Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
15.HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/1463
KARAR NO: 2023/1106
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 12/12/2019
NUMARASI: 2017/382 Esas, 2019/1210 Karar
DAVANIN KONUSU: Alacak
KARAR TARİHİ: 18/10/2023
Taraflar arasında görülen davanın yerel mahkemece yapılan yargılaması sonucunda verilen hükme karşı istinaf yoluna başvurulmuş olup, duruşmasız olarak dosya üzerinde yapılan inceleme ve istinaf talepleriyle sınırlı olarak yapılan değerlendirme sonunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak talebine ilişkin olup, mahkemece davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı yanca istinaf talebinde bulunulmuştur. Davacı vekili, müvekkili şirketin, davalı şirkete, 1015,56 kWp/1000 kWe gücünde güneş enerjisi santrali teknik/statik çizim ve projelendirme hizmeti verdiğini, bu hizmete karşılık 07/02/2017 tarih … nolu 7.670 Euro bedelli faturayı tanzim ederek davalı şirkete gönderdiğini, ancak davalının faturayı kabul etmeyerek Kadıköy … Noterliğinin 14.02.2017 ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile iade ettiğini, faturanın iadesine ilişkin düzenlenen ihtarname içeriğinde, düzenlenen fatura bedelinin Elektrik Mühendisleri Odası tarafından düzenlenen tarifenin çok üstünde olduğu, ayrıca müvekkili şirket tarafından verilen projelendirme hizmetinin ayıplı ve eksik olarak ifa edildiği, bu nedenle fatura üzerinden indirim yapılırsa derhal ödeyeceklerini bildirdiklerini, her ne kadar ayıp ve eksik iddiasını kabul etmeseler de uzlaşma ve dava yoluna gitmemek adına fatura bedelinden bir miktar tenzilat sağlandığını, ancak davalı şirket tarafından bir dönüş yapılmadığını, verilen hizmeti ayıpsız ve eksiksiz olarak yerine getirildiğini, …’ın onay yazısının alındığını ve verilen hizmetin neticesinde davalının bağlantı anlaşması yapıldığını, davalıya hizmet karşılığı düzenlenen ve gönderilen faturanın yalnızca proje çizim bedelinden ibaret olmadığını, … projesi kapsamında; Enerji nakil hattı etüt uygulama proje çizim bedeli, bina tipi iki hücreli trafo merkezi proje çizim bedeli, otoprodüktör şebeke bağlantılı dönüşüm proje çizim hizmeti ve lisansız elektrik üretim uygulama projesi çizim hizmet bedellerininde bulunduğunu belirterek dava konusu KDV dahil 7.670.00 Euro karşılığı 30.323.17 TL bedelin tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı vekili, davacı ile müvekkili arasında herhangi bir sözleşme akdedilmediğini, 2015 yılına ait EMO fiyat tarifesi üzerinden sözlü olarak anlaşma yapıldığını, buna göre davacı tarafından yapılması planlanan güneş enerjisi santrali için 1015.56 kWp/1000 kWe gücünde güneş enerji santrali teknik çizim-statik çizim ve projelendirme hizmet bedelinin, EMO tarafından belirlenen 2015 yılına ait ücret tarifesi üzerinden ve TL olarak düzenlenecek fatura karşılığında ödenmesinin kararlaştırıldığını, davacı tarafından çizilen ve …’a sunulan onaylı projenin, çağrı mektubu ve sistem bağlantı anlaşmasında belirtilen emredici hükümlere aykırı olduğu ve bu aykırılıkların onaylı projede tadil edilmesi gerektiğinin açıkça ifade edildiğini, onaylı proje ve proje dosyalarının müvekkili şirkete teslim edilmediğini, davacı tarafından teslim yükümlülüğünün yerine getirilmediğini, davacının dilekçesinde beyan ve iddia ettiği … onayını almış bir projede ayıp ve eksikliklerin olduğunun ileri sürmesinin mümkün olmadığına dair ifadesinin gerçeği yansıtmadığını, zira … tarafından onaylanan projenin onayında, “Bu projeler kavramsal olarak onaylanmıştır. Uygulama ve detaylardan doğabilecek her türlü sorumluluk proje müellifi, yatırımcı, imalatçı ve montajcının sorumluluğundadır.” şeklindeki beyanı ile şerh düşüldüğünü, … tarafından bu şerh ile proje sorumluluğunu proje müellifine verdiğini belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece, 12/12/2019 tarihli karar ile, davacının ticari defterlerinin incelmesinde davalıdan davaya konu fatura karşılığı 7.670,00 Euro karşılığı 30.327.18 TL alacaklı olduğu, davalının ticari defterlerinde faturanın kayıtlı olmadığı ve davacıya borcunun bulunmadığının kayıtlı olduğu, davacının davalı şirkete 1015,56 kWp/1000 kWe gücünde güneş enerjisi santrali teknik/statik çizim ve projelendirme hizmeti verdiği hususunda yanlar arasında bir uyuşmazlık bulunmadığı, uyuşmazlığın hizmet bedelinin davalı tarafından taraflar arasındaki sözlü olarak kararlaştırılan 2015 yılına ait EMO fiyat tarifesi üzerinden yapılmaması, fahiş faturalandırılması, ayrıca projede ayıplı ve eksik ifa bulunması iddiasından kaynaklandığı, taraflar arasında yazılı bir sözleşme bulunmadığı, dava dosyasında bulunan tarafların dilekçeleri ile konuya ilişkin getirdikleri açıklamalardan, davacının 1015,56 kWp/1000 kWe gücünde güneş enerjisi santrali teknik / statik çizim ve projelendirme hizmeti kapsamında, enerji nakil hattı etüt uygulama proje çizimi hizmeti, bina tipi iki hücreli trafo merkezi proje çizim hizmeti, otoprodüktör şebeke bağlantılı dönüşüm proje çizim hizmeti, lisanssız elektrik üretim uygulama projesi çizim hizmeti işlerini yaptığı, yine dava dosyası içerisindeki … Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü Proje ve Tesis Dairesi Başkanlığı (GES Proje Müdürlüğü) … sayılı yazıları ile uygulama projelerinin 22.10.2015 tarih ve … sayı ile onaylandığının belirtildiği, bu duruma göre, davacı tarafından yapılan hizmet bedelleri Elektrik Mühendisleri Odası Elektrik-Elektronik Biyomedikal-Kontrol Mühendisliği Hizmetleri 2015 yılı Yönetmelikler, tip sözleşme ve yönergeler test ve ölçüm raporları en az ücret tanımları kitabında gösterilen bedeller esas alınarak hesaplandığı, buna göre ENH Etüt ve Uygulama Projeleri Bedellerinin 217,33 TL, Trafo Merkezleri Uygulama Projeleri Bedellerinin 7.915,00 TL, Otoprodüktör Şebeke Bağlantı Dönüşüm Projeleri (fider başına) Bedellerinin 2.100,00 TL, Lisanssız Elektrik Üretim Uygulama Projeleri Bedellerinin 10.055,60 TL, Güneş Enerji Santraline Ait Statik Proje Bedellerinin 10.505,26 TL olmak üzere toplam tutarın 30.793,19 TL olup davacının KDV dahil davalıdan 36.335,96 TL alacaklı olduğu, ancak davacının 7.670,00 Euro tutarlı faturayı düzenleyerek davalıya tebliğ ettiği, davalının faturaya itiraz ettiği, davacının yaptığı işin bedelinin işin yapıldığı tarih itibariyle mahalli rayiç değerinin toplam 36.335,96 TL olduğu, ancak davacı defter kayıtlarına iş bedelinin 30.327,18 TL olarak kayıt edildiği, davacının talebiyle bağlı olarak ve davalı tarafın da eksik ve ayıp iddiasını kanıtlayamaması, yasal sürede ayıp ihbarında da bulunmamış olması nedeni ile davacının dava tarihi itibariyle talebi ile bağlı kalınarak 30.327,18 TL = 7.670 Euro alacağı bulunduğu, faiz talebinin bulunmadığının belirlendiği gerekçesiyle, davanın kabulüne 7.670 Euro’nun davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Davalı vekili istinaf dilekçesiyle, taraflar arasındaki eser sözleşmesi kapsamında davacının sözleşmeye uygun olarak işi yapıp teslim etmesi gerektiğini, davacının hazırladığı projeyi …’a sunduğunu ve … tarafından onaylandığını, bu onayın kavramsal bir onay olup projenin uygulanmasından doğacak sorumluluğun … tarafından kendilerine yüklendiğini, sonrasında projede tadilat yapıldığını, bu tadilatın … AŞ tarafından yapıldığını, taraflar arasında yazılı sözleşme bulunmadığını, mahkemenin Euro para birimi üzerinden alacağa hükmetmesinin yerinde olmadığını, davacının edimini gereği gibi ifa etmemesi ve projeyi kendilerine sunmaması nedeni ile asıl kendilerinin zarara uğradıklarını belirterek, yerel mahkeme kararının kaldırılması için istinaf kanun yoluna başvurmuştur. Uyuşmazlık, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 470. ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Davacı yüklenici, davalı se iş sahibidir. Taraflar arasında yazılı sözleşme bulunmamaktadır. Davacı taraflar arasındaki sözlü anlaşmaya göre davalıya 1015#56 kWp/1000 kWe gücünde güneş enerjisi santrali teknik/statik çizim ve projelendirme hizmeti verdiğini bu hizmete karşılık 07/02/2017 tarih … nolu 7.670 Euro bedelli faturayı tanzim ederek gönderdiğini, faturanın ödenmeyerek iade edildiği belirterek alacağın tahsili talep etmiştir.Davalı ise hizmetin gereği gibi yerine getirilmediğini, projenin kendilerine sunulmadan tedaşa sunularak onaylattırıldığını, eksik ve ayıplı ifada bulunulduğunu, projeden doğacak tüm sorumluluğun kendilerine yüklendiğini, projede tadilat yaptırdıklarını zarara uğradıklarını belirterek davanın reddini talep etmiştir. Mahkemece tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi inceleme yaptırılarak bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır. Bilirkişiler 14/11/2018 tarihli kök raporunda, taraflar arasında yazılı bir sözleşme olmadığı, davacının 1015,56 kWp/1000 kWp/1000 kWe gücünde enerji santrali teknik/ statik çizim ve projelendirme hizmeti kapsamında enerji nakil hakkı etüt uygulama proje çizimi hizmeti, bina tipi iki hücreli trafo merkezi proje çizim hizmeti, otoprodüktör şebeke bağlantılı dönüşüm proje çizim hizmeti, lisanssız elektrik üretim uygulama projesi çizim hizmeti işlerini yaptığı, dava dosyası içerisindeki … AŞ genel Müdürlüğü Proje Ve Tesis Dairesi Başkanlığı’nın 22/10/2015 tarihli E.53827 sayılı yazıları ile uygulama projelerinin 22/10/2015 tarih ve … sayı ile onaylandığının gösterildiği, bu duruma göre davacı tarafından yapılan hizmet bedelleri Elektrik Mühendisleri Odası Elektrik elektronik biyomedikal-kontrol Mühendisliği hizmetleri 2015 yılı yönetmelikler, tip sözleşme ve yönergeler test ve ölçüm raporları en az ücret tanımları kitabında gösterilen bedeller alınarak değerlendirildiği, buna göre … Etüt ve uygulama projeleri bedelleri 1.1 gerilim yeraltı kablosu (1000 metreye kadar sabit bedeli) ile 800,00 mt/TL, yüksek gerilim yeraltı kablosu ile (1000 metreyi aşan her metre için) 0,40 TL/mt 2.260mt-1000 mt= 1.260 metre için 504,00 TL olduğu, toplam bedelin 1.304,00 TL olduğu, (6 proje dahil), her bir proje için 217,33 TL olduğu, trafo merkezleri uygulama projeleri bedellerinin bina tipi iki hücreli trfo merkezleri (400 kva) 6.300,00 TL, bina tipi iki hücreli trfo merkezleri (400 kva’dan sonra artan her kva için) 1,90 TL 1.250 kva-400 kva=850 kva için 1.615 TL olduğu, toplam bedelin 7.915,00 TL olduğu, lisanssız elektrik üretim uygulama projeleri için 10 kW’a kadar lisanssız elektrik üretim uygulama projelerinin 1.050,00 TL, artan her Kw için 10 TL olduğunu, bu durumda toplam bedelin 11.105,60 TL olduğu, bu bedellerin toplamının ise 20.287,93 TL olduğu belirtilmiştir. Taraflarca bilirkişi raporuna itiraz edilmesi üzerine aynı bilirkişi heyetine İnşaat mühendisi ve hukukçu bilirkişi eklenerek ek rapor alınmış, bilirkişiler 09/10/2019 tarihli ek raporda, kök rapora davalı vekilinin itirazları doğrultusunda değiştirilecek bir husus bulunmadığı, 2015 yılı birim fiyatlarına göre elektrik proje bedelinin 20.287,93 TL olduğu, bu bedele dosyasında bulunan gerek “Çelik Uygulama Projesi” ve gerekse “… Enerji Santrali Çelik Taşıyıcı Yapıya Ait Statik Rapor – Güneş Enerji Santraline ait (7 ayak) modül konstrüksiyonu statik analiz raporu” da incelenerek, kurulacak olan güneş enerji sistemine ait tekrarlayan taşıyıcı çelik konstrüksiyon sehpa çizimleri, pafta çizimleri, kesit çizimleri ile sistemin statik hesaplarının yapılması nedeniyle davacının talep edebileceği ücret İnşaat Mühendisleri Odası Asgari Ücret Tarifesi ile işin yapıldığı 2015 yılı birim fiyatları ve dava tarihi olan 2017 yılı birim fıyatları ile hesaplandığında 2015 yılı birim fiyatlarına göre 10.505,26 TL, 2017 yılı birim fiyatlarına göre ise 12.701,81 TL olarak hesaplandığı, kök rapor ile tespit edilen bedel üzerine bu bedel eklenmek sureti ile işin bedelinin, TBK’nın 481.maddesindeki piyasa fiyatları vb. esas alınmak suretiyle KDV dahil toplam 36.335,96 TL olarak hesaplandığı, fakat davacının, toplam iş bedeli alacağı tutarını ticari defterlerine 30.327,18 TL olarak kaydetmiş olduğu için, alacak tutarının 30.327,18 TL olarak benimsendiği, bu nedenle davacının davalıdan talep edebileceği toplam KDV dahil iş bedeli alacağının 30.327,18 TL olarak kabul edildiği, davalı iş sahibinin ayıp iddiasında bulunmuş ise de bilirkişi kurulunca yapılan teknik incelemede ayıbın saptanamadığı, ayrıca yasal süresi içerisinde ayıp ihbarında da bulunulmadığı, bu nedenle ayıp nedeniyle indirim hesaplanmadığı belirtilmiştir. Dosya kapsamına göre, davacı şirket tarafından … A.Ş.’ne güneş enerji santralinin onaylanması için başvurulduğu, … A.Ş. tarafından davacı şirkete gönderilen 22/10/2015 tarih … sayılı yazı ile; “Niğde ili Merkez ilçesi … kasabası … ve … mevkiinde … nolu parselde 1015,56 kWp/1000 kWe kurulu gücünde tesis edilecek olan … ( Güneş Enerji Santrali) projesinin onaylanmasının talep edildiğini, ulusal elektrik sistemi ile paralel girmek için, dağıtım şirketi ile gerekli koordinasyonun sağlanması, ilgili kanunlara/yönetmeliklere, yapılan anlaşmalara uyulması inşaatına başlanabilmesi için dahil gerekli bütün izinlerin alınması, yapım ve işletme esnasında her türlü emniyet tedbirinin alınarak uygulanması, doğabilecek her türlü sorumluluğun yatırımcı firmaya ait olması kayıt ve şartı ile ilgili yazı ekinde kontrol ve onay için gönderilen, Niğde ili Merkez ilçesi … kasabası … ve … mevkiinde … nolu parselde 1015,56 kWp/1000 kWe kurulu gücünde tesis edilecek olan, … (Güneş Enerji Santrali) uygulama projelerinin 22/10/2015 tarih ve … sayı ile onaylandığını” bildirdiği anlaşılmaktadır.Somut olayda, taraflar arasında 1015,56 kWp/1000 kWe gücünde güneş enerjisi santrali teknik/statik çizim ve projelendirme işinin yapımı konusunda sözlü anlaşma yapıldığı, davacı yüklenicinin işi yaptığı, işin … tarafından onaylandığı, davalı taraf eksik ve ayıp iddiasında bulunmasına rağmen, süresinde ayıp ihbarı yapıldığının ve ayıp iddiasının yasal delillerle ispatlanamadığı anlaşılmaktadır. Mahkemece, işin yapıldığı 2015 yılı itibarı ile iş bedelinin tespiti hususunda bilirkişi kurulundan rapor alınmış olup, bilirkişi kurulunca TBK’nın 481.maddesi gereğince piyasa rayiçleri vb. dikkate alınarak yüklenici tarafından yapılan işlerin bedelinin KDV dahil 36.335,96 TL olduğunun hesaplandığını, ancak davacı tarafça defterlerine 30.327,18 TL olarak kaydetmiş olduğu için, alacak tutarının 30.327,18 TL olarak benimsendiği belirtilmiştir. Taraflar arasında işin yapımı konusunda yazılı bir sözleşme bulunmadığı gibi, davacı taraf Euro üzerinden talepte bulunmuş, davalı taraf ise anlaşmanın Elektrik Mühendisleri Odası Tarifesi üzerinden yapıldığını belirtmiş olmakla, iş bedelinin neye göre hesaplanacağı konusunda da anlaşma bulunmamaktadır. Yargıtay ve Dairemiz uygulamasında eser sözleşmesi ilişkisinin varlığı kabul edilip sözleşmede bedel yazılı olmaması ya da sözlü sözleşme ilişkisinde tarafların bedelde anlaşamamaları halinde yüklenicinin gerçekleştirdiği imalât bedelinin sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan 6098 sayılı TBK’nın 481. maddesi hükmünce işin yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleriyle hesaplanacağı kabul edilmektedir. Mahalli piyasa rayici içerisinde yüklenici kârı ve KDV dahil olacağından, bunlar ayrıca bedele eklenmeyecek, bedele dahil olarak iş bedeli tespit edilecektir. Mahkemece alınan bilirkişi raporunda hesaplamada TBK’nın 481. Maddesi gereği piyasa rayicinin de dikkate alındığı belirtilmiştir. Davacı taraf icra takibinde 7.670 Euro karşılığı 30.327,18 TL alacağın tahsilini talep etmiş; dava dosyasında faiz talebinde bulunulmamıştır. Mahkemenin talep ile bağlı olarak 30.327,18 TL alacak karşılığı 7.670,00 Euronun davalıdan tahsiline dair verilen karara karşı davalı istinaf kanun yoluna başvurmuştur.Taraflar arasında yazılı sözleşme bulunmamakla birlikte davacı dava dilekçesinde Euro üzerinden talepte bulunmuş ve mahkemece buna uygun olarak karar verilmiş ise de, bilirkişi raporlarında tarafların defter dökümleri yapılmadığından, daha önce ticari ilişki kapsamında Euro ile anlaşma ve ödeme yapılıp yapılmadığı, bu konuda taraflar arasında bir teamül oluşup oluşmadığı anlaşılamamaktadır. Mahkemece bilirkişilerden bu yönde ek rapor alınıp, davacı yemin deliline dayandığından, gerektiğinde, taraflar arasındaki anlaşmanın Euro ile yapılıp yapılmadığına ilişkin davalı tarafa yemin teklif edip etmeyeceği sorulup sonucuna göre, Euro ile ödeme yapılacağına ilişkin anlaşma var ise hükmün Euro cinsinden, aksi takdirde TL cinsinden kurulması gerekmektedir. Bu husus üzerinde durulmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır. Açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin istinaf talebinin kısmen kabulü ile usul ve yasaya uygun bulunmayan yerel mahkeme kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince kaldırılarak yukarıda açıklanan şekilde inceleme ve araştırma yapıldıktan sonra oluşacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi için dosyanın yerel mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜNE, 2-İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 12/12/2019 tarih, 2017/382 Esas, 2019/1210 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA, 3-Dosyanın Dairemiz kararına uygun şekilde inceleme yapılarak yeniden bir karar verilmek üzere yerel mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 4-Davalı tarafından yatırılan istinaf karar harcının istek halinde kendisine İADESİNE, 5-Davalı tarafça yapılan istinaf yargılama giderinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda DİKKATE ALINMASINA, 6-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekâlet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince KESİN olmak üzere 18/10/2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.