Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi 2018/1244 E. 2020/1570 K. 22.12.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
15.HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/1244
KARAR NO : 2020/1570
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 15/03/2018
NUMARASI : 2014/301 Esas, 2018/235 Karar
DAVANIN KONUSU: Banka teminat mektubunun iadesi
KARAR TARİHİ : 22/12/2020
Taraflar arasında görülen davanın yerel mahkemece yapılan yargılaması sonucunda verilen hükme karşı istinaf yoluna başvurulmuş olup, duruşmasız olarak dosya üzerinde yapılan inceleme ve istinaf talepleriyle sınırlı olarak yapılan değerlendirme sonunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ : Dava, taraflar arasında düzenlenen eser sözleşmesi kapsamında davalıya verilen teminat mektuplarının iadesi talebine ilişkin olup; mahkemece, davanın reddine dair verilen karara karşı davacı tarafça istinaf talebinde bulunulmuştur. Davacı vekili, müvekkilinin davalıdan İstanbul İli Avrupa Yakası Ana Hatların bakım ve onarım işlerini ihale yolu ile aldığını, Kamu İhale Kanunu gereğince muhtelif bankalardan almış olduğu teminat mektuplarını davalıya sunduğunu, müvekkili tarafından üstlenilen Kemerburgaz 1 nolu işin ve Beyoğlu işinin geçici kabulünün yapıldığını, Kemerburgaz 2 nolu işin, Beyazıt işinin, Aydınlatma işinin, Sefaköy işinin davalı tarafından tek taraflı olarak feshedildiğini, Çağlayan işinin ise şartnamede belirtilen yasal süre içerisinde bitirilmesine rağmen kesin hesabı yapılıp SGK ile olan yazışmaların davalı tarafından yapılmadığını, iş bu fesihlerin müvekkilinin eksik ya da kusurundan dolayı olmayıp, davalı şirketin el değiştirmesinden dolayı gerçekleştiğini ve müvekkili ile çalışmak istememesinden kaynaklandığını, şartnamenin genel muhtelif maddelerine göre tasfiye halinde işin yüklenici tarafından yapılmış kısımları için tasfiye onay tarihi geçici kabul tarihi sayılmak üzere geçici kabul, teminat süresi ve bu süredeki sorumluluğu normal şekilde bitirilmiş işlerde olduğu gibi uygulanacağını, işin yapılmış kısmının son hakedişindeki miktarına göre hesaplanacak kesin teminat miktarından fazlasının tasfiye protokolünün imzalanmasından sonra yükleniciye geri verileceğinin hüküm altına alındığını, teminat mektuplarının iadesi için davalı tarafa başvurulmasına ve Sivas … Noterliği’nin 01/08/2014 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesinin gönderilmesine rağmen teminat mektuplarının iade edilmediğini belirterek, teminat mektupları üzerinde davalı tarafın herhangi bir tasarrufta bulunmasının engellenmesi adına tedbir kararı verilmesini, iş ilişkisinin kalmadığının tespitini ve bu doğrultuda teminat mektuplarının iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, müvekkili şirketin Sistem İşletme Müdürlüğü kayıtlarında yapılan incelemede, davacı …Yapı firmasının 2010/73 Çağlayan İşletme Müdürlüğü bölgesi arıza onarım bakım işinin geçici kabulünün yapıldığını, kesin hesap hakedişinin hazırlanması safhasında olunduğunu, SGK’dan bu iş ile ilgili bilgi ve belge talep yazısı gelmediğinin tespit edildiğini, sözleşme ve şartname hükümlerine göre bu işlemlerin davacı firma tarafından SGK nezdinde takip edilmesi gerektiğini, firma yetkilisi ya da şantiye şefinin irtibata geçmesi halinde kesin hesap hakedişinin müştereken hazırlanarak işlemlerin tamamlanabileceğini, bu nedenle teminat mektubunun iade edilmediğini, 010/52 Beyoğlu İşletme Müdürlüğü bölgesi ve 2010/53 Kumburgaz İşletme Müdürlüğü bölgesindeki arıza, onarım ve bakım işlerinin geçici kabulünün, kesin hesabının yapılmış olmasına ve SGK’dan ilişiksiz belgesi getirilmesine rağmen davacı firmanın belediyeler ve diğer altyapı kuruluşlarının tesislerine zarar verilmediğine ilişkin yazıların bir kısmını halen getirmediğini, bu nedenle teminat mektubunun iade edilmediğini, 2012/7 Ana Arter Meydan ve Bağlantı Yollarında Bulunan Aydınlatma Tesislerinin Arıza, Onarım ve Bakım İşi ve 2012/49 Beyazıt İşletme Müdürlüğü ve 2012/69 Kumburgaz İşletme Müdürlüğü bölgesindeki arıza, onarım ve bakım işlerinin geçici kabullerinin yapıldığını ve kesin hesap aşamasında olduğunu, SGK’ndan bu iş ile ilgili bilgi ve belge talep yazısının gelmediğinin tespit edildiğini, sözleşme ve şartname hükümlerine göre bu işlemlerin davacı firma tarafından SGK nezdinde takip edilmesi gerekmekte olduğunu, davacı şirketin 2012 yılı fesih olunan Beyazıt İşletme Müdürlüğü bölgesi işine ait SGK’na 345.323,43-TL ve Ana Arter Aydınlatma işine ait 333.072,16-TL borcu bulunmakta olduğunu, davacı şirket bu borçları nedeniyle “borcu yoktur” yazısı getiremediğini, ayrıca davacının işçileri tarafından işçilik alacaklarının tahsili için müvekkiline dava açıldığını, bu nedenle de teminatların iade edilmediğini beyanla, davanın öncelikle usulden reddine, aksi taktide esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece, kesin teminat ve ek kesin teminatların iadesinin istenebilmesi için davacı tarafın, öncelikle edimini sözleşme ve ihale hükümlerine uygun olarak yerine getirildiğini ispat etmesi gerektiği, akabinde, yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığının tespit edilmesi, varsa eksik ve kusurların giderilerek geçici kabul tutanağının onaylanması, Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi gerektiği, davalının hakediş teminatı olarak davacıdan toplam 2.508.475,00 TL tutarlı 10 adet teminat mektubu aldığı, tamamlanan işlerde 2.007.107,13 TL tutarlı teminat mektuplarının davacıya iade edildiği, davalının elinde toplam 501.367,87 TL miktarlı teminat mektubu bulunduğu, dava dosyasına feshedildiği belirtilen işler de dahil işlerin tamamlanmış ve geçici kabullerinin yapılmış olduğuna ilişkin herhangi bir belge sunulmadığı, teminat mektuplarının iadesi konusunda her bir teminat mektubunun iadesi için gerekli şartların, tek tek yerine getirildiğinin ispat edilmediği, dava dosyasına hangi sözleşmelerin ne zaman ve ne şekilde feshedildiğine ilişkin bir bilgi, belge ve delilin davacı tarafça sunulmadığı, feshedildiği belirtilen işlerle ilgili, fesih yazıları ve bu işlerin hangi aşamada ne şekilde tamamlandığına ilişkin belgelerin de sunulmadığı, davalı tarafın ibraz edilen 22/04/2015 tarihli dilekçesi ekinde listede davacı ile işlerin yapılması sırasında çalışan işler arasında görülen işçilik alacağı-işe iade davaları ile icra takiplerinin devam ettiği, ilişksizdir kaydının bu nedenle davacı tarafından alınamadığı, bu haliyle taraflar arasındaki sözleşmenin 12/4-1 maddesi ile 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 13. maddesi gereğince aranan şartların yerine getirilmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.Davacı vekili istinaf dilekçesinde, teminat mektuplarının hiç birinin iade edilmemesine rağmen Mahkemece sadece 501.367,87 TL teminat mektubunun iade edilmediği, diğer teminat mektuplarının iade edildiği şeklindeki değerlendirmesinin hatalı olduğunu, teminat mektubunun hangi işe hasredildiği, bu doğrultuda iade koşullarının oluşup oluşmadığının değerlendirmesinde ara kararların yerine getirilmeden davanın reddedildiğini, mahkemece maddi vakıanın dışına çıkıldığını ileri sürerek yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. Uyuşmazlık, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 470. ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Davacı yüklenici, davalı ise iş sahibidir. Taraflar arasında davalı şirkete ait hatların davacı tarafından bakımının ve onarımım yapılmasına dair sözleşme bulunmakta olup, davacı şirket tarafından davalı şirkete, 8 ayrı işe dair 10 adet teminat mektubu verilmiştir. Davacı, bahse konu işlerin bir kısmının geçici kabulünün yapıldığını ve SGK’dan ilişiksiz yazsının alındığını, bir kısmının ise davalı şirket tarafından tek taraflı olarak sonlandırıldığını, sözleşme uyarınca koşulların oluştuğunu ileri sürerek davalıya verilen toplam 2.508.475,00 TL tutarlı teminat mektuplarının iadesini talep etmiş; davalı ise, bir kısım işle ilgili geçici kabul yapılsa bile SGK’ya yazılan yazı cevabının gelmediği ve yapılan çalışmalar nedeniyle diğer kurumların tesislerine zarar verilmediğine dair yazıların sunulmadığı, davacının bir kısım işlerle ilgili SGK’ya borcunun bulunduğu, ayrıca davacı tarafından istihdam edilen işçiler tarafından işçilik alacakları ile ilgili açtıkları davaların devam ettiği gerekçesi ile davacı tarafından verilen teminat mektuplarının iadesi koşullarının oluşmaması nedeniyle davanın reddini savunmuştur. Dosyanın incelenmesinde, davacı tarafından iadesi talep edilen …Bankası tarafından verilen 19/04/2011 tarihli ve 224.000,00 TL bedelli, yine … Bankası A.Ş. Tarafından düzenlenen 10/06/2009 tarihli 136.000,00 TL bedelli teminat mektuplarının örneği sunulmamış, yargılama aşamasında dosyaya ibrazı sağlanmamıştır. Ayrıca, taraflar arasında sözleşme ve ekleri ile ihale evrakları dosyaya celbedilmemiştir. Dava konusu edilen 8 ayrı işe ait 10 adet teminat mektubunun iadesi talep edildiğinden, mahkemece dosyaya ibraz edilmeyen 2 adet teminat mektubunun temin edilmesi, dava konusu işlere ait her bir sözleşme ve ihale evrakları, hakedişler, fesih belgeleri getirtilip sözleşme şartlarının her bir iş bakımından ayrı ayrı irdelenmesi ve teminat mektuplarının iadesi şartlarının oluşup oluşmadığı yönünden ayrı ayrı değerlendirme yapılarak bu kapsamda denetime elverişli bir bilirkişi raporu alınması gerekirken, bu yönde bir araştırma yapılmadan yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır. Açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin istinaf talebinin kabulü ile usul ve yasaya uygun bulunmayan yerel mahkeme kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince kaldırılarak yukarıda açıklanan şekilde inceleme ve araştırma yapıldıktan sonra oluşacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi için dosyanın yerel mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE, 2-İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15/03/2018 tarih, 2014/301 Esas, 2018/235 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,3-Dosyanın Dairemiz kararına uygun şekilde inceleme yapılarak yeniden bir karar verilmek üzere yerel mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 4-Davacı tarafından yatırılan istinaf karar harcının istek halinde kendisine İADESİNE,5-Davacı tarafça yapılan istinaf yargılama giderinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda DİKKATE ALINMASINA,6-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekâlet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince KESİN olmak üzere 22/12/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.