Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi 2020/787 E. 2023/634 K. 30.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
15.HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/787
KARAR NO: 2023/634
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 24/10/2019
NUMARASI: 2015/1129 Esas, 2019/732 Karar
DAVANIN KONUSU: Alacak
KARAR TARİHİ: 30/05/2023
Taraflar arasında görülen davanın yerel mahkemece yapılan yargılaması sonucunda verilen hükme karşı istinaf yoluna başvurulmuş olup, duruşmasız olarak dosya üzerinde yapılan inceleme ve istinaf talepleriyle sınırlı olarak yapılan değerlendirme sonunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili, davacı ile davalı borçlu adi ortaklık arasında 01/06/2013 teslim tarihli Batı Şehir Projesi İstanbul Sultangazi Habipler … ada, … parsel sayılı arsa satışı karşılığı gelir paylaşımı işi “Çevreyolu ve O2 (TEM) otoyol giriş-çıkış işleri” ile ilgili sözleşme imzalandığını, işin yapım süresinin 90 gün olduğu ve kısmi geçici kabul işleminin 30/04/2014 tarihinde tamamlandığını, geçici kabul tutanağı tanzimi ile sözleşmenin 22. maddesi gereğince 1 yıl içerisinde kesin kabulün yapılacağının taahhüt edildiğini, davalı tarafça kesin kabul işleminin süresinde yapılmadığını, Yalova … Noterliği vasıtasıyla 06/07/2015 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnameyi keşide ettiklerini, borçluların davacıya Kadıköy … Noterliğinin 10/07/2015 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesini keşide ettiklerini, davacının da karşı tarafa Beşiktaş … Noterliği vasıtasıyla 31/08/2015 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarname ile cevap verdiklerini, bakiye alacak ve teminat alacağı için İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasıyla icra takibine geçildiğini, davalının takibe itiraz etmesi üzerine takibin durduğunu belirterek, itirazın iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiş; davacı taraf yargılama aşamasında davasını ıslah yolu ile alacak davasına dönüştürerek 46.322,20 TL cari hesap alacağı ve 302.333,56 TL teminat alacağının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.Davalı … Ltd. Şti. vekili, davacı şirket ile Adi Ortaklık arasında B7-184 sözleşme ile yapımını üstlendiği Çevre ve O2 (TEM) otoyol giriş çıkış işleri” kapsamında yaptığı imalatlar için 30/04/2014 tarihinde geçici kabul tutanağını imzalandığını, ancak geçici kabul tarihinden sonra garanti süresi içinde davacı şirket tarafından sözleşme kapsamında yapılan toprak ve üst yapı işlerindeki hatalı-kusurlu imalatlar nedeniyle çökmeler ve hasarlar meydana geldiğini, sözleşmenin 18. maddesinde taşeronun sorumluluklarının ve yine sözleşmenin 22. maddesi kapsamında garanti süresinin geçici kabulün onayından sonra 5 yıl boyunca sorumlu olduğu düzenlemesinin bulunduğunu, belirlenen süre sonuna kadar yapılan imalatların kullanıma dayalı olanlar ve sarf malzemesi niteliği taşıyanlar dışında tüm eksik, kusurlu ve gizli ayıplardan sorumlu olduğunun düzenlendiğini, davacı şirkete 10/07/2015 tarihinde kusur fotoğrafları eklemek suretiyle ihtarnamenin keşide edildiğini, davacı şirketin ayıbı tadil yerine Beşiktaş … Noterliği’nin 31/08/2015 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile bu talebin hakkaniyete aykırı olduğunu, 1 yıl önce geçici kabul işleminin yapılmış olması karşısında iş ile ilgili resmi ihbarın mümkün olmayacağını, davacı şirket tarafından yapılan ayıplı imalatların giderilmemiş olması karşısında kesin kabulün yapılmadığını ve malın teslim alınmamış olduğunu, davacı tarafından sözleşme kapsamında yapılan imalatlarda çökme ve hasarların meydana geldiğini, davacı şirket tarafından gerekli tadilatların yapılmaması sebebiyle davacı şirket namına başka bir şirkete yaptırılması halinde davacının cari hesap alacağının bu tutarı karşılamayacağını, en alt sınırdan en az 56.097,94 TL maliyet hesabının yapıldığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece, taraflar arasında imzalanan sözleşme gereğince geçici kabul sırasında eksikliklerin tespit edildiği ve bu eksikliklerin davacı tarafından yerine getirildiği hususunda dosyaya delil sunulmadığı, davalılar tarafından tarafından bildirilen eksik işlerin dava dışı şirkete 296.470,00 TL bedelle yaptırdığının anlaşıldığı, bilirkişi raporu itibariyle cari hesap hakediş alacak tutarının 46.238,20 TL olduğu, sözleşme gereğince davacının geçici kabulden 5 yıl sonrasına kadar yapması gereken tadil işlerinin dava dışı şirkete davacı nam ve hesabına yaptırılmış olması sebebiyle davacı şirketin bakiye alacağının bulunmadığı, sözleşmede davalı tarafından verilen 302.333,56 TL teminatın kesin kabul tutanağının tanziminden sonra çözülebileceği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.Davacı vekili istinafında, bilirkişi raporu, taraf defter ve kayıtları, itibariyle davacının talep edebileceği alacak tutarının 348.571,76 TL olduğunun belirlendiğini, (46.238,20 TL cari hesap alacak tutarı ve 302.333,56 TL sözleşme ve nakit teminat kesintisi tutarı olarak) mahkemece bu rapor ve dosya kapsamındaki delillerin tamamen yok sayılarak ve başkaca bir inceleme de yaptırılmaksızın davanın reddine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, davalı yanın hiçbir ihtar ve bildirim yapmadan, eksik işler olduğunu iddia ederek, sadece cari hesabı kapatmak amacıyla dava dışı 3. Şahıs konumunda bulunan ve işi tamamladığı iddia olunan … San. Tic. A.Ş.’nin işi zaten yapmadığını ve ayrıca yapamayacağının açık olduğunu, mahkemenin araştırmadan davalı şirkete yapılan bir bildirim ve ihbarda bulunmadan ve iddia olunan 3. Şirket tarafından da hangi iş ve işlemleri yaptığı / yapıp/yapmadığı üzerinde de durulmadan bu yönde bir kabul varmışçasına hesabın yapılmasının hatalı olduğunu, işin yerine getirilmediği kabul edilerek karar verilmesinin tamamen hatalı olduğunu, dosya kapsamında mevcut Beşiktaş … Noterliği’nin … yevmiye nolu ihtarnamesinde de karşı tarafa ihtar edildiği üzere; kesin kabul iş ve işlemlerine engel teşkil edilecek karşı yanca dahi beyan edilmiş bir iş ve eksikliğin söz konusu olmadığını, aynı ihtar içeriğinde de karşı yana geçici kabul ve teslimler yapıldıktan sonra dava konusu alanda dava dışı kişi ve/ veya kurumlarca yolun kesildiğinin bildirimi yapıldığını, ancak bu hususlar kararın gerekçesinde de değerlendirilmeden hüküm kurulduğunu, Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 2012/398 Esas ve 2012/1295 Karar sayılı ilamı gereğince inceleme yapılması gerektiğini, sözleşmenin 14. Maddesi uyarınca nakit teminat kesintilerinin iade hükümlerinin düzenlendiğini, sözleşme kapsamında kesin kabul tutanağının onaylanması şartına bağlandığını, ancak davacının tüm ihtarlarına rağmen kesin kabul işlemlerinin karşı yanın temerrüdü nedeni ile süresi içinde yapılmadığını, sözleşme gereği edimlerini gereği gibi ifa eden davacı şirket olup, karşı yanca edimlerin yerine getirilmediğini, sözleşmenin 22. maddesi gereği; 1 yıllık süre içerisinde kesin kabul işlemlerinin yapılacağının açıkça beyan edilmediğini, ancak davalı yanca kesin kabul işlemleri yapılmamış olup, bu konuya ilişkin de Yalova … Noterliği’nin 06.07.2015 tarihli ihtarı ile gerekli bildirimlerin yapıldığını, davalı yanın temerrüde düştüğünü, davalı tarafın kötü niyetli olduğunu belirterek, mahkeme kararının kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Davacı yüklenici, davalı iş sahibidir. Davacı ile davalı adi ortaklık arasında 01/06/2013 teslim tarihli Batı Şehir Projesi İstanbul Sultangazi Habipler … ada, … parsel sayılı arsa satışı karşılığı gelir paylaşımı işi “Çevreyolu ve O2 (TEM) otoyol giriş-çıkış işleri” sözleşmesi imzalanmıştır. Davacı vekili davasını itirazın iptali olarak açmış, ancak 2.02.2016 tarihli dilekçesi ile davasını ıslah ederek alacak davasına dönüştürmüştür. Davacı vekili 26.02.2016 tarihli beyan dilekçesi ile; 46.322,20 TL cari hesap alacağı ve 302.333,56 TL teminat kesinti alacağının ihtarnamenin tebliğ tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.Mahkeme tarafından bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup, 17.1.2017 tarihli kök bilirkişi heyet raporunda, teknik yönden yapılan incelemede tarafların hak ve alacaklarının birbirine denk olduğu ve davacının davalıdan bir hak alacağı olmadığı..” bildirilmiş; aynı bilirkişi kurulundan alınan 30.07.2018 tarihli ek raporunda, taraflar arasında düzenlenmiş bulunan 18.03.2013 tarihli sözleşme kapsamında götürü bedel anahtar teslim esaslı sözleşme tutarı olan 1.101.200,00 TL imalat bedeli itibariyle geçici kabul sırasında eksik oldukları anlaşılan iş bedelinin 345.631,20 TL hesaplama yapmak suretiyle davacının ediminin %68,61 kısmını tamamlamış olduğunu belirlemek suretiyle yapılan ödemeler sonucunda davacının bakiye 46.322,20 TL alacaklı olduğu ve ayrıca 302.333,56 TL teminat mektubunun bulunduğu, davalı tarafından davacının eksik bırakmış olduğu işleri tamamlatmak için dava dışı … şirketine yaptırmış olduğu iş bedelinin 296.470,00 TL olduğu belirtilmiştir. Yine bilirkişi heyetinden alınan 11.09.2019 tarihli ek raporda davacının cari hesap alacağı 46.238,20 TL ve sözleşme ve nakit teminat kesinti tutarının 302.333,56 TL olmak üzere toplam 348.571,76 TL davacı alacağı bulunduğu belirtilmiştir. Davalı şirketler ile dava dışı … Yat.İşl.San.Tic.AŞ şirketi arasında davacı tarafından eksik bırakılan işlerin tamamlanması konusunda 10.04.2016 tarihli sözleşme imzalanmıştır. Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 22. Maddesinde “Taşeronun, işin tamamının veya ilgili kısmının işveren tarafından teslim alınarak kabul/onay işlemlerinin yapılması talebini işverene yazı ile bildireceği, işveren tarafından iş yerinde yapılacak inceleme ile geçici kabulün yapılacağı kabul işlemi için söz konusu imalatları idarenin de kabul etmesinin gerekli olduğu, idarenin kabul etmediği hiçbir imalatın teslim alınmış sayılmayacağı, geçici kabul esnasında hatalar ve eksiklikler varsa tutanağa yazılacağı ve düzeltmeler için taşerona bir süre verileceği, bu süre sonunda düzeltmeler yapılırsa kabul edileceği, … kesin kabulün geçici kabul onay tarihinden 1 yıl sonra yapılacağı …. ” düzenlenmiştir. Davacı tarafından davalıyı temerrüde düşürmek amacıyla Yalova …Noterliğinin 06.07.2015 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi gönderilmiş ve yine davacı tarafından gönderilen Beşiktaş …noterliğinin 31.08.2015 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davalı taraftan kesin hakedişin yapılması talep edilmiştir. Ancak ihtarnamelerde gerek cari hesap alacak miktarı ve gerekse yapılan teminat kesintisi miktarı belirtilmeden ihtarda bulunulduğu anlaşılmaktadır. Somut olayda, davacı şirket ile davalı şirket arasında 01.06.2013 tarihli sözleşme imzalanmış, davacı edimlerini tamamlayarak teslim ettiğini belirterek geçici kabul talebinde bulunmuş, davalı tarafça düzenlenen 30.04.2014 tarihli geçici kabul ile bir kısım eksikliklerin bulunduğu belirtilerek tamamlanması istenilmiştir. Dosya kapsamına göre, geçici kabulde belirtilen eksikler davacı tarafından giderilmemiştir. Bilirkişi heyeti tarafından yapılan hesaplama ile davacının eksik bıraktığı işlerin bedelinin 345.631,20 TL olduğu ve davacının toplam işin %68,61 oranını tamamlamış olduğu; davalı tarafça davacının edimini tamamlaması sebebiyle dava dışı … İnş.Tur.Yat.İşl.San.Tic.AŞ’ne eksiklikleri yaptırmak suretiyle 296.470,00 TL bedel ödendiği, böylece işin tamamlanmış olduğu anlaşılmaktadır. Davacı taraf edimini tamamlamamış olsa bile işin tamamlanmış olması dikkate alındığında davacının tasfiye kesin hesabının yapılması gerekmektedir. Ancak, davalı tarafından tasfiye kesin hesabı yapılmamış olsa da davacının bakiye iş bedeli ve yapılan teminat kesintilerin iadesini talep etme hakkı bulunmaktadır. Mahkeme tarafından taraflar arasındaki sözleşmenin 18. Maddesi gereğince hatalı imalat sebebiyle kesin kabul tutanağının tanzim edilinceye kadar taşeronun sorumlu olması, henüz eksik bırakılan işlerin bulunması dikkate alınarak davanın reddine karar verilmiştir. Ancak, davacının edimini kısmen tamamlamış olması ve iş sahibinin kalan işleri dava dışı şirkete yaptırmış olması sebebiyle artık geçici kabulde belirlenen eksik ve ayıplı işler tamamlanmıştır. Bu durumda, davalı tarafından tamamlanan işler gözetilerek tasfiye kesin hesabının çıkarılması gerekmektedir. Alınan bilirkişi raporuna göre, davacının yapmış olduğu iş miktarı yönünden düzenlediği faturalardan yapılan ödemelerin mahsubu halinde davacının bakiye 46.238,20 TL alacaklı olduğu belirlenmiştir. Davacı vekili ıslah dilekçesinde itirazın iptali davasını alacak davasına dönüştürmüş ve bilahare 302.333,56 TL teminat kesintisi ve 46.322,20 TL cari hesap alacağı olmak üzere toplam 348.655,76 TL’nin davalıdan tahsilini talep etmiştir. Taraflar arasındaki sözleşme nedeniyle kesin kabulün yapılmamış olması nedeniyle tasfiye kesin hesabı çıkarıldığından davacının teminat kesintileri sebebiyle 302.333,56 TL iade talep edebileceği, ancak davacının geçici kabulde eksik ve ayıplı işlerinin tespit edilmesi ve bu işlerin davacı tarafça tamamlanmayıp, davalı tarafından dava dışı şirkete yaptırılması sebebiyle taraflar arasındaki sözleşme gereğince teminat bedelinden bu eksik ve ayıplı işler miktarınca kesinti yapılması gerektiğinden, dava dışı şirkete yaptırılan iş bedeli olan 296.470,00 TL’nin teminat kesintisi olan 302.333,56 TL miktarından düşüldüğünde davacının bakiye 5.863,56 TL’nin iadesini talep edebileceği anlaşılmaktadır. Bu durumda davacının toplam talep edebileceği bedelin teminat kesintisinden 5.863,56 TL ve cari hesap alacağından 46.238,20 TL olmak üzere toplam 52.101,76 TL olduğu, davacı tarafından TBK’nın 117. maddesi gereğince usulüne uygun alacak miktarı belirtilerek ihtarda bulunulmadığından takip tarihi öncesi temerrüdün oluşmadığı anlaşılmakla, 52.101,76 TL’nin icra takip tarihinden itibaren reeskont faizi ile tahsiline karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin istinaf talebinin kısmen kabulü ile, yerel mahkeme kararının HMK’nın 353/1-b-2. bendi gereğince kaldırılarak, davanın kısmen kabulü ile, 52.101,76 TL’nin dava tarihi olan 23/11/2015 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacı tarafa verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine dair yeniden esas hakkında karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; A)1-Davacı vekilinin istinaf talebinin KABULÜNE, 2-İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 24/10/2019 tarih ve 2015/1129 Esas, 2019/732 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA, 3-Davanın KISMEN KABULÜ ile, 52.101,76 TL’nin dava tarihi olan 23/11/2015 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya VERİLMESİNE, Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
B) İLK DERECE YARGILAMASI YÖNÜNDEN 1-Davacı tarafça peşin olarak yatırılan 4.286,90 TL nispi karar ve ilam harcından alınması gereken 3.559,07 TL’nin mahsubu ile fazla yatırılan 727,83 TL’nin karar kesinleştiğinde ve istek haline davacıya İADESİNE, 2-Davacı tarafından yatırılan 3.559,07 TL peşin harcın davalılardan alınarak davacıya VERİLMESİNE, 3-Davacı tarafından yapılan 332,4‬0 TL tebligat ve posta gideri, 4.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.332,40 TL yargılama giderinden davanın kabul/red oranına göre takdiren 677,26 TL’nin davalılardan alınarak davacıya VERİLMESİNE, bakiye miktarın davacı üzerinde BIRAKILMASINA, 4-Davalı … Ltd. Şti. tarafından yapılan 100,00 TL tebligat ve posta giderinden davanın kabul ve ret oranına göre takdiren 85,06 TL’nin davacıdan alınarak davalı … Ltd. Şti.’ye verilmesine, bakiye miktarın davalı üzerinde BIRAKILMASINA, 5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 9.200,00 TL vekâlet ücretinin davalılardan alınarak davacıya VERİLMESİNE, 6-Davalı … Ltd. Şti. kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 44.517,56 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Ltd. Şti.’ye VERİLMESİNE,
C) İSTİNAF İNCELEMESİ YÖNÜNDEN 1-Davacı tarafından yatırılan istinaf karar harcının hüküm kesinleştiğinde ve istek halinde kendisine İADESİNE, 2-Davacı tarafından yapılan 148,60 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı, 89,60 TL tehir-i icra karar harcı, 89,55 TL posta gideri olmak üzere toplam 327,75‬ TL istinaf yargılama giderinin davalılardan alınarak davacı tarafa VERİLMESİNE, 3-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekâlet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA, 4-Gerek ilk derece gerekse istinaf aşamasında yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısımların karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa İADESİNE, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı HMK’nın 361. maddesi gereğince kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde Yargıtay’da temyiz yolu açık olmak üzere 30/05/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.