Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
15.HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/987
KARAR NO : 2020/1172
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KOCAELİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 06/11/2017
NUMARASI : 2014/1561 Esas, 2017/729 Karar
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit
KARAR TARİHİ : 02/11/2020
Taraflar arasında görülen davanın yerel mahkemece yapılan yargılaması sonucunda verilen hükme karşı istinaf yoluna başvurulmuş olup, duruşmasız olarak dosya üzerinde yapılan inceleme ve istinaf talepleriyle sınırlı olarak yapılan değerlendirme sonunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ : Dava, taraflar arasında düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanan menfi tespit ve sözleşme kapsamında verilen teminat mektuplarının iadesi talebine ilişkin olup; mahkemece, davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı tarafça istinaf talebinde bulunulmuştur.Davacı vekili, taraflar arasında 1997-2001 yıllarını kapsayan Hereke Tavşancıl arıza bakım onarım işinin davacı tarafça yapılması konusunda sözleşme yapıldığını, sözleşme gereğince müvekkili tarafından davalıya 28/03/2001 tarihli, 1.146,00 TL bedelli, 23/02/2000 tarihli, 1.725,00 TL bedelli, 02/03/1999 tarihli 710,00 TL bedelli ve 05/12/1997 tarihli 1.752,00 TL bedelli toplam 4 adet teminat mektubunun verildiğini, işin eksiksiz ve ayıpsız yapılarak davalı tarafa teslim edildiği halde, davalı kurumun teminat mektuplarını nakte çevirmek istediğini ileri sürerek, müvekkili şirketin Hereke Tavşancıl arıza bakım onarım işi nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespiti ile teminat mektuplarının davacıya iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı vekili, davanın 10 yıllık zamanaşımı süresinden sonra açıldığını, sözleşme gereğince davacı tarafça SGK’ dan alınan ilişiksizlik belgesinin sunulmadığını, sözleşme kapsamında davacıya sehven fazladan ödeme yapıldığını, müvekkilinin davacı şirketten başka sözleşmeler ve diğer hukuki uyuşmazlıklardan dolayı mahkeme kararları ile kesinleşmiş 500.000,00 TL’nin üzerinde alacağı bulunduğunu, bu nedenle dava konusu teminat mektuplarının iade edilmediğini, şayet mahkemece davacının teminat mektubunun iadesi talebinin kabulüne yönelik kanaat oluşması durumunda da, Borçlar Kanunu’nun 139. maddesi hükmü doğrultusunda davacının teminat mektubu ve bundan doğan alacağı ile müvekkili alacağının takas edilmesi gerektiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, teminat mektuplarının lehdar ile teminat veren arasındaki akdi ilişkinin teminatını teşkil ettiği, teminat altına aldıkları akdi ilişki dışında bir nedenle tazmininin istenemeyeceği, davalının sehven yaptığı ödemenin bu ihale ile ilgisinin bulunmadığı, davacının SGK borcunun bulunmadığı, davacının yüklendiği iş nedeniyle davalıya herhangi bir borcunun bulunmadığı gerekçesiyle açılan davanın kabulü ile, Hereke Tavşancıl arıza bakım onarım işinden dolayı davacı tarafça davalıya verilen teminat mektubuna konu işlerden dolayı davacının davalıya borcu kalmadığı anlaşıldığından; davaya konu, … T.A.Ş. İzmit Şubesi’ne ait 28/03/2001 tarih … numaralı 1.146,00 TL bedelli, 23/02/2000 tarih H 010451 numaralı 1.725,00 TL bedelli, 02/03/1999 tarih … numaralı 710,00 TL bedelli ve 05/12/1997 tarih E 006436 numaralı 1.752,00 TL bedelli teminat mektuplarının davacıya iadesine karar verilmiştir.Davalı vekili istinaf dilekçesi ile, dava konusu ile hiçbir ilgisi olmadığı mahkemece tespit edilen Kocaeli Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2008/290 Esas sayılı davanın konusunun da Hereke Tavşancıl AG-OG arıza bakım onarım işi olup, davacının davasının reddedildiğini, kararın kesinleştiğini, mahkeme kararı ile müvekkili lehine 5.478,81 TL vekâlet ücretine hükmedildiğini, bu bedelin davacı taraftan henüz tahsil edilemediğini, Yargıtay kararları ve davacı tarafla yapılan sözleşmeler gereğince yüklenicinin müvekkili şirkete herhangi bir borcu bulunması halinde tüm hak ve alacaklarından ve teminatından tutulabileceğini, müvekkilinin alacağı olan 5.478,81 TL ‘den başka ayrıca 24.188,50 TL daha alacağı bulunduğunu, davacı şirkete 1997-2001 yılları arasında sözleşme gereği iletme bakım fiyat farkı olarak 24.188,50 TL sehven ödeme yapıldığını, davacının iade etmesi gereken bedelin sözleşmeye aykırı olarak teminat mektubu konusu iş için kullandığının aşikar olduğunu belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılması için isitinaf kanun yoluna başvurmuştur. Uyuşmazlık, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 470. ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Davacı yüklenici, davalı ise iş sahibidir.Taraflar arasında 1997-2001 yıllarını kapsayan Hereke Tavşancıl arıza bakım onarım işinin davacı tarafça yapılması konusunda sözleşme yapılmış olup, bu sözleşme her iki tarafın da kabulündedir.Dava konusu olan teminat mektuplarının Hereke Tavşancıl arıza bakım onarım işi için verildiği konusunda da taraflar arasında bir ihtilaf bulunmamaktadır. İşin kesin kabulü henüz yapılmadığından, işe ilişkin kesin kabul tutanağı düzenlenmediğinden mahkemece davalı yanın zamanaşımı itirazının reddine karar verilerek işin esastan incelenmesine geçilmesi isabetli olmuştur. Dava konusu teminat mektupları davacı yüklenicinin sözleşme hükümlerini kısmen veya tamamen yerine getirmemesi halinde davalı iş sahibinin uğrayacağı zararları güvence altına almak amacıyla verilmiştir. Öyleyse teminat mektuplarının davacıya iade edilebilmesi için taraflar arasında kesin hesabın çıkarılması ve kesin hesap sonucunda davacının davalıya bir borcunun bulunmadığının tespit edilmesi gerekmektedir.4735 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun teminat ve ek kesin teminatların geri verilmesini düzenleyen 13.maddesinde ; taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların; a) yapım işlerinde; varsa eksik ve kusurların giderilerek geçici kabul tutanağının onaylanmasından sonra yarısı, SGK’den ilişiksiz belgesi getirilmesi ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra kalanının yükleniciye iade edileceği belirlenmiştir. Bu maddeye göre, yüklenicinin bu iş nedeniyle idareye ve SGK’ya olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanunî vergi kesintilerinin yapım işlerinde kesin kabul tarihine, diğer işlerde kabul tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar ödenmemesi halinde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatlar paraya çevrilerek yüklenicinin borçlarına karşılık mahsup edilecek, varsa kalanı yükleniciye geri verileceği belirtilmiştir. Sözleşmenin ” teminatın iadesi ” başlıklı 31. maddesinde de; kesin kabulün yapılması veya … işin tasfiyesi yoluna gidilmesi halinde, tasfiye tespit tutanaklarının onanmasını takiben kesin hesabın tamamlanarak yüklenicinin kesin hesap borcunun olmadığı, … ile hiçbir ilişkisinin kalmadığı ve Sosyal Sigortalar Kurumu ile de ilgisinin kesildiği saptanırsa yüklenicinin mevcut kesin teminatının geri verileceği düzenlenmiştir.Mahkemece yargılama aşamasında alınan, elektrik mühendisi … ve hukukçu … tarafından hazırlanan 17.04.2017 tarihli bilirkişi kurul raporunda; davalı … (mülga …) tarafından davacıya sehven yapıldığı iddia edilen 24.188,50 TL fazla ödemenin, dava konusu olan Hereke ve Tavşancıl arıza bakım işleri ile ilgili olup olmadığının anlaşılamadığı, davalı vekilinin alacaklı olduklarını bildirdiği davaların Hereke-Tavşancıl arıza bakım onarım işi ile ilgili davalar olmadığının tespit edildiği, davacı yüklenicinin taahhüdü altında bulunan Hereke Tavşancıl bölgeleri arızası, bakım hizmetlerinin yapılması işi ile ilgili geçici kabulün yapıldığı, Kocaeli Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü’ nün cevap yazısında, Hereke-Tavsancıl elektrik arıza bakım onarım işine ait teminat iadesi işsizlik belgesi ile ilgili olarak işverenin borcunun bulunmadığının ifade edildiği, SGK’ nın “borç olmadığına” ilişkin yazısı ve teminat mektubunun hukuki niteliği gözönünde tutulduğunda, teminat mektubunun hangi işin teminatı olmak üzere verilmişse o iş için kullanılabileceği sonucuna bağlı olarak, davalı … tarafından talep edilen alacaklarına ilişkin davalarının söz konusu dava ile aynı iş olmaması sebebi ile davalının davacıdan alacaklı olmasının teminat mektubunun tahsiline olanak sağlamadığı belirtilmiş, aynı kurul tarafından tanzim edilen 18.09.2017 tarihli ek raporda; davalı … ‘ın, davacıya sehven ödediği iddia edilen ve iadesi istenen 24.188,50 TL lik miktara, dava konusu Hereke ve Tavşancıl işletme bakım işlerine ait 1997-2001 yıllarına ait aylık hak edişlerinde rastlanmadığı, geçici kabulün yapılması sebebi ile dava konusu Hereke Tavşancıl işletme bakım işlerinin %95 inin tamamlanmış olduğu, taraflar arasındaki yazışmalardan, davalı …’ ın sehven fiyat artış katsayısı olarak 24.188,50 TL lik bir ödemenin yapıldığı, dava konusu Hereke Tavşancıl işletme bakım işlerine ait hak edişlerden, gerekse 2014/1561 Esas sayılı dosyada bulunan diğer belgelerden, sehven yapılan bu ödemenin, dava konusu Hereke Tavşancıl arıza bakım onarım işine ait olmadığı yönünde tespit yapılmıştır.Dosya kapsamında bulunan SGK’dan gönderilen cevabi yazıda, SGK ilişiksiz belgesinin 09.12.2011 tarihinde davacı şirkete verildiği bildirilmiştir. O halde, mahkemece taraflar arasındaki sözleşmenin 31. ve 4735 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 13.maddesinde, teminatın iadesi koşullarının, taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi, yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığının tespit edilmesi ve Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan ilişiksiz belgesi getirilmesi şeklinde ayrıntılı olarak düzenlendiği, işin sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak bitirilip teslim edildiği konusunda davalı tarafın bir itirazının olmadığı, davalı tarafça davacıya sehven yapıldığı bildirilen 24.188,50 TL lik ödemenin, dava konusu Hereke Tavşancıl arıza bakım onarım işine ait olmadığının hükme dayanak yapılan bilirkişi kurul ek raporu ile tespit edildiği ve Kocaeli Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2008/290 Esas, 2009/146 Karar sayılı ilamı ile davalı lehine hükmedilen 5.478,81 TL tutarında vekalet ücretinin sözleşme konusu iş için verilen teminat mektubundan tahsil edilmesinin mümkün olmadığı, davalının takas talebinin de aynı nedenle uygun bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya uygun olmuştur.Açıklanan nedenlerle, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzeni gözetilerek yapılan istinaf incelemesi sonucunda, dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenler ve ileri sürülen istinaf sebeplerine göre, mahkeme kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, davalı vekilinin istinaf başvurularının HMK’nın 353/1-b-1. bendi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1-Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 06/11/2017 tarih ve 2014/1561 Esas, 2017/729 Karar sayılı kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırı bir durum bulunmamasına göre, davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan REDDİNE, 2-Alınması gereken 364,30 TL nisbi istinaf karar harcından davalı tarafça peşin olarak yatırılan 91,08 TL harcın mahsubu ile bakiye 273,22 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,3-Davalı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekâlet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,Dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, HMK’nın 362/1-a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 02/11/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.