettirilen … gemi için davalı şirket ile dava dışı şirketler arasında 05.06.2007 tarihli sözleşme akdedildiğini, ancak davalı şirket ile diğer şirketlerin sözleşmelerle yüklendikleri edimleri yerine getirmediklerini, edimlere 2007 yılında başlamadıkları gibi 2008 yılı Ağustos ve 2009 yılı Ocak ayında yapılan iki uzatmaya rağmen sözleşme konusu ürünlerin gemiye montajını yapmadıklarını, yine müvekkili şirket tarafından inşa ettirilen … gemi için davalı şirket ile dava dışı şirketler arasında 08.06.2007 tarihli sözleşme akdedildiğini, ancak davalı şirket ile diğer şirketlerin sözleşmelerle yüklendikleri edimleri yerine getirmediklerini, edimlere 2007 yılında başlamadıkları gibi 2008 yılı Nisan ayında yapılan uzatmaya rağmen sözleşme konusu ürünlerin gemiye montajını yapmadıklarını, sözleşmeler gereği edimlerin yerine getirilmemesi üzerine davalı ile diğer şirketlere ihtarnameler çekildiğini ve sözleşmelerin fesh edildiğini, sözleşmeler uyarınca … numaralı inşa edilmekte olan gemi için davalı şirketler elinde bulunan ve bedelsiz kalan çeklerin iade edilmesinin ve … nolu gemi bakımından da esasen bedelsiz olmasına rağmen tahsil olunan çek bedellerinin ödenmesinin ihtar edildiğini, davalı şirket ile diğer şirketlerin cevabi ihtarnamede feshin haksız olduğunun, uhdelerindeki çekleri iade etmeyeceklerini, tarihlerinde tahsil edeceklerini, cari hesaplar incelendiğinde 50.000 USD alacaklı bulunduklarını ve bu tutarın 3 gün içinde ödenmesi gerektiğini bildirdiklerini, ihtarnamelerden sonra … Tic.Ltd. Şti., … Tic.Ltd.Şti ve … Tic.Ltd.Şti uhdelerinde bedelsiz olarak bulunan 31.350 ABD Doları ve 50.000 ABD Doları tutarlı çeklerin tahsil edildiğini, davalı şirketler tarafından müvekkili şirkete gönderilen ihtarnamelere cevaben müvekkilinin gönderdiği ihtarname ile takas -mahsup talebinde bulunarak müvekkili şirketin cari hesap borçlarının kapatılmasını talep ettiğini, takas mahsup def’inden sonra müvekkilinin davalı … Tic. Ltd. Şti.’den 269.669,25 ABD doları alacaklı hale geldiğini, müvekkili tarafından gönderilen ihtarnameye cevaben davalı tarafından gönderilen ihtarname ile takas-mahsup talebinin kabul edilmediğinin bildirildiğini, Tuzla Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2009/145 D. İş sayılı dosyasında alınan 15.09.2009 tarihli bilirkişi raporuyla davalı şirket ve diğer şirketlerin sözleşmelerle belirlenen edimlerini yerine getirmediklerinin tespit edildiğini, davalı şirketler ile akdedilen iki adet sözleşmenin feshedilmiş olmasına rağmen şirketlerin ellerinde bulundurdukları ve bedelsiz hale gelmiş olan 6 adet çeki müvekkili şirkete iade etmemeleri üzerine Kadıköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2010/307 Esas sayılı dosyası ile bu çeklerden dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemli menfi tespit davası açıldığını, takas – mahsup definden sonra davalı şirketin cari hesapta müvekkiline 269.669,25 ABD Dolar tutarında borçlu hale gelmesi nedeniyle, ilgili tutarın tahsili için Pendik … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlatıldığını, davalı borçlunun takibe ve borca itiraz etmesi ile takibin durduğunu iddia ederek, icra dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin devamına, davalı borçlunun %40’tan aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … Tic. Ltd. Şti. vekili, davacının sözleşmeyi fesih sebebini müvekkili şirket ve dava dışı şirketlerin edimlerini süresinde yerine getirmediği iddiasına dayandırdığını, taraflar arasında … ve … nolu gemilerin elektrik elektronik aksamlarının yapımına ilişkin sözleşmeler akdedildiğini, davacı tarafın müvekkiline gönderdiği ihtarname ile aralarındaki sözleşmeyi tek taraflı olarak fesh ettiğini bildirerek, müvekkilinin de aralarında bulunduğu sözleşmelerin tarafı olan üç şirketten bazı alacaklar talep ettiğini, sözleşmeye konu … nolu gemide müvekkili ve diğer şirketlerce üstlenilen işlerin yapımının ve tesliminin ertelenmesi ile çek değişimi talebinin gemi inşasının gecikmesi sebebiyle davacı tarafça talep edildiğini ve müvekkili şirketlerce kabul edildiğini, talep çerçevesinde tüm çeklerin değiştirildiğini ve vadelerinin uzatıldığını, sözleşmeler gereği tüm ürünlerin süresinde temin edildiğini ve üstlenilen işlerin tamamının yapımının süresinde tamamlandığını, davacının müvekkiline verdiği çeklerin bedelsizliğinin ve sözleşmenin haklı feshedildiğinin tespiti talebiyle Kadıköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2010/307 Esas sayılı dosyası ile dava açtığını ve davanın halen derdest olduğunu, bu dosyada dinlenen tanıkların da panoların tesliminin ertelenmesi ile çeklerin değişim talebinin davacı tarafından geldiğini doğruladıklarını, müvekkili ve diğer şirketlerin … nolu geminin konu olduğu sözleşmedeki edimlerinin ifası için gerekli tüm malzemeleri satın aldığını, ancak önce imalata başlamasının davacı tarafça bekletilmesi ve akabinde sözleşmenin haksız feshi sebebiyle henüz imalata başlamadıklarını savunarak, davanın reddi ile davacının %40’dan aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davaya konu Pendik (kapatılan) … İcra müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında takibin cari hesaplarda yapılan takas ve mahsup işlemlerinden bakiye cari hesap alacağı açıklaması ile 50.679,54 USD asıl alcak ve 583,16 USD faiz istemine ilişklin olduğu anlaşılmaktadır.Yargılama önce mahkemenin 2014/390 esas sayılı dosyası üzerinden yürütülmüş, mahkemece verilen tefrik kararı üzerine yargılamaya mahkemenin işbu esası üzerinden devam olunmuştur. Davalılar vekilince sunulan 08/02/2013 tarihli dilekçe ile; bedelsizlik sebebiyle iptali istenen çeklerin bedeli 335.150,00 USD iken müvekkili şirketlerin davacı-grup şirketlerinden cari alacakları toplamının 305.442,11 USD olduğunu, dolayısıyla davacının iptalini istediği çek bedellerinden ancak (335.150,00 USD -305.442,11 USD) 29.707,89 USD kısmının iptaline karar verilebileceğini, bu nedenle davanın reddine, aksi halde ana dosyadaki bedelsizlik sebebiyle iptali istenen çeklerden sadece 29.707,89 USD kısmının iptaline karar verilmesini talep etmiştir.Mahkemece, birleşen 2010/898 esas sayılı dosya yönünden; 50.000 USD’nin sözleşme kapsamında davalı … A.Ş. tarafından tahsil edilmiş olduğunun sunulan raporlarla tespit edildiği, yukarıda tespit edildiği üzere sözleşmenin davacı tarafça haklı olarak feshedildiği, ödenen bu tutarın iadesi gerektiği, keyfiyete ilişkin ihtarın davalısına 28/08/2009 tarihinde tebliğ edilmiş olduğu, buna göre 558,90 USD işlemiş faiz alacağı doğduğu kanaatiyle bu tutar yönünden davanın kısmen kabulüne ve takibe konu alacak istemi, feshin haklı olduğu değerlendirmesine dayanmakla ve keyfiyet yapılan yargılama ile sübut bulmuş olmakla, alacağın likit olmadığı kanaatiyle tazminat isteminin reddine karar verilmesi gerektiği; birleşen 2010/1587 esas sayılı dosya yönünden; borçlusu … Şti’ne yönelik olarak cari hesaptan kaynaklı olarak 269.669,25 USD asıl alacak ile 3.191,09 USD işlemiş faiz talebinin bulunduğu, sözleşmenin haklı olarak feshedildiği, iş bedeli ödendiği halde sözleşme konusu işin tamamlanmadığı, ödenen bedelin iadesi gerektiği, bununla beraber davacı tarafça gönderilen 24/08/2009 tarihli ihtarda cari hesaptan kaynaklı olarak davalı tarafa kendilerinin de borçlu bulunduğu bu kapsamda “… A. Ş’nin muhataplardan … Ltd.Şti’ne olan 2,947.73,-TL, 61. 396.90-ABD Doları ve 108.791. 20-Euro tutarındaki cari hesap borçları” olduğu ifade edilmiş ve anılan tutarın takas mahsup işlemine tabi tutulduğu belirtilmiş olmakla ve alınan son bilirkişi raporunda tespit edilen kur değerleri ve parite değerine taraflarca itiraz olunmadığı dikkate alınrak, davacı tarafça kendi borcu olarak ifade edilen tutarın, takibe konu asıl alacaktan mahsubu ile bakiye alacak yönünden takibin devamına karar verilmesi, bu çerçevede 2,947.73,TL (=1.988,75 USD) + 61. 396.90 USD + 108.791,20 Euro (=155.604,05 USD) olmak üzere toplamda 218.989,70 USD kadar davacının ihtarname ile belirttiği cari hesap borcunun takibe konu alacaktan mahsubu ile bakiye 50.679,54 USD yönünden takibin devamına, anılan tutar yönünden temerrüt tarihine nazaran 583,16 USD işlemiş faiz alacağı bulunduğu, dosyaya sunulu son bilirkişi raporundaki tutarlara göre oranlama yapılarak mahkemece hesaplandığı, takibe konu alacak istemi, feshin haklı olduğu değerlendirmesine dayanmakla ve keyfiyet yapılan yargılama ile sübut bulmuş olmakla, alacağın likit olmadığı kanaatiyle tazminat isteminin reddine karar verilmesi gerektiği; birleşen 2010/508 esas sayılı dosya yönünden; cari hesaptan kaynaklı olarak borçlusu … Şti’ne yönelik olarak 86.980 USD asıl alacak ile 1.029,26 USD işlemiş faiz talebinin bulunduğu, sözleşmenin haklı olarak feshedildiği, iş bedeli ödendiği halde sözleşme konusu işin tamamlanmadığı, ödenen bedelin iadesi gerektiği, bununla beraber davacı tarafça gönderilen 24/08/2009 tarihli ihtarda cari hesaptan kaynaklı olarak davalı tarafa kendilerinin de borçlu bulunduğu bu kapsamda “… AŞ’nin muhataplardan … Ltd Şti. olan 51.254.73.-TL ve 14.537,53-ABD Doları tutarındaki carı hesap borçları” olduğu ifade edilmiş ve anılan tutarın takas mahsup işlemine tabi tutulduğu belirtilmiş olmakla ve alınan son bilirkişi raporunda tespit edilen kur değerlerine taraflarca itiraz olunmadığı dikkate alınrak, davacı tarafça kendi borcu olarak ifade edilen tutarın, takibe konu asıl alacaktan mahsubu ile bakiye alacak yönünden takibin devamına karar verilmesi gerektiği, bu çerçevede 51.254,73 TL (=34.580,17 USD) + 14.537,53 USD olmak üzere toplamda 49.117,70 USD kadar davacının ihtarname ile belirttiği cari hesap borcunun takibe konu alacaktan mahsubu ile bakiye 37.862,30 USD yönünden takibin devamına karar vermek gerektiği, anılan tutar yönünden temerrüt tarihine nazaran 429,45 USD işlemiş faiz alacağı bulunduğunun mahkemece hesaplandığı, takibe konu alacak istemi, feshin haklı olduğu değerlendirmesine dayanmakla ve keyfiyet yapılan yargılama ile sübut bulmuş olmakla, alacağın likit olmadığı kanaatiyle tazminat isteminin reddine dair karar verilmesi gerektiği gerekçeleriyle; 1-Kadıköy 2.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2010/898 esas sayılı dosyası yönünden davanın kısmen kabulü ile; İstanbul Anadolu …İcra Müdürlüğü (kapatılan Tuzla İcra Müdürlüğü)’nün … Esas sayılı takibine yapılan itirazın kısmen iptali ile takibin 50.000 USD asıl alacak ile 558,90 USD işlemiş faiz olmak üzere toplam da 50.558,90 USD üzerinden aynen devamına, aşan istemin reddine, Koşulları oluşmadığından tazminat isteminin reddine; 2-Kadıköy 5.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2010/1587 esas sayılı dosyası yönünden davanın kısmen kabulü ile; Pendik (kapatılan) …İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takibine yapılan itirazın kısmen iptali ile takibin 50.679,54 USD asıl alacak ve 583,16 USD işlemiş faiz olmak üzere toplam da 51.262,70 USD üzerinden aynen devamına, aşan istemin reddine, koşulları oluşmadığından tazminat isteminin reddine; 3-Kadıköy 2.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2010/508 esas sayılı dosyası yönünden davanın kısmen kabulü ile; Pendik (kapatılan) …İcra Müdürlüğü’nün … sayılı takibine yapılan itirazın kısmen iptali ile takibin 37.862,30 USD asıl alacak ve 429,45 USD işlemiş faiz olmak üzere toplamda 38.291,75 USD üzerinden aynen devamına, aşan istemin reddine, koşulları oluşmadığından tazminat isteminin reddine karar verilmiştir. Davacı … Aş. vekili istinaf dilekçesiyle, taraflar arasındaki sözleşmelerin toplam bedeli olan 1.050.000,00 USD tutarındaki çeklerin teslim edildiğini, sözleşme bedelleri ödenmesine rağmen, sözleşmeden kaynaklı edim borcunun ifa edilmediğini, davalı şirketlerin 714.650.00 USD lik kısmı tahsil etmelerine rağmen sözleşmeye aykırı davrandıklarını, sözleşme konusu işi gereği gibi ifa etmediklerini, hatta … gemisine ilişkin projeye hiç başlamadıklarını, 29/07/2009 tarihli ihtarname ile sözleşemleri haklı olarak feshettiklerini, davalıların tahsil ettiği 714.650,00 USD’yi kendisi ve grup şiketlerinin dava dışı farklı projelerden kaynaklı olarak davalılara olan borçları için temlik ve takas-mahsup ettiklerini, takas-mahsup işlemi sonucu kalan bakiyenin … Tic.Ltd.Şti’den 50.000,00 USD, … Tic.Ltd.Şti’den 86,979,92 USD, … Tic.Ltd. Şti.’den 227,169,60 USD’nin kendilerine ödenmesini ve henüz tahsil edilmemiş çeklerin de kendilerine iadesini talep ettiklerini, davalı şirketlerin ödeme yapmaması ve çekleri iade etmemesi üzerine de sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğinin tespiti ve davalılara borlu olmadıklarının tespiti için menfi tespit davası ve takas-mahsup işlemi sonucu alacaklı oldukları rakamların iadesi için her bir davalıya karşı ilamsız icra takibi başlattıklarını, davalıların icra takibine itiraz ettiklerini, bunun üzerine açtıkları itirazın iptali davalarının menfi tespit davasının görüldüğü İstanbul Anadolu 6. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/390 esas sayılı dosyası ile birleştirildiğini, bu dosyada menfi tespit davası yönünden müvekkili şirket lehine karar verilerek sözleşmelerin haklı nedenle feshedildiğinin ve davalı şirketlere borçlu olmadıklarının tespiti ile davalı şirketlerin müvekkili ve grup şirketlerine açtığı itirazın iptali davalarının reddine karar verildiği ve kararın kesinleştiğini, huzurdaki davanın davalı şirketlere karşı yapılan icra takibinden kaynaklı 3 adet itirazın iptali davası olduğunu, davaların kısmen kabul kısmen reddine karar verildiğini, müvekkili şirketin alacaklı olduğu rakamlardan borçlu olduğu rakamların mahsup edildiğini, bilirkişi raporu ile tespit edilen rakamların hatalı değerlendirildiğini ve hüküm kurulduğunu, icra takiplerindeki rakamların takas mahsup yapılmış bakiye rakamlar olduğunu, a- … Ticaret Ltd. Şti. ile ilgili olarak; … A. Ş’nin muhataplardan … Ltd’ne olan 2,947.73,-TL, 61. 396.90-ABD Doları ve 108.791. 20-Euro tutarındaki cari hesap borçları; b- … Tic. Ltd. Şti. ile ilgili olarak; … AŞ’nin muhataplardan … Tic. Ltd Şti. olan 51.254.73.-TL ve 14.537,53-ABD Doları tutarındaki carı hesap borçları; c- … Ltd .Şti ile ilgili olarak; … A.Ş.’nin muhataplardan … Ltd ,Şti. olan 140,78.-ABD Doları tutarındaki cari hesap borçları olduğu halde ve bu husus 14.10.2021 tarihli bilirkişi raporunda da gözetilmiş ve raporun sonuç kısmında müvekkili şirketin ana para olarak davalı … Tic.Ltd.Şti’den 50.000,00 USD, … Tic.Ltd.Şti’den 86.979,92 USD, … Tic. Ltd. Şti.’den 227.169,60 USD alacaklı olduğu tespit edilmiş olmasına rağmen bilirkişi raporuna aykırı şekilde zaten mahsup edilmiş bir rakamı mükerrer olarak tekrar mahkemenin mahsup ettiğini ve karar verdiğini belirterek, ilk derece mahkemesinin kısmen red kararının kaldırılmasını ve yeniden karar verilmesi talebi ile istinaf kanun yoluna başvurmuştur. Davalılar vekili istinaf dilekçesiyle; mahkemece birleşen her bir dosya için müvekkilleri lehine vekalet ücretine hükmedildiğini, itirazın iptali davasına konu icra dosyalarında takipler dolar kuru üzerinden başlatılmış olup; tahsiline karar verilen yabancı para alacağının, dava tarihi itibariyle TCMB efektif satış kuru üzerinden TL’ye çevrilip hesaplanarak vekalet ücretine hükmedildiğini, ancak tahsiline karar verilen yabancı para alacağının, karar tarihi itibariyle Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası efektif satış kuru üzerinden TL’ye çevrilerek hesaplanacak vekalet ücretine karar verilmesi gerekirken eksik vekalet ücretine hükmedildiğini, Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 2019/6569 E., 2019/16794 K. Sayılı ve 26.09.2019 tarihli kararının emsal olduğunu, bu durumda, karar tarihi olan 03.03.2022 tarihinde TCMB’nin Dolar efektif satış kuru 14,1586 TL olup, bu kur üzerinden hesaplama yapıldığında; birleşen Kadıköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2010/508 E. sayılı dosyası açısından reddedilen 49.717,51 USD (TL Karşılığı: 703.930,33 TL.) üzerinden 52.246,52 TL, birleşen Kadıköy 5. ASTM’nin 2010/1587 E. sayılı dosyası açısından reddedilen 221.597,64 USD (TL Karşılığı: 3.137.512,34 TL.) üzerinden 120.000,12 TL. ve birleşen Kadıköy 2. ASTM’nin 2010/898 E. sayılı dosyasında reddedilen 32,77 USD (TL Karşılığı: 463,97 TL.) üzerinden 477,98 TL vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini belirterek, yerel mahkeme kararının kaldırılarak, karar tarihindeki TCMB efektif satış kuru esas alınarak hesaplanacak vekalet ücretine hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Dosya kapsamına göre, mahkemece alınan 14/10/2021 tarihli bilirkişi raporunda, davacı şirket tarafından davalı şirketlere 1.050.000 USD tutarlı çek verildiği, İstanbul Anadolu 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 201/390 Esas, 2019/7 Karar sayılı kararına göre 335.350,00 USD yönünden menfi tespit kararı verildiğinden bu miktarın düşülmesi halinde davacı şirketin davalılardan 714.650,00 USD tutarında çek verdiği davacı şirket tarafından davalılara gönderilen Kartal … Noterinin 24/08/2009 tarih ve … yevmiye no’lu ihtarnamesinde davacının davalılara TL, USD ve EURO cinsinden olan borçlarının belirtildiği, buna taraflarca itiraz edilmediği, bilirkişi tarafından ihtarnamedeki kur dönüşümlerine göre yapılan hesap sonucu davalılara olan toplam borcun 350.000,48 USD olduğunun tespit edildiği, 714.650 USD tutarlı çeklerin bedelinden bu miktarın düşümü yapıldığından davacı şirketin 364.149,52 USD alacaklı olduğunun belirtildiği, buna göre 2010/98 Esas sayılı dosya kapsamında davacının 50.000,00 USD alacağı olduğu ve ihtar tebliğine göre yapılan hesaplamada talep tarihine kadar 558,90 USD faiz hesaplandığı; 2010/1587 Esas sayılı dosyada davacının 227.169,60 USD alacaklı olduğu ve 2.614,01 USD işlemiş faiz hesaplandığı; 2010/508 Esas sayılı dosyada 86.979,92 USD alacaklı olduğu ve 986,57 USD işlemiş faiz hesaplandığı anlaşılmaktadır.Bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacının ihtarnamede belirttiği ve kabul ettiği borç miktarları USD’ye çevrilerek mahsup edildikten sonra kalan miktarlar yönünden hesaplama yapıldığı, ancak mahkemenin gerekçeli kararında 2010/1587 Esas ve 2010/508 Esas sayılı dosyalarda bilirkişi raporunda mahsup edilen davacı borçlarının yeniden mahsup edilmek suretiyle mükerrer mahsup yapılarak karar verildiği görülmektedir. Mahkemece denetime elverişli bilirkişi raporu esas alınarak karar verilmesi gerekirken, bilirkişi raporunda belirtilen hesaplamalardan, mükerrer mahsup yapmak suretiyle, yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.Öte yandan Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 1993/13-41 Esas, 1993/145 Karar sayılı, 07.04.1993 tarihli emsal kararı uyarınca yabancı para borcu ile ilgili alacaklarda talep edilen yabancı paranın dava tarihindeki efektif satış kuru karşılığı Türk Lirası üzerinden, karar tarihindeki tarifeye göre nispi ilâm harcının ve avukatlık ücretinin hesaplanması gerekir. Mahkemece yabancı paranın dava tarihindeki kur ve karar tarihindeki oran ve tarife üzerinden hesaplama yapılarak vekalet ücretine karar verilmesi yerinde olmuştur.Açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin istinaf talebinin kabulüne, davalı vekilinin istinaf talebinin reddine, yerel mahkeme kararının HMK’nın 353/1-b-2. bendi gereğince kaldırılarak, bilirkişi raporundaki hesaplamalar dikkate alınarak, aşağıdaki şekilde yeniden esas hakkında karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1-Davalılar vekilinin istinaf talebinin REDDİNE, davacı vekilinin istinaf talebinin KABULÜNE, 2-İstanbul Anadolu 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 03/03/2022 tarih ve 2019/13 Esas, 2022/213 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,3- a-Kadıköy 2.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2010/898 esas sayılı dosyası yönünden davanın KISMEN KABULÜ ile; İstanbul Anadolu …İcra Müdürlüğü (kapatılan Tuzla İcra Müdürlüğü)’nün … Esas sayılı takibine yapılan itirazın kısmen iptali ile takibin 50.000 USD asıl alacak ile 558,90 USD işlemiş faiz olmak üzere toplam da 50.558,90 USD üzerinden aynen devamına, b-Kadıköy 5.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2010/1587 esas sayılı dosyası yönünden davanın KISMEN KABULÜ ile; Pendik (kapatılan) …İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takibine yapılan itirazın kısmen iptali ile takibin 227.169,60 USD asıl alacak ve 2.614,01 USD işlemiş faizi üzerinden aynen devamına, c-Kadıköy 2.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2010/508 esas sayılı dosyası yönünden davanın KISMEN KABULÜ İLE, Pendik (kapatılan) … İcra Müdürlüğü’nün … sayılı takibine yapılan itirazın kısmen iptali ile takibin 86.979,92 USD asıl alacak ve 986,57 USD işlemiş faiz üzerinden aynen devamına, D-Birleşen davalardaki fazlaya ilişkin taleplerin REDDİNE,e-Koşulları oluşmadığından birleşen davalardaki icra inkar tazminatı taleplerinin REDDİNE,
B) İLK DERECE YARGILAMASI YÖNÜNDEN: Birleşen 2010/898 Esas dosyası yönünden;1-Alınması gereken 4.963,28 TL nispi karar ve ilam harcından davacı tarafça peşin olarak yatırılan 682,35 TL harcın mahsubu ile bakiye 4.280,93 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA, 2-Davacı tarafından yatırılan 682,35 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,3-Davacı tarafından yapılan 897,25 TL yargılama giderinden davanın kabul/red oranına göre takdiren 896,67 TL’nin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE, bakiye miktarın davacı üzerinde BIRAKILMASINA,4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 11.625,31 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 47,09 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE, Birleşen 2010/508 Esas dosyası yönünden;1-Alınması gereken 9.372,22 TL nispi karar ve ilam harcından davacı tarafça peşin olarak yatırılan 1.381,55 TL harcın mahsubu ile bakiye 7.990,67 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA, 2-Davacı tarafından yatırılan 1.381,55 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,3-Davacı tarafından yapılan 897,25 TL yargılama giderinden davanın kabul/red oranına göre takdiren 896,81 TL’nin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE, bakiye miktarın davacı üzerinde BIRAKILMASINA,4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 21.580,20 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 66,71 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE, Birleşen 2010/1587 Esas dosyası yönünden;1-Alınması gereken 22.557,47 TL nispi karar ve ilam harcından davacı tarafça peşin olarak yatırılan 3.728,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 18.829,17 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA, 2-Davacı tarafından yatırılan 3.728,30 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,3-Davacı tarafından yapılan 897,25 TL yargılama giderinden davanın kabul/red oranına göre takdiren 755,60 TL’nin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE, bakiye miktarın davacı üzerinde BIRAKILMASINA,4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 49.231,08 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 9.904,89 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
C) İSTİNAF İNCELEMESİ YÖNÜNDEN;1-Davacı tarafça yatırılan istinaf karar harçlarının hüküm kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya İADESİNE,2-Davalılardan alınması gereken toplam 242,10 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının peşin yatırılan toplam 788,96 TL’den mahsubu ile fazla yatırılan 546,86 TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davalılara İADESİNE,3-Davacı tarafça yapılan 87,00 TL posta gideri, 662,10 TL istinaf kanun yoluna başvurma harçları toplamı olmak üzere toplam 749,10 TL istinaf yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya VERİLMESİNE, 4-Davalı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin üzerlerinde BIRAKILMASINA,5-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekâlet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,6-Gerek ilk derece gerekse istinaf aşamasında yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısımların karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa İADESİNE,Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı HMK’nın 361. maddesi gereğince kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde Yargıtay’da temyiz yolu açık olmak üzere 08/12/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.