Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
15.HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/782
KARAR NO : 2020/577
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 11/03/2020
NUMARASI : 2019/779 Esas, (derdest)
DAVANIN KONUSU: Sözleşmenin geçersizliğinin tespiti, Tazminat
KARAR TARİHİ : 10/06/2020
Taraflar arasında görülen davanın yerel mahkemece yapılan yargılaması sonucunda verilen hükme karşı istinaf yoluna başvurulmuş olup, duruşmasız olarak dosya üzerinde yapılan inceleme ve istinaf talepleriyle sınırlı olarak yapılan değerlendirme sonunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ : Dava, taraflar arasında düzenlenen eser sözleşmesinin geçersizliğinin tespiti ile tazminat talebine ilişkin olup, mahkemece davacı vekilinin İİK’nun 72/2.maddesi gereğince Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün… Esas sayılı dosyasından yapılan takibin durdurulması talebinin reddine dair verilen ara karara karşı davacı tarafça istinaf talebinde bulunulmuştur.Davacı vekili, taraflar arasında geri dönüşüm makinesi yapımı konusunda anlaşmaya varıldığını, birinci sistemin 8 hafta ikinci sistemin 9 haftada teslim gerektiğini, davalının ilk sistemi belirlenen özellikte kuramadığın, ikinci sistemi ise hiç kurmadığını, düzeltme girişimlerinin başarısız olduğunu, anlaşma gereğince teminat mahiyetinde; ön ödeme olarak müvekkil şirketin keşideci, davalının lehtar olduğu … Bankası Siyavuşpaşa/Bahçelievler Şubesine ait ; 03.07.2019 tarih … sayılı 150.000TL bedelli, 03.08.2019 tarih … sayılı 150.000TL bedelli ve 04.09.2019 tarih … sayılı 150.000TL bedelli 3 adet çek verdiğini, müvekkilinin makinelerin alınıp çeklerin iadesini istediğini, 03.07.2019 tarihli çekin iade edilmediğini, 03.08.2019 tarihli çekin bankaya ibraz edilmediğini ancak iade edilmediğini, 04.09.2019 tarihli çekin de iadesi yerine 13.09.2019 günü bankaya ibraz edilerek arkasının yazdırıldığını, Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/437 D.iş sayılı dosyası ile ihtiyati tedbir taleplerinin kabul edildiğini, müvekkilinin sözleşme nedeniyle zarara uğradığını, arabuluculuk başvurusunun anlaşmazlıkla sonuçlandığını ileri sürerek, taraflar arasındaki sözleşmenin BK’nun 475/1 madde hükmü uyarınca geçersizliğinin tespitine, bu sözleşme nedeniyle, müvekkili şirketin davalıya borçlu olmadığının tespitine, 03.08.2019 tarih, … sayılı ve 150.000-TL bedelli çekin davalıdan istirdadına, 04.09.2019 tarih, … sayı ve 150.000-TL bedelli çeknedeniyle borçlu bulunmadıklarının tespitine ve çek bedelinin istirdadına, safahatta davalıya ödeme yapılması halinde, ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalıdan istirdaden tahsiline, 04.09.2019 tarih, … sayı ve 150.000-TL bedelli çekten dolayı Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/437 D.iş sayılı dosyasından verilen ihtiyati tedbir kararının devamına ve müvekkili şirketin bilirkişi heyetince hesaplanacak zarar miktarının 16.09.2019 tarihinden itibaren işleyecek avans oranında ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile müvekkili şirkete ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddine, tedbir kararının kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir. Mahkemece duruşma açılarak verilen 26.12.2019 tarihli ara karar ile, Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/437 Değişik İş sayılı dosyası dosyasından verilen ihtiyati tedbir kararının yerinde olduğu gerekçesiyle, ihtiyati tedbir kararının aynen devamına ve davalı vekilinin ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına ilişkin talebinin reddine, karar verilmiştir.Davacı vekili 04.03.2020 tarihli dilekçesi ile, davalının müvekkili aleyhinde 13.05.2019 tarihli fatura ile 14.05.2019 tarihli iade faturasına dayalı olarak dava tarihinden sonra 14.02.2020 tarihinde Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile 610.414 TL ve 22.000 Euro için takip başlattığını, bu faturaların dava konusu işe ait olduğunu, müvekkilinin taşındığı esnada tebligatların TK’nun 35.maddesi uyarınca yapıldığını, müvekkilinin takipten 04/03/2020 tarihinde müvekkili şirketin Kayseri İncesu’daki fabrikasına hacze gelindiğinde haberdar olduğunu, iade faturasına rağmen ve dava konusu olan bir çeke ilişkin tedbir kararı var iken ilamsız takip yapılmasının kötü niyetle olduğunu ileri sürerek Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/437 Değişik İş sayılı dosyasından verilen tedbir kararı dikkate alınarak Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün …. Esas sayılı dosyasından yapılan takibin, öncelikle teminatsız olarak aksi halde haciz talebine konu fabrika binası yeterli teminat sayılmak suretiyle ihtiyati tedbir yolu ile durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece 04.03.2020 tarihli ara karar ile, takip dosyasındaki faturanın davaya konu olduğuna ilişkin yeterli delil bulunmadığı, takibe konu faturanın miktar itibari ile heyetin görev alanına girdiği, bu faturaya ilişkin dava dilekçesinde her hangi bir talep bulunmadığı ve Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/437 D.iş sayılı dosyasının da çeke ilişkin olduğu gerekçesiyle, bu aşamada dosyaya ilişkin olduğu sabit olmayan görev sınırını aşan takibin durdurulması talebinin reddine karar verilmiştir.Davacı vekilince ıslah yolu ile harç yatırılmış, mahkemece 09.03.2020 tarihli ara karar ile, harç ve ıslah göz önüne alınarak dosyanın miktar itibariyle heyete tevdiine karar verilmiştir.Mahkemece 11.03.2020 tarihli heyet ara kararı ile, İİK.72/3 maddesindeki “icra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir.” düzenlemesi gereğince icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği gerekçesiyle, icra müdürlüğünden alınacak kapak hesabına göre, icra veznesine kapak hesabının %20’si oranında nakdi veya kesin ve süresiz banka teminat mektubu ibrazı karşılığında ihtiyati tedbirin kabulüne, Bakırköy …. İcra Müdürlüğün’nün … Esas sayılı dosyasında İcra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesine karar verilmiştir.Davacı vekili istinaf dilekçesinde, müvekkilinin davalı ile 2 adet makine yapımı için eser sözleşmesi düzenlediğini, davalının taahhüt ettiği bir makineyi hiç yapamadığını, diğerini de istenen verimlilikte (300 kg kapasitesi ile yaptığı için taahhüdü olan saatte 800 kg üretim ile) çalıştıramadığını, bu nedenle avans çeklerin ikisini bankaya ibraz etmeyen davalının 3.çeki son gün ve saatte bankaya ibraz ettiğini bunun üzerine davalı aleyhinde çek hakkında Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/437 D.iş sayılı dosyasından 18.09.2019 tarihli ihtiyati tedbir kararı alındığını, arabuluculukta 07.10.2019 günü anlaşamama tutanağı düzenlendiğini ve 16.10.2019 günü açılan bu dava ile sözleşmeye ve çeke dayalı menfi tespit ve tazminat davası açarak aynı zamanda daha önce verilen tedbirin devamını talep ettiklerini, davalının 04.02.2020 tarihinde Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından ilamsız takip başlattığını, takip dayanağının müvekkili şirketçe iptal ve iade edilen faturalar olduğunu, bu takipten 4 gün önce başlatılan Bakırköy …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takipte müvekkil şirket fabrikasına yapılan tebligatın bu dosyada TK. 35. Maddeye göre yapıldığı için kesinleştiğini, usulsüz tebligata ilişkin Bakırköy 3. İcra Mahkemesi’nin 2020/261 Esas Sayılı dosyasından dava açtıklarını, davanın derdest olup duruşmasının 02.06.2020 gününe bırakıldığını, menkul haczi yapılan 04.03.2020 tarihinde haberdar oldukları takip hakkında İİK 72/2 md. uyarınca takibin durdurulması için tedbir talep etmiş iseler de üye hakimce görevin heyette olması ve takiple dava bağlantısı kurulamaması nedeniyle red kararı verildiğini, bu kere harç ikmali ile heyetten tedbir talep ettiklerini, mahkemece İİK 72/2 maddesi yerine İİK 72/3 maddesi yönünden tedbir kararı kurulduğunu, böylelikle İİK 72/2 maddesine ilişkin tedbir taleplerinin red edildiğini, oysa dava tarihinin 16.10.2019, takip tarihinin ise 04.03.2020 tarihi olduğunu, mahkemece açık bir takdir hatası yapıldığını, mahkemece tedbir talebinin yinelenmesi tarihinin dava tarihi gibi algılandığını, halbuki yasada davanın icra takibinden önce veya sonra açılmasının arandığını, tedbir talebi veya tedbir kararı verilmesinin zamanının aranmadığını, öte yandan Bakırköy 1 Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/437 D.iş sayılı dosyasından verilen ihtiyati tedbir kararı her ne kadar çekle ilgili olsada çekin sözleşmeye ilişkin olduğunun davalının da kabulünde olduğundan, çoğun içinde az da vardır kuralı uyarınca çek hakkında verilen tedbir kararının ilamsız takip hakkında da geçerli olacağının kabul edilmesi gerektiğini, müvekkilinin açıkça haklı olduğu, davalının taahhüt ettiği makinenin birini yapmadığı, diğerini de başaramadığını yazılı olarak ikrar ettiğinin dosyadaki deliller ile açık olduğunu, müvekkilinin mevcut işlerinin akamete uğraması, zarar görmesi ve hatta iflasa sürüklenmesinden sonra verilecek bir kararın anlamı olmayacağını, müvekkilinin birikimleri ile yeni anlaşmalar yaptığını, ancak davaya konu takibin bu işlerin yürütümünü engellediğini ileri sürerek, yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir. Uyuşmazlık taraflar arasında düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Davacı iş sahibi, davalı ise yüklenicidir.Davalı tarafından davacı aleyhinde 04.02.2020 tarihli ve 29.08.2019 tarihli … seri nolu 22.000 Euro bedelli irsaliye ile 04.02.2020 tarihli ve 13.05.2019 tarihli … nolu 610.414TL bedelli fatura alacağının tahsili için 04.03.2020 tarihinde ilamsız takip yapılmıştır.Davacı vekili, istinafa konu davanın icra takip tarihinden önce açıldığını belirterek İİK’nun 72/2. maddesi gereğince takibin durdurulmasına karar verilmesini talep etmiş, mahkeme ise menfi tespi davasının takip tarihinden sonra açıldığını ve hakkında değişik iş dosyasından tedbir verilen menfi tespite konu çekin takip konusu olmadığı gerekçesiyle İİK’nun 72/3.maddesi gereğince icra veznesine girecek paranın alacaklıya ödenmemesine karar vermiştir.Dava, taraflar arasında varlığı ihtilaf konusu olmayan eser sözleşmesinin geçersizliğinin tespiti ile sözleşme gereğince verilen çekten dolayı menfi tespit talebine ilişkindir. Davalı tarafça takibe konulan faturalar eser sözleşmesi gereğince tanzim edildiğinden ve çek de eser sözleşmesi gereğince verildiğinden mahkemenin çekin takip konusu olmadığı yönündeki gerekçesi dosya kapsamına uygun olmamıştır. Kaldı ki, eldeki menfi tespit davası icra takip tarihinden önce açıldığı halde, mahkemece tedbir talebinin yinelenmesi tarihinin esas alınarak davanın takipten sonra açıldığı yönündeki değerlendirmesi de isabetsiz olmuştur.O halde mahkemece bu hususlar değerlendirilmek suretiyle İİK nun 72/2.maddesi gereğince takibin durdurulmasına karar vermesi gerekirken İİK’nun 72/3.maddesi gereğince hüküm oluşturması hatalı olmuştur.Açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin istinaf talebinin kabulü ile usul ve yasaya uygun bulunmayan yerel mahkeme kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince kaldırılarak yukarıda açıklanan şekilde karar verilmesi için dosyanın yerel mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE, 2-Bakırköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 11/03/2020 tarih, 2019/779 Esas sayılı ara kararının KALDIRILMASINA,3-Dosyanın Dairemiz kararına uygun şekilde inceleme yapılarak yeniden bir karar verilmek üzere yerel mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 4-Davacı tarafından yatırılan istinaf karar harcının istek halinde kendisine İADESİNE,5-Davacı tarafça yapılan istinaf yargılama giderinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda DİKKATE ALINMASINA,6-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekâlet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince KESİN olmak üzere 10/06/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.