Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
15.HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2019/802
KARAR NO : 2021/1043
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSTANBUL ANADOLU 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 30/11/2016
NUMARASI: 2010/854 Esas, 2016/715 Karar
DAVANIN KONUSU: Alacak
KARAR TARİHİ : 27/05/2021
Dairemizce verilen kararın temyiz incelemesi sonucunda Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nce hükmün bozulmasına karar verilmiş olup, Dairemiz’ce açılan duruşmada bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı vekili, müvekkili şirket ile davalı şirketin 17/10/2007 tarihinde davalının müteahhitliğini yapmış olduğu … adlı alışveriş merkezinin tüm elektrik işlerini yapmak üzere anlaştıklarını, müvekkilinin davalı işyerinde 1,5 – 2 yıl boyunca işlerin yapımı için kendi elemanları ile çalıştığını, bu çalışmalar sonucunda; 4×1600 KVA + 2 x l250 KVA; 4×1600 KVA + 2xl000 KVA; 4×1600 KVA + 2xl000 KVA Orta Gerilim Projelerine uygun olarak tüm elektrik işlerinin yapımı, ayrıca 1.5 yıl boyunca tüm şantiye elektrik işlerinin, tüm mağazalara ait elektrik besleme işlerinin, alışveriş merkezinde tüm elektrik panolarının, tüm dış aydınlatma ve ortak alan aydınlatma işlerinin, tüm yangın ihbar sistemi işlerinin, tüm kamera sisteminin, acil anons ve ses sistemlerinin, yönetim ofisinin tüm elektrik işlerinin, 1 yıl boyunca trafo işleri bakım işletme sorumluluğunun, şantiye elektrik talep işleri ve projelerinin, tüm alışveriş merkezi telefon tesisat işlerinin ve ana besleme işlerinin, tüm tesiste kuvvetli akım zayıf akım tavalama işlerinin yapımını gerçekleştirdiğini, bu işlerin yapımında gerekli olan malzemelerin bir kısmını davalının karşıladığını, bir kısmının ise müvekkili şirketçe temin edildiğini, davalı firmaca kısmen ödeme yapılarak bakiye iş bedelinin ödenmediğini, davalı tarafından temin edilen bir kısım malzeme ile ilgili müvekkiline kesilen faturaların 1.300.554,50 TL tutarlı, davalının yaptığı ödemelerin ise 866.560,45 TL olduğunu, yapılan işin bedelinin 12.000.000,00 TL’nin üzerinde olduğunu, iş bedelinin BK’nın 366. Maddesi gereğince işin yapıldığı yıl mahalli serbest piyasa rayiçlerine göre hesaplanması gerektiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, şimdilik 25.000,00 TL’nin reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, 17/11/2014 tarihli ıslah diekçesinde ise, bilirkişi raporunda davacının 7.318.932,08 TL imalat yaptığı, davalının 1.329.440,26 TL ödemesinin düşülmesi gerektiği belirtildiğinden bilirkişi raporu doğrultusunda dava dilekçesinde yer alan alacak talebini 5.989.491,82 TL olarak artırmıştır. Davalı vekili, dava ile talep edilen alacak bedelinin hangi kalemler için ve ne tutarda olduğunun belirtilmediğini, davacının iddialarının hukuki dayanağının bulunmadığını, davacıya herhangi bir borcun bulunmadığını, davacının işi yapıp teslim ettiğini kanıtlayamadığını, davacı çalışmalarının 2008 yılı itibariyle sona erdiğini, AVM’nin davacı çalışmaları sırasında 48.604 m2 iken, şu anda 66.631 m2 olduğunu, AVM’nin bütün elektrik işlerinin davacı tarafça yapıldığı iddiasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, mağaza içi işçiliklerden müvekkilinin sorumlu tutulamayacağını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, davanın davalı şirketin yapımını üstlendiği … alışveriş merkezinin davacı yanca tüm elektrik iş ve donanımlarının yapılması işinden kaynaklanan ve ödenmeyen alacakların tahsili istemine ilişkin olduğu, taraflar arasında yazılı sözleşme bulunmadığı, ancak her iki yanın inkar etmediği gibi taraflar arasında yazılı olmayan sözleşmeye göre davacı şirketin davalı yanın müteahhitliğini üstlendiği yapının tüm elektrik donanım ve tesisat işlerini yaptığının ihtilafsız olduğu, özellikle mahkemece oluşturulan bilirkişi heyetinin 22/08/2014 tarihli raporunda mahallinde yaptığı inceleme, her iki yanın dayandığı ticari defter ve kayıtların değerlendirilmesi sonucu hazırlandığı rapor, itiraz doğrultusunda aynı heyetin 25/01/2016 tarihli ek raporu, davacı yanın dayandığı eser sözleşmesine bağlı olarak alacak istemi her iki yanın dayanağı deliller değerlendirilerek davacı yanın davalı şirketin müteahhitliğini yaptığı … Outlet alışveriş merkezinin bilirkişi heyeti rapor ve ek raporunda belirlendiği gibi aralarındaki sözlü anlaşma doğrultusunda elektrik tesisat işlerini yaptığı, malzeme ve işçilik dahil yapılan işin toplam bedelinin bu iş için davalı şirket tarafından yapılan 1.504.286,98 TL düşürüldükten sonra toplam 4.356.097,36 TL olduğu gerekçeleriyle davanın ıslah dilekçesi de gözetilerek kısmen kabulü ile; toplam 4.356.097,36 TL alacağın 25.000,00 TL’si açısından dava tarihinden, kalan kısım açısından ıslah tarihinden işleyecek reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacı yana ödenmesine, fazlaya dair istemin reddine karar verilmiştir. Davalı vekilinin istinaf talebi üzerine Dairemizin 05/07/2018 tarih ve 2017/248 Esas, 2018/943 Karar sayılı kararı ile, mahkemece alınan bilirkişi raporlarının denetime elverişli olmadığı, birim fiyatla hesaplama yapıldığı gözetilerek, Dairemiz’ce mahallinde istinabe yoluyla yeniden keşif yaptırılarak yeni bir bilirkişi kurulundan rapor alındığı, aldırılan bilirkişi kurulu raporunda, mahallinde elektrik imalatlarının yapılmış olduğu, davacı vekili tarafından sunulan 1.822.167,50 TL toplam bedelli faturaların dava dışı şirketlerce davacı adına düzenlenmiş faturalar olduğu belirlenmiş, buna %15 işçilik bedeli, proje bedeli, bir kısım malzemeler davalı tarafından temin edilmiş olduğundan bu malzemeler yönünden sadece işçilik bedeli ilavesiyle hesaplanan 2.803.092,44 TL’ye %6 müteahhitlik kârı eklenerek 2.971.277,99 TL iş bedeli belirlendiği, daha önce düzenlenen bilirkişi raporlarında davalı tarafça yapılan ödemenin 1.504.286,98 TL olduğu belirlendiğinden, ispatlanan bu ödemelerin mahsubu ile davacının bakiye alacağının 1.466.991,01 TL olduğunun tespit edildiği, dosyaya imalatlara ilişkin ataşman, yeşil defter, hakediş, proje, yer teslim belgesi, kabul tutanağı vb. belgelerin sunulmadığından keşfen incelemenin yapıldığı tarih itibariyle artık imalatların üstünün kapanmış olması nedeniyle mahallinde bire bir nitelik, nicelik ve miktarlarının ölçüm yapılarak tespit edilmesi imkanının teknik açıdan mümkün olmadığının belirtildiği, Dairemizce alınan bilirkişi raporu denetime elverişli ve hükme esas alınabilir nitelikte bulunmuş olup, bu aşamada imalatların büyük çoğunluğunun üstünün kapalı olduğu ve birebir ölçüm yapma imkan ve ihtimali bulunmadığından, bilirkişi raporunda tespit edilen davacının bakiye alacağının 1.466.991,01 TL olduğu kanaatine varılarak, davalı vekilinin istinaf taleplerinin kısmen kabulü ile yerel mahkeme kararının kaldırılmasına ve davanın kısmen kabulü ile; 1.466.991,01 TL’nin davlıdan tahsili ile davacıya verilmesine, hükmolunan alacağın 25.000,00 TL’sine 05.03.2010 dava tarihinden, bakiye 1.441.991,01 TL’sine ise 17.11.2014 ıslah tarihinden reeskont faizi uygulanmasına, davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine karar verilmiştir.Taraf vekillerinin temyizi üzerine Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 14/03/2019 tarih ve 2018/4688 Esas, 2019/1144 Karar sayılı kararı ile, taraflar arasındaki uyuşmazlığın eserin bedelinde toplandığı, sözlü sözleşme bulunmakla birlikte bedeli konusunda bir anlaşma bulunmadığından kurulduğu tarih itibariyle yürürlükte bulunan mülga 818 sayılı BK.’nın 366. maddesine göre işin bedeli mahalli piyasa rayici ile KDV ve yüklenici kârı eklenmeden bulunması gerektiği, ayrıca davacı taraf yapılan imalâtla ilgili olarak belge, delil, metraj sunmadığı, ancak dava dışı şirketlerden alınan faturaları ibraz ettiği, mahkemece inceleme yapılırken söz konusu imalâtın tesisat projesi olduğuna göre incelemenin de mahallinde keşif yapılmak ve elektrik tesisatı projesi de gözetilip tüm elektrik imalâtının davacı taşeron tarafından yapıldığı kabul edilip, işin yapıldığı yıl mahalli piyasa rayici ile hesaplanması gerekirken, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından mahallinde keşif yapılması yönünde talimat yazıldığı halde, mahallinde mahkemece keşif yapılmadan bilirkişi görevlendirilerek rapor alınması ve bu rapor dayanılarak hüküm kurulmasının doğru olmadığı, Bölge Adliye Mahkemesi’nce mahallinde keşif yapılarak, aralarında konusunda uzman 3 kişilik elektrik mühendisinden oluşturulacak bilirkişi heyeti ile projeler getirtilmek suretiyle davacı tarafından yapılan işin yapıldığı yıl mahalli piyasa rayici ile (davacı tarafından sunulan faturalardaki miktarları aşmamak kaydıyla) KDV ve yüklenici kârı eklenmeksizin hesaplattırılıp hüküm kurulması gerektiği gerekçesi ile Dairemiz kararının bozulmasına karar verilmiştir.Dairemizce usul ve yasaya uygun Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 14/03/2019 gün 2018/4688 esas, 2019/1144 Karar sayılı bozma ilamına uyulmasına karar verilerek, üç kişilik elektrik mühendisi bilirkişiden yeni bir heyet oluşturulmak suretiyle, mahkeme hakiminin de katılımı ile mahallinde keşif yapılarak, elektrik tesisatı projeleri de uygulanmak suretiyle, tüm elektrik imalatının davacı taşeron tarafından yapıldığı kabul edilip, taşeron tarafından yapılan işin tespit edilerek, işin yapıldığı yıl mahalli piyasa rayici ile iş bedelinin belirlenmesi, davacı tarafından sunulan fatura bedellerinin aşılmaması, KDV ve yüklenici kârı eklenmeden davacı alacağının hesaplanması için yerel mahkemesine talimat yazılarak rapor aldırılmıştır. Bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen 20.03.2020 tarihli raporda; işin bedeli (KDV ve yüklenici karı hariç olmak üzere) 5.199.186,80-TL; işçilik alacağı toplam maliyetin %20’si olarak hesaplanmak suretiyle 1.039.837,40-TL; OG elektirik projesi ve mühendislik hizmetleri: 500.000-TL; OG direk ve montaj demontaj bedeli 11.970,50-TL; direkler ve OG besleme kablosu, harfiyat ve kapatma işçiliği: 201.700-TL olmak üzere, davacı taşeronun yekün alacağı olarak 1.753.508,00 TL hesaplanmış; davacı tarafından sunulan fatura bedellerinin aşılmaması, KDV ve yüklenici kârı eklenmeden davacı alacağının hesaplanması istenmiş olduğundan, davacıya yapılan ödeme düşüldükten sonra 1.753.508,00 TL – 1.504.000,00 TL = 249.508,00 TL davacı alacağı olacağı belirtilmiştir. Dairemizce tarafların sunmuş oldukları beyan ve itirazlar da dikkate alınarak; Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 14/03/2019 tarih ve 2018/4688 esas, 2019/1144 karar sayılı bozma ilamında belirtilen şekilde yüklenici tarafından yapılan işin bedelinin hesaplanması; davacı tarafça sunulan faturalardaki miktarların belirlenmesi; söz konusu faturadaki miktarların da aşılmaması kaydı ile ayrıntılı, gerekçeli ve istinaf denetimine elverişli ek rapor düzenlenmesi için yazılan talimat üzerine alınan 06.10.2020 tarihli bilirkişi raporunda ise; projeden tespit edilen malzeme fiyatı: 5.199.186,80-TL; kök raporda hesaplanan toplam işçilik bedeli: 1.753.508,0-TL olmak üzere yekun 6.952.694,80-TL olduğu; davacının 3. Şahıslardan temin ederek dosyaya sunduğu ve kendi kestiği işçilik fatura toplamı, 3.016.866,92-TL ve netice olarak yapılan ödeme düşüldükten sonra davacının 1.512.866,92-TL alacaklı olduğu belirtilmiştir.Bilirkişi kurulu raporunda yapılan hesaplamaya tarafların itirazları nedeniyle Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 14/03/2019 tarih ve 2018/4688 esas, 2019/1144 karar sayılı Bozma İlamında belirtildiği şekilde açıklama yapılması için alınan 16/02/2021 tarihli 2.ek raporda da, kök raporda Yargıtay bozma ilamında malzemeli işçilik yazılmadığı için yalnızca işçilik hasabı yapıldığını; ek raporda ise malzemeli işçilik hesabı yapıldığını belirterek fiyatlandırmaların serbest piyasa rayiçleri üzerinden yapıldığı belirtilmiştir.Somut olayda, davacı tarafça davalıya ait AVM inşaatının elektrik işlerinin yapıldığını belirterek, dava ve ıslah dilekçesiyle artırdığı bakiye iş bedelinin tahsili istenmiş, davalı reddini savunmuş, mahkemece bilirkişi raporu esas alınarak 4.356.097,36 TL alacağın tahsiline karar verilmiştir. Taraflar arasında yazılı sözleşme bulunmamakla birlikte, akdi ilişki tarafların kabulünde olup, ihtilaf davacı tarafından yapılan toplam iş bedelinin miktarı ve bakiye alacağı bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır. Dairemiz’ce Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin bozma kararında belirtilen şekilde mahallinde istinabe yoluyla yeniden keşif yaptırılarak yeni bir bilirkişi kurulundan rapor ve ek raporlar alınmıştır. Söz konusu elektrik tesisatı projesi de gözetilip tüm elektrik imalâtının davacı taşeron tarafından yapıldığı kabul edilip, davacının hakettiği iş bedelinin işin yapıldığı yıl mahalli piyasa rayici ile (davacı tarafından sunulan faturalardaki miktarları aşmamak kaydıyla) KDV ve yüklenici kârı eklenmeksizin hesaplattırılarak alınan bilirkişi kurulu raporunda; davacının hakettiği iş bedelinin işin yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiç fiyatlarıyla hesaplanması”, bulunacak mahalli piyasa rayicine ayrıca “KDV ve Yüklenici Kârı” eklenmeksizin ve “davacı tarafından sunulan faturalardaki miktarların da aşılmaması kaydıyla” yapılan hesaplama sonucu, projeden tespit edilen malzeme fiyatı 5.199.186,80-TL; kök raporda hesaplanan toplam işçilik bedeli: 1.753.508,0-TL olmak üzere toplam alacağın 6.952.694,80-TL olduğu; davacının 3. şahıslardan temin ederek dosyaya sunduğu ve kendi kestiği işçilik fatura toplamının ise 3.016.866,92-TL olduğu, bu durumda bozma ilamı gereğince fatura bedelinin aşılmaması gerektiğinden 3.016.866,92-TL fatura bedelinden 1.504.000,00 TL ödeme düşüldükten sonra davacının 1.512.866,92-TL alacaklı olduğu, hesaplamanın serbest piyasa rayiçleri üzerinden yapıldığı belirtilmiştir. Dairemizce alınan bilirkişi raporunun Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda hazırlandığı, denetime elverişli ve hükme esas alınabilir nitelikte bulunarak, bilirkişi raporunda tespit edilen davacının bakiye alacağının 1.512.866,92 TL olduğu kanaatine varılarak, davalı vekilinin istinaf taleplerinin kısmen kabulü ile yerel mahkeme kararının kaldırılmasına ve davanın kısmen kabulü ile; 1.512.866,92 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, hükmolunan alacağın 25.000,00 TL’sine 05.03.2010 dava tarihinden, bakiye 1.487.866,92 TL ‘sine ise 17.11.2014 ıslah tarihinden reeskont faizi uygulanmasına, davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine dair karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;A)1-Davanın ıslah da dikkate alınarak KISMEN KABULÜ ile; 1.512.866,92 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, hükmolunan alacağın 25.000,00 TL’sine 05.03.2010 dava tarihinden bakiye 1.487.866,92 TL’sine ise 17.11.2014 ıslah tarihinden reeskont faizi uygulanmasına, davacının fazlaya ilişkin talebin reddine,2-Alınması gereken 103.343,94 TL nispi karar ve ilam harcından davacı tarafça peşin olarak yatırılan 371,25 TL ile 30.433,00 TL ıslah harcı toplamı 30.804,25 TL harcın mahsubu ile bakiye 72.539,69 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,3-Davacı tarafından yatırılan 371,25 TL peşin harç ile 30.433,00 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 30.804,25 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,4-Davacı tarafından yapılan 1.046,75 TL tebligat ve posta gideri, 17.700,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 18.746,75 TL yargılama giderinden davanın kabul/red oranına göre takdiren 4.686,68 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye miktarın davacı üzerinde bırakılmasına,5-Davalı tarafından yapılan 709,10 TL tebligat ve posta gideri, 3.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.709,10 TL yargılama giderinden davanın kabul/red oranına göre takdiren 2.781,83 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye miktarın davacı üzerinde bırakılmasına,6-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 85.750,34 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,7-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 133.391,25 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,8-Taraflarca yatırılan gider avansından harcanmayan kısmın hüküm kesinleştiğinde ve istek halinde yatıran tarafa İADESİNE, Dair taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Yargıtay’da temyiz yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 27/05/2021