Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi 2018/1621 E. 2020/1360 K. 24.11.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
15.HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/1621
KARAR NO : 2020/1360
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KOCAELİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 05/04/2018
NUMARASI : 2013/226 Esas, 2018/201 Karar,
DAVANIN KONUSU: Alacak
KARAR TARİHİ : 24/11/2020
Taraflar arasında görülen davanın yerel mahkemece yapılan yargılaması sonucunda verilen hükme karşı istinaf yoluna başvurulmuş olup, duruşmasız olarak dosya üzerinde yapılan inceleme ve istinaf talepleriyle sınırlı olarak yapılan değerlendirme sonunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İzmit Şehirlerarası Otobüs Terminali Açık Otoparkı plaka tanıma sistemi işi için 21.000,00 TL bedelli 15/02/2013 tarihli sözleşmenin imzalandığını, ancak işi sözleşmede belirtilen 15 gün içinde bitiremediği için davalı şirketin sözleşmeyi tek taraflı feshederek sözleşmenin 11.maddesine göre 2.500,00 TL ceza uyguladığını, davacının bu sözleşme dışında 2012 yılından beri davalı şirkete otopark kartı, çıkış bariyer kontrol kartı, abone kartı ve bilet makinesi tamir işlerini yaptığını, bu işlerin bedeli için 5.325,31 TL’lik 05/04/2013 tarihli fatura düzenlediğini, sözleşme kapsamında alt yapıyı kurduğunu, bu malzemelerin davalı iş yerinde kaldığını belirtilerek, sözleşme dışı hizmet bedeli 5.925,31 TL’den 2.500,00 TL’lik cezai şart bedeli düşülerek kalan 3.425,31 TL ile davalıda kalan sözleşmeye konu altyapıya ilişkin olarak 10.000,00 TL tutarındaki malzemenin aynen iadesine ya da mazleme bedelinin davalıdan tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.Davalı vekili, sözleşmenin davacı tarafından işin süresinde bitirilememesi nedeniyle haklı olarak feshedildiğini, sözleşme kapsamında sadece 3 adet kamera ve 3 adet kamera direği teslim edildiğini, bunların da 2.500,00 TL’lik cezai şart bedeli ödenene kadar hapis hakkı kapsamında tutulduğunu, sözleşme dışı otopark bileti ve otopark abone kartlarının zararlarının giderilmesi için bedelsiz verildiğini belirterek, davanın reddine, aksi halde 2.500,00 TL cezai şart bedelinin hükmedilecek alacaktan mahsubuna karar verilmesini talep etmiştir.Mahkemece, alınan rapor, ek rapor ve tanık beyanlarına göre; sözleşme kapsamında 3 adet kamera ve direğinin montajının yapıldığı, ancak sistemin devreye alınamadığı, montaj sıralamasına göre kamera direklerinin montajından önce altyapı kablolarının çekilmiş olması gerektiği, bu nedenle kök raporda belirtilen 1,3,9 ve 12 sıra nolu imalatlarla, 2,4,10,11 ve 13 nolu malzeme ve montajların da yapılmış olduğunun kabulü gerektiği, sözleşme konusu iş tasfiye edilmiş olduğundan davacının davalıda kalan malzemelerin bedelinin 3.590,00 TL, yaptığı imalatların bedelinin ise 920,00 TL olduğu (toplam = 4.510,00 TL), sözleşme öncesi (dışı) verilen hizmet ve kart bedelinin ise 2.383,39 TL, sözleşme sonrası verilen kart bedelinin ise 787,01 TL olduğu, bunların bedelsiz olarak verildiğinin davalı tarafça ispat edilemediğini (toplam = 3.170,40 TL), davacının 2.500,00 TL’lik cezai şart bedelinin mahsubu talebi doğrultusunda bu bedelden mahsup yapıldığında geriye 670,40 TL kaldığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile, 3 adet SNB 3000 Analog kamera, 3 adet 5-50 mm Lens, 3 adet kamera direği (Q80 mm H:200 cm), 3 adet infra Red spotlu İP66 koruma seviyeli kamera muhafazası, 2 adet kamera direği montaj bazasının davalı tarafından davacıya aynen iadesine, aynen iade mümkün olmadığı takdirde 3 adet SNB 3000 Analog kamera bedeli 1.740-TL , 3 adet 5-50 mm Lens bedeli 420,00-TL , 3 adet kamera direği (Q80 mm H:200 cm) bedeli 450,00-TL , 3 adet infra Red spotlu İP66 koruma seviyeli kamera muhafazası bedeli 780,00-TL , 2 adet kamera direği montaj bazası bedeli 200,00-TL olmak üzere toplam 3.590,00-TL bedelin 10/05/2013 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, davacının yaptığı imalatın bedeli olan 920,00-TL nin 10/05/2013 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, 670,40-TL ürün ve hizmet bedeli alacağının 10/05/2013 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.Davalı vekili istinaf dilekçesinde, 3 adet kamera ve direkleri üzerinde cezai şart bedeli için hapis hakkı kullanıldığını, davacının yaptığı işlerin davalının menfaatine olmadığını, bu nedenle imalat bedeli olarak hesaplanan 920,00 TL’ye hükmedilmesinin hatalı olduğunu, bu imalatın davalının menfaatine olup olmadığının tespit edilmediğini, söz konusu altyapı çalışmalarının davalıya yarar değil külfet olduğunu, yarım ve eksik bırakılan iş için imalat ücreti alınmasının hukuken açıklanabilir olmadığını, sözleşme dışı otopark bileti ve otopark abone kartlarının sözleşmeye aykırı davranışı nedeniyle davalı şirketi zarara sokması nedeniyle bedelsiz olarak verildiğini, bu hususun tarafların ihtarnameleri ve dosya mündericatından da anlaşıldığını, müvekkili şirketin zararları hususunda bir inceleme yapılmadığını, bu nedenle bunların bedelinin ceza tutarından mahsup edilmesinin hukuka aykırı olduğunu, davanın açılmasına davacı taraf sebebiyet verdiği halde müvekkili şirketin yargılama giderlerinden sorumlu tutulmasının hatalı olduğunu belirterek yerel mahkeme kararının kabul edilen kısmının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Dava, taraflar arasında eser sözleşmesinin davalı iş sahibi tarafından feshedilmesi nedeniyle davalıda kaldığı belirtilen imalatların aynen iadesi bu olmadığı takdirde bedelinin tazmini, ayrıca sözleşme dışı iş bedellerinin tahsili talebine ilişkindir.Taraflar arasında Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İzmit Şehirlerarası Otobüs Terminali Açık Otoparkına plaka tanıma sistemi kurulması ve mevcut biletli sisteme uyumlu hale getirilmesi hizmeti işi için 15/02/2013 tarihli sözleşme imzalanmıştır. Bu sözleşmenin 8.maddesinde işin süresinin sözleşmenin imzalanmasına müteakip en geç 5 takvim günü içinde taraflar arasında düzenlenecek “işe başlama tutanağından” itibaren 15 takvim günü olduğu belirtilmiştir. Dosyada mevcut yer teslim tutanağına göre 20/02/2013 tarihinde davacı yükleniciye iş mahalli teslim edilmiş ve iş bitim tarihi de 06/03/2013 olarak belirtilmiştir. Buna göre sözlemeye konu işin en geç 06/03/2013 tarihine kadar bitirilmesi gerekmektedir.Davacı yüklenici tarafından işin süresinde bitirilemediği ve bu nedenle davalı iş sahibi tarafından sözleşmenin haklı nedenle feshedildiği, davalı iş sahibi tarafından sözleşme kapsamında ödenen bir bedel olmadığı, taraflar arasında ihtilaf konusu değildir. Davacı yüklenici tarafından, davalı iş sahibince sözleşmenin 11. Maddesi gereğince kendisine kesinlen 2.500,00 TL cezai şart bedeline de bir itirazda bulunulmamış, bu bedelin belirlenecek alacağından mahsup edilmesi talep edilmiştir.Davalı tarafça, sözleşme kapsamında 3 adet kamera ve 3 adet kamera direğinin teslim edildiği ve halen kendilerinde bulunduğu kabul edilmekte olup, bunlar üzerinde cezai şart bedeli için hapis hakkı kullanıldığından iade edilmedikleri savunulmuştir.Taraflar arasındaki ihtilaf, sözleşmenin feshi aşamasına kadar davacı tarafından ifa edilen imalatların miktarının ve bedelinin ne kadar olduğu, bunların üzerinde davalı tarafça hapis hakkı kullanıldığı savunmasının yerinde olup olmadığı, davacı tarafından talep edilen sözleşme dışı işlerin davalıya bedelsiz olarak verilip verilmediği hususlarına ilişkindir.Mahkemece, hüküm altına alınan malzemelerin ve imalatların mevcudiyetine ve bunlarla ilgili olarak mahkemece belirlenen değerlere ilişkin olarak istinaf dilekçesinde bir itiraz bulunmamaktadır. Ancak istinaf dilekçesinde 3 adet kamera ve direğinin hapis hakkı kapsamında iade edilmediğine, 920,00 TL’lik altyapıdan ise bir fayda sağlanmadığına dair itirazlarda bulunulmuştur.Mahkemece, alınan bilirkişi heyeti rapor ve ek raporda belirlenen kameralara ve direklerine ilişkin malzeme bedellerinin 3.590,00 TL olması, ayrıca davacının davalıdan sözleşme dışı işlere ilişkin toplam 3.170,40 TL alacağının bulunması, 2.500,00 TL’lik cezai şart bedelinin bu alacaktan mahsup edilmesi karşısında davalının hapis hakkı savunmasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.Ancak, sözleşmenin davalı tarafça haklı nedenle feshedilmiş olduğu hususuna davacı tarafça karşı çıkılmaması, buna ilişkin cezai şart bedelinin de kabul edilmesi karşısında, davacı yüklenicinin davalı iş sahibinden ancak uhdesinde kalan malzeme bedelini ve davalının faydalanabileceği altyapı-imalat bedellerini talep edebileceği, bilirkişi heyetinin rapor ve ek raporunda belirlenen 10, 11, 12 ve 13 numaralı altyapı-işçiliklerden davalının faydalandığına dair bir tespit bulunmadığından bunlara ilişkin 920,00 TL’lik imalat bedelinin davalıdan talep edilemeyeceği, davalının bu yöne ilişkin istinaf itirazının yerinde olduğu anlaşılmaktadır. Davalı vekilince sözleşme dışı otopark bileti ve otopark abone kartlarının sözleşmeye aykırı davranış nedeniyle bedelsiz olarak verildiği ileri sürülmüş ise de, bu savunmanın ispatına yönelik olarak dosyaya bir belge sunulmamış ve cevap dilekçesinde açık bir şekilde yemin deliline de dayanılmamıştır. Bu nedenle mahkemece bu yöndeki savunmaya itibar edilmemesinin yerinde olduğu gibi, istinaf dilekçesinde sözleşme dışı işlere ilişkin belirlenen bedellerin fazla olduğuna ilişkinde bir itiraz bulunmamaktadır. Yine davalı vekilince, istinaf dilekçesinde ayrıca haklı fesih kapsamında zararlarının olduğu savunularak buna dair bir tespit yapılmamasının ve mahsupta dikkate alınmamasının eksiklik olduğu belirtilmiş ise de, cevap dilekçesinin 8.bendinde buna yönelik ayrıntılı açıklamalar yapıldıktan sonra bu konuda açacakları davalara ilişkin haklarını saklı tuttukları belirtilmiş, sonuç ve istem kısmında ise sadece cezai şart bedeli olan 2.500,00 TL’nin mahsubu talep edilmiştir. Bu nedenle, mahkemece sadece mahsup talebi doğrultusunda bir değerlendirme yapılması yerinde olmuştur. HMK’nın 357/1 maddesi gereğince, ilk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunmalar istinaf aşamasında dinlenemeyeceğinden, ilk olarak istinaf dilekçesinde dile getirilen bu yeni mahsup talebi konusunda inceleme yapılmamıştır. Bu açıklamalar doğrultusunda, HMK’nın 355.maddesi gereğince istinaf sebepleriyle bağlı kalınarak yapılan inceleme nitecesinde, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile, yerel mahkeme kararının HMK’nın 353/1-b-2.bendi gereğince kaldırılmasına, davanın sözleşmeye konu talep bakımından bilirkişi heyetinin kök ve ek raporunda belirtilen 1,2,3,9 ve 12 sıra numaralı malzemeler ile bu malzemeler için belirlenen 3.590,00 TL bedel üzerinden, sözleşme dışı talep bakımından ise bunlara ilişkin toplam 3.170,40 TL bedelden 2.500,00 TL’lik cezai şart bedeli mahsup edildikten sonra kalan 670,40 TL üzerinden kısmen kabulüne, faiz işletim tarihine ilişkin bir istinaf itirazı bulunmadığından bu miktarlara 10/05/2013 tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına, fazlaya ilişkin taleplerin ise reddine karar verilmek üzere yeniden esas hakkında hüküm kurulması gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere;A)1- Davalı vekilinin istinaf talebinin KISMEN KABULÜNE, 2-Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 05/04/2018 tarih ve 2013/226 esas, 2018/201 karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,3- Davanın KISMEN KABULÜ ile;A-) 1-3 adet SNB 3000 Analog kamera, 2-3 adet 5-50 mm Lens, 3-3 adet kamera direği (Q80 mm H:200 cm), 4-3 adet infra Red spotlu İP66 koruma seviyeli kamera muhafazası, 5-2 adet kamera direği montaj bazasının davalı tarafından davacıya AYNEN İADESİNE, Aynen iade mümkün olmadığı takdirde 3 adet SNB 3000 Analog kamera bedeli 1.740-TL , 3 adet 5-50 mm Lens bedeli 420,00-TL, 3 adet kamera direği (Q80 mm H:200 cm) bedeli 450,00-TL , 3 adet infra Red spotlu İP66 koruma seviyeli kamera muhafazası bedeli 780,00-TL , 2 adet kamera direği montaj bazası bedeli 200,00-TL olmak üzere toplam 3.590,00-TL bedelin 10/05/2013 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE, B-) 670,40-TL ürün ve hizmet bedeli alacağının 10/05/2013 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE, Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE, B) İLK DERECE MAHKEMESİ YÖNÜNDEN 1-Alınması gereken 291,02 TL nispi karar ve ilam harcından davacı tarafça peşin olarak yatırılan 229,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 61,72 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA, 2-Davacı tarafından yatırılan 229,30 TL peşin harcın ve 24,30 TL başvuru harcı toplamı 253,60 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,3-Davacı tarafından yapılan 205,00 TL tebligat ve posta gideri, 1.400,00 TL bilirkişi ücreti, keşif harcı 195,40 TL olmak üzere toplam 1.800,40 TL yargılama giderinden davanın kabul/red oranına göre takdiren 1.229,06 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,4-Davalı tarafından yapılan 52,00 TL tebligat ve posta gideri, 100,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 152,00 TL yargılama giderinden davanın kabul ve ret oranına göre takdiren 48,24 TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiye miktarın davalı üzerinde bırakılmasına,5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 4.080,00 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 4.080,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,7-Taraflarca yatırılan gider avansından harcanmayan kısmın hüküm kesinleştiğinde ve istek halinde yatıran tarafa iadesine, C) İSTİNAF İNCELEMESİ YÖNÜNDEN 1-Davalı tarafından yatırılan 88,46 TL istinaf karar harcının istek halinde ve karar kesinleştiğinde kendisine iadesine,2-Davalı tarafından yapılan 98,10 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı, 35,00 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 133,10 TL istinaf yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,3-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından davalı yararına vekâlet ücreti takdirine yer olmadığına,Dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, HMK’nın 362/1-a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 24/11/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.